< Ohabolana 23 >

1 Raha mipetraka hiara-komana amin’ ny mpanapaka ianao, Dia hevero tsara izay eo anatrehanao,
Cuando te sientas a comer con una regla, considera con diligencia lo que tienes delante;
2 Ka andraso antsy ny tendanao, Raha dia liana loatra ianao.
poner un cuchillo en la garganta si eres un hombre dado al apetito.
3 Aza mitsiriritra ny hanim-piny, Fa hani-mamitaka izany.
No estés deseoso de sus delicias, ya que son alimentos engañosos.
4 Aza manasa-tena hanan-karena, Aza entina amin’ izany ny fahendrenao.
No te canses de ser rico. En tu sabiduría, muestra moderación.
5 Moa hampanarahinao azy va ny masonao, nefa tsy ao intsony izy? Fa maniry elatra tokoa izy Ka manidina toy ny voromahery ho eny amin’ ny lanitra.
¿Por qué pones tus ojos en lo que no es? Porque ciertamente le salen alas como a un águila y vuela en el cielo.
6 Aza homana ny mofon’ izay ratsy fijery, Ary aza mitsiriritra ny hanim-piny;
No comas la comida de quien tiene un ojo tacaño, y no anhelan sus delicias,
7 Fa tahaka ny heviny ao am-pony ihany no toetrany: Hoy izy aminao: Mihinàna, misotroa; Kanjo tsy sitrany ianao.
pues mientras piensa en el costo, así es. “¡Come y bebe!”, te dice, pero su corazón no está contigo.
8 Izay sombiny kely voatelinao aza dia mbola haloanao, Ka ho very foana ny teny mahafinaritra nataonao.
Vomitarás el bocado que has comido y desperdiciar tus agradables palabras.
9 Aza miteny amin’ny adala; Fa hohamavoiny foana ny fahendren’ ny teninao.
No hables al oído de un tonto, porque despreciará la sabiduría de tus palabras.
10 Aza manakisaka ny fari-tany ela, Ary aza manitatra mankamin’ ny sahan’ ny kamboty;
No muevas el antiguo mojón. No invadan los campos de los huérfanos,
11 Fa mahery ny Mpanavotra azy, Izy no hisolo vava azy amin’ ny adiny aminao.
para su Defensor es fuerte. Él defenderá su caso contra ti.
12 Ampiekeo famaizana ny fonao, Sy tenim-pahalalana ny sofinao.
Aplica tu corazón a la instrucción, y tus oídos a las palabras del conocimiento.
13 Aza tsy manafay zanaka, Fa tsy dia ho faty izy tsy akory na dia asianao ny hazo aza;
No retengas la corrección de un niño. Si lo castigas con la vara, no morirá.
14 Raha mamely azy amin’ ny hazo ianao, Dia ho voavonjinao tsy ho any amin’ ny fiainan-tsi-hita ny fanahiny. (Sheol h7585)
Castígalo con la vara, y salvar su alma del Seol. (Sheol h7585)
15 Anaka, raha hendry ny fonao, Dia ho faly koa ny foko, dia ny foko;
Hijo mío, si tu corazón es sabio, entonces mi corazón se alegrará, incluso el mío.
16 Eny, ho ravoravo ny fanahiko, Raha miteny marina ny molotrao.
Sí, mi corazón se alegrará cuando tus labios dicen lo que es correcto.
17 Aoka tsy hialona ny mpanota ny fonao; Fa matahora an’ i Jehovah mandritra ny andro;
Que tu corazón no envidie a los pecadores, sino que teman a Yahvé todo el día.
18 Fa raha mbola hisy koa ny farany, Dia tsy ho foana ny fanantenanao.
Ciertamente, hay una esperanza futura, y tu esperanza no será cortada.
19 Mihainoa ianao, anaka, ka hendre, Ary ampizory amin’ ny lalana ny fonao.
Escucha, hijo mío, y sé sabio, ¡y mantener tu corazón en el camino correcto!
20 Aza misakaiza amin’ izay mpiboboka divay Sy izay fatra-pitia hena;
No te encuentres entre los que beben demasiado vino, o los que se atiborran de carne;
21 Fa halahelo izay mpiboboka sy izay fatra-pitia hena; Ary ny fitiavan-torimaso mampitafy voro-damba.
porque el borracho y el glotón se volverán pobres; y la somnolencia los viste de harapos.
22 Maneke ny rainao izay niteraka anao. Ary aza manamavo ny reninao, saingy efa antitra izy.
Escucha a tu padre que te dio la vida, y no desprecies a tu madre cuando sea vieja.
23 Vidio ny marina, ka aza amidy, Dia ny fahendrena sy ny fananarana ary ny fahazavan-tsaina.
Compra la verdad y no la vendas. Consigue sabiduría, disciplina y comprensión.
24 Hifaly dia hifaly ny rain’ ny marina, Ary izay miteraka zaza hendry hanampifaliana aminy.
El padre de los justos tiene una gran alegría. Quien engendra un hijo sabio se deleita en él.
25 Aoka ho faly ny rainao sy ny reninao, Eny, aoka ho ravoravo ny reninao izay niteraka anao.
¡Que se alegren tu padre y tu madre! ¡Que se alegre la que te parió!
26 Anaka, atolory ahy ny fonao, Ary aoka ny masonao ho faly mijery ny lalako;
Hijo mío, dame tu corazón; y que tus ojos se mantengan en mis caminos.
27 Fa ny vehivavy jejo dia hady lalina, Ary ny vahiny janga lavaka etỳ;
Para una prostituta es un pozo profundo; y una esposa caprichosa es un pozo estrecho.
28 Eny, manotrika toy ny jiolahy ireny Ary mahamaro ny olona mpivadika.
Sí, está al acecho como un ladrón, y aumenta los infieles entre los hombres.
29 An’ iza ny Indrisy? An’ iza ny Endrey? An’ iza ny fifandirana? An’ iza ny fitolokoana? An’ iza ny ratra tsy ahoan-tsy ahoana? An’ iza ny maso mivoara-mena?
¿Quién se lamenta? ¿Quién tiene pena? ¿Quién tiene conflictos? ¿Quién tiene quejas? ¿Quién tiene moretones innecesarios? ¿Quién tiene los ojos inyectados en sangre?
30 An’ izay mikikitra amin’ ny divay, Eny, an’ izay mandeha hanandrana divay voaharoharo zavatra.
Los que se quedan mucho tiempo en el vino; los que van a buscar vino mezclado.
31 Aza mijery ny divay noho ny hamenany Sy ny fanganohanony eo anaty gilasy Ary ny fikoriany mahafinaritra;
No mires el vino cuando está rojo, cuando brilla en la taza, cuando baja sin problemas.
32 Fa amin’ ny farany dia hanaikitra toy ny bibilava izy Ary hanindrona toy ny menarana.
Al final, muerde como una serpiente, y envenena como una víbora.
33 Koa ny masonao dia hijery vehivavy jejo, Ary ny fonao hieritreri-dratsy.
Tus ojos verán cosas extrañas, y tu mente imaginará cosas confusas.
34 Eny, ho sahala amin’ izay mandry ao amin’ ny ranomasina ianao Sady ho tahaka izay mandry eo an-tendron’ ny andrin-tsambo.
Sí, serás como el que se acuesta en medio del mar, o como el que se acuesta encima de los aparejos:
35 Nokapohiny aho, hoy ianao, fa tsy reko naharary ahy, Nandalasiny aho, fa tsy tsaroako; Rahoviana ange aho no hifoha mba hitadiavako azy indray?
“¡Me golpearon, y no me hirieron! ¡Me golpean y no lo siento! ¿Cuándo me despertaré? Puedo hacerlo de nuevo. Buscaré más”.

< Ohabolana 23 >