Lioka 1
1 Satria maro no efa nanoratra nandahatra tantara ny amin’ ny zavatra izay efa tanteraka tamintsika tokoa,
Biingi bakatola mulimu wakubikka antoomwe zintu zyakazuzikizigwa akati kesu,
2 araka izay efa noraisintsika natolotry ny vavolombelona izay sady nahita maso no efa mpitory ny teny hatramin’ ny voalohany:
mbuli mbuzyakayinzigwa kizosika kulindiswe abaabo kuzwa chiindi bakali bakamboni alubo kabali bala bejwi.
3 dia sitrako koa, rehefa nofotorako tsara ny zavatra rehetra hatramin’ ny niandohany, ny hanoratra izany aminao araka ny filaharany, ry Teofilo tsara indrindra,
Chakabaanga nchibotu kulindime ambebo - nkaambo ndakachita mfunkununo izulide aatala azeezyo zyakachitika kuzwa kumatalikilo - kuti ndikulembele lugwalo, webo nomusongo Tiofilasi.
4 mba hahafantaranao tsara fa mafy orina ny teny izay nampianarina anao.
Kuti uzibe choonzyo aatala azintu nzuwakayiisigwa.
5 Tamin’ ny andron’ i Heroda, mpanjakan’ i Jodia, nisy mpisorona anankiray atao hoe Zakaria, isan’ ny antokon’ i Abia; ary ny vadiny dia avy tamin’ ny taranak’ i Arona, Elizabeta no anarany.
Mumazuba aHelodi mwami waku Judiya, kwakali umwi mupaizi wakalikutegwa Zekaliya, wakali kwakulubazu lwa Abija. Mukayintu wakwe Elizabeti alubo wakali walunyungu lwa Aaloni.
6 Ary samy marina teo anatrehan’ Andriamanitra izy mivady sady nitondra tena tsy nanan-tsiny araka ny didy sy ny fitsipika rehetra nomen’ ny Tompo.
Bakaliluleme boonse kunembo lya Leza, kabalemeka milawu yoonse anzyatalide Mwami.
7 Ary tsy nanan-janaka izy, fa momba Elizabeta; ary samy efa antitra izy mivady.
Pesi tebakalikwe mwana pe nkaambo Elizabetji wakali ngomwa, alubo bakali bachembaala boonse mulechi chiindi.
8 Ary nony nanao raharaham-pisoronana teo anatrehan’ Andriamanitra Zakaria araka ny fifandimbiasan’ ny antokony,
Lino kwakasika aachiindi Zekkaliya mpakali mubuliwo bwa Leza, kalikuchita milimu ya bupayizi mbuli mumabambe aakwe.
9 araka ny fanao amin’ ny fisoronana, dia anjarany araka ny filokana ny hiditra ao amin’ ny tempolin’ ny Tompo ka handoro ditin-kazo manitra.
Mbuli munzila yachiyanza yakusala mupayizi utabeleke, wakali wasaligwa achisolo kuti anjile muchikombelo cha Leza kuti akatente tununkilizyo.
10 Ary ny vahoaka rehetra nitoetra teo ivelany nivavaka tamin’ ny ora fandoroana ny ditin-kazo manitra.
Choonse chibunga chabantu chakali kukomba aanze kuhola eelyo tununkilizyo nitwakali kutentwa.
11 Ary nisy anjelin’ ny Tompo niseho taminy teo ankavanan’ ny alitara fandoroana ny ditin-kazo manitra.
Mungelo wa Mwami wakalibonia kuli nguwe alimwi wakayima kubbazu lyakululyo lyachipayililo,
12 Ary nony nahita azy Zakaria, dia taitra loatra izy ka raiki-tahotra.
Zekaliya, naakamubona wakateketa nkaambo kuyoowa kwakamujata.
13 Fa hoy ilay anjely taminy: Aza matahotra, ry Zakaria; fa efa nohenoina ny fangatahanao, ka Elizabeta vadinao dia hiteraka zazalahy aminao, ary Jaona no hataonao anarany.
Pesi mungelo wakati kulinguwe, “Utayoowi, Zekaliya, nkaambo nkombyo yako yamvwika. Mukako Elizabetki ulakuzyalila mwana mulombe. Uzomuuzika kuti ngu Joni
14 Ary ho faly sy ho ravoravo ianao; ary maro no hifaly amin’ ny hahaterahany.
Uyooba aakukondwa akusekelela, alubo banji bayoobotelwa akuzyalwa kwakwe.
15 Fa ho lehibe eo anatrehan’ ny Tompo izy ary tsy hisotro divay na toaka sady hofenoina ny Fanahy Masìna hatrany an-kibon-dreniny aza.
Nkaambo uyooba mupati kubusyu bwa Mwami. atazonywi wayini na zinywigwa zilula, alubo unozwide Muuya Uusalala kuzwa mwida lyabanyina.
16 Ary maro amin’ ny Zanak’ isiraely no hampodiny amin’ i Jehovah Andriamaniny.
Biingi bana ba Izilayili bayobweeda ku Mwami Leza wabo.
17 Ary izy handeha eo alohany amin’ ny fanahy sy ny herin’ i Elia mba hampody ny fon’ ny ray ho amin’ ny zanaka, ary ny tsy manoa ho amin’ ny fahendren’ ny marina, hamboatra firenena voaomana ho an’ ny Tempo.
Uzoya kunembo lya Mwami mumuuya amumanguzu aa Elija. Uzoochita eezi kuti azosandule myoyo yamataata kuti ibweede kubana babo, kuchitila kuti batalemeki mulawu bazoyende mubusongo bwabaluleme - kuchitila kubambila Mwami bantu babambilidwe nguwe.”
18 Ary hoy Zakaria tamin’ ilay anjely: Inona no hahafantarako izany? fa izaho efa antitra, ary efa antitra koa ny vadiko.
Zekaliya wakati kumungelo.”Ndilaziziba biyeni eezi? Nkaambo ndachembaala abanangu bachembaala.”
19 Ary ilay anjely namaly ka nanao taminy hoe: Izaho no Gabriela, izay mitsangana eo anatrehan’ Andriamanitra; ary nirahina hiteny aminao aho ka hilaza aminao izany teny mahafaly izany.
Mungelo wakamusandula wati kulinguwe, “Ndime Gabbuliyeli, wiima mububewo bwa Leza. Ndatumwa kuti ndizowambule aanduwe, ndikweetele majwi mabotu aaya.
20 Koa, indro, ho moana ianao ka tsy hahay miteny ambara-pahatongan’ ny andro hisehoan’ izany zavatra izany, ho valin’ ny tsy ninoanao ny teniko, izay ho tanteraka amin’ ny fotoany.
Langa, uyowumuna, tokoyokonzya kwaambula pe, kuyosika zikachitike zintu eezi. Eezi zyachitika nkaambo taakwe niwasyoma majwi aangu, ayoozuzikizigwa muchiindi cheelede.”
21 Ary ny olona dia niandry an’ i Zakaria ka gaga noho izy naharitra ela tao amin’ ny tempoly.
Lino bantu bakalikulinda Zekaliya, bakagamba kuti nkaambonzi naatola chiindi chilamfu chiloobu kachili muchikombelo.
22 Kanjo rehefa nivoaka izy, dia tsy nahay niteny taminy; ary dia fantatry ny olona fa efa nahita fahitana tao amin’ ny tempoly izy; ary izy nanao baikon’ ny moana taminy, ary dia mbola moana ihany.
Pesi naakazwida aanze takachili kukonzya pe kwaambula. Bakakubona kuti wakabona chilengaano nakali muchikombelo. Wakalikwaambuula katondeeka biyo muchuumunizi.
23 Ary rehefa tapitra ny andro nanaovany fanompoam-pivavahana, dia lasa nody tany an-tranony izy.
Chiindi chakumana kwamulimu wakwe nichakasika wakabweeda kung'anda yakwe.
24 Ary taorian’ izany andro izany dia nitoe-jaza Elizabeta vadiny, dia niery dimy volana izy ka nanao hoe:
Musule lyamazuba aaya, mukayintu wakwe Elizabeti wakajata da. Wakalisisa kwamyeezi musanu. Wakaamba kuti,
25 Izao no nataon’ ny Tompo tamiko tamin’ ny andro izay nitsinjovany hahafa-tondromaso ahy amin’ ny olona.
“Eechi nchaandichitila Mwami naakandilanga wandimvwida luzyalo kuti andigwisye mawuse kunembo lyabantu.
26 Ary tamin’ ny fahenim-bolana dia nirahin’ Andriamanitra ny anjely Gabriela ho any an-tanàna anankiray any Galilia atao hoe Nazareta,
Mumweezi wamusanu awumwi, mungelo Gabbuliyeli wakatumwa kuzwa kuli Leza kuya kudpolopo lyaku Galilii litegwa Nazaleta,
27 ho any amin’ ny virijina anankiray, izay voafofo ho vadin’ ny lehilahy atao hoe Josefa, avy tamin’ ny taranak’ i Davida; ary ny anaran’ ny virijina dia Maria.
kuya kuli nakalindu wakatangidwe kumwaalumi wakalikutegwa Jozefu. Wakali walunyungu lwa Devidi, alubo pzina lyamusimbi lyakali Meli.
28 Ary nony niditra tao aminy ilay anjely, dia nanao hoe: Arahaba, ry ilay nohasoavina, ny Tompo momba anao.
Wakasika kulinguwe wati, “Wapona iwe noopedwe luzyalo lupati. Mwami uli aayebo.”
29 Ary taitra loatra izy noho ny teniny ka nieritreritra izay tokony ho hevitr’ izany fiarahabana izany.
Pesi wakanyonga kapati amajwi aamungelo alwimwi wakagamba kuti nkujuzigwa kulibiyeni ooku.
30 Ary hoy ilay anjely taminy: Aza matahotra, ry Maria, fa efa nahita fitia tamin’ Andriamanitra ianao.
Mungelo wakati kulinguwe, “Utayoowi, Meli, nkaambo wajana luzyalo kuli Leza.
31 Ary, indro, hitoe-jaza ianao ka hiteraka zazalahy, ary ny anarany dia hataonao hoe Jesosy.
Langa uzoojata da uzoozyale mwana mulombe. uzomuuzika zina lyakuti, 'Jesu'.
32 Izy ho lehibe ka hatao hoe Zanaky ny Avo Indrindra; ary Jehovah Andriamanitra hanome Azy ny seza fiandrianan’ i Davida rainy;
Unooli mupati alubo unoyitwa kuti Mwana wa Simajulu. Mwami Leza uyomupa chuuno chabwami bwa syanyinakulu Devidi.
33 ary hanjaka amin’ ny taranak’ i Jakoba mandrakizay Izy; ary ny fanjakany tsy hanam-pahataperana. (aiōn g165)
Uzooyendelezya ng'anda ya Jakobo mane kukabe kutamani, alimwi bwami bwakwe tabukozoomana pe. (aiōn g165)
34 Ary hoy Maria tamin’ ilay anjely: Hanao ahoana re no hahatanteraka izany, fa tsy mahalala lahy aho?
Meli wakati kumungelo, “Ziyoochitika biyeni eezi nkaambo nsinaziba mwaalumi pe?”
35 Ary ilay anjely namaly ka nanao taminy hoe: Ny Fanahy Masìna ho tonga ao aminao, ary hisy herin’ ny Avo Indrindra hanaloka anao; koa ny Masìna Izay hateraka dia hatao hoe Zanak’ Andriamanitra.
Mungelo wakatgi kulinguwe, “Muuya Uusalala uzoosika kulinduwe, alubo nguzu zya Simalelo zizoosika alinduwe. Aboobo ooyo uusalala uutazozyalwe uzootegwa Mwana wa Leza.
36 Ary, indro, Elizabeta havanao dia efa mitoe-jaza koa, na dia efa antitra aza; ary efa mandray enina izy izao, izay natao hoe momba.
Langa munakwenu Elizabeti ulaada lyamwana mulombe mubuchembele bwakwe, lino wanba mumweezi wamusanu awumwi, ooyo wakalikutegwa ningomwa.
37 Fa tsy hisy tsy ho tanteraka ny teny rehetra ataon’ Andriamanitra.
Nkaambo taakwe chimukachila pe Leza.
38 Dia hoy Maria: Inty ny ankizivavin’ ny Tompo; aoka anie ho tonga amiko araka ny teninao. Dia nandao azy ilay anjely.
Meli wakati, “Langa ndimulanda waMwami, azibe kulindime mbuli majwi aako.” Mpawo mungelo wakamusiya.
39 Ary Maria niainga tamin’ izany andro izany ka nandeha faingana ho any amin’ ny tany havoana, ho ao an-tanàna anankiray any Joda;
Mpawo mumazuba aayo Meli wakanyamnpuka watgozya kubusena bwazilundu, kudolopo lya Judiya.
40 ary niditra tao an-tranon’ i Zakaria izy ka niarahaba an’ i Elizabeta.
Wakanjila mung'anda ya Zekaliya wakujuzya Elizabeti.
41 Ary rehefa ren’ i Elizabeta ny fiarahaban’ i Maria, dia nibitaka ny zaza tao an-kibony; ary nofenoina ny Fanahy Masìna Elizabeta,
Aawo Elizabeti naakamvwa kujuzya kwa Meli, mwana wakali mwida lyakwe wakasotoka, mpawo Elizabeti wakazuzigwa aMuuya Uusalala.
42 dia niantso tamin’ ny feo mahery hoe izy: Voatahy samy vehivavy ianao, ary voatahy ny hateraky ny kibonao.
Wakoompolola ajwi pati wati, “Ulilongezezegwe iwe akati kabamwi banakazi, alubo ulilongezezegwe muchelo weda lyako.
43 Avy aiza no ahatongavan’ izao amiko, no mba vangian’ ny renin’ ny Tompoko aho?
Nkamboonzi nikchachitika kuti banyina aMwami wangu basike kulindime?
44 Fa, indro, raha vao ren’ ny sofiko ny feon’ ny fiarahabanao, dia nibitaka noho ny hafaliana ny zaza ao an-kiboko.
Nkaambo langa, majwi aako akundijuzya naanjila mumatwi aangu mwana uulimwida lyangu wasotoka alukondo.
45 Ary sambatra ianao izay nino; fa hefaina izay zavatra nampilazain’ ny Tompo taminao.
Aboobo ulilongezezegwe ooyo uuyoosyoma kuti kuyooba kuzuzikizigwa kwazintu eezi nzyaakambilwa kuzwa kuMwami.”
46 Ary hoy Maria: Ny foko mankalaza ny Tompo,
Meli wakati moyo wangu ulalumbayizya Mwami,
47 Ary ny fanahiko efa ravoravo tamin’ Andriamanitra, Mpamonjy ahy;
alubo muuya wangu ulalumbayizya Leza mufutuli wangu.
48 Fa efa nijery ny fahambani-toetry ny ankizivaviny Izy. Fa, indro, hatramin’ ny ankehitriny dia hataon’ ny taranaka rehetra ho sambatra aho.
Nkaambo wakalanga chiimo chaansi chamulanda wakwe. Nkaambo amulange, kuzwa lino mazyalane woonse ayondiijta kutghi ndili longezezegwe.
49 Fa ny Mahery efa nanao zavatra lehibe tamiko; Ary masìna ny anarany.
Nkaambo ooyo wandichitila zintu zipati, alimwi zina lyakwe lilasalala.
50 Ary ny famindram-pony dia amin’ izay matahotra Azy hatramin’ ny taranaka fara mandimby.
Luzyalo lwakwe luyoozulila kuzwa kuzyalane kuya kulilimbi zyalane kuli aabo bamuyoowa.
51 Nanao asa lehibe tamin’ ny sandriny Izy; Nampihahaka ny mpiavonavona tamin’ ny fiheveran’ ny fony Izy.
Wakatondeezya nguzu ejanza lyakwe; wakasansaanya aabo balisumpula aatala amizeezzo yamyoyo yabo.
52 Nampiala ny lehibe tamin’ ny seza fiandrianany Izy, Ary nanandratra ny ambany kosa.
Wakagwisya bana babaami kuzwa kuzyuno zyaabo alimwi wakasumpula aabo bali aachiimo chilaansi.
53 Ny noana novokisany soa; Fa ny manan-karena kosa nampialainy maina.
Wakakutya basinzala azintu zibotu, pesi bavubi wakabaanda kabatakwe chintu.
54 Niahy an’ isiraely mpanompony Izy, fa nahatsiaro ny famindram-pony
Wakapa lugwasya kuli Izilayeli mulanda wakwe, kuti ayeeye kutondeezya luse
55 (Araka ny voalazany tamin’ ny razantsika), tamin’ i Abrahama sy ny taranany mandrakizay. (aiōn g165)
(mbuli mbakaamba kuli basikale besu) kuli Abraham alunyungu lwakwe.” (aiōn g165)
56 Ary Maria nitoetra teo amin’ i Elizabeta tokony ho telo volana vao nody tany an-tranony.
Meli wakakkala a Elizabeti kwamyeezi yotatwe mpawo wabweda kung'anda yakwe.
57 Ary tonga ny andro hahaveloman’ i Elizabeta, dia niteraka zazalahy izy.
Lino chakasikachiindi chakuti Elizabeti atumbuke aboobo wakatumbuka mwana mulombe.
58 Ary ny niara-monina taminy sy ny havany nandre fa efa nohalehibiazin’ ny Tompo ny famindram-pony taminy; dia niara-nifaly taminy ireo.
Basimabambanwa antoomwe abasinzubo zyakwe bakamvwa kuti Leza wakamutondeezya luzyalo, mpawo bakabotelwa aamwi anguwe.
59 Ary tamin’ ny andro fahavalo dia tonga hamora ny zaza izy, ka efa saiky hataony hoe Zakaria araka ny anaran-drainy ny anarany.
Mpawo mubuzuba bwamusanu aatatu bakasika kuzopalula mwana. Bakalikuyanda kumuuzika kuti “Zekaliya” zina lyawisi.
60 Fa ny reniny namaly ka nanao hoe: Tsy izany, fa hatao hoe Jaona izy.
Pesi banyina bakasandula bati “Pe. ulayitwa kuti ngu Joni.”
61 Fa hoy izy ireo taminy: Tsy misy na dia iray akory aza amin’ ny havanao izay manana izany anarana izany.
Bakati kulinguwe, taakwe pe kuluzubo lwesu loonse ulazina eeli.”
62 Ary nanao baikon’ ny moana tamin’ ny rainy iry ireo, izay tokony ho tiany hatao anarany.
Mpawo bakaambuula awisi anzila yakutondeeka kababuzya kuti uyanda kuti mwana awuzikwe zina lili.
63 Ary nangataka fàfana izy ka nanoratra hoe: Jaona no anarany. Dia gaga avokoa izy rehetra.
Wisi wakakumbila aakulembela, mpawo wakalemba kuti, “Izina lyakwe ngu Joni.” Boonse zyakabagambya eezi.
64 Ary dia nisokatra niaraka tamin’ izay ny vavany, ka afaka niteny ny lelany; dia niteny izy ka nidera an’ Andriamanitra.
Mpawaawo mulomo wakwe wakajulika mpawo lulimi lwakwe lwakaangunuka. Wakaambula akulumbayizya Leza.
65 Dia raiki-tahotra izay rehetra niara-monina taminy; ary niely teny amin’ ny tany havoan’ i Jodia rehetra ny lazan’ izany rehetra izany.
Kuoyoowa kwakabasikila boonse bakalikukkala afwiifwi ambabo. Impuwo yoonse eeyi yakazula kumalundu achisi cha Judiya.
66 Ary izay rehetra nandre dia nandatsaka izany tam-pony ka nanao hoe: Ho zaza hanao ahoana re io? Fa ny tanan’ ny Tompo nomba azy.
Boonse bakazimwa bakazibamba mumyoyo yabo, kabati, “Ooyu mwana uzooba nyamaanzi?” Nkaambo kuboko kwa Leza kwakali aanguwe.
67 Ary dia feno ny Fanahy Masìna Zakaria rainy ka naminany hoe:
Wisi Zekaliya wakazula Muuya Uusalala mpawo wakasinsima, kati,
68 Isaorana anie ny Tompo Andriamanitry ny Isiraely; Fa nitsinjo ny olony Izy ka nanao fanavotana ho azy,
“Atembawulwe Mwami, Leza wa Izilayeli, nkaambo wasika kuzogwasya alimwi weeta lufuko kubantu bakwe.
69 Ary nanangana tandro-pamonjena ho antsika Amin’ ny taranak’ i Davida mpanompony Izy
Wakatunyampwida lwija lwalufutuko mung'anda yamulanda wakwe Devidi,
mbuli mbakaambula amilomo yabasinsimi bakwe basalala bakale. (aiōn g165)
71 Dia famonjena antsika amin’ ny fahavalontsika, sy amin’ ny tànan’ izay rehetra mankahala antsika;
Ulatufutula kuzwa kulibasinkondoma akulibaabo batusulide.
72 Manefa famindram-po amin’ ny razantsika Izy Sady mahatsiaro ny fanekeny masìna,
Uzoochita eezi mukutondezya luzyalo kumataata esu akuyeeya chizuminano chakwe chisalala,
73 Dia ny fianianana izay nianianany tamin’ i Abrahama razantsika,
chikonke nchaakachita kuli Abbulahamu taatesu.
74 Hanao izay hahazoantsika hanompo Azy tsy amin-tahotra, Satria afaka amin’ ny fahavalontsika isika,
Wakakonka kuti swe, nitwakafutgulwa kuzwa kumaanza abasinkondoma, tuzomubelekele kaututayoowi pe,
75 Amin’ ny fahamasinana sy ny fahamarinana eo anatrehany amin’ ny andro rehetra hiainantsika.
mubusalali amubululami kunembo lyakwe mumazuba esu woonse.
76 Ary ianao, ry zaza, dia hatao hoe mpaminanin’ ny Avo Indrindra; Fa hialoha eo anatrehan’ ny Tompo ianao hamboatra ny lalany.
Iyii, anduwe, nomwana, uzoyitwa kuba musinsimi waSimajulu, nkaambo uzoyhinda kunembo lya Mwami koyabubamba nzila, kobambila bantu mukusika kwakwe,
77 Hanome ny olony ny fahalalam-pamonjena amin’ ny famelana ny helony,
kupa luzibo lwalufutuko kubantu bakwe akulekelelwa kwazibi zyabo.
78 Noho ny halehiben’ ny famindram-pon’ Andriamanitsika, izay hiposahan’ ny mazava avy any amin’ ny avo ho antsika.
Eezi zizoochitika nkaambo kaluzyalo lwa Leza wesu, nkambo mukuyozwa kwazuba uzoosika kuzotugwasya,
79 Hamirapiratra amin’ izay mipetraka ao amin’ ny maizina sy ao amin’ ny aloky ny fahafatesana, Hanitsy ny diantsika ho amin’ ny lalam-piadanana.
likabamunikile bakkede mumudima amumweenzule walufu. Uyoochita eezi kuti akazulwide mawulu eesu munzila yaluumuno.”
80 Ary ny zazakely nitombo ka nihahery tam-panahy; ary nitoetra tany an-efitra izy ambara-pahatongan’ ny andro nisehoany tamin’ ny Isiraely.
Lino mwana wakakomena wasima mumuuya, alimwi wakakkala munkanda kuyoosika buzuba mbwakalitodeezya kuli Izirayeli.
