Masese 10
1 Masese ya Salomo: Mwana ya bwanya asepelisaka tata na ye, kasi mwana ya zoba ayokisaka mama na ye pasi na motema.
| משלי שלמה בן חכם ישמח אב ובן כסיל תוגת אמו׃ |
2 Bomengo oyo ezwami na nzela ya mabe epesaka litomba te, kasi bosembo ekangolaka na kufa.
| לא יועילו אוצרות רשע וצדקה תציל ממות׃ |
3 Yawe atikaka te ete moto ya sembo akufa nzala, kasi apimelaka bato mabe biloko oyo bazali na yango posa.
| לא ירעיב יהוה נפש צדיק והות רשעים יהדף׃ |
4 Maboko ya goyigoyi ekomisaka moto mobola, kasi maboko oyo esalaka ekomisaka moto mozwi.
| ראש עשה כף רמיה ויד חרוצים תעשיר׃ |
5 Moto oyo abombaka biloko na eleko ya mvula azali mwana mayele, kasi moto oyo alalaka pongi na eleko ya kobuka mbuma azali mwana ya soni.
| אגר בקיץ בן משכיל נרדם בקציר בן מביש׃ |
6 Mapamboli ezali na likolo ya moto ya moto ya sembo lokola motole, kasi monoko ya moto mabe ebombaka bitumba.
| ברכות לראש צדיק ופי רשעים יכסה חמס׃ |
7 Makanisi ya moto ya sembo ezali na lipamboli, kasi bakobosana kombo ya moto mabe.
| זכר צדיק לברכה ושם רשעים ירקב׃ |
8 Motema ya bwanya endimaka mibeko, kasi moto oyo alobaka makambo ya bozoba amilukelaka libebi.
| חכם לב יקח מצות ואויל שפתים ילבט׃ |
9 Moto ya sembo atambolaka na kimia, kasi moto oyo atambolaka na banzela etengama-tengama akobima na pwasa.
| הולך בתם ילך בטח ומעקש דרכיו יודע׃ |
10 Moto oyo afinaka liso na mayele mabe alukaka mobulu, kasi moto oyo apamelaka na bosolo alukaka kimia.
| קרץ עין יתן עצבת ואויל שפתים ילבט׃ |
11 Monoko ya moto ya sembo ezali etima ya bomoi, kasi monoko ya moto mabe ebombaka makambo mabe.
| מקור חיים פי צדיק ופי רשעים יכסה חמס׃ |
12 Koyina ebendaka koswana, kasi bolingo ezipaka mabe.
| שנאה תעורר מדנים ועל כל פשעים תכסה אהבה׃ |
13 Bibebu ya moto ya mayele ezalaka na bwanya, kasi fimbu ezali malamu mpo na mokongo ya moto oyo azangi mayele.
| בשפתי נבון תמצא חכמה ושבט לגו חסר לב׃ |
14 Moto ya bwanya abombaka boyebi, kasi monoko ya zoba ebendaka pasi.
| חכמים יצפנו דעת ופי אויל מחתה קרבה׃ |
15 Bomengo ya mozwi ezali engumba na ye, oyo batonga makasi, kasi bobola ya bato bakelela ezali libebi na bango.
| הון עשיר קרית עזו מחתת דלים רישם׃ |
16 Lifuti ya moto ya sembo ememaka ye na bomoi, kasi lifuti ya moto mabe ememaka na lisumu.
| פעלת צדיק לחיים תבואת רשע לחטאת׃ |
17 Moto oyo ayokaka pamela atambolaka na nzela ya bomoi, kasi moto oyo ayokaka pamela te apengwisaka bato mosusu.
| ארח לחיים שומר מוסר ועוזב תוכחת מתעה׃ |
18 Moto oyo abombaka koyina kati na motema na ye azali na bibebu ya lokuta, mpe moto oyo atongaka bato azali zoba.
| מכסה שנאה שפתי שקר ומוצא דבה הוא כסיל׃ |
19 Moto oyo alobaka maloba ebele azangaka te kosala masumu, kasi moto oyo abatelaka bibebu na ye azali moto ya bwanya.
| ברב דברים לא יחדל פשע וחשך שפתיו משכיל׃ |
20 Lolemo ya moto ya sembo ezali lokola palata ya talo, kasi motema ya moto mabe ezali na tina te.
| כסף נבחר לשון צדיק לב רשעים כמעט׃ |
21 Bibebu ya moto ya sembo ebikisaka bato ebele, kasi zoba akokufa na bozoba na ye.
| שפתי צדיק ירעו רבים ואוילים בחסר לב ימותו׃ |
22 Lipamboli ya Yawe ekomisaka moto mozwi, mpe abakisaka pasi te na likolo na yango.
| ברכת יהוה היא תעשיר ולא יוסף עצב עמה׃ |
23 Kosala mabe esepelisaka moto oyo azangi mayele, kasi bwanya esepelisaka moto ya mayele.
| כשחוק לכסיל עשות זמה וחכמה לאיש תבונה׃ |
24 Makambo oyo moto mabe abangaka, yango kaka nde ekomelaka ye, kasi baposa ya moto ya sembo ekokokisama.
| מגורת רשע היא תבואנו ותאות צדיקים יתן׃ |
25 Ndenge mbonge elekaka, ndenge wana mpe moto mabe akozala lisusu te, kasi moto ya sembo akotikala lokola moboko mpo na libela.
| כעבור סופה ואין רשע וצדיק יסוד עולם׃ |
26 Ndenge masanga ya ngayi esalaka minu ngayi, mpe molinga esalaka miso pasi, ndenge wana mpe moto ya goyigoyi azalaka epai ya bato oyo batindaka ye pasi.
| כחמץ לשנים וכעשן לעינים כן העצל לשלחיו׃ |
27 Kotosa Yawe eyeisaka bomoi molayi, kasi bomoi ya bato mabe ekokoma mokuse.
| יראת יהוה תוסיף ימים ושנות רשעים תקצרנה׃ |
28 Elikya ya moto ya sembo ekosuka na esengo, kasi elikya ya moto mabe ekosuka na pamba.
| תוחלת צדיקים שמחה ותקות רשעים תאבד׃ |
29 Nzela ya Yawe ezali ekimelo ya makasi mpo na bato oyo batambolaka na boyengebene, kasi ezali nde libebi mpo na bato oyo basalaka mabe.
| מעוז לתם דרך יהוה ומחתה לפעלי און׃ |
30 Moto ya sembo akotikala kokweya te, kasi bato mabe bakovanda na mokili te.
| צדיק לעולם בל ימוט ורשעים לא ישכנו ארץ׃ |
31 Monoko ya moto ya sembo epesaka bwanya, kasi lolemo ya lokuta ekokatama.
| פי צדיק ינוב חכמה ולשון תהפכות תכרת׃ |
32 Bibebu ya moto ya sembo eyebaka makambo oyo ezali malamu, kasi monoko ya moto mabe ezalaka kaka na makambo mabe.
| שפתי צדיק ידעון רצון ופי רשעים תהפכות׃ |
