Masese 13
1 Mwana mayele ayokaka mateya ya tata na ye, kasi mwana oyo atiolaka ayokaka pamela te.
Мудар син слуша наставу оца свог; а подсмевач не слуша укоре.
2 Mbuma ya monoko eleisaka moto bilei ya malamu, kasi molimo ya moto oyo atambolaka na bosembo te ememaka na mobulu.
Од плода уста својих сваки ће јести добро, а душа неваљалих људи насиље.
3 Moto oyo abatelaka monoko na ye abatelaka molimo na ye, kasi moto oyo afungolaka monoko na ye makasi akosuka na libebi.
Ко чува уста своја, чува своју душу; ко разваљује усне, пропада.
4 Moto ya goyigoyi ayokaka baposa, kasi akoki kokokisa yango te; nzokande baposa ya moto ya nzunzu ekokisamaka.
Жељна је душа лењивчева, али нема ништа; а душа вредних људи обогатиће се.
5 Moto ya sembo ayinaka maloba ya lokuta, kasi moto mabe amiyinisaka mpe apanzaka soni.
На лажну реч мрзи праведник; а безбожник се мрази и срамоти.
6 Bosembo ebatelaka moto oyo atambolaka alima na nzela na ye, kasi mabe ebebisaka bongo ya moto ya masumu.
Правда чува оног који ходи безазлено; а безбожност обара грешника.
7 Ezali na moto moko oyo asalaka makambo lokola mozwi, nzokande azali na ye ata na eloko moko te; mpe ezali na moto mosusu oyo asalaka makambo lokola mobola, nzokande azali na bozwi mingi.
Има ко се гради богат а нема ништа, и ко се гради сиромах а има велико благо.
8 Bomengo ya mozwi ebatelaka bomoi na ye, kasi bato mabe batungisaka mobola te.
Откуп је за живот човеку богатство његово, а сиромах не слуша претње.
9 Pole ya bato ya sembo engengaka makasi, kasi mwinda ya bato mabe ekufaka.
Видело праведничко светли се, а жижак безбожнички угасиће се.
10 Lolendo ememaka kaka na koswana, kasi bato oyo bayokaka toli bazwaka bwanya.
Од охолости бива само свађа, а који примају савет, у њих је мудрост.
11 Bomengo oyo ezwami na lombangu mpe na nzela ya mabe esilaka noki, kasi bomengo oyo babakisaka na moke-moke ekomaka ebele.
Благо које се таштином тече умањује се, а ко сабира руком, умножава.
12 Elikya oyo ekokisami te epesaka bokono na motema, kasi posa oyo ekokisami ezali nzete ya bomoi.
Дуго надање мори срце, и жеља је испуњена дрво животно.
13 Moto oyo atiolaka liloba amiyokisaka pasi, kasi moto oyo atosaka malako akozwa lifuti.
Ко презире реч сам себи уди; а ко се боји заповести, платиће му се.
14 Mateya ya moto ya bwanya ezali etima ya bomoi, ekangolaka na mitambo ya kufa.
Наука је мудрога извор животни да се сачува пругала смртних.
15 Boyebi ememelaka bato ngolu, kasi nzela ya bato oyo babukaka mibeko ezalaka pasi.
Добар разум даје љубав, а пут је безаконички храпав.
16 Moto ya mayele asalaka makambo kolanda boyebi, kasi zoba, atandaka bozoba na ye.
Сваки паметан човек ради с разумом, а безуман разноси безумље.
17 Motindami ya mabe akweyaka kati na pasi, kasi motindami ya sembo amemaka lobiko.
Гласник безбожан пада у зло, а веран је посланик лек.
18 Bobola mpe soni ekomelaka bato oyo baboyaka koyekola, kasi moto oyo andimaka pamela akozwa lokumu.
Сиромаштво и срамота доћи ће на оног који одбацује наставу; а ко чува карање, прославиће се.
19 Posa oyo ekokisami esalaka esengo na motema, kasi kokabwana na mabe ezali likambo ya nkele na miso ya zoba.
Испуњена је жеља сласт души, а безумнима је мрско одступити ода зла.
20 Moto oyo asanganaka na bato ya bwanya akomaka moto ya bwanya, kasi moto oyo atambolaka nzela moko na bazoba akomona pasi.
Ко ходи с мудрима постаје мудар, а ко се држи с безумницима постаје гори.
21 Mabe elandaka bato ya masumu, kasi bolamu ezali lifuti ya bato ya sembo.
Грешнике гони зло, а праведницима се враћа добро.
22 Moto oyo asalaka bolamu atikelaka bakitani na ye libula, kasi bomengo ya moto ya masumu ebombamaka mpo na moyengebene.
Добар човек оставља наследство синовима синова својих, а грешниково имање чува се праведнику.
23 Bilanga ya mobola ekoki kobotela ye bilei ebele, kasi ezali na bato oyo bazali kobeba mpo na kozanga bosembo.
Изобила хране има на њиви сиромашкој, а има ко пропада са зле управе.
24 Moto oyo aboyaka kobeta mwana na ye fimbu alingaka ye te, kasi moto oyo alingaka mwana na ye abetaka ye.
Ко жали прут, мрзи на сина свог; а ко га љуби, кара га за времена.
25 Moyengebene aliaka mpe atondaka, kasi libumu ya moto mabe ezalaka na nzala.
Праведник једе, и сита му је душа; а трбух безбожницима нема доста.
