Masese 21
1 Kati na loboko na Yawe, motema ya mokonzi ezalaka lokola moluka oyo atindaka esika nyonso oyo alingi.
Srce je carevo u ruci Gospodu kao potoci vodeni; kuda god hoæe, savija ga.
2 Nzela nyonso ya moto emonanaka alima na miso na ye, kasi ezali Yawe nde amekaka mitema.
Svaki se put èovjeku èini prav, ali Gospod ispituje srca.
3 Na miso na Yawe, kosala makambo ya sembo mpe ya alima ezali motuya koleka bambeka ya kotumba.
Da se èini pravda i sud, milije je Gospodu nego žrtva.
4 Miso ya lofundu, motema ya lolendo mpe kongenga ya bato mabe ezali masumu.
Ponosite oèi i naduto srce i oranje bezbožnièko grijeh je.
5 Mabongisi ya moto oyo asalaka mosala ememaka ye na bomengo, kasi kozala motema moto-moto ememaka na kozanga.
Misli vrijedna èovjeka donose obilje, a svakoga nagla siromaštvo.
6 Kozwa bomengo na nzela ya lokuta ezali kaka molinga oyo epanzanaka mpe motambo oyo ememaka na kufa.
Blago sabrano jezikom lažljivijem taština je koja prolazi meðu one koji traže smrt.
7 Makambo ya bato mabe ebebisaka bango moko, pamba te baboyaka kosala makambo ya sembo.
Grabež bezbožnijeh odnijeæe ih, jer ne htješe èiniti što je pravo.
8 Nzela ya moto mabe ezalaka na mabaku, kasi mosala ya moto ya peto ezalaka sembo.
Èiji je put kriv, on je tuð; a ko je èist, njegovo je djelo pravo.
9 Kovanda na songe ya ndako ezali malamu koleka kovanda elongo na mwasi oyo aswanaka-swanaka.
Bolje je sjedjeti u uglu od krova nego sa ženom svadljivom u kuæi zajednièkoj.
10 Molimo ya moto mabe elingaka kaka makambo mabe; ata moninga na ye penza azwaka ngolu te na miso na ye.
Duša bezbožnikova želi zlo, ni prijatelj njegov ne nalazi milosti u njega.
11 Tango bapesaka motioli etumbu, zoba akomaka moto ya bwanya; mpe tango bapesaka malako epai ya moto ya bwanya, azwaka solo boyebi.
Kad potsmjevaè biva karan, ludi mudra; i kad se mudri pouèava, prima znanje.
12 Nzambe ya sembo atalaka na bokebi makambo oyo esalemaka kati na bandako ya bato mabe, mpe akweyisaka bango kati na pasi.
Uèi se pravednik od kuæe bezbožnikove, kad se bezbožnici obaraju u zlo.
13 Soki moto akangi matoyi na ye mpo na koboya koyoka koganga ya mobola, ye mpe bakoyanola ye te tango akoganga.
Ko zatiskuje uho svoje od vike ubogoga, vikaæe i sam, ali neæe biti uslišen.
14 Likabo oyo bapesi na nkuku ekitisaka kanda, mpe kado oyo batie na tolo ekitisaka kanda makasi.
Dar u tajnosti utišava gnjev, i poklon u njedrima žestoku srdnju.
15 Ezali esengo mpo na moyengebene kosambisa makambo na sembo, kasi yango ezali pasi makasi mpo na bato oyo basalaka mabe.
Radost je pravedniku èiniti što je pravo, a strah onima koji èine bezakonje.
16 Moto oyo abungi nzela ya bwanya akovanda kati na lisanga ya bakufi.
Èovjek koji zaðe s puta mudrosti poèinuæe u zboru mrtvijeh.
17 Moto oyo alingaka biyenga akokoma mobola; moto oyo alingaka masanga ya vino mpe mafuta akotikala kokoma mozwi te.
Ko ljubi veselje, biæe siromah; ko ljubi vino i ulje, neæe se obogatiti.
18 Moto mabe azalaka lokola motuya oyo bafutaka mpo na kosikola moto ya sembo; moto ya sembo te azalaka lokola motuya oyo bafutaka mpo na kosikola moto ya alima.
Otkup za pravednike biæe bezbožnik i za dobre bezakonik.
19 Kovanda kati na esobe ezali malamu koleka kovanda esika moko na mwasi oyo aswanaka-swanaka mpe asilikaka-silikaka.
Bolje je živjeti u zemlji pustoj nego sa ženom svadljivom i gnjevljivom.
20 Bilei ya kitoko mpe mafuta ezalaka kati na ndako ya moto ya bwanya, kasi moto oyo azangi mayele abebisaka yango.
Dragocjeno je blago i ulje u stanu mudroga, a èovjek bezuman proždire ga.
21 Moto oyo alukaka bosembo mpe bolingo akozwa bomoi, bomengo mpe lokumu.
Ko ide za pravdom i milošæu, naæi æe život, pravdu i slavu.
22 Moto ya bwanya abundisaka engumba ya bato ya makasi, mpe akweyisaka bandako ya makasi oyo bato batielaka mitema.
U grad jakih ulazi mudri, i obara silu u koju se uzdaju.
23 Moto oyo abatelaka monoko mpe lolemo na ye abatelaka molimo na ye na pasi.
Ko èuva usta svoja i jezik svoj, èuva dušu svoju od nevolja.
24 Kombo ya moto ya lofundu mpe ya lolendo ezali: « Motioli. » Asalaka makambo na lolendo oyo eleka ndelo.
Ponositom i obijesnom ime je potsmjevaè, koji sve radi bijesno i oholo.
25 Baposa ya moto ya goyigoyi ekoboma ye, pamba te maboko na ye eboyaka kosala.
Ljenivca ubija želja, jer ruke njegove neæe da rade;
26 Mokolo mobimba, akufaka na ye kaka na baposa makasi; kasi moto ya sembo apesaka na kobomba te.
Svaki dan želi; a pravednik daje i ne štedi.
27 Mbeka ya moto mabe ezalaka nkele; ezalaka nkele koleka soki amemi yango na makanisi mabe.
Žrtva je bezbožnièka gad, akamoli kad je prinose u grijehu?
28 Motatoli ya lokuta akokufa, kasi moto oyo ayokaka akoloba tango nyonso.
Lažni svjedok poginuæe, a èovjek koji sluša, govoriæe svagda.
29 Moto mabe akangaka elongi na ye, kasi moto ya sembo alendisaka nzela na ye.
Bezbožnik je bezobrazan, a pravednik udešava svoje pute.
30 Liboso na Yawe, bwanya moko te, mayele moko te mpe toli moko te ekoki kolonga.
Nema mudrosti ni razuma ni savjeta nasuprot Bogu.
31 Mpunda ebongisama mpo na mokolo ya bitumba, kasi elonga ewutaka na Yawe.
Konj se oprema za dan boja, ali je u Gospoda spasenje.
