Engero 25

1 Zino nazo ngero za Sulemaani abasajja ba Keezeekiya kabaka wa Yuda ze baakoppolola.

Dette er og ordtøke av Salomo, og mennerne åt Hizkia, kongen i Juda, hev samla deim.

2 Okukisa ensonga kitiibwa kya Katonda, naye okunoonyereza ensonga kitiibwa kya bakabaka.

Guds æra er å dylja ei sak, og kongars æra å granska ei sak.

3 Ng’eggulu bwe lyewanise waggulu ennyo n’ensi bw’ekka ennyo wansi, bwe gityo n’emitima gya bakabaka bwe gitategeerekeka.

Himmel-høgd og jord-dypt og konge-hjarto kann ingen granska ut.

4 Effeeza giggyeemu ebisejja, olyoke ofune omuweesi ky’anaakozesa.

Burt med slagget or sylvet! So fær gullsmeden ei skål av det.

5 Ggyawo abakozi b’ebibi mu maaso ga kabaka, entebe ye ey’obwakabaka eryoke enywezebwe mu butuukirivu.

Burt med gudlaus mann frå kongen! So vert hans kongsstol fast ved rettferd.

6 Teweekuzanga mu maaso ga kabaka, wadde okwewa ekifo mu bantu ab’ekitiibwa.

Briska deg ikkje for kongen, og stell deg ikkje på storfolks plass.

7 Kubanga okukugamba nti, “Jjangu wano mu maaso,” kisingako okukuswaza mu maaso g’ow’ekitiibwa.

For betre er at dei segjer med deg: «Stig her upp!» Enn at du vert nedflutt for augo på fyrsten. Kva so augo dine hev set.

8 Amaaso go bye galabye tobyanguyirizanga kubireeta mu mbuga, kubanga oluvannyuma onookola otya munno bw’anaakuswaza?

Ver ikkje for snar til å reisa sak; for kva vil du gjera til slutt, når motparten gjer deg til skammar?

9 Bw’owozanga ne muliraanwa wo, tobikkulanga kyama kya muntu mulala,

Før di sak med grannen din, men ber ikkje ut ein annan manns løyndom,

10 akiwulira aleme okukuswaza; n’onyoomebwa ebbanga lyonna.

For elles vil den som høyrer det, skjella deg ut, og du vil alltid få låkt ord på deg.

11 Ekigambo ekyogere nga bwe kisaanidde, kiba kya muwendo nnyo nga zaabu gwe batonye mu bintu bye bakoze mu ffeeza.

Som eple av gull i skåler av sylv er eit ord som ein talar i rette tid.

12 Ng’empeta ey’omu kutu eya zaabu, oba akakomo aka zaabu ennungi, bw’atyo omuntu ow’amagezi anenya, bw’abeera eri okutu okuwuliriza.

Som ein gullring i øyra og sylgja av gull er ein vismann som refser for høyrande øyra.

13 Ng’obunnyogovu bw’omuzira bwe bubeera mu biseera eby’okukunguliramu, bw’atyo bw’abeera omubaka omwesigwa eri abo abamutuma, aweweeza emmeeme ya bakama be.

Som svalande snø ein skurdonne-dag er ein tru bodberar for deim som sender han, han kveikjer sjæli åt herren sin.

14 Ng’ebire n’empewo omutali nkuba, omuntu asuubiza ebirabo by’atagaba bw’abeera.

Som skyer og vind utan regn er ein mann som kyter av gåvor han ikkje gjev.

15 Okugumiikiriza okungi kuyinza okukkirizisa omufuzi, n’olulimi olw’eggonjebwa lumenya eggumba.

Tolmod fær domaren yvertald, og den linne tunga bryt bein.

16 Bw’ozuula omubisi gw’enjuki, lyako ogwo gwokka ogukumala, si kulwa ng’ogukkuta nnyo n’ogusesema.

Finn du honning, so et det du treng, so du ikkje vert ovmett og spyr han ut.

17 Tokyalanga lunye ewa muliraanwa wo, si kulwa ng’akwetamwa n’akukyawa.

Set sjeldan din fot i huset åt grannen, so han ikkje vert leid deg og hatar deg.

18 Omuntu awa obujulizi obw’obulimba ku muliraanwa we, ali ng’embuukuuli, oba ekitala, oba akasaale akoogi.

Hamar og sverd og kvasse pil er den som vitnar falskt mot sin næste.

19 Okwesiga omuntu ateesigika, kiri ng’oli alina erinnyo eddwadde oba ekigere ekirema.

Som roti tonn og ustød fot, so er lit til utru mann på trengselsdagen.

20 Ng’omuntu eyeeyambula engoye mu kiseera eky’obutiti, era ng’omwenge omukaatuufu bwe guteekebwako oluvu, bw’atyo bw’abeera ayimbira oyo ali mu buyinike.

Som kastar du klædi ein frostdag, som eddik på natron, so er den som syng visor for sorgfullt hjarta.

21 Omulabe wo bw’aba alumwa enjala, muwe emmere alye, bw’aba alumwa ennyonta muwe amazzi anywe.

Er din fiend’ svolten, gjev honom mat, er han tyrst, so gjev honom drikka.

22 Kubanga oliba otuuma amanda g’omuliro ku mutwe gwe, era Mukama alikuwa empeera.

For då hopar du gloande kol på hovudet hans, og Herren skal løna deg att for det.

23 Ng’empewo ey’obukiikakkono bwereeta enkuba, n’olulimi oluyomba bwe luleetera omuntu obusungu.

Nordanvind føder regn, og ei kviskrande tunga sure andlit.

24 Okusulanga mu kasonda waggulu ku nnyumba, kisinga okubeera n’omukazi omuyombi mu nnyumba.

Betre å bu i ei krå på taket enn ha sams hus med trættekjær kvinna.

25 Ng’amazzi amannyogovu bwe gaba eri emmeeme erumwa ennyonta, bwe gatyo bwe gaba amawulire amalungi agava mu nsi ey’ewala.

Som friske vatnet for den trøytte, so er god tidend frå eit land langt burte.

26 Ng’oluzzi olusiikuuse, oba ensulo eyonoonese, bw’atyo bw’abeera omutuukirivu eyeewaayo eri omukozi w’ebibi.

Som gruggi kjelda og ein utskjemd brunn, so er rettferdig mann som vinglar medan gudlaus ser det.

27 Si kirungi kulya mubisi gwa njuki mungi, bwe kityo si kirungi omuntu okwenoonyeza ekitiibwa.

Eta for mykje honning er ikkje godt, men å granska det vandaste er ei æra.

28 Omuntu ateefuga ali ng’ekibuga ekimenyeemenye ne kirekebwa nga tekirina bbugwe.

Som ein by med murarne brotne og burte er mannen som ikkje kann styra sin hug.