Olubereberye 26
1 Ne wabaawo enjala mu nsi, eteri eri eyabaawo mu biseera bya Ibulayimu. Isaaka n’agenda mu Gerali, ewa Abimereki kabaka w’Abafirisuuti.
在亚伯拉罕的日子，那地有一次饥荒；这时又有饥荒，以撒就往基拉耳去，到非利士人的王亚比米勒那里。
2 Ne Mukama n’amulabikira, n’amugamba nti, “Toserengeta Misiri, beera mu nsi gye ndikulaga.
耶和华向以撒显现，说：“你不要下埃及去，要住在我所指示你的地。
3 Beera mu nsi gye ndikulaga, nnaabeeranga naawe, n’akuwanga omukisa kubanga gwe n’abaana bo ndibawa ensi zino zonna, era ndituukiriza ekirayiro kye nalayirira kitaawo Ibulayimu.
你寄居在这地，我必与你同在，赐福给你，因为我要将这些地都赐给你和你的后裔。我必坚定我向你父亚伯拉罕所起的誓。
4 Ndyaza abaana b’enda yo ne baba ng’emmunyeenye ez’eggulu, era ndibawa n’ensi zino zonna. Era mu bo amawanga gonna ag’oku nsi mwe galiweerwa omukisa;
我要加增你的后裔，像天上的星那样多，又要将这些地都赐给你的后裔。并且地上万国必因你的后裔得福—
5 kubanga Ibulayimu yagondera eddoboozi lyange, n’akwata bye namukuutira, n’ebiragiro byange, n’ebigambo byange awamu n’amateeka gange.”
都因亚伯拉罕听从我的话，遵守我的吩咐和我的命令、律例、法度。”
6 Bw’atyo Isaaka n’abeera mu Gerali,
以撒就住在基拉耳。
7 abasajja ab’omu nsi omwo bwe baamubuuza ku mukazi we n’abaddamu nti, “Mwannyinaze.” Kubanga yatya okwogera nti, “Mukazi wange,” ng’alowooza nti, “Abasajja ab’omu nsi omwo tebalwa kunzita lwa Lebbeeka,” kubanga yali mulungi nnyo.
那地方的人问到他的妻子，他便说：“那是我的妹子。”原来他怕说：“是我的妻子”；他心里想：“恐怕这地方的人为利百加的缘故杀我”，因为她容貌俊美。
8 Bwe yamalayo ekiseera ekiwanvu, Abimereki, kabaka w’Abafirisuuti n’atunula mu ddirisa, n’alaba Isaaka ng’azannya ne Lebbeeka mukazi we.
他在那里住了许久。有一天，非利士人的王亚比米勒从窗户里往外观看，见以撒和他的妻子利百加戏玩。
9 Abimereki kwe kuyita Isaaka n’amugamba nti, “Ddala, mukazi wo, lwaki wagamba nti, ‘Mwannyinaze’?” Isaaka n’amuddamu nti, “Kubanga nalowooza nti, ‘Nnyinza okufiirwa obulamu bwange ku lulwe.’”
亚比米勒召了以撒来，对他说：“她实在是你的妻子，你怎么说她是你的妹子？”以撒说：“我心里想，恐怕我因她而死。”
10 Abimereki n’amugamba nti, “Kale kiki kino ky’otukoze? Omu ku basajja yandiyinzizza okusobya ku mukazi wo, wandituleeseeko omusango.”
亚比米勒说：“你向我们做的是什么事呢？民中险些有人和你的妻同寝，把我们陷在罪里。”
11 Awo Abimereki n’alyoka alagira abantu bonna ng’agamba nti, “Buli alikwata ku musajja ono oba ku mukyala we waakuttibwa.”
于是亚比米勒晓谕众民说：“凡沾着这个人，或是他妻子的，定要把他治死。”
12 Isaaka n’asigala mu nsi omwo, n’afuna amakungula emirundi kikumi ag’ebyo bye yasiga, kubanga Mukama yamuwa omukisa.
以撒在那地耕种，那一年有百倍的收成。耶和华赐福给他，
13 N’afuuka mugagga, obugagga bwe ne bweyongera n’agaggawala nnyo.
他就昌大，日增月盛，成了大富户。
14 Yalina ebisibo by’endiga bingi nnyo n’amagana g’ente, era n’abaweereza nfaafa; Abafirisuuti ne bamukwatirwa obuggya.
他有羊群牛群，又有许多仆人，非利士人就嫉妒他。
15 Kyebaava bajjuza enzizi zonna abaddu ba kitaawe ze baasima mu biro bya kitaawe Ibulayimu, ne baziziba.
当他父亲亚伯拉罕在世的日子，他父亲的仆人所挖的井，非利士人全都塞住，填满了土。
16 Ne Abimereki n’agamba Isaaka nti, “Ggenda, tuveemu kubanga otuyitiridde amaanyi.”
亚比米勒对以撒说：“你离开我们去吧。因为你比我们强盛得多。”
17 Awo Isaaka n’avaayo n’azimba mu kiwonvu eky’e Gerali, n’abeera omwo.
以撒就离开那里，在基拉耳谷支搭帐棚，住在那里。
18 Isaaka n’azibukula enzizi ezaali zisimiddwa mu biseera bya Ibulayimu kitaawe, kubanga Abafirisuuti baziziba Ibulayimu bwe yamala okufa. Era ye Isaaka n’aziyita amannya gali kitaawe ge yali azituumye.
当他父亲亚伯拉罕在世之日所挖的水井因非利士人在亚伯拉罕死后塞住了，以撒就重新挖出来，仍照他父亲所叫的叫那些井的名字。
19 Naye abaddu ba Isaaka bwe basima mu kiwonvu ne bazuula oluzzi olw’ensulo,
以撒的仆人在谷中挖井，便得了一口活水井。
20 abasumba b’omu Gerali ne bayomba n’abasumba ba Isaaka nga bagamba nti, “Amazzi gaffe.” Oluzzi olwo kyeyava alutuuma Eseki, kubanga baawakana naye.
基拉耳的牧人与以撒的牧人争竞，说：“这水是我们的。”以撒就给那井起名叫埃色，因为他们和他相争。
21 Kyebaava basima oluzzi olulala, era nalwo ne baluyombera, lwo kwe kuluyita Situna.
以撒的仆人又挖了一口井，他们又为这井争竞，因此以撒给这井起名叫西提拿。
22 Awo n’avaayo n’asima oluzzi olulala, olwo lwo ne bataluyombera, kyeyava alutuuma Lekobosi, ng’agamba nti, “Kubanga kaakano Mukama atuwadde ebbanga, era tujja kukulaakulanira muno.”
以撒离开那里，又挖了一口井，他们不为这井争竞了，他就给那井起名叫利河伯。他说：“耶和华现在给我们宽阔之地，我们必在这地昌盛。”
23 Bwe yava eyo n’agenda e Beeruseba.
以撒从那里上别是巴去。
24 Ekiro ekyo Mukama n’alabikira Isaaka, n’amugamba nti, “Nze Katonda wa Ibulayimu kitaawo, totya. Kubanga ndiwamu naawe, ndikuwa omukisa era ndyaza abaana bo ku lwa Ibulayimu omuddu wange.”
当夜耶和华向他显现，说：“我是你父亲亚伯拉罕的 神，不要惧怕！因为我与你同在，要赐福给你，并要为我仆人亚伯拉罕的缘故，使你的后裔繁多。”
25 Awo n’azimbawo ekyoto n’akoowoola erinnya lya Mukama, n’asimba eyo eweema ye. Era n’eyo abaddu be ne basimayo oluzzi.
以撒就在那里筑了一座坛，求告耶和华的名，并且支搭帐棚；他的仆人便在那里挖了一口井。
26 Mu kiseera kye kimu Abimereki n’ava mu Gerali ng’ali ne Akuzasa gwe yeebuuzangako amagezi ne Fikoli omukulu w’eggye lye, n’agenda eri Isaaka.
亚比米勒，同他的朋友亚户撒和他的军长非各，从基拉耳来见以撒。
27 Isaaka n’ababuuza nti, “Lwaki muzze gye ndi ng’ate mwankijjanya ne mungobaganya?”
以撒对他们说：“你们既然恨我，打发我走了，为什么到我这里来呢？”
28 Ne bamuddamu nti, “Tulabidde ddala nga Mukama ali naawe, kyetuva tugamba nti, ‘Wabeewo ekirayiro wakati wo naffe. Era tukole endagaano naawe,
他们说：“我们明明地看见耶和华与你同在，便说，不如我们两下彼此起誓，彼此立约，
29 nga tolitukola kabi, nga ffe bwe tutaakakukola era nga tetuliiko kye tukukoze, wabula ebirungi era nga twakusiibula mirembe.’ Kaakano gwe oli muntu Mukama gw’awadde omukisa.”
使你不害我们，正如我们未曾害你，一味地厚待你，并且打发你平平安安地走。你是蒙耶和华赐福的了。”
30 Awo Isaaka n’abakolera ekijjulo ne balya ne banywa.
以撒就为他们设摆筵席，他们便吃了喝了。
31 Ku makya ennyo ne bagolokoka ne balayiriragana, Isaaka n’abawerekerako ne bava gy’ali mirembe.
他们清早起来彼此起誓。以撒打发他们走，他们就平平安安地离开他走了。
32 Ku lunaku olwo lwennyini, abaddu ba Isaaka ne bajja ne bamutegeeza eby’oluzzi lwe baasima, ne bamugamba nti, “Tuzudde amazzi.”
那一天，以撒的仆人来，将挖井的事告诉他说：“我们得了水了。”
33 N’alutuuma Siba; erinnya ly’ekibuga kyeriva liba Beeruseba na buli kati.
他就给那井起名叫示巴；因此那城叫做别是巴，直到今日。
34 Esawu bwe yaweza emyaka amakumi ana egy’obukulu, n’awasa Yudisi muwala wa Beeri Omukiiti, ne Besimansi muwala wa Eroni naye Omukiiti.
以扫四十岁的时候娶了赫人比利的女儿犹滴，与赫人以伦的女儿巴实抹为妻。
35 Ne bakaluubiriza nnyo Isaaka ne Lebbeeka obulamu.
她们常使以撒和利百加心里愁烦。
