< Banzembo 78 >
1 Nzembo ya Azafi. Bino, bato na ngai, boyoka malako na ngai! Bopesa matoyi na maloba ya monoko na ngai!
Intellectus Asaph. Attendite, popule meus, legem meam; inclinate aurem vestram in verba oris mei.
2 Nakofungola monoko na ngai mpo na lisese, nakosakola makambo oyo ebombama wuta na tango ya kala.
Aperiam in parabolis os meum; loquar propositiones ab initio.
3 Makambo oyo toyoka, oyo toyebi, oyo batata na biso bayebisa biso.
Quanta audivimus, et cognovimus ea, et patres nostri narraverunt nobis.
4 Tokobombela yango bakitani na bango te, kasi tokoloba na bikeke oyo ekoya na sima nkembo ya masanzoli ya Yawe, nguya na Ye mpe bikamwa oyo asalaki.
Non sunt occultata a filiis eorum in generatione altera, narrantes laudes Domini et virtutes ejus, et mirabilia ejus quæ fecit.
5 Apesaki malako mpo na bolamu ya Jakobi, atiaki mibeko kati na Isalaele, apesaki mitindo epai ya batata na biso ete bateya yango epai ya bana mibali na bango,
Et suscitavit testimonium in Jacob, et legem posuit in Israël, quanta mandavit patribus nostris nota facere ea filiis suis:
6 mpo ete bikeke oyo ekoya sima eyeba yango, ekeke ya bana oyo bakobotama. Tika ete batelema mpe bayebisa yango na bana na bango,
ut cognoscat generatio altera: filii qui nascentur et exsurgent, et narrabunt filiis suis,
7 mpo ete batonga elikya na bango kati na Nzambe, babosana te misala ya Nzambe mpe babatela mibeko na Ye.
ut ponant in Deo spem suam, et non obliviscantur operum Dei, et mandata ejus exquirant:
8 Boye, bakozala te lokola bakoko na bango, oyo bazalaki mito makasi mpe batomboki, oyo mitema na bango ezalaki sembo te na miso ya Nzambe, mpe milimo na bango ezangaki boyengebene epai na Ye.
ne fiant, sicut patres eorum, generatio prava et exasperans; generatio quæ non direxit cor suum, et non est creditus cum Deo spiritus ejus.
9 Bato ya libota ya Efrayimi basimbaki batolotolo, kasi na mokolo ya etumba, bakimaki.
Filii Ephrem, intendentes et mittentes arcum, conversi sunt in die belli.
10 Babatelaki te Boyokani ya Nzambe mpe baboyaki kotosa mibeko na Ye;
Non custodierunt testamentum Dei, et in lege ejus noluerunt ambulare.
11 babosanaki bikamwa na Ye mpe makambo minene oyo atalisaki bango.
Et obliti sunt benefactorum ejus, et mirabilium ejus quæ ostendit eis.
12 Na miso ya bakoko na bango, asalaki bikamwa kati na Ejipito, na etuka ya Tsoani;
Coram patribus eorum fecit mirabilia in terra Ægypti, in campo Taneos.
13 akabolaki ebale monene mpo na kolekisa bango, atelemisaki mayi lokola mir.
Interrupit mare, et perduxit eos, et statuit aquas quasi in utre:
14 Na moyi, azalaki kotambolisa bango na nzela ya lipata; mpe na butu, na nzela ya pole ya moto.
et deduxit eos in nube diei, et tota nocte in illuminatione ignis.
15 Apasolaki mabanga kati na esobe mpe amelisaki bango mayi ebele, lokola mayi ya bibale;
Interrupit petram in eremo, et adaquavit eos velut in abysso multa.
16 abimisaki mayi wuta na libanga mpe asalaki ete etiola lokola mayi ya ebale.
Et eduxit aquam de petra, et deduxit tamquam flumina aquas.
17 Kasi bakobaki kaka kosala masumu liboso na Ye, kotombokela Ye-Oyo-Aleki-Likolo, kati na esobe.
Et apposuerunt adhuc peccare ei; in iram excitaverunt Excelsum in inaquoso.
18 Bamekaki Nzambe na nko, na kosenga bilei kolanda posa na bango.
Et tentaverunt Deum in cordibus suis, ut peterent escas animabus suis.
19 Balobaki mabe na tina na Nzambe: « Boni, Ye Nzambe azali penza na makoki ya kopesa biso bilei kati na esobe?
Et male locuti sunt de Deo; dixerunt: Numquid poterit Deus parare mensam in deserto?
20 Solo, abetaki libanga, mayi ebimaki, mpe ebimaki penza ebele. Boni, akokoka lisusu kopesa biso mapa to misuni epai ya bato na Ye? »
quoniam percussit petram, et fluxerunt aquæ, et torrentes inundaverunt. Numquid et panem poterit dare, aut parare mensam populo suo?
21 Tango Yawe ayokaki bongo, asilikaki makasi; moto na Ye epelelaki Jakobi, mpe kanda makasi na Ye ekitelaki Isalaele,
Ideo audivit Dominus et distulit; et ignis accensus est in Jacob, et ira ascendit in Israël:
22 pamba te batiaki elikya na Nzambe te, bandimaki te ete akoki kokangola bango.
quia non crediderunt in Deo, nec speraverunt in salutari ejus.
23 Nzokande, apesaki mitindo na mapata mpe afungolaki bikuke ya likolo,
Et mandavit nubibus desuper, et januas cæli aperuit.
24 anokiselaki bango mana lokola mvula mpo na kopesa bilei, apesaki bango ble ya Likolo.
Et pluit illis manna ad manducandum, et panem cæli dedit eis.
25 Moko na moko aliaki mapa ya ba-anjelu. Atindelaki bango bilei ebele penza.
Panem angelorum manducavit homo; cibaria misit eis in abundantia.
26 Wuta na likolo, atindikaki mosika mopepe ya Este; mpe na nguya na Ye, amemaki mopepe ya Sude.
Transtulit austrum de cælo, et induxit in virtute sua africum.
27 Anokiselaki bango misuni lokola putulu, bandeke ebele lokola zelo ya ebale monene;
Et pluit super eos sicut pulverem carnes, et sicut arenam maris volatilia pennata.
28 akweyiselaki bango yango kati na molako na bango, zingazinga ya bandako na bango ya kapo.
Et ceciderunt in medio castrorum eorum, circa tabernacula eorum.
29 Baliaki mpe batondaki makasi; Nzambe apesaki bango biloko oyo bazalaki na yango posa.
Et manducaverunt, et saturati sunt nimis, et desiderium eorum attulit eis:
30 Liboso ete posa na bango ekoka, wana bazalaki nanu na minoko etonda na bilei,
non sunt fraudati a desiderio suo. Adhuc escæ eorum erant in ore ipsorum,
31 kanda ya Nzambe ekweyelaki bango, abomaki bato minene kati na bango, anyokolaki bilenge ya Isalaele.
et ira Dei ascendit super eos: et occidit pingues eorum, et electos Israël impedivit.
32 Kasi atako bongo, bakobaki kaka kosala masumu, bandimaki kaka te bikamwa na Ye.
In omnibus his peccaverunt adhuc, et non crediderunt in mirabilibus ejus.
33 Boye, asukisaki mikolo ya bomoi na bango lokola mopepe, mpe mibu na bango ya mbotama kati na somo.
Et defecerunt in vanitate dies eorum, et anni eorum cum festinatione.
34 Tango nyonso Nzambe azalaki koboma bango, bazalaki koluka Ye; bazalaki komizongisa noki epai na Ye.
Cum occideret eos, quærebant eum et revertebantur, et diluculo veniebant ad eum.
35 Bazalaki kozongisa na makanisi na bango ete Nzambe nde azali Libanga na bango, ete Nzambe-Oyo-Aleki-Likolo azali Mosikoli na bango.
Et rememorati sunt quia Deus adjutor est eorum, et Deus excelsus redemptor eorum est.
36 Kasi bazalaki koloba lokuta, minoko na bango ezalaki kokosa Ye;
Et dilexerunt eum in ore suo, et lingua sua mentiti sunt ei;
37 mitema na bango ezalaki sembo te na miso na Ye, mpe bazalaki kobuka Boyokani na Ye.
cor autem eorum non erat rectum cum eo, nec fideles habiti sunt in testamento ejus.
38 Nzokande Ye, na mawa na Ye, azalaki kolimbisa mabe na bango na esika ya kobebisa bango; mbala mingi, azalaki kokanga motema na esika ya kopelisela bango kanda na Ye;
Ipse autem est misericors, et propitius fiet peccatis eorum, et non disperdet eos. Et abundavit ut averteret iram suam, et non accendit omnem iram suam.
39 pamba te azalaki koyeba ete bazali kaka bato, bazali kaka lokola mopepe oyo ezali koleka mpe ekozonga lisusu te.
Et recordatus est quia caro sunt, spiritus vadens et non rediens.
40 Mbala mingi, batombokelaki Ye kati na esobe mpe bayokisaki Ye mawa kati na bisika ya kokawuka;
Quoties exacerbaverunt eum in deserto; in iram concitaverunt eum in inaquoso?
41 bazalaki kozongela komeka Nzambe, koyokisa Mosantu ya Isalaele mawa.
Et conversi sunt, et tentaverunt Deum, et sanctum Israël exacerbaverunt.
42 Babosanaki makambo minene oyo asalaki na nguya na Ye, mokolo oyo akangolaki bango wuta na maboko ya monyokoli;
Non sunt recordati manus ejus, die qua redemit eos de manu tribulantis:
43 babosanaki bikamwa oyo asalaki kati na Ejipito, misala minene oyo asalaki kati na etuka ya Tsoani.
sicut posuit in Ægypto signa sua, et prodigia sua in campo Taneos;
44 Abongolaki bibale na bango makila; boye, bakokaki lisusu te komela na mayi na bango.
et convertit in sanguinem flumina eorum, et imbres eorum, ne biberent.
45 Atindelaki bango banzinzi oyo eswaka, mpe eliaki bango; mpe magorodo oyo ebebisaki bango.
Misit in eos cœnomyiam, et comedit eos, et ranam, et disperdidit eos;
46 Akabaki bambuma ya bilanga na bango epai ya mabanki, mpe mbuma ya mosala na bango epai ya mankoko.
et dedit ærugini fructus eorum, et labores eorum locustæ;
47 Abebisaki bilanga na bango ya vino na nzela ya mvula ya mabanga, mpe banzete na bango ya sikomori na nzela ya mvula ya pembe;
et occidit in grandine vineas eorum, et moros eorum in pruina;
48 akabaki bameme na bango epai ya mvula ya mabanga, mpe bibwele na bango epai ya kake.
et tradidit grandini jumenta eorum, et possessionem eorum igni;
49 Atindelaki bango kanda na Ye ya makasi lokola moto: kanda makasi, kotomboka, pasi mpe ba-anjelu oyo babebisaka.
misit in eos iram indignationis suæ, indignationem, et iram, et tribulationem, immissiones per angelos malos.
50 Apesaki na kanda na Ye nzela ya kopela, abatelaki bango te na kufa; kasi akabaki bango na bokono oyo ebomaka.
Viam fecit semitæ iræ suæ: non pepercit a morte animabus eorum, et jumenta eorum in morte conclusit:
51 Abomaki bana mibali nyonso ya liboso kati na Ejipito, bambuma ya liboso ya makasi na bango na se ya bandako ya kapo ya Cham.
et percussit omne primogenitum in terra Ægypti; primitias omnis laboris eorum in tabernaculis Cham:
52 Abimisaki bato na Ye lokola etonga, amemaki bango kati na esobe lokola meme;
et abstulit sicut oves populum suum, et perduxit eos tamquam gregem in deserto:
53 atambolisaki bango na kimia penza, babangaki eloko te; mpe ebale monene emelaki banguna na bango.
et deduxit eos in spe, et non timuerunt, et inimicos eorum operuit mare.
54 Amemaki bango na mokili na Ye ya bule, na ngomba oyo loboko na Ye ya nguya ezwaki;
Et induxit eos in montem sanctificationis suæ, montem quem acquisivit dextera ejus; et ejecit a facie eorum gentes, et sorte divisit eis terram in funiculo distributionis;
55 abenganaki bikolo liboso na bango, apesaki bango etando lokola libula mpe avandisaki mabota ya Isalaele kati na bandako na bango ya kapo.
et habitare fecit in tabernaculis eorum tribus Israël.
56 Kasi bamekaki Nzambe, batombokelaki Ye-Oyo-Aleki-Likolo mpe babatelaki te malako na Ye;
Et tentaverunt, et exacerbaverunt Deum excelsum, et testimonia ejus non custodierunt.
57 bapengwaki mpe babukaki mibeko ya boyokani, ndenge batata na bango basalaki; batengamaki lokola tolotolo oyo mbanzi na yango ekeyi na mopanzi;
Et averterunt se, et non servaverunt pactum: quemadmodum patres eorum, conversi sunt in arcum pravum.
58 bayokisaki Ye kanda na nzela ya bisambelo na bango ya likolo ya bangomba, mpe bapelisaki zuwa na Ye na nzela ya banzambe na bango ya bikeko.
In iram concitaverunt eum in collibus suis, et in sculptilibus suis ad æmulationem eum provocaverunt.
59 Nzambe ayokaki mpe asilikaki makasi, abwakaki Isalaele mobimba;
Audivit Deus, et sprevit, et ad nihilum redegit valde Israël.
60 asundolaki Mongombo ya Silo, ndako ya kapo oyo atelemisaki kati na bato,
Et repulit tabernaculum Silo, tabernaculum suum, ubi habitavit in hominibus.
61 akabaki nguya na Ye na bowumbu, mpe lokumu na Ye na maboko ya monguna;
Et tradidit in captivitatem virtutem eorum, et pulchritudinem eorum in manus inimici.
62 akabaki bato na Ye na mopanga, mpe asilikelaki libula na Ye.
Et conclusit in gladio populum suum, et hæreditatem suam sprevit.
63 Moto etumbaki bilenge mibali, mpe banzembo ya libala eyembamaki lisusu te mpo na lokumu ya bilenge basi.
Juvenes eorum comedit ignis, et virgines eorum non sunt lamentatæ.
64 Banganga-Nzambe bakufaki na mopanga, mpe basi oyo bakufisaki mibali balelaki te na banzembo ya matanga.
Sacerdotes eorum in gladio ceciderunt, et viduæ eorum non plorabantur.
65 Nkolo alamukaki lokola moto oyo awuti na pongi, lokola moto oyo abimi na kwiti ya vino;
Et excitatus est tamquam dormiens Dominus, tamquam potens crapulatus a vino.
66 azokisaki banguna na Ye na sima, wana bazalaki kokima, ayokisaki bango soni ya libela.
Et percussit inimicos suos in posteriora; opprobrium sempiternum dedit illis.
67 Asundolaki bandako ya kapo ya Jozefi mpe aboyaki kopona libota ya Efrayimi;
Et repulit tabernaculum Joseph, et tribum Ephraim non elegit:
68 kasi aponaki libota ya Yuda, ngomba Siona oyo alingaki;
sed elegit tribum Juda, montem Sion, quem dilexit.
69 atongaki Esika na Ye ya bule lokola bisika ya likolo makasi, lokola mabele oyo atia mpo na libela.
Et ædificavit sicut unicornium sanctificium suum, in terra quam fundavit in sæcula.
70 Aponaki Davidi, mosali na Ye, mpe azwaki ye kati na lopango ya meme;
Et elegit David, servum suum, et sustulit eum de gregibus ovium; de post fœtantes accepit eum:
71 abengaki ye wuta na sima ya meme oyo azalaki kobatela mpo na kokomisa Ye mobateli ya Jakobi, bato na Ye, mpe ya Isalaele, libula na Ye.
pascere Jacob servum suum, et Israël hæreditatem suam.
72 Davidi abatelaki bango na motema ezanga pamela, mpe akambaki bango na maboko ya mayele.
Et pavit eos in innocentia cordis sui, et in intellectibus manuum suarum deduxit eos.