Eseza 1
1 Kino kye kyabaawo ku mirembe gya Akaswero, eyafuga amasaza kikumi mu abiri mu musanvu okuva e Buyindi okutuuka e Buwesiyopya.
在薛西斯為王時，發生了這樣的事：──這薛西斯當時管轄的版圖，自印度至雇士，共計一百二十七省──
2 Mu kiseera ekyo Kabaka Akaswero we yafugira mu lubiri e Susani,
他在穌撒禁城登極後，
3 mu mwaka ogwokusatu ogw’obufuzi bwe, yagabula abakungu n’abaami be abakulu embaga. Abaduumizi ba magye aga Buperusi ne Bumeedi, n’abalangira n’abakungu b’amasaza bonna baagiriko.
第三年設宴款待所有的公卿朝臣，波斯與瑪待的將官，各省的賢達與總督，
4 Yayolesa obugagga n’ekitiibwa n’ettendo eby’obwakabaka bwe okumala emyezi mukaaga.
一連一百八十天，天天誇耀他帝國的豪華富裕，和他赫赫堂皇的榮耀。
5 Ennaku ezo bwe zaggwaako, Kabaka n’agabula abantu bonna okuva ku asemberayo ddala okutuuka ku asingirayo ddala ekitiibwa embaga endala eyali mu luggya, mu lubiri e Susani okumala ennaku musanvu.
這些日子過了以後，王又在官內的御苑裏，一連七天，歡宴穌撒禁城的全體人民，不分尊卑，都來參加。
6 Oluggya lwalimu entimbe ez’engoye enjeru n’eza bbululu, nga zisibiddwa n’emiguwa egya linena omulungi n’olugoye olwa kakobe nga lusibiddwa n’empeta eza ffeeza ku mpagi ez’amayinja aganyirira. Waaliwo n’ebitanda ebya zaabu n’effeeza ku lubalaza olwaliire n’amayinja aganyirira, amamyufu, n’ameeru, n’aga kyenvu n’amaddugavu.
庭院各處裝飾著白色和紫紅色的壁氈，繫著純白色和朱紅色的彩帶，懸在白大理石柱的銀環子上；在碧玉、白玉、珍珠和寶石舖砌的地面上，陳設了金銀的床榻。
7 Mu kugabula kwa kabaka, wayini yaweerezebwa mu bikopo bya zaabu, nga buli kimu tekifanagana na kinnaakyo, ne wayini wa Kabaka yali mungi ddala.
進飲的器皿，都是金銀製的，大小俱全；御釀豐美，以示王家的厚贈。
8 Buli mugenyi yanywanga nga bwe yayagala kubanga kabaka yalagira nti, “Buli mugenyi anywe nga bw’ayagala.”
飲酒隨意，無須強勸，因為王已命宮內侍役，應隨各人所好，善加招待。
9 Ne Nnabagereka Vasuti naye n’agabula abakyala embaga mu lubiri lwa Kabaka Akaswero.
同時瓦市提皇后，在薛西斯王的後宮，也擺設盛宴，款待婦女。
10 Awo ku lunaku olwomusanvu, Kabaka Akaswero mu ssanyu lingi olwa wayini gwe yali anywedde, n’alagira abalaawe musanvu, abaamuweerezanga: Mekumani, ne Bizusa, ne Kalubona, ne Bigusa, ne Abagusa, ne Zesali ne Kalukasi,
至第七日，君王一時酒酣耳熱，就命默胡曼、彼次達、哈波納、彼革達、阿巴革達、則塔爾和加爾加斯，──七個侍從薛西斯王的宦官──
11 okugenda okuyita Nnabagereka Vasuti ajje mu maaso ge ng’atikkiddwa engule eya Nnabagereka, asobole okulaga obubalagavu bwe eri abantu n’abakungu, kubanga yali mulungi, mubalagavu okukamala.
去召瓦市提王后，叫她頭戴后冠，到君王跟前來，讓眾百姓與朝臣瞻仰她的美麗，因為她的容貌，嬌媚可愛。
12 Naye abaweereza bwe baatuusa ekiragiro kya kabaka, Nnabagareka Vasuti n’agaana okugenda. Era ekyavaamu kabaka n’asunguwala, era obusungu bwe ne bubuubuuka.
但是瓦市提王后拒絕前來，不肯遵行宦官傳來的王命。於是君王勃然大怒，五內如焚，
13 Naye Kabaka yalina empisa ey’okwebuuzanga ku bakugu mu by’amateeka, era n’ateesa n’abasajja abagezigezi abategeera ebifa ku nsonga eyo.
遂與通達時務的朝臣商議說：──因為當時君王要辦一事，必與精通法律民情的朝臣商議；
14 Amannya ga bakungu abo abakulu omusanvu mu bwakabaka bwe Buperusi ne Bumeedi ge gano: Kalusena, ne Sesali, ne Adumasa, ne Talusiisi, ne Meresi, ne Malusema ne Memukani. Bano be baamubeeranga ku lusegere.
那時在王身傍有加爾舍納、舍塔爾、阿德瑪達、塔爾史士、默勒斯、瑪色納、默慕干，七位波斯和瑪待的公卿；他們常在君王左右，分居國家的高位──「
15 Awo Kabaka n’ababuuza nti, “Okusinziira ku mateeka, Nnabagereka Vasuti agwanidde kibonerezo ki olw’obutagondera kiragiro kya Kabaka Akaswero ekimutuusibbwako abalaawe?”
按法律應如何處置瓦市提王后呢﹖因為沒有覆行宦官傳下的王命。」
16 Memukani n’addamu Kabaka n’abakungu nti, “Nnabagereka Vasuti asobezza nnyo, ate si eri Kabaka yekka, naye n’eri abakungu n’abantu bonna ab’omu bitundu byonna Kabaka Akaswero by’afuga.
默慕干在君王及公卿前建議說：「瓦市提王后不但得罪了君王，並且還得罪了薛西斯王各省的諸候與人民，
17 Era olw’enneeyisa Nnabagereka gye yeeyisizaamu, bwe kinaamanyibwa abakyala, nabo bajja kunyoomanga ba bbaabwe nga bagamba nti, ‘Nga Kabaka Akaswero yalagira Nnabagereka Vasuti okuleetebwa gy’ali, n’ajeema.’
因為王后的這種行為，一傳到所有的婦女耳中，她們必將效尤，輕視自己的丈夫，而且說：薛西斯王命人召瓦市提王后到他跟前，她卻沒有來；
18 Era olunaku lwa leero abakyala bonna mu Buperusi ne Bumeedi aba bakungu abawulidde ku nneeyisa ya Nnabagereka bajjanga kweyisa mu ngeri y’emu eri abakungu ba Kabaka. Era obunyoomi wamu n’obutabanguko tebuggwengawo mu maka.
今日凡聽到王后這種舉動的波斯與瑪待的公主貴婦，也必說同樣的話，對一切王家公卿，也照樣輕視忿怒。
19 Noolwekyo Kabaka bw’anaasiima, awe ekiragiro, era kiwandiikibwe mu mateeka ga Buperusi ne Bumeedi agatakyuka, nti Vasuti aleme okujja nate mu maaso ga Kabaka Akaswero. Ate n’ekifo kye eky’Obwannabagereka, kiweebwe omukazi omulala amusinga.
陛下如果贊成，可下一道上諭，附於波斯與瑪待的法典內，成為法律，禁止瓦市提后今後朝見薛西斯王；至於她的后位，王可賜與另一位比她賢淑的國妃。
20 Awo ekiragiro kya kabaka bwe kinaabuna mu bwakabaka bwonna, abakyala bonna banassangamu ba bbaabwe ekitiibwa okuva ku wawagulu okutuukira ddala ku wawansi asembayo.”
當君王下的這道命令，傳遍整個版圖廣闊的國土時，全國的婦女，不拘尊卑，對自己的丈夫必表示尊敬。」
21 Ekigambo ekyo kyasanyusa nnyo Kabaka n’abakungu be, era Kabaka n’akola ng’ekiteeso kya Memukani bwe kyali.
對這建議，君王和公卿都表示贊成；王就依照默慕干的建議施行，
22 N’aweereza obubaka eri ebitundu byonna eby’obwakabaka buli ssaza ebbaluwa yaayo, era buli bantu mu lulimi lwabwe nga bugamba nti buli musajja afugenga mu nnyumba ye.
向全國各省，傳遞文告，依各省的文字和各民族的語言，敕令天下所有的丈夫，應為一家之主，可隨意發號施令。
