Masese 20
1 Vino elobisaka bato maloba ya soni, masanga ya makasi ememaka mobulu; moto nyonso oyo amipesaka na yango akotikala te kokoma moto ya bwanya.
酒能使人褻慢，濃酒使人喧嚷； 凡因酒錯誤的，就無智慧。
2 Somo oyo mokonzi apesaka ezali lokola koganga ya nkosi; moto oyo apesaka ye kanda amilukelaka ye moko pasi.
王的威嚇如同獅子吼叫； 惹動他怒的，是自害己命。
3 Koboya koswana epesaka moto lokumu, kasi moto oyo azangi mayele amipesaka na yango.
遠離紛爭是人的尊榮； 愚妄人都愛爭鬧。
4 Moto ya goyigoyi asalaka bilanga te likolo ya kobanga malili; boye na tango ya kobuka mbuma, alukaka mpe kobuka, kasi akozwa eloko te.
懶惰人因冬寒不肯耕種， 到收割的時候，他必討飯而無所得。
5 Makanisi ya motema ya moto ezalaka lokola ebale ya mozindo, moto ya mayele alukaka kotoka kati na yango.
人心懷藏謀略，好像深水， 惟明哲人才能汲引出來。
6 Bato ebele batatolaka bolamu na bango, kasi nani akomona moto ya sembo?
人多述說自己的仁慈， 但忠信人誰能遇着呢？
7 Moyengebene atambolaka na bosembo na ye; boye sima na ye, bana na ye bakozala bato ya esengo.
行為純正的義人， 他的子孫是有福的！
8 Soki mokonzi avandi na kiti mpo na kosambisa, miso na ye ebenganaka mabe nyonso.
王坐在審判的位上， 以眼目驅散諸惡。
9 Nani akoki koloba: « Nabatelaka motema na ngai peto, nazali peto, nazali na masumu te? »
誰能說，我潔淨了我的心， 我脫淨了我的罪？
10 Kilo mibale mpe bimekelo mibale, nyonso ezali nkele na miso ya Yawe.
兩樣的法碼，兩樣的升斗， 都為耶和華所憎惡。
11 Bayebaka elenge mobali na nzela ya misala na ye, soki ezaleli na ye ezali peto mpe sembo.
孩童的動作是清潔，是正直， 都顯明他的本性。
12 Ezala litoyi oyo eyokaka to liso oyo emonaka, ezali Yawe nde asalaki nyonso mibale.
能聽的耳，能看的眼， 都是耶和華所造的。
13 Kolingaka pongi te, noki te okokoma mobola; sala ete miso na yo ezalaka ya kofungwama, mpe okozanga te bilei ya kobomba.
不要貪睡，免致貧窮； 眼要睜開，你就吃飽。
14 Moto oyo asombaka biloko alobaka: « Biloko oyo ezali mabe! Ezali malamu te! » Kasi soki akei, atombolaka mapeka mpo na biloko oyo azwi.
買物的說：不好，不好； 及至買去，他便自誇。
15 Wolo mpe babiju ezalaka na yango ebele, kasi bibebu oyo ebimisaka boyebi eleki na motuya.
有金子和許多珍珠， 惟有知識的嘴乃為貴重的珍寶。
16 Kamata elamba ya moto oyo alapi ndayi mpo na niongo ya moto mosusu; bomba yango lokola ndanga soki alapi ndayi mpo na mwasi mopaya.
誰為生人作保，就拿誰的衣服； 誰為外人作保，誰就要承當。
17 Bilei oyo ezwami na nzela ya lokuta ezalaka elengi na monoko ya moto, kasi, na sima, monoko na ye etondaka na zelo.
以虛謊而得的食物，人覺甘甜； 但後來，他的口必充滿塵沙。
18 Soki ozali kosala mabongisi, tunaka toli; mpe soki olingi kobunda bitumba, zala na ekenge mpe na mayele.
計謀都憑籌算立定； 打仗要憑智謀。
19 Moto ya bilobaloba abimisaka basekele; yango wana kima bato oyo balobaka mingi.
往來傳舌的，洩漏密事； 大張嘴的，不可與他結交。
20 Moto oyo alakelaka tata to mama na ye mabe, mwinda na ye ekokufa kati na molili.
咒罵父母的，他的燈必滅， 變為漆黑的黑暗。
21 Bomengo oyo moto azwi noki-noki na ebandeli ekopambolama te na suka.
起初速得的產業， 終久卻不為福。
22 Kolobaka te: « Nakozongisa mabe na mabe oyo basali ngai! » Kasi talela Yawe, mpe akobikisa yo.
你不要說，我要以惡報惡； 要等候耶和華，他必拯救你。
23 Kilo oyo ekesana na kilo mosusu ezalaka nkele na miso ya Yawe, mpe emekelo kilo ya lokuta ezalaka eloko ya malamu te.
兩樣的法碼為耶和華所憎惡； 詭詐的天平也為不善。
24 Ezali Yawe nde atambolisaka matambe ya moto; bongo ndenge nini moto akoki kososola ye moko nzela na ye?
人的腳步為耶和華所定； 人豈能明白自己的路呢？
25 Ezali motambo mpo na moto koloba na lombangu: « Eloko oyo ebulisami mpo na Yawe, » mpe kokanisa sima na ye kolapa ndayi.
人冒失說，這是聖物， 許願之後才查問，就是自陷網羅。
26 Mokonzi ya bwanya abenganaka bato mabe mpe azangaka te kopesa bango etumbu.
智慧的王簸散惡人， 用碌碡滾軋他們。
27 Molimo ya moto ezali mwinda oyo Yawe apesi ye; esosolaka bozindo nyonso ya motema ya moto.
人的靈是耶和華的燈， 鑒察人的心腹。
28 Bolamu mpe solo ebatelaka mokonzi; alendisaka bokonzi na ye na nzela ya bolamu.
王因仁慈和誠實得以保全他的國位， 也因仁慈立穩。
29 Makasi ezali biju ya bilenge, mpe suki ya pembe ezali lokumu ya mibange.
強壯乃少年人的榮耀； 白髮為老年人的尊榮。
30 Bapota elongolaka mabe, mpe bafimbu esukolaka bozindo ya molimo ya moto.
鞭傷除淨人的罪惡； 責打能入人的心腹。
