2 Mpanjaka 16

1 Niorotse nifehe t’i Ahkaze ana’ Iotame mpanjaka’ Iehodà amy taom-paha-folo-fito’ ambi’ i Pekà ana’ i Remaliày.

בִּשְׁנַת֙ שְׁבַֽע־עֶשְׂרֵ֣ה שָׁנָ֔ה לְפֶ֖קַח בֶּן־רְמַלְיָ֑הוּ מָלַ֛ךְ אָחָ֥ז בֶּן־יוֹתָ֖ם מֶ֥לֶךְ יְהוּדָֽה׃

2 Roapolo taoñe ty Ahkaze t’ie niorotse nifehe, le nifeleke folo taoñe eneñ’ amby e Ierosalaime ao; f’ie tsy nanahake i Davide rae’e mpanao ty hiti’e am-pihaino’ Iehovà Andrianañahare’e.

בֶּן־עֶשְׂרִ֤ים שָׁנָה֙ אָחָ֣ז בְּמָלְכ֔וֹ וְשֵׁשׁ־עֶשְׂרֵ֣ה שָׁנָ֔ה מָלַ֖ךְ בִּירוּשָׁלִָ֑ם וְלֹא־עָשָׂ֣ה הַיָּשָׁ֗ר בְּעֵינֵ֛י יְהוָ֥ה אֱלֹהָ֖יו כְּדָוִ֥ד אָבִֽיו׃

3 Te mone nañavelo an-tsata o mpanjaka’ Israeleo, mbore nampisorohe’e añ’afo i ana-dahi’ey, ami’ty haloloa’ o kilakila ondaty nandroaha’ Iehovà aolo’ o ana’ Israeleoo.

וַיֵּ֕לֶךְ בְּדֶ֖רֶךְ מַלְכֵ֣י יִשְׂרָאֵ֑ל וְגַ֤ם אֶת־בְּנוֹ֙ הֶעֱבִ֣יר בָּאֵ֔שׁ כְּתֹֽעֲבוֹת֙ הַגּוֹיִ֔ם אֲשֶׁ֨ר הוֹרִ֤ישׁ יְהוָה֙ אֹתָ֔ם מִפְּנֵ֖י בְּנֵ֥י יִשְׂרָאֵֽל׃

4 Nanao soroñe naho nañenga amo toets’ aboo re, naho amo haboañeo, le ambane’ ze atao hatae mandrevake iaby.

וַיְזַבֵּ֧חַ וַיְקַטֵּ֛ר בַּבָּמ֖וֹת וְעַל־הַגְּבָע֑וֹת וְתַ֖חַת כָּל־עֵ֥ץ רַעֲנָֽן׃

5 Nionjomb’e Ierosalaime mb’eo amy zao t’i Retsine mpanjaka’ i Arame, naho i Pekà ana’ i Remalià mpanjaka’ Israele hialy; le narikatohe’ iareo t’i Ahkaze f’ie tsy nahagioke.

אָ֣ז יַעֲלֶ֣ה רְצִ֣ין מֶֽלֶךְ־אֲ֠רָם וּפֶ֨קַח בֶּן־רְמַלְיָ֧הוּ מֶֽלֶךְ־יִשְׂרָאֵ֛ל יְרוּשָׁלִַ֖ם לַמִּלְחָמָ֑ה וַיָּצֻ֙רוּ֙ עַל־אָחָ֔ז וְלֹ֥א יָכְל֖וּ לְהִלָּחֵֽם׃

6 Nampoli’ i Retsine amy Arame henane zay t’i Elate, le rinoa’e boak’ Elate ao o nte-Iehodao naho nivo­trake Elate o nte-Edomeo vaho nimo­neñe ao pak’ androany.

בָּעֵ֣ת הַהִ֗יא הֵ֠שִׁיב רְצִ֨ין מֶֽלֶךְ־אֲרָ֤ם אֶת־אֵילַת֙ לַֽאֲרָ֔ם וַיְנַשֵּׁ֥ל אֶת־הַיְהוּדִ֖ים מֵֽאֵיל֑וֹת וארמים בָּ֣אוּ אֵילַ֔ת וַיֵּ֣שְׁבוּ שָׁ֔ם עַ֖ד הַיּ֥וֹם הַזֶּֽה׃ פ

7 Aa le nañitrike ìrak’ amy Tiglate-pilesere mpanjaka’ i Asore re, nanao ty hoe; Mpitoro’o naho ana’o iraho, mionjona mb’ etoa naho rombaho am-pitam-panjaka’ i Ara­me vaho am-pitam-panjaka’ Israele, ie fa nitroatse amako.

וַיִּשְׁלַ֨ח אָחָ֜ז מַלְאָכִ֗ים אֶל־תִּ֠גְלַת פְּלֶ֤סֶר מֶֽלֶךְ־אַשּׁוּר֙ לֵאמֹ֔ר עַבְדְּךָ֥ וּבִנְךָ֖ אָ֑נִי עֲלֵ֨ה וְהוֹשִׁעֵ֜נִי מִכַּ֣ף מֶֽלֶךְ־אֲרָ֗ם וּמִכַּף֙ מֶ֣לֶךְ יִשְׂרָאֵ֔ל הַקּוֹמִ֖ים עָלָֽי׃

8 Aa le rinambe’ i Ahkaze ty volafoty naho ty volamena nizoeñe añ’ anjomba’ Iehovà naho am-pañajam-bara añ’ anjombam-panjaka ao le nampi­sangitrife’e ho ravoravo amy mpanjaka’ i Asorey añe.

וַיִּקַּ֨ח אָחָ֜ז אֶת־הַכֶּ֣סֶף וְאֶת־הַזָּהָ֗ב הַנִּמְצָא֙ בֵּ֣ית יְהוָ֔ה וּבְאֹֽצְר֖וֹת בֵּ֣ית הַמֶּ֑לֶךְ וַיִּשְׁלַ֥ח לְמֶֽלֶךְ־אַשּׁ֖וּר שֹֽׁחַד׃

9 Nañaoñe aze ty mpanjaka’ i Asore le nionjomb’e Damesèke mb’eo ty mpanjaka’ i Asore nitavañe naho nendese’e an-drohy mb’e Kire mb’eo ondati’eo vaho zinevo’e t’i Retsine.

וַיִּשְׁמַ֤ע אֵלָיו֙ מֶ֣לֶךְ אַשּׁ֔וּר וַיַּעַל֩ מֶ֨לֶךְ אַשּׁ֤וּר אֶל־דַּמֶּ֙שֶׂק֙ וַֽיִּתְפְּשֶׂ֔הָ וַיַּגְלֶ֖הָ קִ֑ירָה וְאֶת־רְצִ֖ין הֵמִֽית׃

10 Nimb’e Damesèke mb’eo t’i Ahkaze hifampigaoñe amy Tiglate-pilesere mpanjaka’ i Asore, le niisa’e ty kitrely e Damesèk’ ao; le nampihitrife’ i Ahkaze mpanjaka amy Oriià mpisoroñe ty sare’ i kitreliy, naho ty vinta’e—ty fitseneañe aze iaby.

וַיֵּ֣לֶךְ הַמֶּ֣לֶךְ אָחָ֡ז לִ֠קְרַאת תִּגְלַ֨ת פִּלְאֶ֤סֶר מֶֽלֶךְ־אַשּׁוּר֙ דּוּמֶּ֔שֶׂק וַיַּ֥רְא אֶת־הַמִּזְבֵּ֖חַ אֲשֶׁ֣ר בְּדַמָּ֑שֶׂק וַיִּשְׁלַח֩ הַמֶּ֨לֶךְ אָחָ֜ז אֶל־אוּרִיָּ֣ה הַכֹּהֵ֗ן אֶת־דְּמ֧וּת הַמִּזְבֵּ֛חַ וְאֶת־תַּבְנִית֖וֹ לְכָֽל־מַעֲשֵֽׂהוּ׃

11 Aa le niranjie’ i Oriià i kitreliy; i nañitrifa’ i Ahkaze mpanjaka ama’e boake Damesèk’ añe ty nitsenea’ i Oriià mpisoroñe aze, vaho nimpoly boake Damesèke t’i Ahkaze mpanjaka.

וַיִּ֛בֶן אוּרִיָּ֥ה הַכֹּהֵ֖ן אֶת־הַמִּזְבֵּ֑חַ כְּכֹ֣ל אֲשֶׁר־שָׁלַח֩ הַמֶּ֨לֶךְ אָחָ֜ז מִדַּמֶּ֗שֶׂק כֵּ֤ן עָשָׂה֙ אוּרִיָּ֣ה הַכֹּהֵ֔ן עַד־בּ֥וֹא הַמֶּֽלֶךְ־אָחָ֖ז מִדַּמָּֽשֶׂק׃

12 Aa ie pok’ eo boake Damesèke i mpanjakay, nizoe’ i mpanjakay i kitreliy; le nitotok’ amy kitreliy i mpanjakay vaho nañenga ama’e;

וַיָּבֹ֤א הַמֶּ֙לֶךְ֙ מִדַּמֶּ֔שֶׂק וַיַּ֥רְא הַמֶּ֖לֶךְ אֶת־הַמִּזְבֵּ֑חַ וַיִּקְרַ֥ב הַמֶּ֛לֶךְ עַל־הַמִּזְבֵּ֖חַ וַיַּ֥עַל עָלָֽיו׃

13 nemboha’e i engan-koroa’ey, naho i engan-tsatrin’ arofo’ey, naho nadoa’e eo i enga ranoy, vaho nafitse’e amy kitreliy ty lio’ o engam-panintsiñañeo.

וַיַּקְטֵ֤ר אֶת־עֹֽלָתוֹ֙ וְאֶת־מִנְחָת֔וֹ וַיַּסֵּ֖ךְ אֶת־נִסְכּ֑וֹ וַיִּזְרֹ֛ק אֶת־דַּֽם־הַשְּׁלָמִ֥ים אֲשֶׁר־ל֖וֹ עַל־הַמִּזְבֵּֽחַ׃

14 Le navi’e boak’ aolo’ i anjom­bay i kitrely torisike añatrefa’ Iehovày, ie boak’ añivo’ i kitreli’ey naho i an­jomba’ Iehovày, vaho napo’e avara’ i kitreli’ey eo.

וְאֵ֨ת הַמִּזְבַּ֣ח הַנְּחֹשֶׁת֮ אֲשֶׁ֣ר לִפְנֵ֣י יְהוָה֒ וַיַּקְרֵ֗ב מֵאֵת֙ פְּנֵ֣י הַבַּ֔יִת מִבֵּין֙ הַמִּזְבֵּ֔חַ וּמִבֵּ֖ין בֵּ֣ית יְהוָ֑ה וַיִּתֵּ֥ן אֹת֛וֹ עַל־יֶ֥רֶךְ הַמִּזְבֵּ֖חַ צָפֽוֹנָה׃

15 Linili’ i Ahkaze mpanjaka t’i Oriià mpisoroñe, ami’ty hoe: Amy kitrely jabajabay ty isoroñañe maraindraiñe naho i enga-mahakama harivay naho i fisoroña’ i mpanjakaiy naho i enga-mahakama’ey naho o fonga fisoroña’ ondati’ i taneio naho o enga mahakama’ iareoo naho o enga-rano’ iareoo, le afi­tsezo ama’e iaby ty lio’ o soroñañe iabio naho ty lio’ ze hene engaeñe; fe ho ahy hañontaneako i kitrely torisikey.

ויצוהו הַמֶּֽלֶךְ־אָ֠חָז אֶת־אוּרִיָּ֨ה הַכֹּהֵ֜ן לֵאמֹ֗ר עַ֣ל הַמִּזְבֵּ֣חַ הַגָּד֡וֹל הַקְטֵ֣ר אֶת־עֹֽלַת־הַבֹּקֶר֩ וְאֶת־מִנְחַ֨ת הָעֶ֜רֶב וְֽאֶת־עֹלַ֧ת הַמֶּ֣לֶךְ וְאֶת־מִנְחָת֗וֹ וְ֠אֵת עֹלַ֞ת כָּל־עַ֤ם הָאָ֙רֶץ֙ וּמִנְחָתָ֣ם וְנִסְכֵּיהֶ֔ם וְכָל־דַּ֥ם עֹלָ֛ה וְכָל־דַּם־זֶ֖בַח עָלָ֣יו תִּזְרֹ֑ק וּמִזְבַּ֧ח הַנְּחֹ֛שֶׁת יִֽהְיֶה־לִּ֖י לְבַקֵּֽר׃

16 Aa le nanoe’ i Oriià mpisoroñe iaby ty nandi­lia’ i Ahkaze mpanjaka aze.

וַיַּ֖עַשׂ אוּרִיָּ֣ה הַכֹּהֵ֑ן כְּכֹ֥ל אֲשֶׁר־צִוָּ֖ה הַמֶּ֥לֶךְ אָחָֽז׃

17 Tsinera’ i Ahkaze mpanjaka ty lifi’ o kalesio, le nakatra’e o kovetao; le nazotso’e boak’ amo añombe-torisike ambane’eo i sajoa-beiy vaho napo’e ambone vato li­na­make eo.

וַיְקַצֵּץ֩ הַמֶּ֨לֶךְ אָחָ֜ז אֶת־הַמִּסְגְּר֣וֹת הַמְּכֹנ֗וֹת וַיָּ֤סַר מֵֽעֲלֵיהֶם֙ ואת ־הַכִּיֹּ֔ר וְאֶת־הַיָּ֣ם הוֹרִ֔ד מֵעַ֛ל הַבָּקָ֥ר הַנְּחֹ֖שֶׁת אֲשֶׁ֣ר תַּחְתֶּ֑יהָ וַיִּתֵּ֣ן אֹת֔וֹ עַ֖ל מַרְצֶ֥פֶת אֲבָנִֽים׃

18 Le nafaha’e amy anjomba’ Iehovày i lampalampa niranjieñe amy anjombay ho amo Sabatao naho i fimoahañe mb’ añ’ anjombam-panjaka alafe’ey, ty amy mpanjaka’ i Asorey.

וְאֶת־מיסך הַשַּׁבָּ֜ת אֲשֶׁר־בָּנ֣וּ בַבַּ֗יִת וְאֶת־מְב֤וֹא הַמֶּ֙לֶךְ֙ הַֽחִיצ֔וֹנָה הֵסֵ֖ב בֵּ֣ית יְהוָ֑ה מִפְּנֵ֖י מֶ֥לֶךְ אַשּֽׁוּר׃

19 Aa naho o fitoloña’ i Ahkaze ila’e nanoe’eo, tsy fa sinokitse amy bokem-pamoliliañe o mpanjaka’ Iehodaoy hao?

וְיֶ֛תֶר דִּבְרֵ֥י אָחָ֖ז אֲשֶׁ֣ר עָשָׂ֑ה הֲלֹא־הֵ֣ם כְּתוּבִ֗ים עַל־סֵ֛פֶר דִּבְרֵ֥י הַיָּמִ֖ים לְמַלְכֵ֥י יְהוּדָֽה׃

20 Le nitrao-piròtse aman-droae’e t’i Ahkaze naho nalenteke aman-droae’e an-drova’ i Davide ao vaho nandim­be aze nifehe t’i Kezkià ana’e.

וַיִּשְׁכַּ֤ב אָחָז֙ עִם־אֲבֹתָ֔יו וַיִּקָּבֵ֥ר עִם־אֲבֹתָ֖יו בְּעִ֣יר דָּוִ֑ד וַיִּמְלֹ֛ךְ חִזְקִיָּ֥הוּ בְנ֖וֹ תַּחְתָּֽיו׃ פ