< Danyeri 4 >
1 Kabaka Nebukadduneeza n’alangirira eri abantu, n’amawanga n’abantu ab’ennimi eza buli ngeri, mu nsi yonna bw’ati nti: Emirembe gibeere nammwe!
Nabucodonosor, o rei, ' a todos os povos, nações e línguas, que habitam em toda a terra: ' A paz seja multiplicada para você. '
2 Lye ssanyu lyange okubategeeza ku bigambo eby’amagero era ebikulu Katonda Ali Waggulu Ennyo byankoledde.
Pareceu-me bom mostrar os sinais e as maravilhas que o Deus Altíssimo tem trabalhado para comigo. '
3 Obubonero bwe nga bukulu,
How grandes são seus sinais! Como são poderosas as suas maravilhas! Seu reino é um reino eterno. Seu domínio é de geração em geração.
4 Nze Nebukadduneeza, nnali mpumulidde mu maka gange wakati mu bugagga nga mpumuliddeko mu lubiri lwange.
Eu, Nabucodonosor, estava em repouso em minha casa, e florescendo em meu palácio.
5 Ne ndoota ekirooto ekyantiisa; bwe nnali nga ngalamidde ku kitanda kyange, ne ndaba ebifaananyi mu kwolesebwa, ebyantiisa.
Eu vi um sonho que me deixou com medo; e os pensamentos em minha cama e as visões de minha cabeça me perturbaram.
6 Kyennava ndagira abasajja bonna abagezigezi ab’e Babulooni baleetebwe mu maaso gange bantegeeze amakulu g’ekirooto.
Therefore Fiz um decreto para trazer à minha presença todos os sábios da Babilônia, para que eles me dessem a conhecer a interpretação do sonho.
7 Abalogo, n’abafumu, n’Abakaludaaya, n’abalaguzi ne bajja, ne mbategeeza ekirooto, naye ne balemwa okuntegeeza amakulu gaakyo.
Then os mágicos, os encantadores, os caldeus e os adivinhos entraram; e eu lhes contei o sonho, mas eles não me deram a conhecer sua interpretação.
8 Naye oluvannyuma Danyeri gwe natuuma Berutesazza ng’erinnya lya katonda wange bwe liri, era nga n’omwoyo ogwa bakatonda abatukuvu guli mu ye, n’ajja mu maaso gange ne mutegeeza ekirooto.
But finalmente, Daniel chegou antes de mim, cujo nome era Belteshazzar segundo o nome do meu deus, e em quem está o espírito dos deuses santos. Eu contei o sonho diante dele, dizendo, '
9 Ne mugamba nti, “Berutesazza, omukulu w’abafumu, mmanyi ng’omwoyo ogwa bakatonda abatukuvu guli mu ggwe, so tewali kigambo eky’ekyama ekikuzibuwalira. Ntegeeza ekirooto kyange, n’amakulu gaakyo.
“Belteshazzar, mestre dos mágicos, porque sei que o espírito dos deuses santos está em você e nenhum segredo o perturba, conte-me as visões do meu sonho que eu vi, e sua interpretação.
10 Kuno kwe kwolesebwa kwe nafunye nga ngalamidde ku kitanda kyange; nalabye omuti wakati mu nsi, nga muwanvu nnyo nnyini.
These foram as visões da minha cabeça na minha cama: Vi, e eis uma árvore no meio da terra; e sua altura era grande.
11 Omuti ne gukula ne guba gwa maanyi, n’entikko yaagwo n’etuuka ku ggulu era nga gulengerwa okuva ku nkomerero y’ensi zonna.
A árvore cresceu e era forte. Sua altura chegava até o céu e sua visão até o fim de toda a terra.
12 Ebikoola byagwo byali birungi okutunulako, n’ebibala byagwo nga bingi, era nga gulina emmere emala bonna. Ensolo enkambwe ez’omu nsiko zaatuulanga mu kisiikirize kyagwo, n’ennyonyi ez’omu bbanga zaatuulanga ku matabi gaagwo, na buli kiramu kyonna kyalisibwanga.
Its as folhas eram lindas, e tinha muitos frutos, e nela havia alimento para todos. Os animais do campo tinham sombra debaixo dela, e as aves do céu viviam em seus galhos, e toda a carne era alimentada a partir dela. '
13 “Awo mu kiseera ekyo nga ngalamidde ku kitanda kyange, mu kwolesebwa, ne ndaba omubaka omutukuvu ng’ava mu ggulu.
“Eu vi nas visões da minha cabeça na minha cama, e eis que um observador santo desceu do céu.
14 N’ayogerera mu ddoboozi ery’omwanguka nti, ‘Tema omuti, otemeko n’amatabi gaagwo; okunkumule amalagala gaagwo, osaasaanye n’ebibala byagwo, n’ennyonyi zibuuke zive ku matabi gaagwo.
Ele gritou em voz alta e disse isto: “Cortem a árvore e cortem seus ramos! Sacode suas folhas e espalha seus frutos! Que os animais saiam de baixo dela e os pássaros de seus galhos”.
15 Naye ekikonge ky’ekikolo kyagwo kireke mu ttaka, nga kiriko ekyuma ekisiba n’ekikomo, mu muddo omuto ku ttale. “‘Muleke abisiwale n’omusulo ogw’omu ggulu, era muleke agabanire wamu omuddo, n’ensolo ez’omu nsiko.
Nevertheless deixe o tronco de suas raízes na terra, mesmo com uma faixa de ferro e bronze, na tenra grama do campo; e deixe-o molhado com o orvalho do céu. Deixe sua porção estar com os animais no capim da terra.
16 Era n’amagezi ge ag’obuntu gakyusibwe, afuuke ng’ensolo enkambwe ey’omu nsiko okumala emyaka musanvu.
Let que seu coração seja mudado do do homem, e que o coração de um animal lhe seja dado. Então que sete vezes passe por cima dele. '
17 “‘Omusango ogwo gulangiriddwa ababaka, abatukuvu be baasanguza ekisaliddwawo, abalamu balyoke bategeere ng’Oyo Ali Waggulu Ennyo y’afuga obwakabaka bw’abantu, era abuwa buli gw’asiima, era alonda abantu abasemberayo ddala okuba aba wansi okubafuga.’
“'A frase é pelo decreto dos observadores e a exigência pela palavra dos santos, para que os vivos saibam que o Altíssimo reina no reino dos homens, e o dá a quem quiser, e estabelece sobre ele o mais baixo dos homens'. '
18 “Ekyo kye kirooto, nze Kabaka Nebukadduneeza kye naloose. Kaakano ggwe Berutesazza, ntegeeza amakulu gaakyo kubanga tewali n’omu ku basajja abagezigezi mu bwakabaka bwange ayinza okuntegeeza amakulu gaakyo. Naye ggwe oyinza, kubanga omwoyo ogwa bakatonda abatukuvu guli mu ggwe.”
“Este sonho eu, rei Nabucodonosor, vi; e vós, Belteshazzar, declarais a interpretação, porque todos os sábios do meu reino não são capazes de me fazer conhecer a interpretação; mas vós sois capazes, pois o espírito dos deuses santos está em vós”. '
19 Awo Danyeri eyayitibwanga Berutesazza n’atawanyizibwa mu mutima okumala akabanga, ne yeeraliikirira. Kabaka n’amugamba nti, “Berutesazza, ekirooto n’amakulu gaakyo bireme okukweraliikiriza.” Berutesazza n’addamu nti, “Mukama wange, ekirooto kibe nga kyogera ku abo abakukyawa, n’amakulu gaakyo gabe nga googera ku balabe bo!
Então Daniel, cujo nome era Belteshazzar, ficou mudo por um tempo, e seus pensamentos o perturbaram. O rei respondeu: “Belteshazzar, não deixe que o sonho ou a interpretação, o incomode”. ' Belteshazzar respondeu: “Meu senhor, que o sonho seja para aqueles que te odeiam, e sua interpretação para seus adversários”.
20 Omuti gwe walaba, ogwakula ne guba gwa maanyi, ogwawanvuwa ne gutuuka ku ggulu, nga gulabibwa ensi yonna,
A árvore que viste, que cresceu e era forte, cuja altura alcançava o céu e sua visão para toda a terra;
21 ogwaliko amalagala amalungi n’ebibala byagwo nga bingi nnyo, era nga guliko n’emmere emala bonna, nga n’ensolo ez’omu nsiko zituula mu kisiikirize kyagwo, nga n’ennyonyi ez’omu bbanga zisiisira ku matabi gaagwo,
cujas folhas eram lindas e seus frutos abundantes, e nela havia alimento para todos; sob a qual viviam os animais do campo, e em cujos galhos as aves do céu tinham sua habitação -
22 ye ggwe, ayi kabaka! Okuze n’oba mukulu era n’oba w’amaanyi; n’obukulu bwo bweyongedde ne butuuka ku ggulu, n’obuyinza bwo butuuse ku nkomerero y’ensi.
és tu, ó rei, que cresceste e te tornaste forte; pois tua grandeza cresceu, e alcança o céu, e teu domínio até os confins da terra. '
23 “Ggwe ayi kabaka walabye omubaka, era omutukuvu ng’akka okuva mu ggulu, n’ayogera nti, ‘Tema omuti oguzikirize, naye ekikonge ky’ekikolo kyagwo kireke mu ttaka ng’okisibye n’ekyuma n’ekikomo mu muddo omuto ogw’oku ttale; era muleke abisiwazibwe omusulo ogw’omu ggulu, n’omugabo gwe gubeere n’ensolo enkambwe ez’omu nsiko, emyaka musanvu.’
“Considerando que o rei viu um observador santo descendo do céu e dizendo: 'Corte a árvore e destrua-a; não obstante, deixe o toco de suas raízes na terra, mesmo com uma faixa de ferro e bronze, na tenra grama do campo, e deixe-o molhado com o orvalho do céu'. Que sua porção esteja com os animais do campo, até que sete vezes passe por cima dele”. '
24 “Gano ge makulu, ayi kabaka, era lino lye tteeka Oyo Ali Waggulu Ennyo ly’alangiriridde mukama wange kabaka.
“Esta é a interpretação, ó rei, e é o decreto do Altíssimo, que veio sobre meu senhor, o rei:
25 Oligobebwa okuva mu bantu era olibeera n’ensolo ez’omu nsiko; olirya omuddo ng’ente, era olibisiwala okumala emyaka musanvu okutuusa lw’olitegeera ng’Oyo Ali Waggulu Ennyo y’afuga obwakabaka bw’abantu, era abugabira buli gw’asiima.
Você será expulso dos homens e sua morada será com os animais do campo. Serás feito para comer erva como os bois, e serás molhado com o orvalho do céu, e sete vezes passarás por cima de ti, até que saibas que o Altíssimo governa no reino dos homens, e o dá a quem quer que ele queira.
26 Ekiragiro eky’okuleka ekikonge ky’ekikolo ky’omuti, amakulu gaakyo ge gano: obwakabaka bwo bulikuddizibwa bw’olitegeera ng’eggulu lye lifuga.
Whereas foi ordenado deixar o tronco das raízes da árvore, seu reino estará seguro para você depois de saber que os Céus governam.
27 Noolwekyo, ayi kabaka nteesa nti; weetoowaze olekeyo ebibi byo okole eby’obutuukirivu, era n’ebikolwa byo ebitali bya butuukirivu obireke obeere wa kisa eri abanyigirizibwa, olyoke ofuuke mugagga okusinga nga bw’oli kaakano.”
Therefore, ó rei, que meu conselho seja aceitável para ti, e rompa teus pecados pela justiça, e tuas iniquidades pela misericórdia para com os pobres. Talvez possa haver um alongamento de sua tranqüilidade”. '
28 Ebyo byonna byatuukirira ku Kabaka Nebukadduneeza.
All isto veio sobre o Rei Nabucodonosor.
29 Bwe wayitawo emyezi kkumi n’ebiri, kabaka yali atambulira ku kasolya k’olubiri lwe olwa Babulooni,
At ao final de doze meses ele estava andando no palácio real da Babilônia.
30 n’ayogera nti, “Ono si ye Babulooni omukulu gwe nazimba n’amaanyi gange amangi okuba ekibuga ekikulu eky’ekitiibwa eky’obwakabaka bwange?”
O rei falou e disse: “Não é esta grande Babilônia, que construí para a morada real pela força do meu poder e pela glória de minha majestade? '
31 Awo bwe yali ng’akyayogera, eddoboozi ne liva mu ggulu nga ligamba nti, “Kuno kwe kulangirira okukukwatako Kabaka Nebukadduneeza: obwakabaka bwo bukuggyiddwako.
While a palavra estava na boca do rei, uma voz veio do céu, dizendo: “Ó rei Nabucodonosor, a ti se diz: 'O reino partiu de ti'.
32 Oligobebwa mu bantu era olibeera n’ensolo okumala emyaka musanvu okutuusa lw’olitegeera ng’Oyo Ali Waggulu ennyo y’afuga obwakabaka obw’abantu era abuwa buli gw’asiima.”
Serás expulso dos homens, e tua morada será com os animais do campo”. Serás feito para comer erva como os bois”. Sete vezes vos passarão por cima, até que saibais que o Altíssimo reina no reino dos homens, e o dai a quem ele quiser”. '
33 Amangwago ebyayogerwa ku Nebukadduneeza ne bituukirira. N’agobebwa mu bantu era n’alya omuddo ng’ente. Omubiri gwe ne gutoba omusulo ogw’omu ggulu okutuusa enviiri ze lwe zaakula ng’ebyoya by’empungu n’enjala ze ng’enjala z’ennyonyi.
This foi realizado na mesma hora em Nebuchadnezzar. Ele foi expulso dos homens e comeu grama como bois; e seu corpo foi molhado com o orvalho do céu até que seus cabelos cresceram como penas de águias, e suas unhas como garras de pássaros. '
34 Oluvannyuma lw’ebbanga eryo, nze, Nebukadduneeza, ne nnyimusa amaaso gange eri eggulu, amagezi gange ne gakomawo. Ne ntendereza Oyo Ali Waggulu Ennyo, ne muwa ekitiibwa ne mugulumiza oyo abeera omulamu emirembe n’emirembe.
At no final dos dias eu, Nabucodonosor, levantei meus olhos para o céu, e minha compreensão voltou para mim; e abençoei o Altíssimo, e elogiei e honrei aquele que vive para sempre, ' pois seu domínio é um domínio eterno, e seu reino de geração em geração.
35 Abantu bonna ab’oku nsi
All os habitantes da terra são reputados como nada; e ele faz de acordo com sua vontade no exército do céu, e entre os habitantes da terra; e ninguém pode parar sua mão, ou pergunte-lhe: “O que você está fazendo?”.
36 Mu kiseera kyekimu okutegeera kwange ne kukomawo, n’ekitiibwa n’obuyinza obw’obwakabaka bwange ne bunzirira. Abawi b’amagezi bange n’abakungu bange ne bannoonya, ne banziriza entebe yange ey’obwakabaka ne nnyongerwako obukulu bungi okusinga ne bwe nalina.
At ao mesmo tempo meu entendimento voltou para mim; e para a glória de meu reino, minha majestade e brilho voltaram para mim. Meus conselheiros e meus senhores me procuraram; e eu estava estabelecido em meu reino, e a excelente grandeza foi acrescentada a mim.
37 Kale nze Nebukadduneeza kyennaava mmutendereza era ne mmuwa ekitiibwa ne mmugulumiza Kabaka ow’eggulu, kubanga emirimu gye gyonna gya mazima n’amakubo ge ga nsonga, n’abo ab’amalala abakkakkanya.
Now Eu, Nabucodonosor, louvo, exalto e honro o Rei dos Céus; pois todas as suas obras são verdade e seus caminhos são justiça; e aqueles que andam com orgulho, ele é capaz de humilhar. '