Joba 38

1 Nanoiñe Iobe boak’ an-talio amy zao t’Iehovà ami’ty hoe:

Ndipo Yahweh alimwita Ayubu kutoka katika dhoruba kali na kumwambia,

2 Ia ze o mampaieñe vere añ’enta’e tsy aman-kilalao?

“Huyu ni nani aletaye giza katika mipango kwa njia ya maneno bila maarifa?

3 Midiaña vania hoe ondaty; le hañontaneako, vaho ho toiñe’o.

Basi sasa jifunge kiunoni mwako kama mwanaume kwa kuwa nitakuuliza maswali, nawe lazima unijibu.

4 Taia v’iheo te ­najadoko o faha’ ty tane toio? Taroño kanao mahilala.

Wewe ulikuwa wapi wakati nilipoitandaza misingi ya dunia? Niambie, kama unao ufahamu zaidi.

5 Ia ty nisafiry o zehe’eo naho fohi’o? he ia ty namavatse taly ama’e?

Je ni nani aliyeamuru vipimo vyake? Niambie, kama unajua, ni nani alivinyosha vipimo juu yake?

6 Najadoñe ami’ty inoñ’ o faha’eo? ia ka ty nampitsatoke ty vato-lahi’e?

Misingi yake ilitandazwa juu ya nini? Ni nani aliyeliweka jiwe lake la pembeni

7 Ie hene nitrao-pisaboañe o vasia-maraiñeo vaho fonga nipoñak’ an-drebeke o anan’ Añahareo.

wakati nyota za asubuhi zilipoimba pamoja na wana wote wa Mungu walipopiga kelele kwa furaha?

8 Ke ia ty nampigabeñe i riakey an-dalam-bey, ie vaho niboloañe boak’an-koviñe ao.

Ni nani huifunga bahari kwa milango wakati inapofurika, kana kwamba inatoka katika tumbo,

9 Ie nitseneako saroñe an-drahoñe, naho sokotry an-kamoromoroñañe.

wakati nilipoyafanya mawingu kuwa ni mavazi yake, na giza nene kuwa mkanda wake wa kujifungia?

10 Ie nafepèko o efe’eo vaho nampijadoñe ty sikada’e naho o lala’eo,

Hapo ilikuwa wakati nilipoweka bahari mpaka wangu, na nilipoweka makomeo yake na milango,

11 Ami’ty hoe: Efets’ etoa ty homba’o, le tsy ilikoarañe; etoañe ty hanjirañe o onja’o mitoabotseo.

na wakati nilipoiambia, 'Unaweza kuja hapa kutoka mbali, lakini si zaidi; na hapa ndipo nitauweka mpaka kwa fahari ya mawimbi yako.'

12 Fa linili’o hao i maraiñey, sikal’am-pifotoran’ andro’o añe, he nampahafohine’o i fanjirik’androy hao i toe’ey,

Je tangu mwanzo wa siku zako, ulishawahi kuigiza asubuhi ianze, na kuyafanya mapambazuko yajue sehemu yake katika mpangilio wa vitu,

13 hamihina’e o indran-taneo, hañifihañe ama’e o lo-tserekeo?

ili kwamba ishikilie sehemu za dunia ili watu waovu watikiswe mbali nayo.

14 Ie miova hoe lietse ambanem-boli-pitomboke, miboake hoe volon-tsaroñe ty vinta’e.

Dunia imebadilishwa katika mwonekano kama udongo unavyobadilika chini ya muhuri; vitu vyote husimama juu yake dhahiri kama cha kibindo cha nguo.

15 Fe tanañe amo tsereheñeo ty hazavà’iareo, vaho ampipozaheñe ty sira mizonjoñe.

'Mwanga' wao umeondolewa kutoka kwa watu waovu; na mkono wao ulioinuliwa umevunjwa.

16 Fa niziliha’o hao ty figoangoaña’ i riakey? hera nijelanjelañe an-goledo’ i lalekey?

Je umeshaenda kwenye vyanzo vya maji ya bahari? Je umeshatembea sehemu za chini kabisa za kilindi?

17 Fa nibentareñ’ ama’o hao o lalam-bein-kavilasio? fa niisa’o hao o lalan-talinjom-pihomahañeo?

Je malango ya mauti yamefunuliwa kwako? Je umeshaona malango ya uvuli wa mauti?

18 Apota’o hao ty fienene’ ty tane toy? abejaño naho hene fohi’o?

Je umeifahamu dunia katika upana wake? Niambie kama unayajua yote hayo.

19 Aia ty lalam-bam-pimoneña’ i hazavàñey? Naho i ieñey, aia ty akiba’e?

Je iko wapi njia ya sehemu ya kupumzikia kwa mwanga, na kama ilivyo kwa giza, iko wapi sehemu yake?

20 Hanesea’o mb’am-pifaritsoha’e añe: hitinoña’o o lalam-ban-kiboho’e mb’eo?

Je unaweza kuuongoza mwanga na giza katika sehemu zake za kazi? Waweza kuitambua njia ya kurudi katika nyumba zao?

21 Fohi’o kanao Izay ty nisamahañ’ azo, vaho tsivatse o andro’oo!

Bila shaka unajua, kwa kuwa ulizaliwa wakati huo; hesabu ya siku zako ni kubwa sana!

22 Fa nimoaha’o hao ty fañajañe i fanalay? Nioni’o hao ty famandroñañe o havandrao?

Je ulishaingia katika ghala ya barafu, au umeshaiona ghala ya mawe ya mvua,

23 I nahajako ho an-tsan-kasotriañey, ho amy andron-kotakotake naho fialiañey?

vitu hivi nimeviweka kwa ajili ya siku za mateso, kwa siku za mapigano na vita?

24 Lalañe aia ty ifampirià’ i hazavàñey, ty ifampitsiriaria’ i tiok’atiñanañey an-tane atoy?

Je iko wapi njia ya mshindo wa mwanga hutokea au je upepo husambazwa kutoka mashariki juu ya dunia?

25 Ia ty nihaly talaha ho a i fisorotombahañey, ndra ty lalan-kombà’ i àmpin-kotrokey?

Ni nani aliyezitengeneza mifereji ya gharika ya mvua, au ni nani aliyezifanya njia za milipuko ya radi,

26 Hahavia’ ty orañe an-tane tsy ama’ondaty, ndra an-diolio pok’ olombeloñe,

na kuifanya mvua inyeshe juu ya nchi ambazo hakuna mtu aishiye ndani yake, na juu ya jangwa, ambayo ndani yake hakuna mtu yeyote,

27 hahaeneñe i fatram-bey mangoakoakey hitovoaña’ i ahetsey hitiry?

kwa kusudi la kutimiza mahitaji ya mikoa iliyo kame na yenye ukiwa, na kuyastawisha majani mororo?

28 Manan-drae hao i orañey? Ke ia ty nampiareñe o tsopan-jonoo?

Je kuna baba wa mvua? Ni nani aliyeyafanya matone ya umande?

29 Boak’ an-kovi’ ia o fanalao? Le i pilitem-panalan-dikerañey, ia ty nisamak’ aze?

Je barafu ilitoka katika tumbo la nani? Na ni nani aliyeizaa theluji nyeupe katika anga?

30 Ie mihagàñe hoe vato ty rano, vaho mijihetse ty tarehe’ i lalekey?

Maji hujificha menyewe na kuwa kama jiwe; sehemu za juu za vilindi huwa kama barafu.

31 Lefe’ o feheñe hao o silisili’ i Kimào, ndra ampibalaheñe ty vahots’ i Kesileo?

Je unaweza kuzifunga minyororo ya Kilimia, au kuvifungua vifundo vya Orioni?

32 Hampiakare’o an-tsà’e hao t’i Mazarote? Ho tehafe’o hao t’i Aiìse rekets’ o ana’eo?

Je unaweza kuziongoza nyota kutokea katika nyakati zake? Je waweza kuongoza dubu pamoja na watoto wake?

33 Fohi’o hao o fañèn-dikerañeo? Ho lefe’o ajadoñe hao ty fifehea’ iareo ty tane toy?

Je unazijua sheria za anga? Wewe uliweza kuanzisha sheria za anga juu ya dunia?

34 Mahafipoña-peo mb’an-drahoñe mb’eo v’iheo, hahaliporañ’ azo an-drano bey?

Je waweza kupaza sauti yako hadi mawinguni, ili kwamba maji mengi ya mvua yakufunike?

35 Mahafañirake hotroke v’iheo, hihiririña’e mb’eo, hanoa’iareo ty hoe: Intoan-jahay?

Je waweza kuagiza miali ya mwanga ili itokee, na kukwambia, 'Sisi tupo hapa'?

36 Ia ty nampipoke hihitse an-troke ao? Ia ka ty nanolotse hilala añ’ arofo?

Ni nani ameweka hekima katika mawingu au ni nani ameweka ufahamu kwa ukungu?

37 Ia ty mahafañiake o rahoñeo ami’ty hihi’e? ke mahafañiliñe o zonjon-dikerañeo,

Nani anaweza kuyahesabu mawingu kwa maarifa yake? Na ni nani awezaye kuvimwaga viriba vya anga

38 ie ampibokobokoeñe ty deboke, vaho mifampipiteke o vonga’eo?

wakati mavumbi yanapoungana kuwa kitu kigumu na mabonge ya dunia yanaposhikama kwa pamoja?

39 Ho tsatsae’o haneñe hao ty liona? Ho eneñe’o hao ty hatea-hane’ o liona tora’eo,

Je waweza kuwinda mawindo kwa ajili ya simba jike au kutosheleza hamu ya watoto wadogo wa simba

40 Ie mikoloto an-dakato ao, ie misimotse ami’ty mangongòñe ao?

wakati wanapokwaruza kwaruza katika pango lao na kukaa katika kificho ili kulala katika hali ya kuvizia?

41 Ia ty mamahan-tsindroke o koàkeo, ie mikoaik’ aman’Añahare o ana’eo, naho mikariokariok’ avao tsy aman-kaneñe?

Ni nani aletaye mawindo kwa ajili ya kunguru wakati ambapo watoto wao wanapomlilia Mungu na kutangatanga kwa kukosa chakula?