Masese 8
1 Boni, Bwanya azali kobelela te? Mayele azali koyokisa mongongo na ye te?
Numquid non sapientia clamitat, et prudentia dat vocem suam?
2 Atelemi na songe ya bangomba, na pembeni ya nzela, na bisika oyo banzela ekutana,
In summis excelsisque verticibus supra viam, in mediis semitis stans,
3 azali koganga pene ya bikuke, na ekotelo ya engumba:
juxta portas civitatis, in ipsis foribus loquitur, dicens:
4 « Bato, nazali koganga makasi epai na bino, nazali nde koloba na bino bato!
O viri, ad vos clamito, et vox mea ad filios hominum.
5 Bino bato oyo bozanga mayele, bokoma na bososoli! Bino bazoba, bokoma mayele!
Intelligite, parvuli, astutiam, et insipientes, animadvertite.
6 Boyoka, pamba te nazali na makambo ya motuya ya koyebisa bino, nafungoli monoko na ngai mpo na koloba makambo ya sembo.
Audite, quoniam de rebus magnis locutura sum, et aperientur labia mea ut recta prædicent.
7 Pamba te monoko na ngai ebimisaka maloba ya solo, mpe bibebu na ngai eyinaka mabe.
Veritatem meditabitur guttur meum, et labia mea detestabuntur impium.
8 Maloba nyonso oyo ebimaka na monoko na ngai ezali sembo, ezalaka na likambo moko te ya lokuta to ya mabe;
Justi sunt omnes sermones mei: non est in eis pravum quid, neque perversum;
9 nyonso ezali pole mpo na moto ya mayele, mpe sembo mpo na bato oyo bazali na bososoli.
recti sunt intelligentibus, et æqui invenientibus scientiam.
10 Boluka mateya na ngai kasi palata te, boyebi kasi wolo te oyo eleki peto,
Accipite disciplinam meam, et non pecuniam; doctrinam magis quam aurum eligite:
11 pamba te bwanya ezali na motuya koleka mayaka ya kitoko, bongo eloko moko te ya motuya ekokani na yango.
melior est enim sapientia cunctis pretiosissimis, et omne desiderabile ei non potest comparari.
12 Ngai, Bwanya, navandaka elongo na kokanisa, boye nayebi kokundola mayele mpe bososoli.
Ego sapientia, habito in consilio, et eruditis intersum cogitationibus.
13 Kotosa Yawe ezali koyina mabe. Nayinaka lolendo, lofundu, nzela ya masumu mpe monoko ya lokuta.
Timor Domini odit malum: arrogantiam, et superbiam, et viam pravam, et os bilingue, detestor.
14 Toli mpe bososoli ezali ya ngai, ngai nde mayele mpe makasi.
Meum est consilium et æquitas; mea est prudentia, mea est fortitudo.
15 Ezali na nzela na ngai nde bakonzi batambolisaka mokili, mpe bakambi basalaka mibeko ya sembo;
Per me reges regnant, et legum conditores justa decernunt;
16 ezali na nzela na ngai nde bakambi, bankumu mpe basambisi nyonso ya mokili bayangelaka.
per me principes imperant, et potentes decernunt justitiam.
17 Nalingaka bato oyo balingaka ngai, mpe bato oyo balukaka ngai bamonaka ngai.
Ego diligentes me diligo, et qui mane vigilant ad me, invenient me.
18 Bozwi mpe lokumu, bomengo oyo ewumelaka mpe bosembo etambolaka elongo na ngai.
Mecum sunt divitiæ et gloria, opes superbæ et justitia.
19 Mbuma na ngai ezali kitoko koleka wolo, ezala wolo ya peto, mpe mbuma oyo nabotaka eleki palata ya kitoko.
Melior est enim fructus meus auro et lapide pretioso, et genimina mea argento electo.
20 Natambolaka na nzela ya bosembo, mpe nasalelaka banzela oyo ememaka na boyengebene,
In viis justitiæ ambulo, in medio semitarum judicii:
21 mpo na kopesa libula epai ya bato oyo balingaka ngai mpe mpo na kotondisa bibombelo na bango.
ut ditem diligentes me, et thesauros eorum repleam.
22 Yawe asalaki ngai liboso ete asala nyonso, liboso ya misala na Ye nyonso ya kala;
Dominus possedit me in initio viarum suarum antequam quidquam faceret a principio.
23 aponaki ngai liboso ete mokili ezala, wuta na ebandeli penza, wuta na tango oyo biloko nyonso ya mokili ezalaki nanu te.
Ab æterno ordinata sum, et ex antiquis antequam terra fieret.
24 Nabotamaki tango mayi ya bozindo ezalaki nanu te, tango miluka ebimisaki nanu mayi na yango te,
Nondum erant abyssi, et ego jam concepta eram: necdum fontes aquarum eruperant,
25 liboso ete bangomba ya milayi mpe bangomba ya mikuse ezala na bisika na yango,
necdum montes gravi mole constiterant: ante colles ego parturiebar.
26 tango amisalelaki nanu te, ezala mabele to bilanga to mpe putulu ya mokili.
Adhuc terram non fecerat, et flumina, et cardines orbis terræ.
27 Nazalaki wana tango atandaki likolo na esika na yango, mpe tango akataki mondelo ya etando monene ya mayi ya bozindo,
Quando præparabat cælos, aderam; quando certa lege et gyro vallabat abyssos;
28 tango atiaki mapata na likolo mpe abimisaki mayi wuta na bitima,
quando æthera firmabat sursum, et librabat fontes aquarum;
29 tango akatelaki ebale monene mondelo mpo ete mayi ezindisa mokili na Ye te, tango atiaki miboko ya mabele;
quando circumdabat mari terminum suum, et legem ponebat aquis, ne transirent fines suos; quando appendebat fundamenta terræ:
30 nazalaki pembeni na Ye lokola mosungi, nazalaki kosepelisa ye tango nyonso, mpe nazalaki tango nyonso na esengo liboso na Ye;
cum eo eram, cuncta componens. Et delectabar per singulos dies, ludens coram eo omni tempore,
31 nazalaki kosepela kati na mokili na Ye mpe nazalaki na esengo kati na bato.
ludens in orbe terrarum; et deliciæ meæ esse cum filiis hominum.
32 Sik’oyo, mwana na ngai, yoka ngai: Esengo na bato oyo babatelaka banzela na ngai!
Nunc ergo, filii, audite me: beati qui custodiunt vias meas.
33 Boyoka mateya na ngai mpe bokokoma bato ya bwanya, bomeka kobwaka yango te!
Audite disciplinam, et estote sapientes, et nolite abjicere eam.
34 Esengo na moto oyo ayokelaka ngai, oyo asenzelaka na ekuke na ngai mokolo na mokolo, mpe akengelaka na ekotelo na ngai!
Beatus homo qui audit me, et qui vigilat ad fores meas quotidie, et observat ad postes ostii mei.
35 Pamba te moto oyo amoni ngai amoni bomoi mpe azwi ngolu na miso ya Yawe.
Qui me invenerit, inveniet vitam, et hauriet salutem a Domino.
36 Kasi moto oyo atosaka ngai te amisalaka mabe ye moko: moto nyonso oyo ayinaka ngai alingaka kufa. »
Qui autem in me peccaverit, lædet animam suam; omnes qui me oderunt diligunt mortem.
