Masese 27
1 Komikumisa te mpo na mokolo ya lobi, pamba te oyebi te likambo nini mokolo ekoki kobota.
Rosa deg ikkje av morgondagen, for du veit ikkje kva ein dag ber i fang.
2 Tika ete moto mosusu akumisa yo, kasi monoko na yo moko te; tika ete mopaya akumisa yo, kasi bibebu na yo moko te.
Lat ein annan rosa deg; ikkje din eigen munn, ein framand og ei dine eigne lippor!
3 Libanga mpe zelo ezalaka kilo, kasi kanda ya zoba ezalaka kilo koleka nyonso mibale.
Stein er tung, og sand veg mykje, men tyngre enn båe er dåreharm.
4 Kotomboka ememaka makambo ya somo, mpe kanda ebebisaka; kasi nani akoki kotelema liboso ya zuwa?
Sinne er fælslegt, og vreide ein flaum, men kven kann standa seg mot åbryskap?
5 Pamela oyo epesami na polele ezali malamu koleka moto oyo aboyi kopamela mpo na bolingo.
Betre er openberrleg refsing enn kjærleik som held seg duld.
6 Bapota oyo molingami azokisi ezali malamu koleka babeze ebele ya monguna.
Trugne er slag av venehand, og mange er uvens kyssar.
7 Moto oyo atondi aboyaka ata mafuta ya nzoyi, kasi moto oyo azali na nzala ayokaka ata bilei ya bololo elengi.
Den mette trakkar på honning, men den svoltne tykkjer alt beiskt er søtt.
8 Moto oyo ayengaka-yengaka mosika ya mokili na ye azali lokola ndeke oyo ezali koyengayenga mosika ya zala na yango.
Som ein fugl som rømer frå reiret sitt, er ein mann som rømer frå heimen sin.
9 Mafuta mpe malasi esepelisaka motema, mpe molingami malamu apesaka toli na motema ya esengo.
Olje og røykjelse hjarta gled, og søte venar-ord frå rådvis sjæl.
10 Kosundola te molingami na yo to molingami ya tata na yo, mpe kokende te na ndako ya ndeko na yo tango ozali na pasi; kozala na molingami ya pembeni ezali malamu koleka kozala na ndeko ya mosika.
Slepp ikkje frå deg venen din og far din’s ven, so du lyt heim til bror din når du er i naud! Ein granne nær attmed er betre enn ein bror langt burte.
11 Mwana na ngai, zala moto ya bwanya mpe sepelisa motema na ngai, mpo ete nazala na eyano ya kopesa na moto oyo akoluka kotiola ngai.
Vert vis, min son, og gled mitt hjarta, so eg kann svara den som spottar meg!
12 Moto ya mayele amonaka likama na mosika mpe amibombaka, kasi moto oyo azangi mayele alekaka kaka wana mpe akutanaka na pasi.
Den kloke ser fåren, gøymer seg; fåmingar renner fram og lyt bøta for det.
13 Kamata elamba ya moto oyo alapi ndayi mpo na niongo ya moto mosusu; bomba yango lokola ndanga soki alapi ndayi mpo na mwasi mopaya.
Tak klædi hans, for han hev borga for ein annan, og panta honom for ei framand kvinna!
14 Soki moto moko ayei kopambola molingami na ye, na mongongo makasi mpe na tongo-tongo, bakozwa yango lokola elakeli mabe.
Den som høgmælt signar sin ven um morgonen tidleg, han skal få det tilrekna som ei forbanning.
15 Mwasi oyo alinga koswana azali lokola ndako oyo etangaka na tango ya mvula.
Si-drop frå taket ein regndag og ei trættekjær kvinna likjest kvarandre.
16 Kokanga ye ezali lokola koluka kokanga mopepe to mafuta na loboko.
Den som held på henne, held på vind, og handi hans triv i olje.
17 Ndenge kaka ebende epelisaka ebende mosusu, ndenge wana mpe moto abongaka soki akutani na moto mosusu.
Jarn sliper jarn, og den eine mannen sliper den andre.
18 Moto oyo abongisaka nzete na ye ya figi aliaka mpe mbuma na yango, mpe moto oyo abatelaka mokonzi azwaka lokumu.
Den som agtar fiketreet sitt, fær eta frukti av det, den som tek vare på sin herre, skal få æra.
19 Ndenge mayi ezalaka lokola kitalatala mpo na elongi, ndenge wana mpe motema ya moto elakisaka bomoto na ye moko.
Som andlit seg speglar mot andlit i vatnet, so menneskjehjarta mot menneskje.
20 Ndenge lifelo mpe mboka ya bakufi etondaka te, ndenge wana mpe miso ya moto etondaka te. (Sheol h7585)
Helheim og avgrunn vert ikkje mette, og menneskjeaugo vert ikkje mette. (Sheol h7585)
21 Bapetolaka palata na kikalungu, mpe bapetolaka wolo na fulu ya moto makasi, kasi bamekaka moto na nzela ya lokumu na ye.
Diglen røyner sylvet og omnen gullet, og ein mann vert røynd av sin ros.
22 Ata soki otuti moto ya liboma na liboka elongo na mbuma, liboma na ye ekotikala te kolongwa kati na ye.
Um du støyte uvitingen i mortelen med støytaren i hop med gryn, so vilde ikkje vitløysa vika ifrå han.
23 Yeba malamu ndenge bibwele na yo ezali, mpe kengela yango malamu,
God greide lyt du hava på koss sauerne dine ser ut, og agta vel på buskapen din!
24 pamba te bomengo ewumelaka seko na seko te, motole mpe ewumelaka te mpo na libela.
For velstand varer ikkje æveleg, og ikkje ei kruna frå ætt til ætt.
25 Soki bakati matiti ya bibwele, matiti ya sika ekobota mpe bakolokota matiti ya bangomba;
Men er høyet burte og håi kjem att, og fjellgras vert sanka i hop,
26 bameme ekopesa yo bilamba, mpe bantaba ekosunga yo mpo na kosomba elanga.
då hev du lamb til klæde, og bukkar til å kjøpa deg åker for,
27 Okozala na miliki ebele ya bantaba mpo na koleisa ndako na yo mpe basali na yo ya basi.
og geitemjølk nok til mat for deg, til mat for huset ditt og til livsupphald for gjentorne dine.
