< Ohabolana 25 >

1 Izao koa no ohabolan’ i Solomona, izay nangonin’ ny olon’ i Hezekia, mpanjakan’ ny Joda:
También estos son proverbios de Salomón, que compilaron los hombres de Ezequías, rey de Judá.
2 Voninahitr’ Andriamanitra ny manafin-javatra; Fa voninahitry ny mpanjaka kosa ny mamanta-javatra.
Gloria de Dios es guardar una cosa en lo secreto, y gloria del rey escudriñarla.
3 Ny hahavon’ ny lanitra sy ny halalin’ ny tany Ary ny fon’ ny mpanjaka dia samy tsy azo fantarina avokoa.
La altura del cielo, la profundidad de la tierra y el corazón del rey, son insondables.
4 Esory ny taim-bolafotsy, Dia hisy fanaka ho an’ ny mpanao an-idina.
Separa de la plata la escoria, y el platero podrá hacer un vaso.
5 Esory ny ratsy fanahy tsy ho eo anatrehan’ ny mpanjaka, Dia hampitoerina amin’ ny fahamarinana ny seza fiandrianany.
Quita al impío de la presencia del rey, y su trono se fundará sobre la justicia.
6 Aza manandra-tena eo anatrehan’ ny mpanjaka, Ary aza mitoetra eo amin’ ny fitoeran’ ny lehibe;
No te jactes delante del rey, ni te pongas en el lugar donde están los grandes.
7 Fa aleo ianao hantsoina hoe: Miakara atỳ, Toy izay hatambotsotra eo imason’ ny manan-kaja izay hitan’ ny masonao.
Pues mejor es que te digan: “Sube aquí”; que verte humillado ante el príncipe a quien vieron tus ojos.
8 Aza maika handeha hiady, Fandrao tsy ho fantatrao izay hataonao amin’ ny farany, Rehefa omen’ ny namanao henatra ianao.
No empieces inconsideradamente a pleitear, pues, ¿qué harás al fin, cuando tu adversario te ponga en apuros?
9 Miadia ihany ny adinao amin’ ny namanao, Kanefa aza aseho izay tsy tian’ ny sasany holazaina,
Defiende tu causa contra tu adversario, pero no reveles el secreto de otro,
10 Fandrao izay mandre hanondro maso anao, Ka tsy ho afaka aminao ny laza ratsy.
no sea que el que lo escucha te vitupere, y tu deshonra resulte imborrable.
11 Ny teny atao amin’ ny antony dia poma volamena ao anaty vilia volafotsy tsara soratra.
Manzana de oro en bandeja de plata, es la palabra dicha a tiempo.
12 Kavim-bolamena sy firavaka volamena tsara Ny mpananatra hendry, raha amin’ ny sofina mihaino.
Zarcillo de oro y collar de plata es para el oído dócil la amonestación de un sabio.
13 Toy ny hatsiaky ny oram-panala amin’ ny taom-pijinjana, Dia toy izany ny iraka mahatoky amin’ izay naniraka azy, Fa mamelombelona ny fon’ ny tompony izy.
Como frescura de nieve en el tiempo de la siega, es un mensajero fiel para el que lo envía; refrigera el ánimo de su dueño.
14 Toy ny rahona sy ny rivotra tsy misy orana Ny olona izay mirehaka amin’ ny fizaram-bava.
Nubes y vientos sin lluvia, tal es el que se jacta de donaciones que no hizo.
15 Ny fahari-po no ahazoana mampanaiky ny mpitsara, Ary ny vava malefaka mahatapa-taolana.
La paciencia aplaca al príncipe, y la lengua blanda quebranta los huesos.
16 Mahita tantely va ianao? Hano izay antonona anao, Fandrao voky loatra ianao ka handoa azy.
Si hallas miel, come de ella solo tu medida, no sea que harto de ella tengas que vomitarla.
17 Aza miditra matetika ao an-tranon’ ny namanao, Fandrao tofoka anao izy, ka ho halany ianao.
Frecuenta solamente raras veces la casa de tu vecino, no sea que hastiado de ti te aborrezca.
18 Langilangy sy sabatra ary zana-tsipìka maranitra Ny olona izay mitsangana ho vavolombelona mandainga hanameloka ny namany.
Maza, espada y flecha aguda es aquel que da falso testimonio contra su prójimo.
19 Toy ny nify nahasimatsimahana sy ny tongotra mangozohozo Ny fahatokiana ny mpamitaka amin’ ny andro fahoriana.
Diente quebrado y pie que titubea es la confianza en un pérfido en el día de la angustia.
20 Toy ny miala lamba amin’ ny hatsiaka, Ary toy ny vinaingitra amin’ ny sirahazo, Dia toy izany ny mikalo amin’ ny malahelo am-po.
Quitarse la ropa cuando hace frío (y echar) vinagre en el nitro, es como cantar coplas a un corazón afligido.
21 Raha noana ny fahavalonao, omeo hanina izy; Ary raha mangetaheta izy, omeo rano hosotroiny;
Si tu enemigo tiene hambre dale de comer, si tiene sed, dale de beber;
22 Fa raha manao izany ianao, dia hanambatra vainafo ho eo an-dohany, Ary Jehovah no hamaly soa anao.
así amontonarás ascuas sobre su cabeza, y Yahvé te recompensará.
23 Ny rivotra avy any avaratra mahatonga ranonorana, Dia toy izany, ny lelan’ ny mpifosa mampahavinitra endrika.
El viento norte disipa la lluvia, y el rostro severo la lengua detractora.
24 Aleo mitoetra eo an-joron’ ny tampontrano Toy izay miray trano amin’ ny vehivavy tia ady.
Mejor es habitar en la punta del techo, que en una casa con mujer pendenciera.
25 Rano mangatsiaka amin’ ny fanahy reraka Ny filazana soa avy any an-tany lavitra.
Agua fresca para un alma sedienta, tal es la buena nueva que viene de tierra lejana.
26 Loharano voahosihosy sy fantsakana simba Ny marina izay mikoy ny ratsy fanahy,
Fuente turbia y manantial corrompido, es el justo que vacila ante el impío.
27 Tsy tsara raha mahery homana tantely; Fa ny fitadiavan’ ny olona ny voninahiny dia tsy voninahitra.
Comer mucha miel no es bueno, así también es dañoso escudriñar la Majestad (divina).
28 Tanàna rava tsy misy manda Ny lehilahy izay tsy mahatsindry ny fanahiny.
Ciudad abierta y sin muro es el hombre que no sabe refrenarse.

< Ohabolana 25 >