Masese 1
1 Masese ya Salomo, mwana mobali ya Davidi, mokonzi ya Isalaele:
Mithali za Solomoni mwana wa Daudi, mfalme wa Israeli:
2 mpo na koyeba bwanya, kozwa mateya mpe kososola maloba ya mayele;
Kwa kupata hekima na nidhamu; kwa kufahamu maneno ya busara;
3 mpo na kozwa mateya ya bwanya oyo epesaka bizaleli ya sembo, ya boyengebene mpe makambo ya alima;
kwa kujipatia nidhamu na busara, kufanya lililo sawa, haki na bila kupendelea;
4 mpo na kopesa mayele epai ya bazoba, mpe boyebi epai ya bilenge.
huwapa busara wajinga, maarifa na akili kwa vijana;
5 Tika ete moto ya bwanya ayoka yango, mpe akobakisa bwanya na ye, bongo moto ya mayele akoyeba mayele ya kotambolisa bato;
wenye hekima na wasikilize nao waongeze elimu yao, wenye kupambanua na wapate mwongozo;
6 mpo na kososola masese mpe sambole, maloba ya bwanya mpe kolimbola makambo.
kwa kufahamu mithali na mifano, misemo na vitendawili vya wenye hekima.
7 Kotosa Yawe ezali mosisa ya mayele; bato oyo bazangi mayele batiolaka bwanya mpe toli.
Kumcha Bwana ndicho chanzo cha maarifa, lakini wapumbavu hudharau hekima na adabu.
8 Mwana na ngai ya mobali, yoka toli ya tata na yo, mpe kobwaka te mateya ya mama na yo;
Mwanangu, sikiliza mwongozo wa baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
9 Pamba te ekozala lokola ekoti ya ngolu na moto na yo, mpe lokola mayaka ya kitoko na kingo na yo.
Hayo yatakuwa taji la maua la neema kichwani pako, na mkufu wa kuipamba shingo yako.
10 Mwana na ngai ya mobali, soki bato ya masumu balingi kokweyisa yo, komitika te.
Mwanangu, kama wenye dhambi wakikushawishi, usikubaliane nao.
11 Soki balobi na yo: « Yaka elongo na biso, tika ete tosala motambo mpo na koboma bato, tokosepela mpo na kokanga moto oyo ayebi likambo te!
Kama wakisema, “Twende tufuatane; tukamvizie mtu na kumwaga damu, njoo tukavizie nafsi isiyo na hatia;
12 Ndenge mokili ya bakufi esalaka, tokomela ye ya bomoi, tokomela ye mobimba lokola bato oyo bakitaka na libulu ya kufa; (Sheol h7585)
tuwameze wakiwa hai kama kaburi, wakiwa wazima kama wale wanaotumbukia shimoni. (Sheol h7585)
13 tokozwa biloko ya talo ya ndenge na ndenge, mpe tokotondisa bandako na biso na bomengo ya bitumba;
Tutapata aina zote za vitu vya thamani na kujaza nyumba zetu kwa nyara.
14 okozwa ndambo na yo epai na biso, pamba te biso nyonso tokosangisa biloko na biso esika moko; »
Njoo ushirikiane nasi, vitu vyote tutakavyopata tutagawana.”
15 mwana na ngai ya mobali, kokende elongo na bango te, longola makolo na yo na nzela na bango;
Mwanangu, usiandamane nao. Usiweke mguu wako katika njia zao,
16 pamba te makolo na bango ekimaka mbangu mpo na kolanda mabe, mpe bapotaka mbangu mpo na kosopa makila.
kwa kuwa miguu yao hukimbilia kwenye dhambi, ni wepesi kumwaga damu.
17 Solo, ezali pamba kotia monyama liboso ya miso ya bikelamu nyonso oyo ezali na mapapu.
Tazama ni jinsi gani ilivyo kazi bure kutandaza wavu wakati ndege wote wanakuona!
18 Kasi bango, batiaka mitambo mpo na kosopa makila na bango moko, bamilukelaka pasi na bomoi na bango.
Watu hawa huvizia kumwaga damu yao wenyewe; hujivizia tu wenyewe!
19 Moto oyo alukaka kozwa bomengo na nzela ya lokuta asukaka kaka bongo, mpe bomengo yango ebomaka kaka ye moko.
Huu ndio mwisho wa wote ambao wanajipatia mali kwa hila; huuondoa uhai wa wale wenye mali.
20 Bwanya azali koganga na libanda, atomboli mongongo na ye na bisika oyo bato ebele bakutanaka;
Hekima huita kwa sauti kuu barabarani, hupaza sauti yake kwenye viwanja vikubwa;
21 azali koganga na bisika ya loyenge mpe azali koloba liboso ya ekuke ya engumba:
kwenye makutano ya barabara za mji zenye makelele mengi hupaza sauti, kwenye malango ya mji hutoa hotuba yake:
22 « Yo moto oyo ozangi mayele, kino tango nini okolinga bozoba na yo? Kino tango nini batioli bakokoba kosepela kotiola? Mpe bino bazoba, kino tango nini bokokoba koyina mayele?
“Enyi wajinga, mtangʼangʼania ujinga wenu hadi lini? Mpaka lini wenye mizaha watafurahia mizaha, na wapumbavu kuchukia maarifa?
23 Soki boyoki makebisi na Ngai, nakosopela bino Molimo na Ngai mpe nakososolisa bino maloba na Ngai.
Kama mngekuwa mmeitikia karipio langu, ningekuwa nimemimina roho yangu kwenu na kuwafahamisha maneno yangu.
24 Kasi lokola bosundolaki Ngai tango nazalaki kobelela mpe moto moko te asalaki keba tango natandaki loboko,
Lakini kwa kuwa mlinikataa nilipowaita na hakuna yeyote aliyekubali niliponyoosha mkono wangu,
25 lokola bobwakaki toli na Ngai mpe boboyaki kondima pamela na Ngai,
kwa kuwa mliyapuuza mashauri yangu yote na hamkukubali karipio langu,
26 Ngai mpe nakoseka bino tango pasi ekoyela bino, nakotiola bino tango minyoko ekokomela bino,
mimi nami nitawacheka katika maafa yenu, nitawadhihaki wakati janga litawapata:
27 tango minyoko ekokomela bino na pwasa lokola mvula ya kake makasi, tango somo ekoyela bino lokola ekumbaki, tango mawa mpe somo ekokomela bino.
wakati janga litawapata kama tufani, wakati maafa yatawazoa kama upepo wa kisulisuli, wakati dhiki na taabu zitawalemea.
28 Bakoganga epai na Ngai, kasi nakoyanola bango te; bakoluka Ngai na ngonga ya malamu, kasi bakomona Ngai te.
“Ndipo watakaponiita lakini sitawajibu; watanitafuta lakini hawatanipata.
29 Lokola bayinaki boyebi mpe baponaki te nzela ya kotosa Yawe,
Kwa kuwa walichukia maarifa, wala hawakuchagua kumcha Bwana,
30 lokola baboyaki kondima toli na Ngai mpe batiolaki pamela na Ngai,
kwa kuwa hawakukubali mashauri yangu, na kukataa maonyo yangu,
31 bakolia mbuma ya etamboli na bango mpe bakotonda na mabongisi ya mitema na bango moko.
watakula matunda ya njia zao, na watashibishwa matunda ya hila zao.
32 Pamba te kotomboka ya bato oyo bazangi mayele ekoboma bango, mpe bozangi bokebi ya bato oyo bazangi mayele ekoboma kaka bango moko;
Kwa kuwa ukaidi wa wajinga utawaua, nako kuridhika kwa wajinga kutawaangamiza.
33 kasi moto oyo ayokaka Ngai akovanda na kimia mpe akobanga mabe moko te. »
Lakini yeyote anisikilizaye ataishi kwa usalama, atatulia, bila kuwa na hofu ya madhara.”
