Masese 23
1 Soki ovandi mpo na kolia mesa moko elongo na mokonzi, tala malamu moto oyo azali liboso na yo.
Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quae apposita sunt ante faciem tuam:
2 Tia mbeli na mongongo na yo soki ozalaka lokoso.
et statue cultrum in gutture tuo, si tamen habes in potestate animam tuam,
3 Kolula te bilei na ye ya kitoko, pamba te, tango mosusu, ezali na yango bololo.
ne desideres de cibis eius, in quo est panis mendacii.
4 Koboma nzoto te mpo na koluka kozwa bomengo, kotia mayele na yo te kati na yango.
Noli laborare ut diteris: sed prudentiae tuae pone modum.
5 Tango okobwaka miso na ngambo ya bomengo, ekobunga, pamba te ezalaka na mapapu mpe epumbwaka na likolo makasi lokola mpongo.
Ne erigas oculos tuos ad opes, quas non potes habere: quia facient sibi pennas quasi aquilae, et volabunt in caelum.
6 Kolia te bilei ya moto oyo azali kotala yo na miso mabe mpe kolula te bilei na ye ya kitoko,
Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos eius:
7 pamba te azalaka ndenge makanisi ya motema na ye ezali. Alobaka: « Lia mpe mela, » kasi motema na ye ezali elongo na yo te.
quoniam in similitudinem arioli, et coniectoris, aestimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi: et mens eius non est tecum.
8 Okosanza eteni oyo oliaki, mpe maloba na yo ya kitoko ekokende pamba.
Cibos, quos comederas, evomes: et perdes pulchros sermones tuos.
9 Kolobaka na zoba te, pamba te akotiola bwanya ya maloba na yo.
In auribus insipientium ne loquaris: qui despicient doctrinam eloquii tui.
10 Kozongisa te na sima mondelo ya kala mpe kokota te na bilanga ya bana bitike,
Ne attingas parvulorum terminos: et agrum pupillorum ne introeas:
11 pamba te Molobeli na bango azalaka makasi, akozwa makambo na bango na maboko mpo na kotelemela yo.
Propinquus enim illorum fortis est: et ipse iudicabit contra te causam illorum.
12 Tika ete motema na yo endimaka kotosa mibeko, mpe matoyi na yo eyokaka maloba ya boyebi!
Ingrediatur ad doctrinam cor tuum: et aures tuae ad verba scientiae.
13 Kozangisa te kopesa mwana etumbu; soki obeti ye fimbu, akokufa te.
Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
Tu virga percuties eum: et animam eius de inferno liberabis. (Sheol h7585)
15 Mwana na ngai, soki motema na yo ezali na bwanya, motema na ngai ekozala na esengo.
Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
16 Solo, bomoto na ngai nyonso ekotonda na esengo, soki bibebu na yo elobi makambo ya sembo.
et exultabunt renes mei, cum locuta fuerint recta labia tua.
17 Tika ete motema na yo elulaka te bato ya masumu, kasi zalaka tango nyonso na posa makasi ya kotosa Yawe;
Non aemuletur cor tuum peccatores: sed in timore Domini esto tota die:
18 pamba te suka na yo ekozala solo malamu mpe elikya na yo ekozala ya pamba te.
quia habebis spem in novissimo, et praestolatio tua non auferetur.
19 Mwana na ngai, yoka mpe zala na bwanya, batela motema na yo kati na nzela ya sembo.
Audi fili mi, et esto sapiens: et dirige in via animum tuum.
20 Kozala esika moko te na balangwi masanga to na bato ya lokoso,
Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum, qui carnes ad vescendum conferunt:
21 pamba te balangwi masanga mpe bato na lokoso bakomaka babola, mpe bogoyigoyi ekolatisa bango bilamba epasuka.
quia vacantes potibus, et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
22 Yokela tata oyo aboti yo, mpe kotiola mama na yo te ata soki anuni.
Audi patrem tuum, qui genuit te: et ne contemnas cum senuerit mater tua.
23 Luka bosolo, kasi koteka yango te; sala se bongo na bwanya, na mateya mpe na mayele.
Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
24 Tata ya moto ya sembo akozala na esengo mingi, mpe moto oyo abota mwana ya bwanya akosepela kati na ye.
Exultat gaudio pater iusti: qui sapientem genuit, laetabitur in eo.
25 Tika ete tata na yo mpe mama na yo basepela! Tika ete mama oyo abota yo azala na esengo!
Gaudeat pater tuus, et mater tua, et exultet quae genuit te.
26 Mwana na ngai ya mobali, pesa ngai motema na yo, mpe tika ete miso na yo esepela na nzela na ngai!
Praebe fili mi cor tuum mihi: et oculi tui vias meas custodiant.
27 Pamba te mwasi ya ndumba azali lokola libulu ya monene, mpe mwasi ya mopaya azali lokola libulu ya mozindo.
Fovea enim profunda est meretrix: et puteus angustus, aliena.
28 Mwasi ya ndumba atelemaka na ekenge lokola moyibi mpe akomisaka mibali bazoba koleka.
Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
29 Mpo na nani: « Ah ngai, mawa! » Mpo na nani: « Eh! » Mpo na nani koswanaswana? Mpo na nani kolelalela? Mpo na nani kowelana ezanga tina? Mpo na nani kotelisa miso?
Cui vae? cuius patri vae? cui rixae? cui foveae? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
30 Mpo na bato oyo bawumelaka liboso ya masanga ya vino, mpo na bato oyo bamelaka masanga ya makasi.
Nonne his, qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
31 Kotalaka te masanga ya vino tango ezali motane, tango ezali kongala kati na kopo mpe kokita na pete na mongongo.
Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color eius: ingreditur blande,
32 Na suka na yango, ekoswa yo lokola nyoka mpe ekotia yo minu lokola etupa.
sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
33 Miso na yo ekomona biloko na ndenge ya kokamwa, mpe motema na yo ekobimisa makambo ya bozoba.
Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
34 Boye, okokoma lokola moto oyo alali kati na ebale monene, mpe lokola moto oyo alali na songe ya nzete ya molayi.
Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo:
35 Okoloba: « Babeti ngai, kasi nazali koyoka pasi te; babeti ngai fimbu, kasi nazali koyoka eloko te! Tango nini nakolamuka? Nakozongela lisusu komela vino. »
et dices: Verberaverunt me, sed non dolui: traxerunt me, et ego non sensi: quando evigilabo, et rursus vina reperiam?
