< Masese 23 >
1 Soki ovandi mpo na kolia mesa moko elongo na mokonzi, tala malamu moto oyo azali liboso na yo.
Quando te assentares a comer com um governador, attenta bem para o que se te poz diante,
2 Tia mbeli na mongongo na yo soki ozalaka lokoso.
E põe uma faca á tua garganta, se és homem de grande appetite.
3 Kolula te bilei na ye ya kitoko, pamba te, tango mosusu, ezali na yango bololo.
Não cubices os seus manjares gostosos, porque são pão de mentiras.
4 Koboma nzoto te mpo na koluka kozwa bomengo, kotia mayele na yo te kati na yango.
Não te cances para enriqueceres; dá de mão á tua prudencia.
5 Tango okobwaka miso na ngambo ya bomengo, ekobunga, pamba te ezalaka na mapapu mpe epumbwaka na likolo makasi lokola mpongo.
Porventura fitarás os teus olhos n'aquillo que não é nada? porque certamente se fará azas e voará ao céu como a aguia
6 Kolia te bilei ya moto oyo azali kotala yo na miso mabe mpe kolula te bilei na ye ya kitoko,
Não comas o pão d'aquelle que tem o olho maligno, nem cubices os seus manjares gostosos.
7 pamba te azalaka ndenge makanisi ya motema na ye ezali. Alobaka: « Lia mpe mela, » kasi motema na ye ezali elongo na yo te.
Porque, como imaginou na sua alma, te dirá: Come e bebe; porém o seu coração não estará comtigo.
8 Okosanza eteni oyo oliaki, mpe maloba na yo ya kitoko ekokende pamba.
Vomitarias o bocado que comeste, e perderias as tuas suaves palavras.
9 Kolobaka na zoba te, pamba te akotiola bwanya ya maloba na yo.
Não falles aos ouvidos do tolo, porque desprezará a sabedoria das tuas palavras.
10 Kozongisa te na sima mondelo ya kala mpe kokota te na bilanga ya bana bitike,
Não removas os limites antigos, nem entres nas herdades dos orphãos,
11 pamba te Molobeli na bango azalaka makasi, akozwa makambo na bango na maboko mpo na kotelemela yo.
Porque o seu redemptor é o Forte, que pleiteará a sua causa contra ti.
12 Tika ete motema na yo endimaka kotosa mibeko, mpe matoyi na yo eyokaka maloba ya boyebi!
Applica á disciplina o teu coração, e os teus ouvidos ás palavras do conhecimento.
13 Kozangisa te kopesa mwana etumbu; soki obeti ye fimbu, akokufa te.
Não retires a disciplina da creança, quando a fustigares com a vara; nem por isso morrerá.
14 Na kobeta ye fimbu, okokangola molimo na ye na lifelo. (Sheol )
Tu a fustigarás com a vara, e livrarás a sua alma do inferno. (Sheol )
15 Mwana na ngai, soki motema na yo ezali na bwanya, motema na ngai ekozala na esengo.
Filho meu, se o teu coração fôr sabio, alegrar-se-ha o meu coração, sim, o meu proprio,
16 Solo, bomoto na ngai nyonso ekotonda na esengo, soki bibebu na yo elobi makambo ya sembo.
E exultarão os meus rins, quando os teus labios fallarem coisas rectas.
17 Tika ete motema na yo elulaka te bato ya masumu, kasi zalaka tango nyonso na posa makasi ya kotosa Yawe;
Não inveje aos peccadores o teu coração; antes sê no temor do Senhor todo o dia
18 pamba te suka na yo ekozala solo malamu mpe elikya na yo ekozala ya pamba te.
Porque devéras ha um bom fim: não será cortada a tua expectação.
19 Mwana na ngai, yoka mpe zala na bwanya, batela motema na yo kati na nzela ya sembo.
Ouve tu, filho meu, e sê sabio, e dirige no caminho o teu coração.
20 Kozala esika moko te na balangwi masanga to na bato ya lokoso,
Não estejas entre os beberrões de vinho, nem entre os comilões de carne.
21 pamba te balangwi masanga mpe bato na lokoso bakomaka babola, mpe bogoyigoyi ekolatisa bango bilamba epasuka.
Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a somnolencia faz trazer os vestidos rotos.
22 Yokela tata oyo aboti yo, mpe kotiola mama na yo te ata soki anuni.
Ouve a teu pae, que te gerou, e não desprezes a tua mãe, quando vier a envelhecer.
23 Luka bosolo, kasi koteka yango te; sala se bongo na bwanya, na mateya mpe na mayele.
Compra a verdade, e não a vendas: a sabedoria, e a disciplina, e a prudencia.
24 Tata ya moto ya sembo akozala na esengo mingi, mpe moto oyo abota mwana ya bwanya akosepela kati na ye.
Grandemente se regozijará o pae do justo, e o que gerar a um sabio se alegrará n'elle.
25 Tika ete tata na yo mpe mama na yo basepela! Tika ete mama oyo abota yo azala na esengo!
Alegrem-se teu pae e tua mãe, e regozije-se a que te gerou.
26 Mwana na ngai ya mobali, pesa ngai motema na yo, mpe tika ete miso na yo esepela na nzela na ngai!
Dá-me, filho meu, o teu coração, e os teus olhos observem os meus caminhos.
27 Pamba te mwasi ya ndumba azali lokola libulu ya monene, mpe mwasi ya mopaya azali lokola libulu ya mozindo.
Porque cova profunda é a prostituta, e poço estreito a estranha.
28 Mwasi ya ndumba atelemaka na ekenge lokola moyibi mpe akomisaka mibali bazoba koleka.
Tambem ella, como um salteador, se põe a espreitar, e multiplica entre os homens os iniquos.
29 Mpo na nani: « Ah ngai, mawa! » Mpo na nani: « Eh! » Mpo na nani koswanaswana? Mpo na nani kolelalela? Mpo na nani kowelana ezanga tina? Mpo na nani kotelisa miso?
Para quem são os ais? para quem os pezares? para quem as pelejas? para quem as queixas? para quem as feridas sem causa? e para quem os olhos vermelhos?
30 Mpo na bato oyo bawumelaka liboso ya masanga ya vino, mpo na bato oyo bamelaka masanga ya makasi.
Para os que se demoram perto do vinho, para os que andam buscando bebida misturada.
31 Kotalaka te masanga ya vino tango ezali motane, tango ezali kongala kati na kopo mpe kokita na pete na mongongo.
Não olhes para o vinho quando se mostra vermelho, quando resplandece no copo e se escoa suavemente.
32 Na suka na yango, ekoswa yo lokola nyoka mpe ekotia yo minu lokola etupa.
No seu fim morderá como a cobra, e como o basilisco picará.
33 Miso na yo ekomona biloko na ndenge ya kokamwa, mpe motema na yo ekobimisa makambo ya bozoba.
Os teus olhos olharão para as mulheres estranhas, e o teu coração fallará perversidades.
34 Boye, okokoma lokola moto oyo alali kati na ebale monene, mpe lokola moto oyo alali na songe ya nzete ya molayi.
E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
35 Okoloba: « Babeti ngai, kasi nazali koyoka pasi te; babeti ngai fimbu, kasi nazali koyoka eloko te! Tango nini nakolamuka? Nakozongela lisusu komela vino. »
E dirás: Espancaram-me, e não me doeu; maçaram-me, e não o senti; quando virei a despertar? ainda tornarei a buscal-a outra vez