< Luka 12 >
1 Na tango yango, lokola bankoto ebele ya bato basanganaki, kino bakomaki konyatana bango na bango, Yesu abandaki na koyebisa bayekoli na Ye: — Bosala keba na levire ya Bafarizeo, oyo ezali lokuta!
Sibꞌalaj e kꞌi winaq kꞌut xkimulij kibꞌ, xaq kakitakꞌaleꞌla chi kibꞌ, xpe kꞌu ri Jesús xuchapleꞌj kichꞌabꞌexik, nabꞌe xubꞌij chike ri utijoxelabꞌ: Chichajij iwibꞌ che ri chꞌam kech ri fariseos, pa nikꞌaj tzij chik, ri kikawachil.
2 Eloko moko te ebombama ekozanga komonisama, mpe eloko moko te ya sekele ekozanga koyebana.
Rumal chi maj jun jastaq ri man etaꞌmatal taj ri mat kilitaj na, xuqujeꞌ maj jun jastaq awatalik ri mat ketaꞌmataj na.
3 Nyonso oyo bokoloba kati na molili ekoyokana kati na pole ya mokolo, mpe nyonso oyo bokolobana na matoyi kati na bashambre ekosakolama wuta na likolo ya bandako.
Rumal riꞌ ronojel ri ibꞌim pa ri qꞌequꞌmal katataj na cho ri utunal ri qꞌij, xuqujeꞌ ri ibꞌim chi awal are itzꞌapim ri uchiꞌ ja, karaqaqex na ubꞌixik puꞌwiꞌ taq ri ja.
4 Balingami na Ngai, nazali koloba na bino: bobanga te bato oyo bakoki koboma nzoto mpe, na sima, bakoki kosala likambo mosusu te.
Chiꞌwe ix wech chꞌabꞌeꞌn kinbꞌij man kixiꞌj ta iwibꞌ chike ri kekamisan ri ityoꞌjal, rumal xwi riꞌ kekwinik kakibꞌano.
5 Nakolakisa bino nani oyo bosengeli kobanga: bobanga Ye oyo, sima na kufa, azali na bokonzi ya kobwaka kati na lifelo. Solo, nazali koloba na bino: Ye nde bosengeli kobanga. (Geenna )
Kinbꞌij chiꞌwe jachin choch rajawaxik kixiꞌj wi iwibꞌ, chixiꞌj iwibꞌ choch ri are kesataj ri kꞌaslemal rumal, kꞌo ukwinem kixutaq bꞌik pa ri tyoꞌnel qꞌaqꞌ, jeꞌ cho areꞌ rajawaxik kixiꞌj wi iwibꞌ. (Geenna )
6 Boni, batekaka te bandeke mike mitano na motuya ya mbongo ya bibende mibale? Nzokande, Nzambe abosanaka ata ndeke moko te kati na yango.
¿La man kebꞌ saqa pwaq kajil ri jobꞌ chochiꞌ? Pune jeriꞌ man kesachan ta che ri Dios.
7 Ayebi kutu ata motango ya suki na bino. Bobanga te; boleki bandeke mike ebele na motuya.
Rumal cher ri Dios rajilam ronojel ri ukꞌiyal ri iwiꞌ ri kꞌo pa ijolom, xaq jeriꞌ man kixiꞌj ta iwibꞌ.
8 Nazali koloba na bino: moto nyonso oyo, na miso ya bato, akotatola ete azali moto na Ngai, Mwana na Moto mpe akotatola liboso ya ba-anjelu ya Nzambe ete azali moto na Ye;
Kinbꞌij kꞌu chiꞌwe xapachin ri kinuqꞌalajisaj chikiwach ri winaq, kaqꞌalajisax xuqujeꞌ na uwach chikiwach ri angelibꞌ rech ri Dios rumal ri uKꞌojol ri Achi.
9 kasi ye oyo akowangana Ngai na miso ya bato, Ngai mpe nakowangana ye liboso ya ba-anjelu ya Nzambe.
Xapachin kꞌu ri karawaj nubꞌixik chkiwach ri winaq man kaqꞌalajisax ta ri ubꞌiꞌ chikiwach ri angelibꞌ rech ri Dios.
10 Moto nyonso oyo akoloba mabe na tina na Mwana na Moto akolimbisama, kasi ye oyo akofinga Molimo Mosantu akolimbisama te.
Xapachin ri kubꞌij jun itzel tzij che ri uKꞌojol ri Achi, kakuyutaj na. Are kꞌu ri winaq ri karetzelaj uwach ri Tyoxalaj Uxlabꞌixel rukꞌ taq tzij, man kakuyutaj taj.
11 Tango bakokumba bino kati na bandako ya mayangani, liboso ya bakambi mpe bakonzi, bomitungisa te na koluka koyeba ndenge nini bokosamba mpe maloba nini bokoloba;
Are kixtakꞌatobꞌ pa ri Sinagoga xuqujeꞌ chikiwach ri qꞌatal taq tzij, xuqujeꞌ ri e taqanelabꞌ, man kakꞌaxkꞌobꞌ ta iwanimaꞌ chuchomaxik jas kibꞌan chutoꞌik iwibꞌ.
12 pamba te Molimo Mosantu akolakisa bino, na tango yango, makambo oyo bosengeli koloba.
Are ri Tyoxalaj Uxlabꞌixel kakꞌutuw chiꞌwach ri rajawaxik kibꞌij.
13 Moto moko kati na ebele ya bato alobaki na Yesu: — Moteyi, loba na ndeko na ngai ete akabola na ngai libula oyo tata atikelaki biso.
Kꞌo kꞌu jun achi chikixoꞌl ri winaq, xubꞌij che ri Jesús: Ajtij, bꞌij la che ri wachalal chujacha ri echabꞌal chiqawach.
14 Yesu azongiselaki ye: — Molingami na Ngai, nani atie Ngai Mosambisi to Mokati makambo na bino ya libula?
Ri Jesús kꞌut xubꞌij che: Achi, ¿jachin xbꞌin chawe chi in in qꞌatal tzij pa iwiꞌ?
15 Bongo alobaki na bato nyonso: — Bosala keba! Bomibatela malamu ete bokweya te na lokoso ya konduka bomengo; pamba te, ezala kati na bofuluki, ezali bomengo te nde esalaka bomoi ya moto.
Chichajij iwibꞌ che ri kꞌarkꞌatem rumal cher man are taj ri ukꞌiyal ri uqꞌinomal ri winaq ri kayoꞌw ukꞌaslemal.
16 Mpe alobaki na bango lisese oyo: — Bilanga ya mozwi moko ebotaki bambuma ebele penza.
Xutzijoj kꞌu chike we jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj riꞌ: Kꞌo jun qꞌinom achi, ri sibꞌalaj xwachin ri rulew.
17 Akomaki kokanisa mpe komituna: « Nasala nini? Nazali lisusu na esika te mpo na kobomba bambuma na ngai ya bilanga. »
Xuchomaj kꞌut: “¿Jas kinbꞌano? ¿Jawjeꞌ kinyak wi ronojel ri nutikoꞌn ri xwachinik?”
18 Bongo amilobelaki lisusu: « Nakosala boye: nakobuka bibombelo na ngai mpo na kotonga bibombelo oyo eleki minene, nakobomba kuna ble na ngai nyonso mpe biloko na ngai mosusu.
Kꞌisbꞌal rech xubꞌij: “Wetaꞌm jas kinbꞌano, kintukij na ri nukꞌolibꞌal jawjeꞌ ri kinyak wi ri uwach ri nutikoꞌn, kinyak chi na jun sibꞌalaj nim cho ri kꞌo kan nabꞌe, rech utz kinbꞌan chuyakik ronojel ri nutikoꞌn.
19 Sima na yango, nakomilobela: ‹ Oh bomoi na ngai, otondi na biloko oyo ebombami mpo na mibu ebele; pema na yo, lia, mela mpe sepela! › »
Kinbꞌij kꞌu na, wanimaꞌ sibꞌalaj kꞌi ajastaq rech kꞌi junabꞌ yakalik. Xaq bꞌa chatuxlanoq, chatwoꞌq, chatqumunoq, chakiꞌkotebꞌej ri kꞌaslemal.”
20 Kasi Nzambe alobaki na ye: « Zoba! Na butu ya lelo kaka, okokufa. Bongo nani akokoma nkolo biloko nyonso oyo ondukaki mpo na yo moko? »
Xubꞌij kꞌu ri Dios che: “¡Konalaj achi! Chaqꞌabꞌ kamik katkamik. ¿Jachin kꞌu pa uqꞌabꞌ kakanaj wi kan ri ajastaq ri amulim?”
21 Ekozala bongo mpo na moto nyonso oyo andukaka bomengo mpo na ye moko, kasi alukaka te kozala mozwi na miso ya Nzambe.
Jewaꞌ kakꞌulmataj kukꞌ ri winaq ri kakimulij qꞌinomal xaq ke aꞌreꞌ, man are ta kakitzukuj kuꞌx qꞌinomabꞌ cho ri Dios.
22 Bongo Yesu alobaki na bayekoli na Ye: — Yango wana, nazali koloba na bino: bomitungisaka te na tina na bomoi na bino, na komituna: tokolia nini? To na tina na banzoto na bino, na komituna: Tokolata nini?
Kꞌa te riꞌ xubꞌij ri Jesús chike ri utijoxelabꞌ: Rumal riꞌ kinbꞌij chiꞌwe we are ri Dios yoꞌwinaq ri ikꞌaslemal, are xuqujeꞌ kayoꞌw na ri iwa, we are ri Dios yoꞌwinaq ri ityoꞌjal are xuqujeꞌ kayoꞌw na ri iwatzꞌyaq.
23 Pamba te bomoi eleki bilei na tina, mpe nzoto eleki bilamba na tina.
Are nim na rajil ri kꞌaslemal cho ri tijowik rij, je xuqujeꞌ are nim ubꞌanik ri ityoꞌjal cho ri iwatzꞌyaq.
24 Botala bayanganga: elonaka nkona te, ebukaka bambuma te, ezali te na ebombelo bambuma to na ebombelo bilei; kasi Nzambe aleisaka yango. Nzokande bino, boleki bandeke na motuya.
¡Chiꞌwilampe ri joj! Man keꞌtikoꞌnij taj, xuqujeꞌ man kejachꞌan taj, xuqujeꞌ Man kꞌo ta kikaxon chuyakik ri kakijachꞌo. Pune jeriꞌ, ri Dios kuya kiwa. Ix kꞌut ix kꞌo na chikiwach ri aꞌwaj ri kerapinik.
25 Nani kati na bino, na nzela ya mitungisi na ye, akoki kobakisa ata ngonga moko na molayi ya bomoi na ye?
¿Jachin ta kꞌu chiꞌwe rukꞌ ri kakꞌaxkꞌobꞌ ukꞌuꞌx kakwinik kuya jubꞌiqꞌ uwiꞌ ri ukꞌaslemal?
26 Soki bokoki kosala te makambo oyo ya mike-mike, bongo mpo na nini komitungisa na tina na makambo mosusu?
¿Jas che kakꞌaxkꞌobꞌ ikꞌuꞌx chike nikꞌaj winaq chik, la man kinaꞌo chi man kixkwin ta chubꞌanik xa ta ne jun nitzꞌ laj jastaq?
27 Botala ndenge bafololo ya lisi ekolaka! Esalaka te, etongaka bilamba te; nzokande, nazali koloba na bino, ezala ye moko mokonzi Salomo, kati na nkembo na ye nyonso, atikalaki kolata te lokola moko kati na yango.
Chiwilampeꞌ ri kotzꞌiꞌj, man kechakun taj, man kakisol ta bꞌatzꞌ, pune jeriꞌ, ri Salomón rukꞌ ronojel ri ujuluwem man xkwin taj je xatzꞌyaqinik jetaq ri aꞌreꞌ.
28 Soki Nzambe alatisaka bongo matiti oyo, lelo, ezali kati na bilanga, mpe, lobi, ekobwakama na moto, akozanga te kolatisa bino, bato ya kondima moke?
We jeriꞌ kubꞌan ri Dios kukꞌ ri qꞌayes, ri tikil kamik cho ri saq chweꞌq kꞌut kaporoxik, are kꞌu mat kuya iwatzꞌyaq ix, winaq ri xa nitzꞌ ikojobꞌal.
29 Bomitungisaka te na tina na biloko ya kolia to ya komela, bolongola yango na makanisi na bino.
Xaq jeriꞌ man kakꞌaxkꞌobꞌ ta ikꞌuꞌx che ri kitijo xuqujeꞌ ri kiqumuj, chixtanal che uchomaxik rij.
30 Pamba te ezali bapagano ya mokili oyo nde balukaka-lukaka biloko wana nyonso. Tata na bino ayebi malamu ete bozali na bosenga na yango.
Ri winaq aꞌjuwachulew are kitereneꞌm utzukuxik ronojel waꞌ we jastaq riꞌ, ri iTat kꞌut retaꞌm chi rajawaxik ronojel waꞌ we jastaq riꞌ chiꞌwe.
31 Bolukaka nde liboso Bokonzi ya Nzambe, bongo bakobakisela bino biloko wana nyonso.
Are chitzukuj ix ri rawajarem ri Dios, xaq kꞌu katerebꞌax na uyaꞌik ronojel waꞌ we jastaq riꞌ chiꞌwe.
32 Oh etonga moke, bobanga te! Pamba te Tata na bino asepelaki kopesa bino Bokonzi!
Ri utz laj urayibꞌal ukꞌuꞌx ri Tataxel are chi kuya na ri ajawarem chiꞌwe, man kixiꞌj ta bꞌa iwibꞌ alaj taq nuchij.
33 Boteka biloko na bino mpe bokaba epai ya babola mbongo oyo bokozwa. Bosala mpo na bolamu na bino mabenga oyo etobokaka te; bonduka bomengo kati na Likolo epai wapi ekoki kobeba te, moyibi akoki kopusana te mpe nselele ekoki kobebisa te;
Chikꞌayij ri ijastaq rech kiya kirajil ri kajawataj chike. Chiloqꞌo yakbꞌal irajil ri man kajar taj, chimulij ri iqꞌinomal chilaꞌ chikaj, jawjeꞌ e maj wi eleqꞌomabꞌ, xuqujeꞌ maj iꞌxjut kok che.
34 pamba te epai bomengo na bino ezali, kuna mpe motema na bino ekozala.
Rumal ri iwanimaꞌ kakꞌojiꞌ na jawjeꞌ ri kꞌo wi ri iqꞌinomal.
35 Bomilengela mpo na mosala mpe bobatela minda na bino ya kopela.
Chitzija bꞌa ri qꞌaqꞌ tunabꞌal, chisukꞌumaj iwibꞌ, chikojo ri iwatzꞌyaq ri jas xaqareꞌ chiꞌwe.
36 Bozala lokola bato oyo bazali kozela bozongi ya nkolo na bango wuta na feti ya libala, mpo ete bafungolela ye ekuke tango kaka akoya mpe akobeta ekuke.
Je chixnoꞌjinoq jetaq ri kakibꞌan ri ajchakibꞌ aninaq kakijaq ri uchiꞌ ja cho ri kipatrón ri upetik pa ri nimaqꞌij rech jun kꞌulanem.
37 Esengo na basali oyo nkolo, tango akoya, akokuta bazali kosenzela! Nazali koloba na bino penza ya solo: nkolo mpe akolata elamba na ye ya mosala, akovandisa bango na mesa, mpe akoya kopesa bango bilei.
Utz ke ri patanijelabꞌ ri kuleꞌriqitajoq kayeꞌm apanoq ri kajaw. Qas kinbꞌij chiꞌwe, are kul ri kajaw kukꞌex riꞌ ri ratzꞌyaq, kuꞌtaq pa tꞌuyulem ri e rajchakibꞌ, xuqujeꞌ kok chikipatanixik.
38 Ekozala penza esengo mpo na basali oyo nkolo akokuta bazali kosenzela, ezala ayei na ngonga ya midi ya butu to liboso ete tongo etana.
Jeꞌ, utz ke ri ajchakibꞌ ri pune nikꞌaj aqꞌabꞌ, o sibꞌalaj aqꞌabꞌ kisukꞌumam apanoq kibꞌ are kuleꞌriqitajoq.
39 Kasi bososola malamu likambo oyo: soki nkolo ndako ayebaki ngonga oyo moyibi akoya, alingaki kopekisa ye kokota kati na ndako na ye.
Chichꞌobꞌo kꞌu rij we riꞌ, we kꞌo jun ajchoqꞌe jun ja ri retaꞌm jas qꞌotaj kok ri elaqꞌom pa ri rachoch, kakꞌasiꞌ riꞌ chuchajixik rech man kok ta ri elaqꞌom pa ri ja.
40 Bino mpe bomilengela, pamba te Mwana na Moto akoya na ngonga oyo bozali kokanisa kutu te kozela Ye.
Rajawaxik je kibꞌan apanoq ix, rumal chi ri uKꞌojol ri Achi kapetik are man ichomanik ta apanoq.
41 Petelo atunaki Yesu: — Nkolo, ozali koloba lisese oyo mpo na biso to mpo na bato nyonso?
Are kꞌu ri Pedro xubꞌij che ri Jesús: Ajawxel ¿la chike konojel le winaq katzijoj wi la we kꞌambꞌejabꞌal noꞌj riꞌ o xaq chaqe uj?
42 Nkolo azongisaki: — Nani mobateli bomengo ya sembo mpe ya mayele epai ya nani nkolo akopesa mokumba ya kokamba basali na ye mpo na kopesaka bango bilei na bango na tango oyo ekoki?
Xubꞌij ri Jesús: ¿La kariqitaj jun utz laj patanijel ri kꞌo retaꞌmabꞌal, kachilibꞌex kan che kuya kiwa ri ajchakibꞌ pa ri kꞌyaqalik qꞌotaj?
43 Esengo na mosali oyo nkolo na ye, tango akozonga, akokuta azali kosala bongo!
Utz rech ri ajchak ri are katzalij loq ri rajaw tajin kubꞌan apanoq ri upatan.
44 Nazali koloba na bino penza ya solo: nkolo na ye akopesa ye mokumba ya kobatela biloko na ye nyonso.
Qas kinbꞌij chiꞌwe, riꞌ ri winaq riꞌ kukoj che chajil rech ronojel ri ujastaq.
45 Kasi soki mosali yango amilobeli: « Nkolo na ngai awumeli mpo na kozonga, » mpe akomi kobeta basali mpe basi basali; kolia, komela masanga mpe kolangwa,
Jas kꞌu kakꞌulmataj riꞌ we kuchomaj ri ajchak chi kabꞌeyetaj riꞌ ri wajaw, kuchapleꞌj kꞌut kichꞌayik ri ajchakibꞌ achyabꞌ xuqujeꞌ ixoqibꞌ, kuchapleꞌj waꞌim xuqujeꞌ qꞌabꞌarik.
46 nkolo ya mosali yango akozonga na mokolo oyo ye, mosali, azali kozela ye te, mpe na ngonga oyo ayebi te. Boye akokata-kata ye na biteni mpe akotia ye esika moko na basali oyo bazangi bosembo.
Katzalij kꞌu loq ri rajaw we ajchak riꞌ, pa ri qꞌij xuqujeꞌ pa ri qꞌotaj ri man ayeꞌtal ta apanoq rumal ri rajchak, kaqꞌat kꞌu na tzij puꞌwiꞌ jetaq ri kabꞌan chike ri man e kojonelabꞌ taj.
47 Mosali oyo ayebi posa ya nkolo na ye, kasi amilengeli te to asali te kolanda posa ya nkolo na ye, akobetama fimbu ebele.
Kul chꞌaya kꞌu na ri patanijel ri man ubꞌanom ta apanoq jas ri karaj ri patrón.
48 Kasi mosali oyo ayebi te posa ya nkolo na ye mpe asali makambo oyo ebongi na etumbu, akobetama fimbu moke. Na moto oyo bapesi mingi, bakosenga ye mpe mingi; mpe bakotuna na moto na moto kolanda mokumba oyo bapesi ye: na moto oyo bapesi mingi, bakotuna ye mpe mingi; mpe na moto oyo bapesi moke, bakotuna ye moke.
Ri patanijel kꞌut ri man retaꞌm taj jas ri rayibꞌal ukꞌuꞌx ri rajaw, kubꞌan kꞌu apanoq jun jastaq ri man utz taj, kaqꞌat tzij riꞌ puꞌwiꞌ xa kꞌu man sibꞌalaj kꞌax taj kabꞌan che. Ri nim yaꞌtal che, nim na katoqꞌix che, xuqujeꞌ ri nim kuꞌlibꞌal kuꞌx yaꞌtal che, sibꞌalaj nim na kata che.
49 Nayei kotia moto na mokili, nazali na posa makasi ete moto yango emipelela.
Nukꞌamom la in qꞌaqꞌ cho ri uwachulew, kꞌo ta bꞌa ne wi kajinin chik.
50 Kasi ezali na libatisi moko oyo nasengeli kozwa, mpe tala ndenge nini nakomi motema moto-moto mpo na kozela kokokisama na yango!
Xa kꞌu kinikꞌow na pa ri jun kꞌax laj etabꞌal jetaq ri kabꞌan che ri qasanaꞌ, kꞌaxkꞌobꞌinaq kꞌu ri wanimaꞌ, kꞌa pa ri qꞌij ri kakꞌulmataj na we jastaq riꞌ.
51 Boni, bokanisi ete nayaki mpo na komema kimia na mokili? Kimia te, bokabwani nde.
¿Teꞌq pa ikꞌuꞌx ix chi jaꞌmaril nukꞌamom la cho ri uwachulew? Man je ta kꞌu riꞌ, tukinem nukꞌamom loq.
52 Pamba te, kobanda sik’oyo, bato mitano kati na libota moko bakokabwana: misato bakoyina mibale, mpe mibale bakoyina misato.
Kamik kꞌut kachapleꞌtaj bꞌik ri paꞌin ibꞌ pa ri ja kꞌolibꞌal, jawjeꞌ ri e kꞌo wi jobꞌ winaq, oꞌxibꞌ kakibꞌan na kikꞌulel chike ri e kebꞌ, xuqujeꞌ ri e kebꞌ winaq kuꞌx na kikꞌulel ri oxibꞌ.
53 Tata akoyina mwana na ye ya mobali, mpe mwana mobali akoyina tata na ye; mama akoyina mwana na ye ya mwasi, mpe mwana mwasi akoyina mama na ye; mama-bokilo akoyina mwasi ya mwana na ye ya mobali, mpe mwasi ya mwana mobali akoyina mama-bokilo na ye.
Kechꞌoꞌjin na ri tat rukꞌ ri ukꞌojol, ri kꞌojolaxel kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri utat, ri nan kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri ral ali, xuqujeꞌ ri ali kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri unan. Ri alibꞌ chuchuꞌ kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri ralibꞌ ali, xuqujeꞌ ri alibꞌatz kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri ralibꞌ ixoq.
54 Bongo alobaki lisusu na ebele ya bato: — Tango bomonaka mapata kobima na weste, bolobaka mbala moko: « Mvula elingi konoka, » mpe ekokisamaka bongo.
Xuqujeꞌ xubꞌij ri Jesús chike ri sibꞌalaj e kꞌi winaq: Kibꞌij ix chi kubꞌan jabꞌ are xaq kꞌa teꞌ kiwilo kapaqiꞌ la jun sutzꞌ, qas je kꞌu wi riꞌ kakꞌulmatajik.
55 Tango mopepe ya sude efulaka, bolobaka: « Molunge ekozala makasi penza, » mpe esalemaka bongo.
Are kape ri kyaqiqꞌ chuxukut ulew ri kajichꞌichꞌik kubꞌan qꞌaqꞌ waꞌ kixcha ix, qas je kꞌu wi riꞌ kakꞌulmatajik.
56 Bato ya bilongi mibale! Boyebi malamu kolimbola bilembo oyo bomonaka na mokili mpe na likolo, bongo mpo na nini bozali koyeba te kososola tango oyo?
Kawach taq winaq, iwetaꞌm kichꞌobꞌ rij ri kakꞌulmataj cho ri kaj xuqujeꞌ cho ri uwachulew. ¿Jas kꞌu che man kixkwin taj kisol rij ri qꞌotaj ri uj kꞌo wi kamik?
57 Mpo na nini bososolaka te, mpo na bino moko, makambo oyo ezali sembo?
¿Jas che man kichomaj taj ri qas sukꞌ ubꞌanik?
58 Soki ozali kokende na esambiselo elongo na moto oyo afundi yo, sala nyonso mpo ete oyokana na ye, wana bozali nanu na nzela. Soki te, akokumba yo epai ya mosambisi, mosambisi akokaba yo na maboko ya bakengeli, mpe bakengeli bakobwaka yo kati na boloko.
We kꞌo ne jun akꞌulel, ri rumal re kꞌa te cho ri qꞌatbꞌal tzij, chatzukuj jas kabꞌan che utayik toqꞌobꞌ che pa ri bꞌe, rech man katukꞌam ta bꞌik cho ri qꞌatal tzij, riꞌ ri qꞌatal tzij katuya bꞌik puꞌqꞌabꞌ ri katkꞌamow bꞌik pa cheꞌ rech katok kanoq pa cheꞌ.
59 Nazali koloba na yo: okobima na boloko soki kaka ofuti niongo na yo kino na mbongo ya suka ya bibende.
Kinbꞌij kꞌu chawe chi we man katoj kan ri kꞌisbꞌal centaw akꞌas, man katel ta la riꞌ chilaꞌ.