< Masese 22 >
1 Kokende sango ya malamu ezali malamu koleka kozala na bomengo mingi; lokumu ezali malamu koleka palata mpe wolo.
melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
2 Mozwi mpe mobola bazali na likambo moko ya lisanga: ezali Yawe nde azali Mokeli na bango mibale.
dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
3 Moto ya mayele amonaka likama na mosika mpe amibombaka, kasi moto oyo azangi mayele akoleka wana mpe akokutana na pasi.
callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
4 Komikitisa mpe kotosa Yawe ememaka bozwi, lokumu mpe bomoi.
finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
5 Nzela ya bato mabe ezalaka na banzube mpe mitambo, kasi moto oyo abatelaka molimo na ye azalaka mosika na yango.
arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
6 Lakisa mwana nzela oyo asengeli kotambola wuta na bomwana na ye; ezala tango akokoma mokolo, akobunga yango te.
proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
7 Mozwi azalaka mokonzi ya mobola, mpe modefi azalaka mowumbu ya modefisi.
dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
8 Moto oyo alonaka masumu abukaka pasi, mpe makasi ya kanda na ye nyonso ekosuka.
qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
9 Moto oyo akabaka na esengo akopambolama, pamba te akabolaka bilei na ye na mobola.
qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
10 Bengana motioli, bongo kowelana, koswana mpe kofingana ekosila.
eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
11 Moto oyo alingaka kozala peto na motema, oyo ngolu ezalaka na bibebu na ye, mokonzi azalaka molingami na ye.
qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
12 Miso na Yawe ebatelaka boyebi, kasi akweyisaka maloba ya moto oyo azangi mayele.
oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
13 Moto ya goyigoyi alobaka: « Nkosi ezali kuna na libanda, ekoboma ngai na kati-kati ya balabala. »
dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
14 Monoko ya mwasi ya ndumba ezalaka lokola libulu ya mozindo; moto oyo Yawe asilikeli akweyaka kuna.
fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
15 Motema ya mwana moke ezalaka na bozoba, bongo fimbu ya pamela elongolaka yango kati na ye.
stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
16 Moto oyo anyokolaka mobola mpo ete akoma na bomengo mingi mpe oyo apesaka mozwi bakado bakokweya na bobola.
qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
17 Pesa matoyi mpe yoka toli ya bato ya bwanya, mpe tika ete motema na yo endima mateya na ngai.
inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
18 Pamba te ekozala esengo soki obombi yango na motema na yo, mpe soki yango nyonso ezali pene ya bibebu na yo.
quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
19 Nateyi yo yango lelo mpo ete elikya na yo ezala kati na Yawe.
ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
20 Boni, lobi eleki, nakomelaki yo te batoli koleka tuku misato, batoli ya bwanya mpe ya boyebi,
ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
21 batoli oyo epesaka mateya ya solo mpe maloba ya solo mpo ete okoka kozongisa biyano ya solo na moto oyo atindi yo?
ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
22 Kobotola te na makasi biloko ya mobola, pamba te azali mobola, konyokola te moto ya pasi na esambiselo,
non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
23 pamba te Yawe akobundela bango mpe akobebisa bomoi ya bato oyo bakobebisa bomoi na bango.
quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
24 Kozala molingami te ya moto ya kanda, mpe kosangana te na moto ya motema moto-moto,
noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
25 noki te okoyekola nzela na ye mpe okokangama na motambo na ye.
ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
26 Kozala te na molongo ya bato oyo batombolaka maboko mpo na kondima kofuta baniongo ya bato mosusu,
noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
27 pamba te soki ozali na yo na makoki ya kofuta te, mpo na nini okolinga ete babotola ata mbeto na yo ya kolala?
si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
28 Kozongisa na sima te mondelo ya kala oyo batata na yo bakataki.
ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
29 Osila komona moto oyo ayebi mosala na ye malamu? Akosala kaka liboso ya bakonzi, akosala te liboso ya bato ya molili.
vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles