Masese 31

1 Maloba ya mokonzi Lemweli, mateya oyo mama na ye ateyaki ye:

سخنان الهام بخش مادر لموئیلِ پادشاه به او:

2 Eh mwana na ngai ya mobali, mwana oyo abimi na libumu na ngai, mwana mobali oyo nalapelaka ndayi:

ای پسر من، ای پسری که تو را در جواب دعاهایم یافته‌ام،

3 Kosilisa makasi na yo na basi te, komitika te na basi oyo bapengwisaka bakonzi!

نیروی جوانی خود را صرف زنان نکن، زیرا آنها باعث نابودی پادشاهان شده‌اند.

4 Eh Lemweli, ebongi te mpo na bakonzi; te, ebongi te mpo na bato minene kotuna: « Wapi masanga ya makasi? »

ای لموئیل، شایستهٔ پادشاهان نیست که میگساری کنند،

5 Noki te soki bameli yango, bakobosana mibeko mpe bakokata na bosembo te makambo ya banyokolami.

چون ممکن است قوانین را فراموش کرده نتوانند به داد مظلومان برسند.

6 Pesa masanga ya makasi epai ya bato oyo balingi kokufa, mpe vino epai ya bato oyo bazali kotungisama na motema.

شراب را به کسانی بده که در انتظار مرگند و به اشخاصی که دلتنگ و تلخکام هستند،

7 Tika bango bamela mpo ete babosana pasi na bango mpe batika kokanisa lisusu minyoko na bango.

تا بنوشند و فقر و بدبختی خود را فراموش کنند.

8 Fungola monoko na yo mpo na kolobela bato oyo bazali na makoki ya koloba te, mpe mpo na kolongisa bato oyo bazanga basungi.

دهان خود را باز کن و از حق کسانی که بی‌زبان و بی‌چاره‌اند دفاع کن.

9 Fungola monoko na yo mpe sambisa na bosembo, bundela babola mpe bato oyo bakelela.

دهان خود را باز کن و به انصاف داوری نما و به داد فقیران و محتاجان برس.

10 Nani akoki komona mwasi ya lokumu? Azali na motuya koleka babiju ya talo.

زن خوب را چه کسی می‌تواند پیدا کند؟ ارزش او از جواهر هم بیشتر است!

11 Mobali na ye atielaka ye motema mpe azangaka te biloko ya motuya.

او مورد اعتماد شوهرش می‌باشد و نمی‌گذارد شوهرش به چیزی محتاج شود.

12 Tango nyonso ya bomoi na ye, apesaka mobali na ye esengo, kasi mawa te;

در تمام روزهای زندگی به شوهرش خوبی خواهد کرد، نه بدی.

13 alukaka bapwale ya meme mpe basinga ya lino, bongo maboko na ye etongaka yango na esengo.

پشم و کتان می‌گیرد و با دستهای خود آنها را می‌ریسد.

14 Azali lokola masuwa ya bato ya mombongo, akendaka koluka bilei na ye mosika;

او برای تهیه خوراک، مانند کشتیهای بازرگانان به راههای دور می‌رود.

15 alamukaka wana butu ezali nanu, abongisaka bilei mpo na ndako na ye mpe akabolelaka basali na ye ya basi misala.

قبل از روشن شدن هوا، بیدار می‌شود و برای خانواده‌اش خوراک آماده می‌کند و دستورهای لازم را به کنیزانش می‌دهد.

16 Soki asepeli na elanga, asombaka yango; mpe na mbuma ya misala na ye, alonaka elanga ya vino.

مزرعه‌ای را در نظر می‌گیرد و پس از بررسیهای لازم آن را می‌خرد و با دسترنج خود تاکستان ایجاد می‌کند.

17 Akangaka loketo na ye makasi mpe akembisaka maboko na ye na mosala.

او قوی و پرکار است.

18 Amonaka ete mombongo na ye etambolaka malamu; mpe kino na butu, mwinda na ye ekokufa te.

به امور خرید و فروش رسیدگی می‌نماید و شبها تا دیر وقت در خانه کار می‌کند.

19 Maboko na ye esimbaka mitonga oyo batongelaka, mpe misapi na ye etongaka bilamba.

با دستهای خود نخ می‌ریسد و پارچه می‌بافد.

20 Afungolaka loboko na ye mpo na kokabela babola, mpe asembolaka yango mpo na kosunga bato bakelela.

او دست و دل باز است و به فقرا کمک می‌کند.

21 Tango mvula ya pembe ekitaka, abangaka eloko moko te mpo na ndako na ye, pamba te bato nyonso kati na ndako na ye balataka bilamba ya malili.

از برف و سرما باکی ندارد، چون برای تمام اهل خانه‌اش لباس گرم بافته است.

22 Asalaka babulangeti mpo na mbeto na ye mpe alataka bilamba na ye ya lino ya kitoko mpe ya motane.

برای خود نیز لباسهای زیبا از پارچه‌های نفیس می‌دوزد.

23 Bapesaka mobali na ye lokumu, na ekuke ya engumba, tango avandaka elongo na bakambi ya mokili.

او لباس و کمربند تهیه می‌کند و به تاجرها می‌فروشد. شوهر چنین زنی در میان بزرگان شهر مورد احترام خواهد بود.

24 Asalaka bilamba ya lino mpe atekaka yango, asalaka mombongo ya mikaba.

25 Alataka lokola elamba: molende na mosala mpe lokumu; mikolo ya lobi ebangisaka ye te, asekaka nde yango.

او زنی است قوی و باوقار و از آینده نمی‌ترسد.

26 Alobaka na bwanya, mpe lolemo na ye epesaka malakisi na bolingo.

سخنانش پر از حکمت و نصایحش محبت‌آمیز است.

27 Azalaka na bokebi na makambo nyonso oyo elekaka na ndako na ye, mpe aliaka lipa na bogoyigoyi te.

او تنبلی نمی‌کند، بلکه به احتیاجات خانواده‌اش رسیدگی می‌نماید.

28 Bana na ye bakotelema mpo na kokumisa ye, mpe tala ndenge mobali na ye mpe akumisaka ye:

فرزندانش او را می‌ستایند و شوهرش از او تمجید نموده، می‌گوید:

29 « Basi ebele basalaka makambo ya lokumu; kasi yo, oleki bango nyonso! »

«تو در میان تمام زنانِ خوب، بی‌نظیر هستی!»

30 Bonzenga ya elongi ekosaka, mpe kitoko ya nzoto ezalaka pamba; kasi mwasi oyo atosaka Yawe, ye nde abongi na lokumu.

زیبایی فریبنده و ناپایدار است، اما زنی که خداترس باشد قابل ستایش است.

31 Bopesa ye bambuma ya misala na ye! Tika ete bapesa ye lokumu, na bikuke ya engumba, mpo na misala nyonso oyo asalaka!

پاداش کارهایش را به او بدهید و بگذارید همه او را تحسین کنند.