< Masese 18 >

1 Moyimi alukaka kaka kosepelisa baposa na ye, atelemelaka bososoli nyonso.
Busca coisas desejaveis aquelle que se separa e se entremette em toda a sabedoria.
2 Moto oyo azangi mayele asepelaka te kozwa tango ya kokanisa, kasi asepelaka kaka kotalisa makanisi ya motema na ye.
Não toma prazer o tolo na intelligencia, senão em que se descubra o seu coração.
3 Soki moto mabe ayei, kotiola mpe eyaka; soki soni eyei, kofinga mpe eyaka.
Vindo o impio, vem tambem o desprezo, e com a vergonha a ignominia.
4 Maloba ya monoko ya moto ezalaka lokola mayi ya mozindo; etima ya bwanya ezalaka lokola mayi ya ebale oyo etondi makasi.
Aguas profundas são as palavras da bocca do homem, e ribeiro trasbordante é a fonte da sabedoria.
5 Ezali malamu te kolongisa moto mabe mpe kokweyisa moyengebene, kati na kosambisama.
Não é bom ter respeito á pessoa do impio para derribar o justo em juizo.
6 Bibebu ya moto oyo azangi mayele eyeisaka koswana, mpe monoko na ye eyeisaka fimbu.
Os beiços do tolo entram na contenda, e a sua bocca por acoites brada.
7 Monoko ya moto oyo azangi mayele ememelaka ye kufa, mpe bibebu na ye ezalaka motambo mpo na molimo na ye moko.
A bocca do tolo é a sua propria destruição, e os seus labios um laço para a sua alma.
8 Maloba ya moto ya songisongi ezalaka lokola bilei ya kitoko, ekitaka na esengo kino na libumu.
As palavras do assoprador são como doces bocados; e ellas descem ao intimo do ventre.
9 Moto oyo azongaka sima na mosala na ye azali ndeko ya mobebisi.
Tambem o negligente na sua obra é irmão do desperdiçador.
10 Kombo ya Yawe ezali lokola ndako molayi batonga makasi; moyengebene akimelaka kuna mpe azwaka ebombamelo ya makasi.
Torre forte é o nome do Senhor; a elle correrá o justo, e estará em alto retiro.
11 Bomengo ya mozwi ezali engumba na ye, oyo batonga makasi; akanisaka ete ezali lokola mir ya molayi.
A fazenda do rico é a cidade da sua fortaleza, e como um muro alto na sua imaginação.
12 Liboso ete moto akweya, motema na ye ekomaka na lolendo; kasi komikitisa eyaka liboso ya nkembo.
Antes de ser quebrantado eleva-se o coração do homem; e diante da honra vae a humildade.
13 Kopesa eyano liboso ya koyoka ezali liboma mpe bozoba.
O que responde antes d'ouvir, estulticia lhe é, e vergonha.
14 Kimia kati na motema elendisaka moto na tango ya bokono, kasi nani akokoka kolendisa motema oyo etutami?
O espirito do homem sosterá a sua enfermidade, mas ao espirito abatido quem levantará?
15 Motema ya moto ya mayele ezwaka mayele, mpe litoyi ya moto ya bwanya elukaka boyebi.
O coração do entendido adquire o conhecimento, e o ouvido dos sabios busca o conhecimento.
16 Kado efungolelaka moto oyo apesi yango nzela mpe ekotisaka ye liboso ya bato minene.
O presente do homem lhe alarga o caminho e o leva diante dos grandes.
17 Moto ya liboso na kosamba amonanaka lokola nde alongi; kasi soki moto oyo azali kosamba na ye ayei, akotelemela ye.
O que primeiro começa o seu pleito justo é; porém vem o seu companheiro, e o examina.
18 Zeke esilisaka koswana mpe ekataka makambo kati na bato ya makasi.
A sorte faz cessar os pleitos, e faz separação entre os poderosos.
19 Kokota lisusu na motema ya ndeko oyo osali mabe ezalaka pasi koleka kokota na engumba batonga makasi; mpe koswana na moto ezali lokola kokanga bikuke ya ndako batonga makasi na bibende ya minene.
O irmão offendido é mais difficil de conquistar do que uma cidade forte; e as contendas são como os ferrolhos d'um palacio.
20 Moto atondisaka libumu na ye na nzela ya mbuma ya monoko na ye mpe akotonda na lifuti ya bibebu na ye.
Do fructo da bocca de cada um se fartará o seu ventre: dos renovos dos seus labios se fartará.
21 Kufa mpe bomoi ezali na se ya nguya ya lolemo; moto oyo alingaka lolemo akolia mbuma na yango.
A morte e a vida estão no poder da lingua; e aquelle que a ama comerá do seu fructo.
22 Mobali oyo azwi mwasi ya malamu azwi bomengo, azwi ngolu kowuta epai na Yawe.
O que acha mulher acha o bem e alcança a benevolencia do Senhor.
23 Mobola alobaka na mongongo ya kobondela, kasi mozwi azongisaka eyano na lolendo.
O pobre falla com rogos, mas o rico responde com durezas.
24 Moto oyo azalaka na balingami ebele amitiaka na pasi, kasi ezali na molingami moko ya motema, oyo aleki ata ndeko.
O homem que tem amigos haja-se amigavelmente, e ha amigo mais chegado do que um irmão.

< Masese 18 >