Ohabolana 25

1 Izao koa no ohabolan’ i Solomona, izay nangonin’ ny olon’ i Hezekia, mpanjakan’ ny Joda:

גם אלה משלי שלמה אשר העתיקו אנשי חזקיה מלך יהודה׃

2 Voninahitr’ Andriamanitra ny manafin-javatra; Fa voninahitry ny mpanjaka kosa ny mamanta-javatra.

כבד אלהים הסתר דבר וכבד מלכים חקר דבר׃

3 Ny hahavon’ ny lanitra sy ny halalin’ ny tany Ary ny fon’ ny mpanjaka dia samy tsy azo fantarina avokoa.

שמים לרום וארץ לעמק ולב מלכים אין חקר׃

4 Esory ny taim-bolafotsy, Dia hisy fanaka ho an’ ny mpanao an-idina.

הגו סיגים מכסף ויצא לצרף כלי׃

5 Esory ny ratsy fanahy tsy ho eo anatrehan’ ny mpanjaka, Dia hampitoerina amin’ ny fahamarinana ny seza fiandrianany.

הגו רשע לפני מלך ויכון בצדק כסאו׃

6 Aza manandra-tena eo anatrehan’ ny mpanjaka, Ary aza mitoetra eo amin’ ny fitoeran’ ny lehibe;

אל תתהדר לפני מלך ובמקום גדלים אל תעמד׃

7 Fa aleo ianao hantsoina hoe: Miakara atỳ, Toy izay hatambotsotra eo imason’ ny manan-kaja izay hitan’ ny masonao.

כי טוב אמר לך עלה הנה מהשפילך לפני נדיב אשר ראו עיניך׃

8 Aza maika handeha hiady, Fandrao tsy ho fantatrao izay hataonao amin’ ny farany, Rehefa omen’ ny namanao henatra ianao.

אל תצא לרב מהר פן מה תעשה באחריתה בהכלים אתך רעך׃

9 Miadia ihany ny adinao amin’ ny namanao, Kanefa aza aseho izay tsy tian’ ny sasany holazaina,

ריבך ריב את רעך וסוד אחר אל תגל׃

10 Fandrao izay mandre hanondro maso anao, Ka tsy ho afaka aminao ny laza ratsy.

פן יחסדך שמע ודבתך לא תשוב׃

11 Ny teny atao amin’ ny antony dia poma volamena ao anaty vilia volafotsy tsara soratra.

תפוחי זהב במשכיות כסף דבר דבר על אפניו׃

12 Kavim-bolamena sy firavaka volamena tsara Ny mpananatra hendry, raha amin’ ny sofina mihaino.

נזם זהב וחלי כתם מוכיח חכם על אזן שמעת׃

13 Toy ny hatsiaky ny oram-panala amin’ ny taom-pijinjana, Dia toy izany ny iraka mahatoky amin’ izay naniraka azy, Fa mamelombelona ny fon’ ny tompony izy.

כצנת שלג ביום קציר ציר נאמן לשלחיו ונפש אדניו ישיב׃

14 Toy ny rahona sy ny rivotra tsy misy orana Ny olona izay mirehaka amin’ ny fizaram-bava.

נשיאים ורוח וגשם אין איש מתהלל במתת שקר׃

15 Ny fahari-po no ahazoana mampanaiky ny mpitsara, Ary ny vava malefaka mahatapa-taolana.

בארך אפים יפתה קצין ולשון רכה תשבר גרם׃

16 Mahita tantely va ianao? Hano izay antonona anao, Fandrao voky loatra ianao ka handoa azy.

דבש מצאת אכל דיך פן תשבענו והקאתו׃

17 Aza miditra matetika ao an-tranon’ ny namanao, Fandrao tofoka anao izy, ka ho halany ianao.

הקר רגלך מבית רעך פן ישבעך ושנאך׃

18 Langilangy sy sabatra ary zana-tsipìka maranitra Ny olona izay mitsangana ho vavolombelona mandainga hanameloka ny namany.

מפיץ וחרב וחץ שנון איש ענה ברעהו עד שקר׃

19 Toy ny nify nahasimatsimahana sy ny tongotra mangozohozo Ny fahatokiana ny mpamitaka amin’ ny andro fahoriana.

שן רעה ורגל מועדת מבטח בוגד ביום צרה׃

20 Toy ny miala lamba amin’ ny hatsiaka, Ary toy ny vinaingitra amin’ ny sirahazo, Dia toy izany ny mikalo amin’ ny malahelo am-po.

מעדה בגד ביום קרה חמץ על נתר ושר בשרים על לב רע׃

21 Raha noana ny fahavalonao, omeo hanina izy; Ary raha mangetaheta izy, omeo rano hosotroiny;

אם רעב שנאך האכלהו לחם ואם צמא השקהו מים׃

22 Fa raha manao izany ianao, dia hanambatra vainafo ho eo an-dohany, Ary Jehovah no hamaly soa anao.

כי גחלים אתה חתה על ראשו ויהוה ישלם לך׃

23 Ny rivotra avy any avaratra mahatonga ranonorana, Dia toy izany, ny lelan’ ny mpifosa mampahavinitra endrika.

רוח צפון תחולל גשם ופנים נזעמים לשון סתר׃

24 Aleo mitoetra eo an-joron’ ny tampontrano Toy izay miray trano amin’ ny vehivavy tia ady.

טוב שבת על פנת גג מאשת מדונים ובית חבר׃

25 Rano mangatsiaka amin’ ny fanahy reraka Ny filazana soa avy any an-tany lavitra.

מים קרים על נפש עיפה ושמועה טובה מארץ מרחק׃

26 Loharano voahosihosy sy fantsakana simba Ny marina izay mikoy ny ratsy fanahy,

מעין נרפש ומקור משחת צדיק מט לפני רשע׃

27 Tsy tsara raha mahery homana tantely; Fa ny fitadiavan’ ny olona ny voninahiny dia tsy voninahitra.

אכל דבש הרבות לא טוב וחקר כבדם כבוד׃

28 Tanàna rava tsy misy manda Ny lehilahy izay tsy mahatsindry ny fanahiny.

עיר פרוצה אין חומה איש אשר אין מעצר לרוחו׃