Mpitoriteny 7

1 Tsara ny laza soa noho ny menaka manitra; ary ny andro ahaterahana tsy mahaleo ny andro ahafatesana.

Ang maayong ngalan mas maayo kaysa mahalon nga pahumot, ug ang adlaw sa kamatayon mas maayo kaysa adlaw sa pagkahimugso.

2 Tsara ny mankamin’ ny trano misy fisaonana noho ny mankamin’ ny trano misy fanasana; fa ho amin’ iny no hiafaran’ ny olombelona rehetra, ary ny velona handatsaka am-po izany.

Mas maayo nga moadto sa balay sa pagbangotan kaysa balay sa pagkombira, kay ang pagbangotan moabot ngadto sa tanang katawhan sa kataposan sa kinabuhi, busa ang buhi nga mga tawo angay magtipig niini ngadto sa kasingkasing.

3 Tsara ny alahelo noho ny hehy; fa na dia malahelo aza ny tarehy, mety tsara ihany ny fo.

Ang kasubo mas maayo kaysa pagkatawa, kay human sa kagul-anan sa panagway moabot ang kalipay sa kasingkasing.

4 Ny fon’ ny hendry dia ao amin’ ny trano misy fisaonana; fa ny fon’ ny adala kosa dia ao amin’ ny trano misy fifaliana.

Ang kasingkasing sa malaamon anaa sa balay sa nagbangotan, apan ang kasingkasing sa buangbuang anaa sa balay sa nagkombira.

5 Tsara ny mihaino ny anatra mafy ataon’ ny hendry noho ny mihaino ny hiran’ ny adala.

Mas maayo nga maminaw sa pagbadlong sa maalamon kaysa maminaw sa awit sa buangbuang.

6 Toy ny firefodrefotry ny tsilo eo ambanin’ ny vilany, dia tahaka izany ny fihomehezan’ ny adala; zava-poana koa izany.

Kay sama sa piti-piti sa mga tunok nga nagkalayo ilalom sa kolon, sama usab niana ang pagkatawa sa mga buangbuang. Kini, usab, sama sa aso.

7 Fa ny fampahoriana dia mahavery saina ny hendry; ary ny kolikoly mahasimba ny fo.

Sa pagkatinuod ang pagpangayo ug kwarta pinaagi sa pagpanghulga makapabuang sa maalamon nga tawo, ug ang suhol makadaot sa kasingkasing.

8 Tsara ny iafaran’ ny raharaha noho ny iandohany; tsara ny mahari-po noho ny miavanavom-panahy.

Mas maayo ang kataposan sa usa ka butang kaysa sinugdanan; ug ang katawhan nga mapailubon sa espiritu mas maayo kaysa mapahitas-on sa espiritu.

9 Aoka tsy halaky tezitra ny fanahinao; fa ny fahatezerana mitoetra ao an-tratran’ ny adala.

Ayaw dayon kasuko diha sa imong espiritu, kay ang kasuko nagpuyo sa mga kasingkasing sa mga buangbuang.

10 Aza manao hoe: Ahoana no nahatsara ny andro taloha noho ny ankehitriny? fa tsy avy amin’ ny fahendrena no anontanianao izany.

Ayaw pagsulti, “Nganong mas maayo man ang mga adlaw kaysa niining adlawa karon?” Kay dili kini tungod sa kaalam nga ikaw mangutana niini nga pangutana.

11 Tsara tahaka ny lova ny fahendrena, sady zava-mahasoa ho an’ izay mahita masoandro izany.

Ang kaalam sama ka maayo sa mahinungdanon nga mga butang nga atong mapanunod gikan sa atong mga katigulangan. Makahatag kini ug kaayohan niadtong makakita sa adlaw.

12 Fa fialokalofana ny fahendrena, ary fialokalofana ny vola; ary ny mahatsara ny fahalalana dia izao: Maharo ny ain’ ny manana azy ny fahendrena.

Kay ang kaalam makapanalipod sama sa salapi nga makapanalipod, apan ang nakamaayo sa kahibalo mao nga ang kaalam makahatag ug kinabuhi niadtong nakabaton niini.

13 Saino ny asan’ Andriamanitra; fa iza moa no mahahitsy izay nataony ho meloka?

Hunahunaa ang mga buhat sa Dios: Kinsa man ang makatul-id sa bisan unsang butang nga iyang gihimo nga baliko?

14 Amin’ ny andro mahafaly dia mifalia; ary amin’ ny andro mahory mieritrereta; fa nampitanandrifin’ Andriamanitra ireo, mba tsy hahitan’ ny olona akory izay ho avy any aoriany.

Sa dihang maayo ang panahon, pagpuyo nga malipayon niana nga maayo nga panahon, apan sa dihang dili maayo ang higayon, hunahunaa kini: Gitugot sa Dios nga maanaa kining duha sa samang higayon. Kay niini nga hinungdan, walay bisan usa nga makakaplag sa bisan unsang butang nga moabot sunod kaniya.

15 Izao rehetra izao dia efa hitako tamin’ ny androko mandalo foana: misy marina maty amin’ ny hamarinany; ary misy meloka ela velona amin’ ny haratsiany.

Nakita ko ang daghang mga butang sa walay pulos nakong mga adlaw. Adunay mga tawong matarong nga mahanaw bisan pa sa ilang pagkamatarong, ug adunay mga tawong daotan nga nalugwayan ang kinabuhi bisan sa ilang pagkadaotan.

16 Aza marina loatra, ary aza miseho ho hendry loatra; nahoana noho simbanao ny tenanao?

Ayaw pagpakamatarong sa imong kaugalingon, pagmaalamon sa imong kaugalingong mga mata. Nganong kinahanglan mo mang laglagon ang imong kaugalingon?

17 Aza ratsy loatra ianao, ary aza adala; nahoana no ho faty ianao, raha tsy efa tonga ny andronao?

Ayaw pagpakadaotan o pagpakabuang kaayo. Nganong kinahanglan man nga mamatay ka sa dili pa nimo panahon?

18 Tsara raha mitana iroa ianao, nefa aza mampiala ny tananao amin’ itsy; fa izay matahotra an’ Andriamanitra dia ho afaka amin’ izany rehetra izany.

Maayo nga kuptan mo gayod kining kaalam, ug kinahanglan nga dili nimo buhian ang pagkamatarong. Kay ang tawo nga adunay kahadlok sa Dios makabuhat sa tanan niyang mga katungdanan.

19 Ny fahendrena no maharo ny hendry mihoatra noho ny mpanapaka folo ao an-tanàna.

Ang kaalam gamhanan diha sa maalamon nga tawo, labaw pa sa napulo ka mga pangulo sa siyudad.

20 Fa tsy misy olona marina ambonin’ ny tany izay manao tsara ka tsy manota.

Walay matarong nga tawo sa kalibotan nga nagbuhat ug maayo ug dili makasala.

21 Aza mihainohaino ny teny rehetra tenenina, fandrao handre ny mpanomponao manozona anao ianao;

Ayaw paminaw sa mga pulong nga gipanulti, tungod kay basin madungog nimo ang imong sulugoon nga magtunglo kanimo.

22 fa fantatry ny fonao fa na dia ny tenanao aza dia mba efa nanozona ny sasany matetika ihany koa.

Sa samang paagi, nasayod ka sa imong kaugalingon nga sa imong kasingkasing usab kanunay kang nanunglo sa uban.

23 Izany rehetra izany dia notsapaiko tamin’ ny fahendrena. Hoy izaho: Ho hendry aho; kanjo lavitra ahy izany.

Kining tanan akong napamatud-an pinaagi sa kaalam. Miingon ako, “Magmaalamon ako,” apan labaw pa kini sa akong mabuhat.

24 Eny, izay rehetra lavitra sady lalina dia lalina, iza no mahatakatra azy?

Ang kaalam lapad ug lalom kaayo. Kinsa man ang makakaplag niini?

25 Nitodika aho, ka nampiasaiko ny foko hahalala sy handinika ary hitady fahendrena sy izay anton-javatra ary hahafantatra ny faharatsiana ho fahadalana, ary ny fahadalana ho fahaverezan-tsaina;

Milingi ang akong kasingkasing aron magtuon ug magtuki ug mangita sa kaalam ug mga pagpasabot sa kamatuoran, ug sa pagsabot nga ang daotan buangbuang ug ang pagka walay pulos pagkabuangbuang.

26 ka hitako fa mangidy noho ny fahafatesana ny vehivavy, izay fandrika sy harato ny fony, sady famatorana ny tànany; nefa izay ankasitrahan’ Andriamanitra dia ho afa-mandositra azy, fa ny mpanota ihany no ho azony.

Nakaplagan ko ang labing pait kaysa kamatayon ang si bisan kinsa nga babaye nga ang kasingkasing puno sa mga lit-ag ug mga pukot, ug ang mga kamot daw mga kadina. Si bisan kinsa nga magapahimuot sa Dios makagawas gikan kaniya, apan ang makasasala pagakuhaon niya.

27 Indro, izany no hitako, hoy Mpitoriteny, raha nandinidinika ny zavatra tsirairay aho mba hahitana izay antony.

“Hunahunaa kung unsa ang akong nasayran,” miingon ang Magtutudlo. “Nagadugang ug anam ang akong nasayran aron makita ang pagpasabot sa kamatuoran.

28 Izay notadiaviko koa, fa tsy hitako, dia izao: lehilahy iray no hitako ho marina tao amin’ ny arivo; fa tao amin’ ny vehivavy arivo dia tsy nisy hitako na dia iray akory aza.

Mao gihapon kini ang akong gipangita, apan wala nako kini nakaplagi. Nakaplagan ko ang usa ka matarong nga tawo taliwala sa liboan, apan wala nako nakaplagi ang usa ka babaye taliwala niadtong tanan.

29 Indro, izao ihany no hitako: nataon’ Andriamanitra mahitsy ny olona, kanjo namorona sain-kafa maro izy.

Mao lamang kini ang akong nasayran: gibuhat sa Dios ang katawhan nga matul-id, apan nagpalayo sila ug nangita sa daghang kalisdanan.”