Masese 1
1 Masese ya Salomo, mwana mobali ya Davidi, mokonzi ya Isalaele:
Példabeszédei Salamonnak, Dávid fiának, Izraél királyának.
2 mpo na koyeba bwanya, kozwa mateya mpe kososola maloba ya mayele;
Hogy tudjunk bölcsességet és oktatást, hogy értsük az értelmesség mondásait;
3 mpo na kozwa mateya ya bwanya oyo epesaka bizaleli ya sembo, ya boyengebene mpe makambo ya alima;
hogy elfogadjunk belátásra való oktatást, igazságot, jogot és egyenességet;
4 mpo na kopesa mayele epai ya bazoba, mpe boyebi epai ya bilenge.
hogy adjanak az együgyűeknek okosságot, az ifjúnak tudást és meggondolást;
5 Tika ete moto ya bwanya ayoka yango, mpe akobakisa bwanya na ye, bongo moto ya mayele akoyeba mayele ya kotambolisa bato;
hallja a bölcs s gyarapodjék tanulságban, s az értelmes útmutatást szerezzen;
6 mpo na kososola masese mpe sambole, maloba ya bwanya mpe kolimbola makambo.
hogy értsünk példázatot s ékes beszédet, bölcsek szavait és rejtvényeiket.
7 Kotosa Yawe ezali mosisa ya mayele; bato oyo bazangi mayele batiolaka bwanya mpe toli.
Istenfélelem a tudás kezdete; bölcsességet és oktatást az oktalanok megvetnek.
8 Mwana na ngai ya mobali, yoka toli ya tata na yo, mpe kobwaka te mateya ya mama na yo;
Halljad, fiam, atyád oktatását és el ne hagyjad anyád tanítását;
9 Pamba te ekozala lokola ekoti ya ngolu na moto na yo, mpe lokola mayaka ya kitoko na kingo na yo.
mert kecses füzér azok fejednek és díszláncz a te nyakadnak.
10 Mwana na ngai ya mobali, soki bato ya masumu balingi kokweyisa yo, komitika te.
Fiam, ha téged vétkesek csábítanak, ne engedj!
11 Soki balobi na yo: « Yaka elongo na biso, tika ete tosala motambo mpo na koboma bato, tokosepela mpo na kokanga moto oyo ayebi likambo te!
Ha azt mondják: jer velünk, leselkedjünk vérre, ólálkodjunk ártatlanra ok nélkül;
12 Ndenge mokili ya bakufi esalaka, tokomela ye ya bomoi, tokomela ye mobimba lokola bato oyo bakitaka na libulu ya kufa; (Sheol h7585)
nyeljük el őket elevenen, mint az alvilág és egészen, mint a verembe szállókat; (Sheol h7585)
13 tokozwa biloko ya talo ya ndenge na ndenge, mpe tokotondisa bandako na biso na bomengo ya bitumba;
mindenféle drága vagyont találunk, megtöltjük házainkat zsákmánnyal;
14 okozwa ndambo na yo epai na biso, pamba te biso nyonso tokosangisa biloko na biso esika moko; »
sorsodat veted közöttünk, egy zacskónk lesz mindnyájunknak:
15 mwana na ngai ya mobali, kokende elongo na bango te, longola makolo na yo na nzela na bango;
fiam, ne járj az úton velük, tartsd vissza lábadat ösvényüktől;
16 pamba te makolo na bango ekimaka mbangu mpo na kolanda mabe, mpe bapotaka mbangu mpo na kosopa makila.
mert lábaik rosszra futnak, és sietnek vért ontani.
17 Solo, ezali pamba kotia monyama liboso ya miso ya bikelamu nyonso oyo ezali na mapapu.
Hisz hiába van kivetve a háló minden szárnyas szemei előtt.
18 Kasi bango, batiaka mitambo mpo na kosopa makila na bango moko, bamilukelaka pasi na bomoi na bango.
Ők pedig a maguk vérére leselkednek, a maguk lelkére ólálkodnak.
19 Moto oyo alukaka kozwa bomengo na nzela ya lokuta asukaka kaka bongo, mpe bomengo yango ebomaka kaka ye moko.
Ilyenek útjai mindenkinek, ki nyerészkedést űz: gazdájának lelkét veszi az el.
20 Bwanya azali koganga na libanda, atomboli mongongo na ye na bisika oyo bato ebele bakutanaka;
Bölcsesség az utczán megszólal, a piaczokon hallatja hangját;
21 azali koganga na bisika ya loyenge mpe azali koloba liboso ya ekuke ya engumba:
zajongó utczák sarkán hirdet, kapuk bejáratain, a városban mondja el mondásait:
22 « Yo moto oyo ozangi mayele, kino tango nini okolinga bozoba na yo? Kino tango nini batioli bakokoba kosepela kotiola? Mpe bino bazoba, kino tango nini bokokoba koyina mayele?
Meddig, együgyűek, szeretitek az együgyűséget, s kívánják meg a csúfolók a csúfolást, és gyűlölik a balgák a tudást?
23 Soki boyoki makebisi na Ngai, nakosopela bino Molimo na Ngai mpe nakososolisa bino maloba na Ngai.
Fordulnátok feddésemre! Íme, ömleszteném nektek szellememet, tudatnám veletek szavaimat.
24 Kasi lokola bosundolaki Ngai tango nazalaki kobelela mpe moto moko te asalaki keba tango natandaki loboko,
Mivel hívtalak, de ti vonakodtatok, kinyújtottam kezemet, de senki sem figyelt,
25 lokola bobwakaki toli na Ngai mpe boboyaki kondima pamela na Ngai,
elvetettétek minden tanácsomat és feddésemnek nem engedtetek:
26 Ngai mpe nakoseka bino tango pasi ekoyela bino, nakotiola bino tango minyoko ekokomela bino,
én is nevetek majd szerencsétlenségteken, gúnyolódom, mikor eljő rettegéstek,
27 tango minyoko ekokomela bino na pwasa lokola mvula ya kake makasi, tango somo ekoyela bino lokola ekumbaki, tango mawa mpe somo ekokomela bino.
mikor eljő mint zivatar a ti rettegéstek és szerencsétlenségtek mint szélvész érkezik, mikor jő reátok szorultság és szükség.
28 Bakoganga epai na Ngai, kasi nakoyanola bango te; bakoluka Ngai na ngonga ya malamu, kasi bakomona Ngai te.
Akkor hívnak majd engem, de nem felelek, keresnek engem, de nem találnak meg;
29 Lokola bayinaki boyebi mpe baponaki te nzela ya kotosa Yawe,
mivelhogy gyűlölték a tudást a az istenfélelmet nem választották,
30 lokola baboyaki kondima toli na Ngai mpe batiolaki pamela na Ngai,
nem engedtek tanácsomnak, megvetették minden feddésemet.
31 bakolia mbuma ya etamboli na bango mpe bakotonda na mabongisi ya mitema na bango moko.
Egyenek hát az útjok gyümölcséből, s lakjanak jól a maguk tanácsaiból.
32 Pamba te kotomboka ya bato oyo bazangi mayele ekoboma bango, mpe bozangi bokebi ya bato oyo bazangi mayele ekoboma kaka bango moko;
Mert az együgyűek megátalkodottsága megöli őket, s a balgák gondatlansága elveszti őket;
33 kasi moto oyo ayokaka Ngai akovanda na kimia mpe akobanga mabe moko te. »
de a ki rám hallgat, bizton fog lakni s nyugodt lesz a veszedelem rettegésétől.
