Matayo 27
1 Tango tongo etanaki, bakonzi nyonso ya Banganga-Nzambe mpe bakambi ya bato basalelaki Yesu likita mpo na kobomisa Ye.
到了早晨，眾祭司長和民間的長老大家商議要治死耶穌，
2 Bakangaki Ye basinga, bamemaki Ye mpe bakabaki Ye na maboko ya moyangeli Pilato.
就把他捆綁，解去，交給巡撫彼拉多。
3 Tango Yuda oyo atekaki Yesu amonaki ete bakateli Yesu etumbu, ayokaki pasi mingi na motema mpe akendeki kozongisa mbongo wana ya bibende tuku misato epai ya bakonzi ya Banganga-Nzambe mpe bakambi ya bato.
這時候，賣耶穌的猶大看見耶穌已經定了罪，就後悔，把那三十塊錢拿回來給祭司長和長老，說：
4 Alobaki na bango: — Nasali masumu mpo ete nateki moto oyo asali mabe te! Kasi bango bazongisaki: — Etali biso na nini? Etali nde yo moko!
「我賣了無辜之人的血是有罪了。」他們說：「那與我們有甚麼相干？你自己承當吧！」
5 Yuda abwakaki mbongo yango kati na Tempelo, alongwaki wana mpe akendeki komidiembika.
猶大就把那銀錢丟在殿裏，出去吊死了。
6 Bakonzi ya Banganga-Nzambe balokotaki mbongo yango mpe balobaki: — Mibeko epesi nzela te ya kotia mbongo oyo na ebombelo misolo ya Tempelo, pamba te ezali mbongo ya makila.
祭司長拾起銀錢來，說：「這是血價，不可放在庫裏。」
7 Boye, basanganaki mpe bazwaki mokano ya kosomba, na mbongo yango, elanga ya mosali mbeki, mpe ya kokomisa yango lilita mpo na kokunda bapaya.
他們商議，就用那銀錢買了窯戶的一塊田，為要埋葬外鄉人。
8 Yango wana, kino na mokolo ya lelo, babengaka elanga yango elanga ya makila.
所以那塊田直到今日還叫做「血田」。
9 Ezali ndenge wana nde maloba ya mosakoli Jeremi ekokisamaki: « Bakamataki mbongo ya bibende ya palata tuku misato, motuya oyo bato ya Isalaele bakataki mpo na ye,
這就應了先知耶利米的話，說：「他們用那三十塊錢，就是被估定之人的價錢，是以色列人中所估定的，
10 mpe basombaki na yango elanga ya mosali mbeki ndenge Nkolo atindaki ngai. »
買了窯戶的一塊田；這是照着主所吩咐我的。」
11 Yesu asambaki liboso ya moyangeli. Moyangeli atunaki Yesu: — Boni, ozali mokonzi ya Bayuda? Yesu azongisaki: — Olobi yango.
耶穌站在巡撫面前；巡撫問他說：「你是猶太人的王嗎？」耶穌說：「你說的是。」
12 Sima na yango, tango bakonzi ya Banganga-Nzambe mpe bakambi ya bato bafundaki Ye, azongisaki lisusu eloko moko te.
他被祭司長和長老控告的時候，甚麼都不回答。
13 Bongo Pilato atunaki Ye: — Ozali koyoka te makambo nyonso oyo bazali koloba mpo na kofunda Yo?
彼拉多就對他說：「他們作見證告你這麼多的事，你沒有聽見嗎？」
14 Kasi Yesu azongisaki ata liloba moko te; mpe moyangeli akamwaki makasi.
耶穌仍不回答，連一句話也不說，以致巡撫甚覺希奇。
15 Na feti nyonso ya Pasika, moyangeli azalaki na momesano ya kobimisa na boloko mokangami moko oyo bato bazalaki kopona.
巡撫有一個常例，每逢這節期，隨眾人所要的釋放一個囚犯給他們。
16 Na tango wana, ezalaki na mokangami moko oyo ayebanaki mingi, kombo na ye ezalaki Yesu Barabasi.
當時有一個出名的囚犯叫巴拉巴。
17 Tango Pilato amonaki ebele ya bato basangani, atunaki bango: — Kati na Yesu Barabasi mpe Yesu oyo babengaka Klisto, bolingi nabimisela bino nani mpo ete akoma nsomi?
眾人聚集的時候，彼拉多就對他們說：「你們要我釋放哪一個給你們？是巴拉巴呢？是稱為基督的耶穌呢？」
18 Pilato ayebaki malamu ete ezali mpo na likunya nde bakabaki Yesu na maboko na ye.
巡撫原知道他們是因為嫉妒才把他解了來。
19 Wana Pilato avandaki na esambiselo, mwasi na ye atindelaki ye maloba: — Kokota te na makambo ya moto wana ya sembo; pamba te na butu ya lelo, namoni pasi mingi kati na ndoto likolo na ye!
正坐堂的時候，他的夫人打發人來說：「這義人的事，你一點不可管，因為我今天在夢中為他受了許多的苦。」
20 Bakonzi ya Banganga-Nzambe mpe bakambi ya bato bandimisaki ebele ya bato ete basenga na makasi kobima ya Barabasi longwa na boloko, mpe komona ndenge bakoboma Yesu.
祭司長和長老挑唆眾人，求釋放巴拉巴，除滅耶穌。
21 Moyangeli atunaki bango lisusu: — Kati na bango mibale, bolingi nabimisela bino nani? Bazongisaki na koganga: — Barabasi!
巡撫對眾人說：「這兩個人，你們要我釋放哪一個給你們呢？」他們說：「巴拉巴。」
22 Pilato atunaki bango: — Nasala nini na Yesu oyo babengaka Klisto? Bato nyonso bazongisaki: — Baka ye na ekulusu!
彼拉多說：「這樣，那稱為基督的耶穌我怎麼辦他呢？」他們都說：「把他釘十字架！」
23 Pilato atunaki lisusu: — Mabe nini asali? Kasi bakobaki kaka koganga makasi koleka: — Baka ye na ekulusu!
巡撫說：「為甚麼呢？他做了甚麼惡事呢？」他們便極力地喊着說：「把他釘十字架！」
24 Tango Pilato amonaki ete akokoka lisusu kosala eloko te, mpe ete mobulu ya bato ezalaki komata se komata, azwaki mayi, asukolaki maboko na ye liboso ya bato na koloba: — Makila ya moto oyo ekotangama na moto na ngai te, kasi na mito na bino.
彼拉多見說也無濟於事，反要生亂，就拿水在眾人面前洗手，說：「流這義人的血，罪不在我，你們承當吧。」
25 Bato nyonso bazongisaki: — Tika ete makila na ye etangama na mito na biso mpe ya bana na biso!
眾人都回答說：「他的血歸到我們和我們的子孫身上。」
26 Pilato abimiselaki bango Barabasi; mpe sima na kobetisa Yesu fimbu, apesaki Ye na maboko na bango mpo ete babaka Ye na ekulusu.
於是彼拉多釋放巴拉巴給他們，把耶穌鞭打了，交給人釘十字架。
27 Basoda ya moyangeli bakumbaki Yesu kati na esambiselo mpe basangisaki zingazinga na Ye lisanga mobimba ya basoda.
巡撫的兵就把耶穌帶進衙門，叫全營的兵都聚集在他那裏。
28 Balongolaki Ye bilamba, balatisaki Ye nzambala ya motane,
他們給他脫了衣服，穿上一件朱紅色袍子，
29 balatisaki Ye ekoti ya nzube na moto mpe basimbisaki Ye lingenda moke na loboko na Ye ya mobali; bongo babandaki kofukama liboso na Ye mpo na kotiola Ye, na koloba: « Mbote, mokonzi ya Bayuda! »
用荊棘編做冠冕，戴在他頭上，拿一根葦子放在他右手裏，跪在他面前，戲弄他，說：「恭喜，猶太人的王啊！」
30 Bazalaki kobwakela Ye soyi, kokamata lingenda moke oyo basimbisaki Ye na loboko mpe kobeta Ye na moto.
又吐唾沫在他臉上，拿葦子打他的頭。
31 Sima na bango kosakanela Ye, balongolaki Ye nzambala, balatisaki Ye bilamba na Ye mpe bakumbaki Ye mpo na kobaka Ye na ekulusu.
戲弄完了，就給他脫了袍子，仍穿上他自己的衣服，帶他出去，要釘十字架。
32 Wana bazalaki kobima na engumba, bakutanaki na moto moko ya Sirene, kombo na ye ezalaki Simona; mpe bakangaki ye na makasi mpo ete amema ekulusu ya Yesu.
他們出來的時候，遇見一個古利奈人，名叫西門，就勉強他同去，好背着耶穌的十字架。
33 Tango bakomaki na esika oyo babengaka « Gologota, » oyo elingi koloba: esika ya mokuwa ya moto,
到了一個地方名叫各各他，意思就是「髑髏地」。
34 bapesaki Yesu masanga ya vino basangisa na mayi ya bololo mpo ete amela; kasi sima na Ye komeka masanga yango, aboyaki komela yango.
兵丁拿苦膽調和的酒給耶穌喝；他嘗了，就不肯喝。
35 Sima na bango kobaka Yesu na ekulusu, bakabolaki bilamba na Ye, na kobeta zeke;
他們既將他釘在十字架上，就拈鬮分他的衣服，
36 mpe bavandaki wana mpo na kokengela Ye.
又坐在那裏看守他。
37 Na likolo ya moto ya Yesu, batiaki makomi oyo mpo na kotalisa mpo nini bakatelaki Ye etumbu: Moto oyo azali Yesu, Mokonzi ya Bayuda.
在他頭以上安一個牌子，寫着他的罪狀，說：「這是猶太人的王耶穌。」
38 Babomi mibale ya bato babakamaki na ba-ekulusu elongo na Yesu: moko, na ngambo ya loboko ya mobali ya Yesu; mosusu, na ngambo ya loboko na Ye ya mwasi.
當時，有兩個強盜和他同釘十字架，一個在右邊，一個在左邊。
39 Baleki nzela bazalaki kofinga Ye na koningisa mito na bango;
從那裏經過的人譏誚他，搖着頭，說：
40 bazalaki koloba: « Yo oyo okobuka Tempelo mpe okotonga yango lisusu na mikolo misato, mibikisa yo moko! Soki ozali penza Mwana na Nzambe, kita longwa na ekulusu! »
「你這拆毀聖殿、三日又建造起來的，可以救自己吧！你如果是上帝的兒子，就從十字架上下來吧！」
41 Bakonzi ya Banganga-Nzambe, balakisi ya Mobeko elongo na bakambi ya bato bazalaki mpe kotiola Yesu na koloba:
祭司長和文士並長老也是這樣戲弄他，說：
42 « Abikisaki bato mosusu, kasi ye moko akoki komibikisa te! Azali mokonzi ya Isalaele! Tika ete akita sik’oyo longwa na ekulusu, bongo tokondimela Ye.
「他救了別人，不能救自己。他是以色列的王，現在可以從十字架上下來，我們就信他。
43 Atiaka elikya na ye kati na Nzambe; tika ete Nzambe akangola ye sik’oyo soki alingaka ye, pamba te azalaki koloba: ‹ Nazali Mwana na Nzambe. › »
他倚靠上帝，上帝若喜悅他，現在可以救他；因為他曾說：『我是上帝的兒子。』」
44 Babomi bato oyo babakamaki na ba-ekulusu elongo na Yesu bazalaki mpe kofinga Ye ndenge wana.
那和他同釘的強盜也是這樣地譏誚他。
45 Kobanda na ngonga ya midi kino na ngonga ya misato ya pokwa, molili ekotaki na mokili mobimba.
從午正到申初，遍地都黑暗了。
46 Pene na ngonga ya misato ya pokwa, Yesu agangaki: — Eloi, Eloi, lema sabachtani? Elingi koloba: Nzambe na Ngai, Nzambe na Ngai, mpo na nini osundoli Ngai?
約在申初，耶穌大聲喊着說：「以利！以利！拉馬撒巴各大尼？」就是說：「我的上帝！我的上帝！為甚麼離棄我？」
47 Kati na bato oyo batelemaki wana, ndambo bayokaki Ye; boye bakomaki koloba: — Azali kobenga Eliya!
站在那裏的人，有的聽見就說：「這個人呼叫以利亞呢！」
48 Mbala moko, moko kati na bango akendeki mbangu kokamata eponze moko, azindisaki yango na vino ya ngayi, atiaki eponze yango na songe ya mwa nzete mpe apesaki yango Yesu mpo ete amela.
內中有一個人趕緊跑去，拿海絨蘸滿了醋，綁在葦子上，送給他喝。
49 Kasi bato mosusu balobaki: — Zela! Totala soki Eliya akoya kobikisa ye.
其餘的人說：「且等着，看以利亞來救他不來。」
50 Kasi Yesu agangaki lisusu makasi, mpe azongisaki molimo na Ye.
耶穌又大聲喊叫，氣就斷了。
51 Kaka na tango yango, rido ya Tempelo epasukaki na biteni mibale, kobanda na likolo kino na se, mabele eninganaki, mabanga minene epasukaki,
忽然，殿裏的幔子從上到下裂為兩半，地也震動，磐石也崩裂，
52 bakunda efungwamaki, mpe banzoto ya basantu ebele oyo bakufa esekwaki:
墳墓也開了，已睡聖徒的身體多有起來的。
53 ebimaki na bakunda mpe, sima na lisekwa ya Yesu, ekotaki kati na engumba ya bule epai wapi bato ebele bamonaki yango.
到耶穌復活以後，他們從墳墓裏出來，進了聖城，向許多人顯現。
54 Tango mokonzi ya basoda ya Rome elongo na basoda oyo bazalaki kokengela Yesu bamonaki ndenge mabele eninganaki mpe nyonso oyo esalemaki, bayokaki somo makasi mpe balobaki: — Moto oyo azalaki penza Mwana na Nzambe!
百夫長和一同看守耶穌的人看見地震並所經歷的事，就極其害怕，說：「這真是上帝的兒子了！」
55 Basi ebele bazalaki wana, bazalaki kotala na mosika; balandaki Yesu longwa na Galile mpo na kosunga Ye.
有好些婦女在那裏，遠遠地觀看；她們是從加利利跟隨耶穌來服事他的。
56 Kati na basi yango, ezalaki na Mari, moto ya Magidala; Mari, mama ya Jake mpe ya Jozefi; mpe mama ya bana ya Zebede.
內中有抹大拉的馬利亞，又有雅各和約西的母親馬利亞，並有西庇太兩個兒子的母親。
57 Tango pokwa ekomaki, mozwi moko ayaki; kombo na ye ezalaki Jozefi, moto ya mboka Arimate; ye mpe akomaki moyekoli ya Yesu.
到了晚上，有一個財主，名叫約瑟，是亞利馬太來的，他也是耶穌的門徒。
58 Akendeki kosenga nzoto ya Yesu epai ya Pilato; mpe Pilato apesaki mitindo ete bapesa ye yango.
這人去見彼拉多，求耶穌的身體；彼拉多就吩咐給他。
59 Jozefi azwaki nzoto ya Yesu, alingaki yango na liputa ya lino ya peto
約瑟取了身體，用乾淨細麻布裹好，
60 mpe atiaki nzoto yango kati na kunda moko ya sika, oyo atobolisaki ye moko kati na libanga moko ya monene. Mpe atindikaki libanga mosusu ya monene liboso ya ekotelo ya kunda yango, mpe azongaki.
安放在自己的新墳墓裏，就是他鑿在磐石裏的。他又把大石頭滾到墓門口，就去了。
61 Mari, moto ya mboka Magidala, mpe Mari mosusu bavandaki wana, na ngambo mosusu ya kunda.
有抹大拉的馬利亞和那個馬利亞在那裏，對着墳墓坐着。
62 Mokolo oyo elandaki, mokolo oyo elandaki Mokolo ya kobongisa Saba, bakonzi ya Banganga-Nzambe mpe Bafarizeo bakendeki epai ya Pilato
次日，就是預備日的第二天，祭司長和法利賽人聚集來見彼拉多，說：
63 mpo na koloba na ye: — Mokonzi, makanisi ezongeli biso na tina na mokosi wana! Tango azalaki na bomoi, alobaki: « Sima na mikolo misato, nakosekwa. »
「大人，我們記得那誘惑人的還活着的時候曾說：『三日後我要復活。』
64 Yango wana, pesa mitindo ete bakengela malamu kunda yango kino na mokolo ya misato. Soki te, bayekoli na ye bakoya koyiba nzoto mpo ete, na sima, baloba na bato ete asekwi kati na bakufi. Lokuta oyo ya suka ekoya kozala lisusu mabe koleka oyo ya liboso.
因此，請吩咐人將墳墓把守妥當，直到第三日，恐怕他的門徒來，把他偷了去，就告訴百姓說：『他從死裏復活了。』這樣，那後來的迷惑比先前的更利害了！」
65 Pilato azongisaki: — Bozwa bakengeli mpe bokende kokengela kunda ndenge bokanisi kosala.
彼拉多說：「你們有看守的兵，去吧！盡你們所能的把守妥當。」
66 Boye bakendeki mpe basalaki nyonso oyo ekoki mpo ete kunda ekengelama malamu; batiaki elembo na libanga oyo bakangaki na yango kunda mpe batiaki bakengeli.
他們就帶着看守的兵同去，封了石頭，將墳墓把守妥當。
