Ebandeli 38
1 Nzokande na tango wana, Yuda atikaki bandeko na ye mpe akendeki kovanda epai ya Ira, moto ya Adulami.
Basa naa ma, Yahuda lao hela odꞌi-aꞌa nara, de leo no nonoo na Hira sia kambo Adulam.
2 Yuda akutanaki kuna na mwana mwasi ya Shuwa, moto ya Kanana. Abalaki ye mpe asangisaki na ye nzoto.
Sia naa, hambu amaꞌ esa, atahori Kanaꞌan, naran Sua. Yahuda hii Sua ana feto na esa, de ruꞌa se sao. De ana bꞌonggi ana touꞌ hira matutunggaꞌ.
3 Mwasi yango akomaki na zemi mpe abotelaki Yuda mwana mobali. Mpe Yuda apesaki ye kombo « Eri. »
Ana ka esa na, ara babꞌae e, Er.
4 Mwasi yango azwaki lisusu zemi mpe abotaki mwana mobali; apesaki ye kombo « Onani. »
Boe ma karua na, ara babꞌae e, Onan.
5 Abotaki mwana mobali mosusu mpe apesaki ye kombo « Shela. » Yuda azalaki na Kezibi tango mwasi na ye abotaki mwana ya misato.
Ma katelu na, naran Sela. Bonggi Sela ma, ara lali risiꞌ kambo feaꞌ, naran Kesib.
6 Yuda abalelaki Eri, mwana na ye ya liboso, mwasi: Tamari.
Ana kaesa na, Er, naꞌamoko boe, Yahuda neu natane fee ne ana fetoꞌ esa, naran Tamar. De ruꞌa se sao.
7 Kasi Eri, mwana liboso ya Yuda, azalaki moto mabe na miso ya Yawe; yango wana Yawe abomaki ye.
Te Er naa, deꞌulaka na seli. Naa de, Lamatualain hukun nisa e. De ana mate nda hela anaꞌ sa.
8 Bongo Yuda alobaki na Onani: « Sangisa nzoto na semeki na yo mpo ete obota bana mpo na ndeko na yo ya mobali oyo akufa. »
Basa ma, Yahuda denu ana karua na nae, “Onan! Aꞌa ma mate ena, te nda ma anaꞌ sa. De ia naa, tungga atahori lasiꞌ ra, musi nggati aꞌa ma fo sao mala sao na. Fo fee aꞌa ma tititi-nonosiꞌ.”
9 Kasi lokola Onani ayebaki ete bana oyo bakobotama bakozala ya ye te, azalaki kobwaka mayi na ye ya mibali na mabele tango nyonso azalaki kosangisa nzoto na semeki na ye, mpo ete abotela ndeko na ye ya mobali bana te.
Onan nahine adat naa ena. Te ana nda nau fee tititi-nonosiꞌ neu aꞌa na Er sa. De mete ma ana sungguꞌ no Tamar, naa, ana nggari hendi fini a, naa fo Tamar nda bꞌonggi sa.
10 Likambo oyo Onani azalaki kosala ezalaki kosepelisa Yawe te. Boye ye mpe lisusu, Yawe abomaki ye.
Onan tatao na taꞌo naa, tao fee Lamatualain namanasa seli. Naa de Lamatualain o hukun nisa e boe.
11 Yuda alobaki na Tamari, bokilo na ye ya mwasi: « Lokola okufisi mibali, kende kovanda na ndako ya tata na yo kino Shela, mwana na ngai ya mobali, akokoma mokolo. » Pamba te azalaki komilobela: « Tango mosusu ye mpe akoki kokufa lokola bandeko na ye ya mibali. » Boye Tamari akendeki kovanda na ndako ya tata na ye.
Huu Yahuda ana nara ruꞌa se mana sao Tamar mate ena, de ana namatau. Ana duꞌa, afiꞌ losa ana muri na Sela sao nala Tamar, ma ana o mate boe. Naa de, nafadꞌe ana feto feu na Tamar nae, “Ana ngge. Malole lenaꞌ baliꞌ misiꞌ ina-ama mara leo. Dei fo ana ngga Sela naꞌamoko fo, baliꞌ uma sao mala e.” Boe ma Tamar baliꞌ.
12 Sima na tango molayi, mwana mwasi ya Shuwa, mwasi ya Yuda, akufaki. Lokola tango na ye ya matanga esilaki, Yuda akendeki na Timina epai ya bato oyo bazalaki kolongola bapwale ya bameme na ye. Boye, moninga na ye Ira, moto ya Adulami, akendeki elongo na ye.
Nda doo sa ma, Yahuda sao na mate. De ana susa losa fai sususaꞌ basa. Basa naa ma, ana noꞌe nonoo na naran Hira, de ruꞌa se kambo Timna reu. Sia naa, atahori ra raꞌabꞌue nggute bibꞌi lombo fuluꞌ, fo seo.
13 Tango bayebisaki Tamari: « Bokilo na yo ya mobali azali kokende na Timina mpo na kolongolisa bapwale ya bameme na ye, »
Boe ma atahori rafadꞌe Tamar rae, “Ama ari ma, Timna neu tungga fefetas nggute bibꞌi lombo fuluꞌ.”
14 alongolaki bilamba na ye ya mwasi akufisa mobali mpe amizipaki elongi na vwale mpo ete bayeba ye lisusu te. Avandaki na ekuke ya Enayimi oyo ezalaki na nzela ya Timina, pamba te amonaki ete Shela akolaki, kasi bapesaki ye te na libala epai ya Shela.
Leleꞌ naa, Yahuda ana muri na Sela naꞌamoko ena. Te Tamar nahine nae ama ari na nda nau fee eni sao nala Sela sa. Boe ma Tamar sangga dalaꞌ fo noꞌe hak na. De ana olu hendi bua ina-falu na, ma nggati bua meulauꞌ. Ana lalaa langgan ma mboti matan nendiꞌ lafe anaꞌ. De neu endoꞌ sia kambo Enaim lelesu ine na, sia dalaꞌ nisiꞌ Timna neu.
15 Tango Yuda amonaki ye, akanisaki ete azali mwasi ya ndumba, pamba te azipaki elongi na ye.
Leleꞌ Yahuda tungga lelesu ineꞌ a, nita inaꞌ esa. Nae neꞌo ina dalaꞌ, huu Tamar koao no bua-baꞌu na, ma mboti mata na.
16 Lokola Yuda ayebaki te ete ezali bokilo na ye ya mwasi, apusanaki na esika oyo azalaki, pembeni ya nzela, mpe alobaki na ye: — Yaka, ndima ete tosangisa na yo nzoto. Tamari atunaki: — Okopesa ngai nini soki osangisi na ngai nzoto?
Yahuda nda bubꞌuluꞌ nae, naa eni ana feto feu na sa. Dadꞌi ana neu deka-deka inaꞌ naa, de natane nae, “We! Mete ma au o ho naa, moꞌe baꞌu sa?” Tamar nataa nae, “Neu. Miaꞌ a amaꞌ hihii na.”
17 Yuda azongisaki: — Nakotindela yo mwana ntaba oyo nakozwa na etonga na ngai. Tamari atunaki lisusu: — Ndanga nini okosimbisa ngai kino tango okotindela ngai yango?
Yahuda naloe nae, “Ona bee, au fee hiek esa, do?” Tamar naselu nae, “Malole, Amaꞌ. Sadꞌi fee au toꞌu saa dadꞌi neu nemehereꞌ dei. Losa sudꞌiꞌ a fai hiraꞌ amaꞌ haitua hiek a nema.”
18 Yuda alobaki: — Ndanga nini olingi ete nasimbisa yo? Tamari azongisaki: — Lopete na yo, singa na yo mpe lingenda na yo, oyo osimbi na loboko. Boye Yuda apesaki ye yango, asangisaki na ye nzoto mpe Tamari akomaki na zemi.
Boe ma Yahuda natane nae, “Au fee saa dadꞌi neu nemehereꞌ?” Tamar nataa nae, “Amaꞌ fee hela cap fo mana doko-dokoꞌ, no tali na sia boto ma. Ma lao hela teteas boe.” Rena taꞌo naa, ma Yahuda fee basa saa naa ra neu e. De ruꞌa se reu sungguꞌ raꞌabꞌue. Basa ma, Tamar baliꞌ. Ana olu hendi bua-baꞌu meulau na no lafe anaꞌ naa, de pake baliꞌ bua-baꞌu ina falu na. Nda bubꞌuluꞌ sa te, Tamar nairu.
19 Tamari atelemaki mpe akendeki; alongolaki vwale na ye mpe azongisaki lisusu na nzoto bilamba na ye ya mwasi akufisa mobali.
20 Boye Yuda atindaki moninga na ye Ira, moto ya Adulami, mpo ete amemela mwasi yango mwana ntaba mpe azwa ndanga oyo asimbisaki ye. Kasi Ira amonaki ye te.
Nda doo sa fai, Yahuda noꞌe tulun nonoo na Hira nae, “Mendi hiek ia fee ina dalaꞌ sia Enaim dei, fo haꞌi mala baliꞌ au sudꞌi a saa ngga fo ana toꞌu a.” Hira neu losa naa ma, natane neu nema, te nda nandaa no inaꞌ naa sa.
21 Boye atunaki epai ya bavandi ya esika wana, na Enayimi: — Wapi mwasi ya ndumba oyo azalaki na nzela, na Enayimi? Bazongiselaki ye: — Esika oyo etikala kozala na mwasi ya ndumba te.
Boe ma natane atahori mana sia naa ra nae, “We! Hei mita ina dalaꞌ fo laꞌefa naa ana endoꞌ sia lelesu ineꞌ ia, do? Ana sia bee?” Te rataa rae, “Amaꞌ, ina dalaꞌ nese ia.”
22 Ira azongaki epai ya Yuda mpe ayebisaki ye: — Namoni ye te; kutu bavandi ya Enayimi bayebisi ngai ete mwasi ya ndumba atikala kozala na esika wana te.
De Hira baliꞌ nisiꞌ Yahuda neu. Nafadꞌe nae, “Au nda undaa o inaꞌ naa sa. Au sangga-sangga, te atahori rae, ina dalaꞌ nese naa.”
23 Yuda alobaki: — Atikala na biloko oyo azwaki, noki te tokobima babolole. Ngai nazali na likambo te; natindeli ye mwana ntaba, mpe yo omoni ye te.
Yahuda nataa nae, “Hela sudꞌi a saa naa ra, fo ana soa se. Sadꞌi atahori afiꞌ tao raꞌamamaeꞌ hita. Au ae bae, te nda tandaa to e sa na.”
24 Sima na sanza misato, bayebisaki Yuda: — Tamari, bokilo na yo ya mwasi, asalaki kindumba, mpe tala kutu akomi na zemi. Yuda alobaki: — Babimisa ye mpe batumba ye na moto!
Seli fula telu ma, atahori reu rafadꞌe Yahuda rae, “Ana feto feu ma Tamar tao ao na dadꞌi ina dalaꞌ. De ia naa ana nairu ena.” Rena taꞌo naa, ma Yahuda namanasa seli. De ana parenda atahori nara nae, “Mi lea mo inaꞌ naa nema, fo lalangge e horis!”
25 Wana bazalaki kobimisa ye libanda, Tamari atindaki sango oyo epai ya Yuda, bokilo na ye: — Nazali na zemi ya nkolo biloko oyo. Mpe abakisaki: — Tala soki okoki koyeba nani azali nkolo ya lopete oyo, ya singa oyo mpe ya lingenda oyo.
De reu lea rendi Tamar. Te ana haꞌi cap no teteas a. Boe ma ana denu rafadꞌe ama ari na nae, “Amaꞌ, tulun paresaꞌ sudꞌi a saa ia ra dei. Tenu-enaꞌ cap ma teteas ia, tao au uiru.”
26 Yuda asosolaki ete ezali biloko na ye mpe alobaki: — Azali sembo koleka ngai, pamba te nabalisaki ye te epai ya Shela, mwana na ngai ya mobali. Boye Yuda atikalaki lisusu te kosangisa na ye nzoto.
Nita sudꞌi a saa naa ra, ma Yahuda nahine neuꞌ ena, nae eni ena na. De nafadꞌe nae, “Memaꞌ! Inaꞌ naa nda sala sa. Mana salaꞌ a, au. Matetu na, au musi uꞌusasaoꞌ e no ana ngga Sela. Te huu au nda nau sa. Mboꞌi e neu!” Boe ma, Yahuda nda naꞌabꞌue no Tamar sa ena.
27 Wana tango na ye ya kobota ekokaki, emonanaki ete ezalaki na mapasa mibale ya mibali kati na libumu na ye.
Tamar fula-fai bobꞌonggi na losa ma, ana bꞌonggi ana dꞌuaꞌ.
28 Na tango ya kobota, moko kati na bango abimisaki loboko; mpe mwasi oyo abotisaka asimbaki loboko yango, akangaki yango singa ya motane mpe alobaki: « Mwana oyo nde abimi liboso. »
Leleꞌ ana bꞌonggi, anaꞌ esa lima na naꞌahuluꞌ dea nema. De mana naꞌabꞌobꞌonggiꞌ a paꞌa aba mbilas neu lima na. Ana nae, “Ia, kaesa na.”
29 Kasi azongisaki loboko na ye, mpe ndeko na ye ya mobali abimaki. Bongo mwasi oyo abotisaka alobaki: « Ofungoli nzela nini mpo na kobima? » Mpe bapesaki ye kombo « Peretsi. »
Te anaꞌ naa lea baliꞌ lima na. De nonoo na dea nema naꞌahuluꞌ. Mana naꞌabꞌobꞌonggiꞌ a nafadꞌe neu anaꞌ naa nae, “We! Ho memaꞌ maꞌadereꞌ o. Naa de, mukuseseti muꞌuhuluꞌ dea muu!” Ara babꞌae anaꞌ naa, Peres (sosoa na, ‘naseseti dea nema’).
30 Sima, ndeko na ye oyo azalaki na singa ya motane na loboko mpe abotamaki; bapesaki ye kombo « Zera. »
Dei de, odꞌi na mana paꞌa aba mbilas a dea nema. Ara babꞌae e, Sera (sosoa na, ‘mbila raraa’).
