< Masese 16 >
1 Motema ya moto esalaka mabongisi, kasi eyano ewutaka epai na Yawe.
hominis est animum praeparare et Dei gubernare linguam
2 Nzela nyonso ya moto emonanaka peto na miso na ye, kasi Yawe nde amekaka mitema.
omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus
3 Pesa misala na yo epai na Yawe, mpe mabongisi na yo ekokokisama.
revela Domino opera tua et dirigentur cogitationes tuae
4 Yawe asalaka makambo nyonso na tina, ezala bato mabe, asala bango mpo na mokolo ya pasi.
universa propter semet ipsum operatus est Dominus impium quoque ad diem malum
5 Moto nyonso ya lolendo azalaka nkele na miso ya Yawe; solo, akozanga te kozwa etumbu.
abominatio Domini omnis arrogans etiam si manus ad manum fuerit non erit innocens
6 Bolingo mpe bosembo elongolaka mbeba; kotosa Yawe etindaka moto kokima mabe.
misericordia et veritate redimitur iniquitas et in timore Domini declinatur a malo
7 Soki Yawe asepeli na nzela ya moto, akoyokanisa ye na banguna na ye.
cum placuerint Domino viae hominis inimicos quoque eius convertet ad pacem
8 Kozwa biloko moke kati na bosembo ezali malamu koleka kozwa bomengo ebele kati na nzela ya mabe.
melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate
9 Motema ya moto esalaka mabongisi, kasi ezali Yawe nde asalaka ete ekokisama to te.
cor hominis disponet viam suam sed Domini est dirigere gressus eius
10 Maloba ya mokonzi ezali lokola Liloba na Nzambe, ekweyaka te kati na kosambisama.
divinatio in labiis regis in iudicio non errabit os eius
11 Emekelo kilo ya sembo mpe basani oyo bamekelaka kilo ezali ya Yawe, mpe kilo nyonso ya saki ezali likambo na Ye.
pondus et statera iudicia Domini sunt et opera eius omnes lapides sacculi
12 Ezali malamu te mpo na mokonzi kosala mabe, pamba te bokonzi elendisamaka nde na nzela ya bosembo.
abominabiles regi qui agunt impie quoniam iustitia firmatur solium
13 Bakonzi balingaka maloba ya solo, mpe bapesaka moto oyo alobaka na bosembo lokumu.
voluntas regum labia iusta qui recta loquitur diligetur
14 Kanda ya mokonzi ememaka na kufa, kasi moto ya bwanya ayebaka kokitisa yango.
indignatio regis nuntii mortis et vir sapiens placabit eam
15 Soki elongi ya mokonzi ezali kongenga, elingi koloba: bomoi. Bolamu na ye ezali lokola lipata ya mvula ya eleko ya suka.
in hilaritate vultus regis vita et clementia eius quasi imber serotinus
16 Bwanya ezali malamu koleka wolo, mpe kozwa mayele ezali na litomba koleka palata.
posside sapientiam quia auro melior est et adquire prudentiam quia pretiosior est argento
17 Bato ya sembo batambolaka na nzela oyo epesaka mabe mokongo. Moto oyo abatelaka motema na ye abatelaka nde bomoi na ye.
semita iustorum declinat mala custos animae suae servat viam suam
18 Lolendo eyaka liboso ya kobebisama, mpe komimatisa eyaka liboso ya kokweyisama.
contritionem praecedit superbia et ante ruinam exaltatur spiritus
19 Kozala moto ya komikitisa mpe kozala elongo na bato bakelela ezali malamu koleka kokabola bomengo ya bitumba elongo na bato ya lolendo.
melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis
20 Moto oyo akanisaka na tina na makambo amonaka bolamu. Esengo na moto oyo atiaka elikya na Yawe.
eruditus in verbo repperiet bona et qui in Domino sperat beatus est
21 Babengaka moto oyo azali na motema ya bwanya moto ya mayele, mpe bibebu ya kimia ebakisaka boyebi.
qui sapiens corde est appellabitur prudens et qui dulcis eloquio maiora percipiet
22 Mayele ezali etima ya bomoi mpo na bato oyo bazali na yango, kasi bozoba ezali etumbu mpo na bazoba.
fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas
23 Motema ya moto ya bwanya ekomisaka monoko na ye mayele, mpe bibebu na ye ebakisaka boyebi.
cor sapientis erudiet os eius et labiis illius addet gratiam
24 Maloba ya elengi ezalaka lokola mafuta ya nzoyi, epesaka kimia na motema mpe lobiko na mikuwa.
favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum
25 Nzela mosusu emonanaka sembo na miso ya bato, nzokande, na suka, ememaka na kufa.
est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem
26 Nzala etindaka mosali ete asala mosala, monoko na ye etindikaka ye na mosala.
anima laborantis laborat sibi quia conpulit eum os suum
27 Moto ya Beliali abongisaka kosala mabe, mpe maloba na ye ezali lokola moto oyo etumbaka.
vir impius fodit malum et in labiis eius ignis ardescit
28 Moto mabe alonaka koswana, moto ya songisongi akabolaka baninga.
homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes
29 Moto ya mobulu abendaka moninga na ye mpe atambolisaka ye na nzela ya mabe.
vir iniquus lactat amicum suum et ducit eum per viam non bonam
30 Moto oyo akangi miso mpe bibebu na ye mpo na kosala mabongisi ya mabe asili kosala masumu.
qui adtonitis oculis cogitat prava mordens labia sua perficit malum
31 Suki ya pembe ezali motole ya nkembo; bazwaka yango na nzela ya bosembo.
corona dignitatis senectus in viis iustitiae repperietur
32 Moto oyo akangaka motema azali makasi koleka elombe, mpe moto oyo ayebi komikanga azali makasi koleka moto oyo abotolaka bingumba.
melior est patiens viro forte et qui dominatur animo suo expugnatore urbium
33 Bakobetaka zeke kati na elamba ya Nganga-Nzambe, kasi mikano nyonso ewutaka na Yawe.
sortes mittuntur in sinu sed a Domino temperantur