< Ebandeli 43 >
1 Nzala makasi ekotaki kati na mokili.
and [the] famine heavy in/on/with land: country/planet
2 Tango libota ya Jakobi baliaki biloko nyonso oyo bamemaki wuta na Ejipito, Jakobi alobaki na bana na ye: — Bozonga kuna kosomba ndambo ya biloko.
and to be like/as as which to end: expend to/for to eat [obj] [the] grain which to come (in): bring from Egypt and to say to(wards) them father their to return: again to buy grain to/for us little food
3 Yuda azongisaki: — Moto wana alobaki na biso ete tozonga kuna te soki ndeko na biso azali elongo na biso te.
and to say to(wards) him Judah to/for to say to testify to testify in/on/with us [the] man to/for to say not to see: see face my lest brother: male-sibling your with you
4 Soki otiki ndeko na biso kokende elongo na biso, wana tokokende na Ejipito mpe tokosombela yo biloko.
if there you to send: depart [obj] brother: male-sibling our with us to go down and to buy grain to/for you food
5 Kasi soki otiki ye te, biso mpe tokokende te; pamba te moto wana ayebisaki biso malamu: « Bokotelema liboso na ngai te soki ndeko na bino azali te. »
and if nothing you to send: depart not to go down for [the] man to say to(wards) us not to see: see face my lest brother: male-sibling your with you
6 Isalaele azongisaki: — Mpo na nini bosali ngai mabe boye? Mpo na nini boyebisaki moto wana ete bozali na ndeko mosusu?
and to say Israel to/for what? be evil to/for me to/for to tell to/for man still to/for you brother: male-sibling
7 Bazongisaki: — Moto yango atunaki biso malamu makambo oyo etali biso moko mpe libota na biso. Atunaki biso: « Tata na bino azali nanu na bomoi? Bozali na ndeko mosusu ya mobali? » Mpe biso topesaki eyano na mituna na ye. Tokokaki te koyeba ete akoloba na biso: « Boya na ndeko na bino ya mobali awa. »
and to say to ask to ask [the] man to/for us and to/for relatives our to/for to say still father your alive there to/for you brother: male-sibling and to tell to/for him upon lip: according [the] word [the] these to know to know for to say to go down [obj] brother: male-sibling your
8 Yuda ayebisaki tata na ye Isalaele: — Tata, tika Benjame akende elongo na ngai. Tokotelema mpe tokokende mpo ete biso elongo na yo mpe bana na biso, tozala na bomoi, kasi tokufa te na nzala.
and to say Judah to(wards) Israel father his to send: depart [emph?] [the] youth with me and to arise: rise and to go: went and to live and not to die also we also you(m. s.) also child our
9 Nandimi kobatela ye; boye okotuna ye na maboko na ngai. Soki nazongiseli yo ye te mpe namemi ye liboso na yo te, tika ete nazala na ngambo epai na yo bomoi na ngai mobimba.
I to pledge him from hand my to seek him if not to come (in): bring him to(wards) you and to set him to/for face: before your and to sin to/for you all [the] day: always
10 Soki towumelaki te, tokokaki kozonga mbala ya mibale.
for unless to delay for now to return: return this beat
11 Tata na bango Isalaele alobaki na bango: — Soki esengeli kozala bongo, wana bosala boye: botia na basaki na bino biloko oyo eleki kitoko kati na mokili mpe bopesa yango lokola kado epai ya moto wana: ndambo ya mafuta ya solo kitoko, ndambo ya mafuta ya nzoyi, biloko ya mike-mike ya solo kitoko, lodanumi, pisitashi mpe bambuma ya amande.
and to say to(wards) them Israel father their if so then this to make: do to take: take from best [the] land: country/planet in/on/with article/utensil your and to go down to/for man offering: gift little balsam and little honey tragacanth gum and myrrh pistachio and almond
12 Bozwa mbala mibale motuya ya mbongo oyo ezalaki kati na basaki na bino mpe bozongisa mbongo oyo bokutaki na basaki na bino; tango mosusu ezalaki libunga.
and silver: money second to take: take in/on/with hand: themselves your and [obj] [the] silver: money [the] to return: return in/on/with lip sack your to return: return in/on/with hand: themselves your perhaps mistake he/she/it
13 Bozwa ndeko na bino ya mobali, botelema mpe bozonga epai ya moto wana.
and [obj] brother: male-sibling your to take: take and to arise: rise to return: again to(wards) [the] man
14 Tika ete Nzambe-Na-Nguya-Nyonso ayokela bino mawa tango bokotelema liboso ya moto wana, mpo ete bokoka kozwa ndeko na bino mosusu, mpe Benjame azonga elongo na bino. Kasi mpo na ngai, soki nakozanga bana, malamu nazanga bango!
and God Almighty to give: give to/for you compassion to/for face: before [the] man and to send: depart to/for you [obj] brother: male-sibling your another and [obj] Benjamin and I like/as as which be bereaved be bereaved
15 Boye bato yango bazwaki bakado; bazwaki lisusu mbala mibale motuya ya mbongo oyo ezalaki na basaki na bango mpe Benjame. Bakendeki na Ejipito mpe bamilakisaki na miso ya Jozefi.
and to take: take [the] human [obj] [the] offering: gift [the] this and second silver: money to take: take in/on/with hand: to their and [obj] Benjamin and to arise: rise and to go down Egypt and to stand: stand to/for face: before Joseph
16 Tango Jozefi amonaki Benjame elongo na bango, alobaki na moto oyo azalaki na mokumba ya kobatela bozwi na ye: « Mema bato oyo na ndako na ngai; boboma nyama moko mpe bolamba yango mpo ete bato oyo bakolia elongo na ngai na midi. »
and to see: see Joseph with them [obj] Benjamin and to say to/for which upon house: home his to come (in): bring [obj] [the] human [the] house: home [to] and to slaughter slaughter and to establish: prepare for with me to eat [the] human in/on/with midday
17 Moto yango asalaki ndenge kaka Jozefi alobaki na ye mpe amemaki bango na ndako ya Jozefi.
and to make: do [the] man like/as as which to say Joseph and to come (in): bring [the] man [obj] [the] human house: home [to] Joseph
18 Bato yango babangaki makasi tango bamemaki bango na ndako ya Jozefi mpe bazalaki kolobana bango na bango: — Bamemi biso awa likolo ya mbongo oyo batiaki na basaki na biso, na mbala ya liboso. Bakokweya likolo na biso, bakolonga biso, bakokanga biso lokola bawumbu mpe bakozwa ba-ane na biso.
and to fear [the] human for to come (in): bring house: home Joseph and to say upon word: because [the] silver: money [the] to return: return in/on/with sack our in/on/with beginning we to come (in): bring to/for to roll upon us and to/for to fall: fall upon us and to/for to take: take [obj] us to/for servant/slave and [obj] donkey our
19 Bapusanaki pembeni ya moto oyo azalaki na mokumba ya kobatela bozwi ya ndako ya Jozefi mpe balobaki na ye na ekuke ya ndako:
and to approach: approach to(wards) [the] man which upon house: household Joseph and to speak: speak to(wards) him entrance [the] house: home
20 — Limbisa biso, nkolo na ngai! Toyaki mbala ya liboso mpo na kosomba biloko ya kolia;
and to say please lord my to go down to go down in/on/with beginning to/for to buy grain food
21 kasi tango totelemaki na esika ya kolekisa butu, tofungolaki basaki na biso; mpe moko na moko kati na biso amonaki mbongo na ye kati na saki na ye ndenge kaka ezalaki, yango wana tozongi na yango.
and to be for to come (in): come to(wards) [the] lodging and to open [emph?] [obj] sack our and behold silver: money man: anyone in/on/with lip sack his silver: money our in/on/with weight his and to return: again [obj] him in/on/with hand: themselves our
22 Tomemi mbongo mosusu mpo na kosomba biloko ya kolia, toyebi te nani azongisaki mbongo na biso na basaki na biso.
and silver: money another to go down in/on/with hand: themselves our to/for to buy grain food not to know who? to set: put silver: money our in/on/with sack our
23 Alobaki na bango: — Malamu! Bobanga te. Ezali Nzambe na bino, Nzambe ya tata na bino, nde atiaki bomengo kati na basaki na bino. Kasi mpo na mbongo na bino, ngai nazwaki yango. Sima, amemelaki bango Simeoni.
and to say peace to/for you not to fear God your and God father your to give: put to/for you treasure in/on/with sack your silver: money your to come (in): come to(wards) me and to come out: send to(wards) them [obj] Simeon
24 Moto yango akotisaki bango na ndako ya Jozefi, apesaki bango mayi ya kosukola makolo mpe abongisaki bilei mpo na ba-ane na bango.
and to come (in): bring [the] man [obj] [the] human house: home [to] Joseph and to give: give water and to wash: wash foot their and to give: give fodder to/for donkey their
25 Babongisaki bakado na bango mpo na boyei ya Jozefi na midi, pamba te bayokaki ete bakolia kuna.
and to establish: prepare [obj] [the] offering: gift till to come (in): come Joseph in/on/with midday for to hear: hear for there to eat food: bread
26 Tango Jozefi ayaki na ndako, bapesaki ye bakado oyo bamemaki na ndako mpe bagumbamaki liboso na ye mito na se.
and to come (in): come Joseph [the] house: home [to] and to come (in): bring to/for him [obj] [the] offering: gift which in/on/with hand: to their [the] house: home [to] and to bow to/for him land: soil [to]
27 Atunaki bango: — Boni, bozali malamu? Abakisaki: — Boni tata na bino ya mobange oyo boyebisaki ngai, azali malamu?
and to ask to/for them to/for peace: well-being and to say peace: well-being father your [the] old which to say still he alive
28 Bazongisaki: — Mosali na yo, tata na biso, azali nanu na bomoi mpe azali malamu. Bakitisaki mito mpe bagumbamaki liboso na ye.
and to say peace: well-being to/for servant/slave your to/for father our still he alive and to bow (and to bow *Q(K)*)
29 Tango Jozefi atombolaki miso, amonaki Benjame, ndeko na ye ya mobali, mwana ya mama na ye. Atunaki: — Ye wana nde ndeko na bino ya suka oyo boyebisaki ngai? Abakisaki: — Tika ete Nzambe atalisa yo ngolu na Ye.
and to lift: look eye his and to see: see [obj] Benjamin brother: male-sibling his son: child mother his and to say this brother: male-sibling your [the] small: young which to say to(wards) me and to say God be gracious you son: child my
30 Jozefi ayokaki pasi makasi na motema tango amonaki ndeko na ye, akimaki mbangu na libanda mpe alukaki esika mpo na kolela. Akotaki na shambre na ye mpe alelaki kuna.
and to hasten Joseph for to grow warm compassion his to(wards) brother: male-sibling his and to seek to/for to weep and to come (in): come [the] chamber [to] and to weep there [to]
31 Tango asilisaki kosukola elongi na ye, abimaki libanda, akangaki motema mpe alobaki: — Botia biloko ya kolia na mesa.
and to wash: wash face his and to come out: come and to refrain and to say to set: put food
32 Batielaki Jozefi bilei na mesa na ye moko, bandeko na ye mpe na mesa na bango; bongo bato ya Ejipito oyo bazalaki kolia na ye esika moko, bango mpe na mesa na bango, pamba te bato ya Ejipito bakokaki te kolia esika moko na Ba-Ebre, pamba te ezalaki ekila mpo na bato ya Ejipito.
and to set: put to/for him to/for alone him and to/for them to/for alone them and to/for Egyptian [the] to eat with him to/for alone them for not be able [emph?] [the] Egyptian to/for to eat with [the] Hebrew food for abomination he/she/it to/for Egyptian
33 Bavandisaki bango, kobanda na mwana ya liboso kino na oyo ya suka, bazalaki kotalana bango na bango na kokamwa.
and to dwell to/for face: before his [the] firstborn like/as birthright his and [the] little like/as youth his and to astounded [the] human man: anyone to(wards) neighbor his
34 Jozefi apesaki bango biloko oyo ewutaki na mesa na ye; mpe Benjame azwaki mbala mitano koleka bango nyonso. Na bongo, bamelaki elongo na ye mpe balangwaki.
and to lift: bear tribute from with face: before his to(wards) them and to multiply tribute Benjamin from tribute all their five hand: times and to drink and be drunk with him