< लूका 12 >
1 तदुओ की जेबे ह्जारा री पीड़ लगी गी, एथो तक कि एकी-दूजे पाँदे पड़ने लगी रे थे। तेबे यीशु सबी ते पईले आपणे चेलेया खे बोलणे लगे, “फरीसिये रे कपटी सजेड़े ते चौकस रणा।
Miközben sok ezerből álló sokaság gyűlt össze úgy, hogy majd letaposták egymást, elkezdett beszélni tanítványaihoz: „Mindenekelőtt óvakodjatok a farizeusok kovászától, ami a képmutatás.
2 कुछ बी टकेया रा निए, जो खोलेया नि जाणा और ना कुछ छिपेया राए, जो जाणी नि सकदे।
Mert nincs olyan rejtett dolog, amely napfényre ne jönne, és olyan titok, amely ki ne tudódnék.
3 तेबेई तो, जो कुछ तुसे न्हेरे रे बोली राखेया, से सामणे सुणेया जाणा और जो तुसे कोठरिया रे आपणे कानो रे खसफस करी की बोली राखेया, से छतो पाँदो ते बोलेया करो।
Amit sötétségbe mondtatok, azt a világosságban fogják meghallani. Amit fülbe súgva mondtatok rejtett helyen, azt a házak tetejéről fogják hirdetni.
4 “आऊँ तुसा खे, जो मेरे दोस्त ए, बोलूँआ कि जो शरीरो खे काओए, पर तीजी ते पीछे ओर कुछ नि करी सकदे, तिना ते नि डरो।
Mondom nektek, az én barátaimnak: Ne féljetek azoktól, akik a testet ölik meg, és aztán többet nem árthatnak.
5 आऊँ तुसा खे बताऊँआ कि केस ते डरना चाईयो, घात करने ते बाद, जेसखे नरको रे सेटणे रा अक्क ए, तेसते ई डरो; बल्कि आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि तेसते ई डरो। (Geenna )
De megmondom nektek, kitől féljetek: Féljetek attól, aki ha megöl, arra is van hatalma, hogy a gyehennára vessen. Bizony mondom nektek: Tőle féljetek! (Geenna )
6 दो पैसे रिया पाँज चिड़िया बिकोईया? तेबे बी परमेशर तिना बीचा ते एकी खे पनि पुलदा।
Ugye öt verebet meg lehet venni két fillérért? De azok közül egy sincs Istennél elfelejtve.
7 बल्कि तुसा रे सिरो रे बाल़ बी सारे गिणे रे ए, तो डरो नि, तुसे बऊत चिड़िया ते बढ़ी की ए।
Nektek pedig még hajatok szálai is mind számon vannak tartva. Ne féljetek tehát: Ti sok verébnél értékesebbek vagytok.
8 “आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि जो कोई मांणूआ सामणे माखे मानी लओगा, तेबे से बी मां माणूं रे पुत्रो परमेशरो रे स्वर्गदूता सामणे मानी लणा।
Mondom nektek: Ha valaki vallást tesz rólam az emberek előtt, az Emberfia is vallást tesz arról Isten angyalai előtt.
9 पर जो मांणूआ सामणे माखे ना करो, तेसखे परमेशरो रे स्वर्गदूता सामणे ना ऊणी।
Aki pedig megtagad engem az emberek előtt, azt én is megtagadom Isten angyalai előtt.
10 जो कोई माणूं रे पुत्रो रे खलाफ कोई गल्ल बोलोगा, तेसरा से अपराध माफ ऊई जाणा, पर जो कोई पवित्र आत्मा री निन्दा करोगा, तेसरा से अपराध माफ नि ऊणा
És ha valaki valamit mond az Emberfia ellen, bocsánatot nyer, de aki a Szentlelket káromolja, nem nyer bocsánatot.
11 जेबे लोक तुसा खे प्रार्थना रे कअरो रे, हाकिम और अधिकारिए सामणे लयी जाओगे, तो चिन्ता नि करना कि आसे किंयाँ और क्या जवाब देईए।
Amikor a zsinagógákba és a fejedelmek és hatalmasságok elé hurcolnak titeket, ne aggodalmaskodjatok, hogyan vagy mit szóljatok védelmetekre, vagy mit mondjatok.
12 कऊँकि पवित्र आत्मा तुसा गे तेसी बखते बताई देणा कि क्या बोलणा चाईयो।”
Mert a Szentlélek abban az órában megtanít titeket, hogy mit kell mondanotok.“
13 तेबे पीड़ा बीचा ते एकी जणे यीशुए खे बोलेया, “ओ गुरू! मेरे पाईयो खे बोलो कि पिते री सम्पति माखे बांडी दे।”
Ekkor így szólt hozzá valaki a sokaságból: „Mester, mondd meg az én testvéremnek, hogy ossza meg velem az örökséget!“
14 यीशुए तेसखे बोलेया, “ओ मांणू! आऊँ किने तुसा रा न्यायी और बांडणे वाल़ा बणाई राखेया?”
Ő pedig így válaszolt: „Ember, ki tett engem bíróvá vagy végrehajtóvá közöttetek?“
15 तेबे तिने तिना खे बोलेया, “चौकस रओ; और हर प्रकारा रे लोबो ते आपू खे बचाई की राखो, कऊँकि केसी री बी जिन्दगी, तेसरी सम्पतिया ते बड़ी नि ऊँदी।”
Azután ezt mondta nekik: „Vigyázzatok, és őrizkedjetek a telhetetlenségtől, mert nem a vagyonban való bővölködés jelenti az életet.“
16 यीशुए तिना खे एक उदारण बोलेया, “एक धनवानो री जमीना रे मुखती फसल ऊई।
Mondott nekik egy példázatot: „Egy gazdag embernek bőségesen termett a földje
17 तेबे से आपणे मनो रे सोचणे लगेया कि आऊँ क्या करुँ? कऊँकि मांगे तो जगा निए, जेती आपणी फसल बगैरा राखूँ।
ezért így okoskodott magában: Mit cselekedjem? Mert nincs hová betakarítanom termésemet.
18 तेबे तिने सोचेया कि मां आपणे पण्डार तोड़ी की ओर बड़े पण्डार बनाणे और तेती मां आपणी सारी फसल और सम्पति राखणी
És ezt mondta: Ezt cselekszem: csűreimet lebontatom, és nagyobbakat építek, és azokba gyűjtöm be gabonámat és javaimat.
19 और तिजी ते बाद आपणे प्राणो खे बोलणा कि ओ प्राण! ताखे कई साला तक मुखती सम्पति राखी ती री; चैन कर, खा-पी सुखो साथे रओ।
És ezt mondom lelkemnek: Én lelkem, sok javad van sok esztendőre eltéve, tedd magad kényelembe, egyél, igyál, és élvezd az életet!
20 पर परमेशरे तेसखे बोलेया, ‘ओ मूर्ख! आज की राती ई तेरी मौत ऊई जाणी, तेबे जो कुछ तैं कट्ठा करी राखेया, से केसरा ऊणा?’
Isten ezt mondta neki: Bolond! Még az éjjel elkérik tőled a te lelkedet, akkor kié lesz mindaz, amit felhalmoztál?
21 एड़ा ई से मांणू बीए, जो आपू खे पैसा कट्ठा करी राखेया, पर परमेशरो री नजरा रे अमीर निए।”
Így jár mindenki, aki kincset gyűjt magának, és nem Istenben gazdag.“
22 तेबे यीशुए आपणे चेलेया खे बोलेया, “तेबेई तो आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि आपणी जिन्दगिया रे बारे रे ये चिन्ता नि करो कि आसे क्या खाऊँगे, ना आपणे शरीरो रे बारे रे कि क्या पईनुँगे।
Tanítványainak ezt mondta: „Ezért mondom nektek, ne aggodalmaskodjatok a ti életetek miatt, mit egyetek, se a testetek miatt, mibe öltözködjetek,
23 कऊँकि रोटिया ते जिन्दगी और टालेया ते शरीर केथी जादा किमती ए।
Mert az élet több, mint az eledel és a test, mint az öltözet.
24 कावा पाँदे त्यान देओ, सेयो ना बांदे, ना बाडदे, ना तिना रे पण्डार ए और ना पेढ़ू ऊँदा, तेबे बी परमेशर तिना खे पाल़ोआ, तुसा री कीमत पंछिया ते केथी बढ़ी की ए।
Nézzétek meg a hollókat! Nem vetnek és nem aratnak, nincs éléskamrájuk, sem csűrük, és Isten eltartja azokat. Mennyivel értékesebbek vagytok ti a madaraknál!
25 तुसा बीचा ते एड़ा कुण ए, जो चिन्ता करी की आपणिया जिन्दगिया री एक कअड़ी बी बढ़ाई सकोआ?
Ki az közületek, aki aggodalmaskodásával akár egy arasznyival is megnövelheti termetét?
26 तेबेई तो जे तुसे सबी ते छोटा काम पनि करी सकदे, तो ओरी बड़ी गल्ला खे चिन्ता करी क्या फाईदा?
Ha pedig ilyen csekélységet sem tudtok megtenni, mit aggodalmaskodtok a többi miatt?
27 बांके जंगल़ी फूला पाँदे त्यान करो कि सेयो किंयाँ बड़ोए, सेयो ना तो मईणत करदे, ना आपू खे टाले बणाओए, तेबे बी आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि राजा सुलेमान बी आपणे सारे एशो-आरामो रे बी, तिना बीचा ते केसी एकी जेड़े बी टाले नि पईने रा था।
Nézzétek meg a liliomokat, hogyan növekednek! Nem szőnek és nem fonnak, de mondom nektek, Salamon teljes dicsőségében sem öltözködött úgy, mint egy ezek közül.
28 तेबेई तो जेबे परमेशर मैदानो रे काओ खे, जो आज आए, और काल आगी बीचे फूकी देणा, तो जो तिदे बी एड़े बांके फूल खिलाओआ, तो ओ कम विश्वास करने वाल़ेयो! तुसा खे तेस इना ते बढ़ी की बांके टाले कऊँ नि पनयाणे?
Ha pedig a füvet, amely ma a mezőn van, és holnap a kemencébe vetik, így öltözteti Isten, mennyivel inkább titeket, ti kicsinyhitűek!
29 और तुसे एसा गल्ला री टोल़ा रे नि रओ कि आसे क्या खाऊँगे, क्या पिऊँगे और ना शक करो।
Ne kérdezzétek tehát: mit egyetek, vagy mit igyatok, és ne nyugtalankodjatok.
30 कऊँकि दुनिया री जातिया इना सबी चीजा री टोल़ा रे रओईया और तुसा रा पिता जाणोआ कि तुसा खे इना सबी चीजा री जरूरत ए।
Mindezeket a pogányok kérdezik. A ti Atyátok pedig tudja, hogy nektek szükségetek van ezekre.
31 पर परमेशरो रे राज्य री टोल़ा रे रओ, तो यो सब चीजा बी तुसा खे मिली जाणिया।
Inkább keressétek Isten országát, és ezeket mind megkapjátok.
32 “ओ छोटे चूण्ड, डर नि; कऊँकि तुसा रे पिता परमेशरो खे ये अच्छा लगेया कि तुसा खे राज्य देऊँ।
Ne félj, te kicsiny nyáj, mert úgy tetszett a ti Atyátoknak, hogy nektek adja az országot!
33 आपणी सम्पति बेची की दान करी देओ और आपू खे एड़े बटुए बणाओ, जो पुराणे नि ऊँदे, मतलब-स्वर्गो रे एड़ा धन कट्ठा करो, जो कटदा नि और तीजी रे नेड़े चोर नि जांदा और कीड़ा नि खांदा।
„Adjátok el, amitek van, és adjátok oda alamizsnaként. Szerezzetek magatoknak erszényeket, amelyek nem avulnak el, kifogyhatatlan kincset a mennyországban, ahol a tolvaj nem fér hozzá, és a moly sem emészti meg.
34 कऊँकि जेती तुसा रा धन ए, तेती तुसा रा मन बी लगेया रा रणा।
Mert ahol a ti kincsetek, ott lesz a szívetek is.
35 “तुसा परमेशरो रा काम करने खे सदा त्यार रओ और मसीह रे आऊणे रे बखते और तेसखे ग्रहण करने खे एड़े त्यार रओ जेड़े दिऊए बल़दे दिऊए रओ।
„Legyen derekatok felövezve, és lámpásotok meggyújtva.
36 मेरे वापस आऊणे खे तिना दासा जेड़े त्यार रओ, जो आपणे स्वामिए खे न्याल़दे रओए कि से ब्याओ ते कदी जे आऊणा कि जेबे से आओ और द्वार खटखटाओ तो तेसखे फटाफट खोलेया जाओ।
Ti pedig legyetek hasonlók az olyan emberekhez, akik várják, mikor jön meg uruk a menyegzőről, hogy amint megérkezik és zörget, azonnal ajtót nyissanak neki.
37 धन्य ए सेयो दास, जिना खे स्वामी आयी की जागदे ऊए देखोए, आऊँ तुसा खे सच बोलूँआ कि स्वामिए एड़े टाले पईनणे जेड़े दास पईनोए और तेस दासा खे बठयाल़ी की से रोटी खाणे खे देणी जो तिने ब्याओ ते प्रिया ल्याई राखेया।
Boldogok azok a szolgák, akiket az úr, amikor hazamegy, ébren talál. Bizony mondom nektek, hogy felövezi magát, leülteti őket, hozzájuk megy, és felszolgál nekik.
38 जे सेयो तिना खे राती रे दूजे या तीजे पईरे आयी की जागदा ऊआ पाओ, तो सेयो दास धन्य ए।
És ha a második vagy harmadik őrváltáskor jön meg, és úgy találja őket, boldogok azok a szolgák!
39 पर तुसे जाणी लओ कि जे कअरो रा मालक जाणदा कि चोर कदी जे आऊणा, तो जागदा रंदा और आपणे कअरे चोरी नि ऊणे देंदा।
Azt pedig jegyezzétek meg, hogy ha tudná a ház gazdája, hogy mikor jön a tolvaj, vigyázna, és nem engedné, hogy házába törjön.
40 तेबेई तुसे बी त्यार रओ, कऊँकि जेसा कअड़िया रे बारे रे तुसे सोचदे पनि, तेसी कअड़िया आँऊ माणूं रा पुत्र आयी जाणा।”
Ti is legyetek tehát készen, mert amely órában nem is gondoljátok, abban jön el az Emberfia.“
41 तेबे पतरसे बोलेया, “ओ प्रभु! क्या तुसे ये उदारण आसा खेई बोलणे लगी रे या सबी खे।”
Péter erre megkérdezte: „Uram, nekünk mondod ezt a példázatot vagy mindenkinek?“
42 यीशुए बोलेया, “एक विश्वासो जोगा और अक्लमंद पण्डारी एड़ा ए: जेसखे कअरो रा मालक दूजे दासा पाँदे निगरानी और बखतो पाँदे रोटी देणे खे जिम्मेवारी देओआ। तिजी ते बाद से परदेशो खे चली जाओआ।
Az Úr így válaszolt: „Kicsoda hát a hű és bölcs sáfár, akit az úr gondviselővé tett háza népén, hogy idejében adja ki nekik élelmüket?
43 धन्य ए से दास, जेसखे तेसरा मालक आयी की एड़ा ई करदा ऊआ पाओ।
Boldog az a szolga, akit az ő ura, amikor hazajön, ilyen munkában talál!
44 आऊँ तुसा खे सच लगी रा बोलणे कि तेस से आपणी सारी सम्पतिया पाँदे अक्कदार ठराणा।
Bizony mondom néktek, hogy egész vagyona gondviselőjévé teszi.
45 पर जे से दास सोचणे लगो कि मेरा मालक आऊणे रे देर करने लगी रा और दास-दासिया खे कुटणे-फानणे और खाणे-पीणे और पियक्कड़ ऊणे लगो
Ha pedig a szolga így szólna szívében: Halogatja még az én uram a hazajövetelt, és verni kezdi a szolgákat és szolgálóleányokat, és elkezdene enni, és inni és részegeskedni,
46 तो तेस दासो रा मालक एड़े दिने आऊणा, जेबे से तेसखे न्याल़दा ई ना ओ और एड़िया कअड़िया दे, जेतेखे से नि जाणदा ओ। तेबे तेस तेसखे बऊत दण्ड देणा और तेसरा इस्सा कपटिया साथे ठराणा।
megjön annak a szolgának az ura, amely napon nem várja, és amely órában nem gondolja, és kettévágatja, és a hitetlenek sorsára juttatja.
47 से दास, जो आपणे मालको री इच्छा जाणोआ पर त्यार नि रया और ना तेसरी इच्छा रे मुताबिक चलेया, तो तेस बऊत मार खाणी।
Az a szolga, aki ismerte ura akaratát, és nem teljesítette, és nem cselekedett akarata szerint, sok verést kap.
48 पर जो ना जाणी की मार खाणे जोगा काम करोगा, तेस थोड़ी मार खाणी, तेबेई तो जेसखे बऊत देई राखेया, तेसते बऊत मांगेया जाणा और जेसगे बऊत सम्बाल़ी राखेया, तेसते बऊत लया जाणा।
Aki pedig nem ismerte, és büntetésre méltó dolgokat cselekedett, az kevés verést kap. Akinek sokat adtak, attól sokat követelnek. Akire sokat bíztak, attól többet kívánnak.
49 “आऊँ तरतिया पाँदे आग लगाणे आयी रा और ये चाऊँआ कि एबु ई सुलगी जांदी।
Azért jöttem, hogy tüzet bocsássak a világra. Mennyire szeretném, ha már lángolna!
50 मां तो एक दुःखदाई बपतिस्मा लणा ए और जदुओ तक से नि ऊई लो, तदुओ तक आऊँ केड़िया दशा रे रणा?
Keresztséggel kell még megkereszteltetnem, és mennyire szorongok, míg végbe nem megy.
51 क्या तुसे एड़ा समजोए कि आऊँ तरतिया पाँदे मेल-जोल करने आयी रा? आऊँ बोलूँआ कि ना, बल्कि लग करने आयी रा।
Azt gondoljátok, hogy azért jöttem, hogy békességet hozzak a földre? Mondom nektek: egyáltalán nem, sőt inkább ellentétet.
52 कऊँकि आजो ते एकी कअरे पाँज जणे बिरोदी रणे। तीना, दूँईं ते और दूँईं तीना ते।
Mert mostantól fogva, ha öten lesznek egy házban, ellentétbe kerülnek egymással: három kettő ellen és kettő három ellen.
53 पिते पाऊए ते और पाऊए, पिते ते, माया बेटिया ते और बेटिया माया ते, सासुआ बऊआ ते और बऊआ सासुआ ते बिरोद राखणा।”
Ellentétbe kerül az apa a fiával és a fiú az apjával és az anya a leányával és leány az anyjával, az anyós a menyével és a meny az anyósával.“
54 यीशुए पीड़ा खे बी बोलेया, “जेबे बादल़ो खे पच्छमा ते उड़दे ऊए देखोए, तेबे फटाफट बोलोए कि बर्खा ऊणी और एड़ा ई ओआ।
A sokaságnak ezt mondta: „Amikor látjátok, hogy napnyugatról felhő támad, azonnal ezt mondjátok: Záporeső jön, és úgy lesz.
55 और जेबे अवा दक्खणो खे चलदी ऊई देखोए, तो बोलोए कि लू चलणी और एड़ा ई ओआ।
És amikor halljátok fújni a déli szelet, ezt mondjátok: Hőség lesz, és úgy lesz.
56 ओ कपटियो! तुसे तरती और सर्गो रे रूप-रंगो रे भेद करी सकोए, पर एस जुगो रे बारे रे कऊँ भेद करना नि जाणदे?
Képmutatók! Az égnek és földnek jeleit felismeritek, ezt az időt pedig miért nem tudjátok felismerni?
57 “तुसे आपू ई न्याय कऊँ नि करी लंदे कि अच्छा क्या ए?
„Miért nem ítélitek meg magatoktól is azt, hogy mi a helyes?
58 जेबे तूँ आपणे दुश्मणो साथे हाकिमो गे जाणे लगी रा, तो बाटा रेई तेसते छुटणे री कोशिश करी लो, एड़ा नि ओ कि से ताखे न्यायियो गे खिंजी की ल्याओ और न्यायी ताखे सिपाईया गे देयो और सिपाई ताखे जेला रे पाई देओ।
Amikor pedig ellenfeleddel a hatóság elé mégy, igyekezzél még az úton megszabadulni tőle, hogy ne hurcoljon a bíró elé, és a bíró át ne adjon a börtönőrnek, a börtönőr tömlöcbe ne vessen.
59 आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि जदुओ तक तुसे दमड़ी-दमड़ी (पाई-पाई) नि देई देओगे, तदुओ तक तेथा ते छुटणा नि।”
Mondom neked, hogy nem jössz ki onnan, amíg meg nem adod az utolsó fillért is.“