Masese 26
1 Ndenge mvula ya pembe elimwaka na tango ya molunge, mpe mvula enokaka te na tango ya elanga, ndenge wana mpe lokumu oyo bapesi na zoba ekowumela na ye te.
夏天落雪，收割時下雨，都不相宜； 愚昧人得尊榮也是如此。
2 Ndenge ndeke ya moke oyo babengaka mwano ekendaka bipai na bipai to mbilambila epumbwaka-pumbwaka, ndenge wana mpe elakeli mabe ezwaka te moto oyo asali na ye mabe te.
麻雀往來，燕子翻飛； 這樣，無故的咒詛也必不臨到。
3 Ndenge fimbu ezalaka malamu mpo na mpunda, mpe ekangiseli ezalaka malamu mpo na monoko ya ane, ndenge wana mpe fimbu ezalaka malamu mpo na mokongo ya zoba.
鞭子是為打馬，轡頭是為勒驢； 刑杖是為打愚昧人的背。
4 Kozongisela zoba te kolanda bozoba na ye, noki te okokokana na ye.
不要照愚昧人的愚妄話回答他， 恐怕你與他一樣。
5 Zongisela zoba kolanda bozoba na ye, noki te akomimona moto ya bwanya na miso na ye moko.
要照愚昧人的愚妄話回答他， 免得他自以為有智慧。
6 Moto oyo atindaka sango na nzela ya zoba azali lokola moto oyo amikati makolo mpe amilukeli makambo.
藉愚昧人手寄信的， 是砍斷自己的腳，自受損害。
7 Ndenge makolo ya ebosono ezalaka makasi te, ndenge wana mpe masese ezalaka na nguya te kati na monoko ya zoba.
瘸子的腳空存無用； 箴言在愚昧人的口中也是如此。
8 Kopesa zoba lokumu ezali lokola kotia libanga na ebambelo mabanga.
將尊榮給愚昧人的， 好像人把石子包在機弦裏。
9 Lisese kati na monoko ya zoba ezali lokola etape ya banzube kati na loboko ya moto oyo alangwe masanga.
箴言在愚昧人的口中， 好像荊棘刺入醉漢的手。
10 Moto oyo azwaka zoba to moleki nzela na mosala azali lokola soda oyo azokisaka moto nyonso na likonga.
雇愚昧人的，與雇過路人的， 就像射傷眾人的弓箭手。
11 Ndenge kaka mbwa ezongelaka kolia biloko oyo yango moko esanzi, ndenge wana mpe zoba azongelaka bozoba na ye.
愚昧人行愚妄事，行了又行， 就如狗轉過來吃牠所吐的。
12 Eleki malamu kotia elikya na zoba, na esika ete otia elikya na moto oyo amimonaka moto ya bwanya na miso na ye moko.
你見自以為有智慧的人嗎？ 愚昧人比他更有指望。
13 Moto ya goyigoyi alobaka: « Nkosi ekangi nzela! Nyama moko ya mabe ezali na kati-kati ya balabala! »
懶惰人說：道上有猛獅， 街上有壯獅。
14 Moto ya goyigoyi abalukaka na mbeto na ye ndenge ekuke ebalukaka na biloko oyo efungolaka yango.
門在樞紐轉動， 懶惰人在床上也是如此。
15 Moto ya goyigoyi akotisaka loboko na ye kati na bilei, kasi akokaka te kozongisa yango na monoko.
懶惰人放手在盤子裏， 就是向口撤回也以為勞乏。
16 Moto ya goyigoyi amimonaka ete azali na bwanya koleka bato sambo ya mayele.
懶惰人看自己比七個善於應對的人更有智慧。
17 Moto oyo akotaka makambo oyo etali ye te azali lokola moto oyo akangi mbwa na matoyi.
過路被事激動，管理不干己的爭競， 好像人揪住狗耳。
18 Ndenge moto ya liboma abwakaka moto, makonga mpe kufa,
人欺凌鄰舍，卻說： 我豈不是戲耍嗎？ 他就像瘋狂的人拋擲火把、利箭， 與殺人的兵器。
19 ndenge wana mpe moto oyo akosi moninga na ye alobaka: « Ezalaki kaka mpo na kosala maseki! »
20 Soki bakoni ezali te, moto ekokufa; soki bato ya songisongi bazali te, koswana ekokita.
火缺了柴就必熄滅； 無人傳舌，爭競便止息。
21 Ndenge makala engalaka na mbabola, mpe bakoni epelisaka moto, ndenge wana mpe moto oyo alinga koswana ayeisaka matata.
好爭競的人煽惑爭端， 就如餘火加炭，火上加柴一樣。
22 Maloba ya moto ya songisongi ezalaka lokola bilei ya kitoko, ekitaka na esengo kino na libumu.
傳舌人的言語，如同美食， 深入人的心腹。
23 Maloba ya sukali ya moto ya motema mabe ezalaka lokola palata ya mbindo oyo bapakoli na mbeki basala na mabele.
火熱的嘴，奸惡的心， 好像銀渣包的瓦器。
24 Moto oyo ayinaka moninga na ye amibombaka na maloba na ye, kasi atondi na lokuta kati na motema na ye.
怨恨人的，用嘴粉飾， 心裏卻藏着詭詐；
25 Ata soki abimisi maloba ya esengo, kondimela ye te, pamba te makambo sambo ya mbindo ebombama kati na motema na ye.
他用甜言蜜語，你不可信他， 因為他心中有七樣可憎惡的。
26 Akoki solo kobomba makanisi na ye ya mabe na maloba ya lokuta, kasi motema mabe na ye ekosuka se na koyebana na miso ya bato nyonso.
他雖用詭詐遮掩自己的怨恨， 他的邪惡必在會中顯露。
27 Moto oyo atimolaka libulu akweyaka ye moko kati na yango; mpe moto oyo atindikaka libanga, libanga yango ekozongela kaka ye moko.
挖陷坑的，自己必掉在其中； 滾石頭的，石頭必反滾在他身上。
28 Lolemo ya lokuta eyinaka bato oyo ezokisi, mpe maloba ya sukali ememaka libebi.
虛謊的舌恨他所壓傷的人； 諂媚的口敗壞人的事。
