Ebandeli 30
1 Tango Rasheli amonaki ete azali kobotela Jakobi bana te, akomaki na zuwa mpo na ndeko na ye ya mwasi. Boye alobaki na Jakobi: — Pesa ngai bana, noki te nakokufa.
拉结见自己不给雅各生子，就嫉妒她姊姊，对雅各说：“你给我孩子，不然我就死了。”
2 Jakobi asilikaki makasi mpo na Rasheli mpe alobaki: — Boni, ngai nakomi nde Nzambe oyo akangi yo mabota?
雅各向拉结生气，说：“叫你不生育的是 神，我岂能代替他作主呢？”
3 Rasheli alobaki: — Tala Bila, mwasi mowumbu na ngai; sangisa na ye nzoto mpo ete abotela ngai bana, mpe na nzela na ye, ngai mpe nakoka kotonga libota.
拉结说：“有我的使女辟拉在这里，你可以与她同房，使她生子在我膝下，我便因她也得孩子。”
4 Rasheli apesaki ye Bila, mwasi mosali na ye, mpo ete akoma mwasi na ye. Jakobi asangisaki na ye nzoto,
拉结就把她的使女辟拉给丈夫为妾；雅各便与她同房，
5 mpe Bila akomaki na zemi. Abotelaki Jakobi mwana mobali.
辟拉就怀孕，给雅各生了一个儿子。
6 Rasheli alobaki: « Nzambe alongisi ngai, ayoki kolela na ngai mpe apesi ngai mwana mobali. » Boye apesaki ye kombo « Dani. »
拉结说：“神伸了我的冤，也听了我的声音，赐我一个儿子”，因此给他起名叫但。
7 Sima na yango, Bila, mwasi mosali ya Rasheli, azwaki lisusu zemi mpe abotelaki Jakobi mwana mobali ya mibale.
拉结的使女辟拉又怀孕，给雅各生了第二个儿子。
8 Rasheli alobaki: « Nabundisi ndeko na ngai ya mwasi bitumba ya Nzambe mpe nalongi. » Boye apesaki ye kombo « Nefitali. »
拉结说：“我与我姊姊大大相争，并且得胜”，于是给他起名叫拿弗他利。
9 Tango Lea amonaki ete azali kobota lisusu te, azwaki Zilipa, mwasi mosali na ye, mpe apesaki ye epai ya Jakobi mpo ete akoma mwasi na ye.
利亚见自己停了生育，就把使女悉帕给雅各为妾。
10 Zilipa, mwasi mosali ya Lea, abotelaki Jakobi mwana mobali.
利亚的使女悉帕给雅各生了一个儿子。
11 Lea alobaki: « Oyo nde esengo! » Boye apesaki ye kombo « Gadi. »
利亚说：“万幸！”于是给他起名叫迦得。
12 Sima na yango, Zilipa, mwasi mosali ya Lea, abotelaki Jakobi mwana mobali ya mibale.
利亚的使女悉帕又给雅各生了第二个儿子。
13 Lea alobaki: « Oyo esengo ya ndenge nini nakomi na yango! Pamba te basi bakobenga ngai moto ya esengo. » Boye apesaki ye kombo « Aseri. »
利亚说：“我有福啊，众女子都要称我是有福的”，于是给他起名叫亚设。
14 Na eleko ya kokata ble, Ribeni akendeki na bilanga mpe amonaki bambuma ya mandragore; amemelaki yango Lea, mama na ye. Bongo Rasheli alobaki na Lea: — Nabondeli yo, pesa ngai ndambo ya bambuma ya mandragore oyo mwana na yo amemaki.
割麦子的时候，吕便往田里去，寻见风茄，拿来给他母亲利亚。拉结对利亚说：“请你把你儿子的风茄给我些。”
15 Kasi Lea azongiselaki ye: — Boni, ndenge ozwi mobali na ngai, ekoki te? Olingi lisusu kozwa bambuma ya mandragore ya mwana na ngai? Rasheli alobaki na ye: — Malamu! Soki opesi ngai bambuma ya mandragore ya mwana na yo, Jakobi akolala epai na yo na butu ya lelo.
利亚说：“你夺了我的丈夫还算小事吗？你又要夺我儿子的风茄吗？”拉结说：“为你儿子的风茄，今夜他可以与你同寝。”
16 Na pokwa, wana Jakobi awutaki bilanga, Lea akendeki kokutana na ye mpe alobaki na ye: « Okolala epai na ngai, pamba te napesi bambuma ya mandragore ya mwana na ngai mpo na yo. » Boye Jakobi asangisaki na ye nzoto na butu wana.
到了晚上，雅各从田里回来，利亚出来迎接他，说：“你要与我同寝，因为我实在用我儿子的风茄把你雇下了。”那一夜，雅各就与她同寝。
17 Nzambe ayokelaki Lea mawa, akomaki na zemi mpe abotelaki Jakobi mwana mobali ya mitano.
神应允了利亚，她就怀孕，给雅各生了第五个儿子。
18 Lea alobaki: « Nzambe apesi ngai lifuti na ngai lokola napesaki mosali na ngai ya mwasi epai ya mobali na ngai. » Boye apesaki ye kombo « Isakari. »
利亚说：“神给了我价值，因为我把使女给了我丈夫”，于是给他起名叫以萨迦。
19 Lea azwaki lisusu zemi mpe abotelaki Jakobi mwana mobali ya motoba.
利亚又怀孕，给雅各生了第六个儿子。
20 Lea alobaki: « Nzambe apesi ngai likabo ya motuya. Sik’oyo, mobali na ngai akopesa ngai lokumu mpo ete naboteli ye bana mibali motoba. » Boye apesaki ye kombo « Zabuloni. »
利亚说：“神赐我厚赏；我丈夫必与我同住，因我给他生了六个儿子”，于是给他起名西布伦。
21 Sima na mikolo, abotaki lisusu mwana mwasi mpe apesaki ye kombo « Dina. »
后来又生了一个女儿，给她起名叫底拿。
22 Nzambe akaniselaki Rasheli, ayokaki kolela na ye mpe afungolaki ye mabota.
神顾念拉结，应允了她，使她能生育。
23 Akomaki na zemi, abotaki mwana mobali mpe alobaki: « Nzambe alongoli soni na ngai. »
拉结怀孕生子，说：“神除去了我的羞耻”，
24 Apesaki ye kombo « Jozefi, » mpe alobaki: « Tika ete Yawe abakisela ngai mwana mosusu ya mobali! »
就给他起名叫约瑟，意思说：“愿耶和华再增添我一个儿子。”
25 Sima na Rasheli kobota Jozefi, Jakobi alobaki na Labani: — Pesa ngai nzela mpo ete nazonga na mboka na ngai.
拉结生约瑟之后，雅各对拉班说：“请打发我走，叫我回到我本乡本土去。
26 Pesa ngai mpe basi mpe bana na ngai, ba-oyo mpo na bango nasaleli yo; bongo nakokende na ngai. Pamba te oyebi malamu mosala makasi oyo nasaleli yo.
请你把我服事你所得的妻子和儿女给我，让我走；我怎样服事你，你都知道。”
27 Kasi Labani alobaki na ye: — Soki nazwi ngolu na miso na yo, nabondeli yo, kokende te; pamba te nasosoli na bosoloka ete Yawe apamboli ngai na nzela na yo.
拉班对他说：“我若在你眼前蒙恩，请你仍与我同住，因为我已算定，耶和华赐福与我是为你的缘故”；
28 Abakisaki: — Katela ngai lifuti na yo mpe nakofuta yo yango.
又说：“请你定你的工价，我就给你。”
29 Jakobi alobaki na ye: — Oyebi yo moko ndenge nini ngai nasaleli yo mpe ndenge nini, na nzela na ngai, bibwele na yo ekomi ebele.
雅各对他说：“我怎样服事你，你的牲畜在我手里怎样，是你知道的。
30 Moke oyo ozalaki na yango, liboso ete ngai naya, ekomi ebele penza. Yawe apamboli yo na nzela na ngai. Kasi sik’oyo, nakosala tango nini mpo na libota na ngai moko?
我未来之先，你所有的很少，现今却发大众多，耶和华随我的脚步赐福与你。如今，我什么时候才为自己兴家立业呢？”
31 Labani atunaki ye: — Nasengeli kopesa yo nini? Jakobi azongisaki: — Okopesa ngai eloko te. Kasi soki olingi kosala likambo oyo mpo na ngai, nakokoba koleisa mpe kobatela bibwele na yo.
拉班说：“我当给你什么呢？”雅各说：“什么你也不必给我，只有一件事，你若应承，我便仍旧牧放你的羊群。
32 Lelo, nakoleka na kati-kati ya bibwele na yo, nakolongola kati na bana meme, bameme nyonso ya madodo-madodo mpe oyo ezali ya banzela-nzela ya mwindo; mpe lisusu kati na bantaba nyonso ya madodo-madodo mpe ya banzela-nzela ya pembe. Wana nde ezala lifuti na ngai.
今天我要走遍你的羊群，把绵羊中凡有点的、有斑的，和黑色的，并山羊中凡有斑的、有点的，都挑出来；将来这一等的就算我的工价。
33 Boye bosembo na ngai ekomonana sima na mikolo tango okoya kotala lifuti na ngai. Soki omoni epai na ngai ntaba ezanga madodo to ezanga banzela ya pembe to mwana meme ezanga madodo to ezanga banzela ya mwindo, wana ekozala lokola nayibi yango.
以后你来查看我的工价，凡在我手里的山羊不是有点有斑的，绵羊不是黑色的，那就算是我偷的；这样便可证出我的公义来。”
34 Labani alobaki: — Iyo! Tika ete ezala ndenge olobi.
拉班说：“好啊！我情愿照着你的话行。”
35 Kaka na mokolo wana, Labani alongolaki kati na bibwele, bantaba ya mibali ya madodo-madodo mpe ya banzela-nzela ya pembe, bantaba nyonso ya basi ya madodo-madodo mpe ya banzela-nzela ya pembe, mpe bibwele nyonso oyo ezalaki mwa pembe mpe mwa mwindo kati na bana meme. Apesaki yango na maboko ya bana na ye ya mibali.
当日，拉班把有纹的、有斑的公山羊，有点的、有斑的、有杂白纹的母山羊，并黑色的绵羊，都挑出来，交在他儿子们的手下，
36 Sima, Labani atambolaki mikolo misato mpo na kokabwana na Jakobi, wana Jakobi akobaki kobatela ndambo ya bibwele ya Labani oyo etikalaki.
又使自己和雅各相离三天的路程。雅各就牧养拉班其余的羊。
37 Jakobi azwaki bitape ya mobesu ya nzete ya pepiliye, ya amande mpe ya platane.
雅各拿杨树、杏树、枫树的嫩枝，将皮剥成白纹，使枝子露出白的来，
38 Bongo atiaki kati na basani mpe kati na bimelelo, liboso ya bibwele, bitape oyo apalolaki, na esika oyo bibwele ezalaki koya komela mayi. Wana bibwele ya basi ezalaki koyoka posa ya mayi, ezalaki mpe koyoka posa ya kosangisa nzoto na bibwele ya mibali.
将剥了皮的枝子，对着羊群，插在饮羊的水沟里和水槽里，羊来喝的时候，牝牡配合。
39 Boye, bibwele ezalaki koya kosangisa nzoto liboso ya bitape wana; mpe tango ezalaki kobota, bana na yango ezalaki na banzela-nzela ya pembe, banzela-nzela ya mwindo mpe madodo-madodo.
羊对着枝子配合，就生下有纹的、有点的、有斑的来。
40 Jakobi atiaki pembeni bana meme mpe atindaki yango na esika oyo bana meme ya nzela-nzela mpe ya mwa mwindo ezalaki; pamba te yango ezalaki kobotama mingi kati na bibwele ya Labani. Ezali boye nde akomaki na bibwele ya ye moko oyo asangisaki te na bibwele ya Labani.
雅各把羊羔分出来，使拉班的羊与这有纹和黑色的羊相对，把自己的羊另放一处，不叫他和拉班的羊混杂。
41 Tango nyonso bibwele ya basi, oyo ezalaki na nzoto minene, ezalaki na posa ya kosangisa nzoto, Jakobi azalaki kotia liboso ya bibwele yango bitape ya nzete kati na basani oyo yango ezalaki komelela mayi mpo ete esangisa nzoto pembeni ya bitape wana.
到羊群肥壮配合的时候，雅各就把枝子插在水沟里，使羊对着枝子配合。
42 Kasi, na esika yango, azalaki kotia te bibwele oyo ekonda. Boye bibwele oyo ekonda ezalaki ya Labani, mpe oyo ya minene ezalaki ya Jakobi.
只是到羊瘦弱配合的时候就不插枝子。这样，瘦弱的就归拉班，肥壮的就归雅各。
43 Na nzela wana nde moto oyo akomaki na bozwi mingi koleka. Azwaki bibwele ebele, basali ya basi mpe ya mibali, bashamo mpe ba-ane.
于是雅各极其发大，得了许多的羊群、仆婢、骆驼，和驴。
