Engero 14
1 Omukazi ow’amagezi yeezimbira ennyumba ye, naye omusirusiru eyiye agyemenyera n’emikono gye.
Kvinnevisdom byggjer huset sitt, men dårskap riv det ned med henderne.
2 Omuntu atambulira mu bugolokofu atya Mukama, naye ow’amakubo amakyamu anyooma Mukama.
Den som ottast Herren, fer ærleg fram, men krokvegar gjeng den som vanvyrder honom.
3 Ebigambo by’omusirusiru bye bimuviirako okukubwa, naye eby’abatuukirivu binaabakuumanga.
I narrens munn er ovmods ris, men dei vise hev lipporne sine til vern.
4 Awataba nte nnume ezirima ebyagi biba bikalu, naye emmere ennyingi eva mu maanyi gaazo.
Utan uksar er krubba tom, men når stuten er sterk, vert innkoma stor.
5 Omujulizi ow’amazima talimba, naye ow’obulimba ayogera bya bulimba.
Ikkje lyg eit ærlegt vitne, men det falske vitne andar lygn.
6 Omukudaazi anoonya amagezi n’atagalaba, naye okumanya kwanguyira omuntu ategeera.
Spottaren søkjer visdom, men fåfengt, men lett finn den skynsame kunnskap.
7 Teweeretereza muntu musirusiru, kubanga tewali by’amagezi biva mu kamwa ke.
Gakk burt frå ein dåre, ei fekk du der merka lippor med kunnskap.
8 Omutegeevu mugezi kubanga afaayo okutegeera by’akola, naye atalina magezi musirusiru kubanga yeerimba nti amanyi.
Klok manns visdom er: han skynar vegen sin, men dåre-narreskapen er: dei svik seg sjølv.
9 Abasirusiru banyooma okugololwa nga bakoze ensobi, naye abalongoofu baagala emirembe.
Dårar fær spott av sitt eige skuldoffer, men millom ærlege folk er godhug.
10 Buli mutima gumanya okulumwa kwagwo, tewali ayinza kugusanyukirako.
Hjarta kjenner si eigi sorg, og gleda legg ingen framand seg uppi.
11 Ennyumba y’abakozi b’ebibi erizikirizibwa, naye eweema y’abatuukirivu erikulaakulana.
Gudlause folk fær sitt hus lagt i øyde, men ærlege folk ser tjeldet sitt bløma.
12 Waliwo ekkubo erirabika nga ttuufu eri omuntu, naye ng’enkomerero yaalyo kufa.
Mang ein veg tykkjer folk er rett, men enden på honom er vegar til dauden.
13 Enseko zandibaawo naye ng’omutima gujjudde ennaku, era n’enkomerero y’essanyu eyinza okufuuka obuyinike.
Jamvel midt i låtten kjenner hjarta vondt, og enden på gleda er sorg.
14 Omuntu atalina kukkiriza alisasulwa empeera emusaanira olw’ebikolwa bye, n’omuntu omulungi naye alisasulwa eyiye.
Av åtferdi si skal den fråfalne mettast, og ein god mann held seg burte frå han.
15 Ow’amagezi amatono amala gakkiriza buli kigambo ky’awulira, naye omuntu omutegeevu yeegendereza amakubo ge.
Den einfalde trur kvart ordet, men den kloke agtar på sine stig.
16 Omuntu ow’amagezi atya Mukama n’aleka okukola ebibi, naye omusirusiru yeepankapanka era teyeegendereza.
Den vise ottast og held seg frå vondt, men dåren er brålyndt og trygg.
17 Omuntu asunguwala amangu akola eby’obusirusiru, n’omukalabakalaba akyayibwa.
Bråsinna mann gjer narreverk, og meinsløg mann vert hata.
18 Abatalina magezi basikira butaliimu, naye abategeevu batikkirwa engule ey’okumanya.
Einfalde erver dårskap, men dei kloke fær kunnskap til krans.
19 Abakozi b’ebibi balivuunamira abatuukirivu, n’aboonoonyi ne bavuunama mu miryango gy’abatuukirivu.
Vonde skal bøygja seg for dei gode, og gudlause ved portarne til den rettferdige.
20 Omwavu alagajjalirwa abantu nga ne muliraanwa we omutwaliddemu, naye abagagga baba n’emikwano mingi.
Ein fatig vert hata av venen sin jamvel, men ein rik vert elska av mange.
21 Anyooma muliraanwa we akola kibi, naye alina omukisa oyo asaasira abaavu.
Vanvyrder du næsten din, syndar du, men sæl den som ynkast yver armingar.
22 Abateekateeka okukola ebibi, tebawaba? Naye okwagala n’amazima binaabeeranga n’abo abateesa okukola obulungi.
Skal ikkje dei fara vilt som finn på vondt, og miskunn og truskap timast deim som finn på godt?
23 Buli mulimu ogukolebwa n’amaanyi gubaako amagoba, naye okwogera obwogezi kireeta bwavu bwokka.
Alt stræv fører vinning med seg, men tome ord gjev berre tap.
24 Abagezi bafuna engule ey’obugagga, naye obusirusiru bw’abatalina magezi buzaala busirusiru.
Rikdomen er for dei vise ei krans, men narreskapen hjå dårar er narreskap.
25 Omujulizi ow’amazima awonya obulamu bw’abantu, naye omujulizi ow’obulimba aba mulimba.
Eit sanningsvitne bergar liv, men den som andar lygn, er full av svik.
26 Atya Mukama alina ekiddukiro eky’amaanyi, era n’abaana be balibeera n’obuddukiro.
Den som ottast Herren, hev ei borg so fast, og for hans born det finnast skal ei livd.
27 Okutya Mukama ye nsulo y’obulamu, kuleetera omuntu okwewala emitego gy’okufa.
Otte for Herren er livsens kjelda, so ein slepp undan daudesnaror.
28 Ekitiibwa kya kabaka kiri mu kuba n’abantu bangi, naye omukulembeze ataba n’abantu abeera mu kabi.
Mykje folk er konungs prydnad, men folkemink er hovdings fall.
29 Omuntu omugumiikiriza aba n’okutegeera kungi, naye oyo asunguwala amangu ayolesa obusirusiru.
Langmodig mann hev mykje vit, men bråhuga mann syner narreskap.
30 Omutima ogulina emirembe guwangaaza omuntu, naye obuggya buvunza amagumba ge.
Spaklyndt hjarta er likamens liv, men ilska er ròt i beini.
31 Omuntu atulugunya abaavu anyooma oyo eyabatonda, naye buli abakwatirwa ekisa, agulumiza Katonda.
Trykkjer du armingen, spottar du skaparen hans, men du ærar skaparen når du er mild mot fatigmann.
32 Akacwano bwe kajja, omukozi w’ebibi agwa, naye omutuukirivu ne mu kufa aba n’obuddukiro.
I ulukka si lyt den gudlause stupa, men den rettferdige hev trygd når han skal døy.
33 Amagezi gabeera mu mutima gw’omuntu alina okutegeera, era yeeyoleka ne mu basirusiru.
I hjarta på den vituge held visdomen seg still, men hjå dårar ter han seg fram.
34 Obutuukirivu buzimba eggwanga, naye ekibi kiswaza abantu ab’engeri zonna.
Rettferd upphøgjer eit folk, men syndi er skam for folki.
35 Kabaka asanyukira omuddu akola eby’amagezi, naye obusungu bwa kabaka bunaabuubuukiranga ku oyo akola ebiswaza.
Kongen likar godt den kloke tenar, men harmast på den som skjemmer seg ut.
