Misala ya Bantoma 27
1 Tango bazwaki mokano ya kozwa masuwa mpo na kokende na Itali, bapesaki Polo elongo na ndambo ya bakangami na maboko ya Juliusi oyo azalaki mokonzi ya basoda nkama moko ya Rome, kati na mampinga ya mokonzi monene.
Nikwakayeyegwa kuti twelede kuyaku Itali abwaato bakasala Pawulu abamwi baange kumwendelezi wabasilumamba utegwa Juliyasi wamunkamu.
2 Tomataki na masuwa oyo ewutaki na engumba Adramite mpo na kokende na mabongo ya pembeni-pembeni ya mokili ya Azia, mpe tokendeki; Arisitarke, moto ya Masedwane ya Tesalonika, azalaki na biso elongo.
Twakanjila mubwato buzwa ku Adilamatiyamu oobo bwakali bwaba afwifwi kuti bunyampuke bwakali kuyoyinda kunkomwe ya Eziya. Mpawo twakayinka kulwizi. Alisitachasi uzwaku Tesalonika mu Masedoniya wakeenda andiswe.
3 Mokolo oyo elandaki, tosemaki na engumba Sidoni. Lokola Juliusi atalisaki bolingo monene epai ya Polo, apesaki ye nzela ya kokende kotala balingami na ye mpo ete akoka kozwa masungi epai na bango.
Mubuzuba butobela twakasika kuchisi cha Sidoni, oko Juliyasi nkwakakujata Pawulo cabuuya alimwi akumuzumizya kuti ayiinke kubenzinyina kuyotambula kubambwa.
4 Sima na biso kolongwa wana, tozongelaki mobembo na biso mpe tozalaki konana pembeni-pembeni ya esanga ya Shipre, mpo na kokima mipepe oyo ezalaki kobeta biso makasi mpe kopekisa biso kokende liboso.
Kuzwa awo twakaya kulwizi twakuyamba muunsi ankoomwe yaku Sayipulasi, afwifwi akukasuwa, nkambo luuwo lwakalikututonta.
5 Sima na biso kokatisa ebale monene oyo eleka pembeni-pembeni ya Silisi mpe ya Pafili, tosemaki na Mira, kati na mokili ya Lisi.
Nitwakeenda katutimbula lwizi nitwakazoinda ku Silisiya alimwi aku Pamfiliya, twakasika ku Mayila, chisi chaku Lusiya.
6 Kuna, mokonzi ya basoda nkama moko amonaki masuwa moko ya engumba Alekizandri, oyo ezalaki kokende na Itali, mpe akotisaki biso kati na yango.
Nkuko ooko mwendelezi nkwakajana bwaato buzwa ku Alekizandiliya obo bwakalikuya ku Itali. Mpawo watubika mumo.
7 Masuwa yango ezalaki kotambola malembe penza; boye tosalaki mikolo mwa mingi ya mobembo, mpe tokomaki na Sinide na pasi penza. Lokola mpe mopepe ezalaki kopekisa biso kokende liboso, tolekaki Salimoni mpe tokendeki na ngambo ya sude ya esanga ya Kreti.
Nitwakali kweenda bunini abunini kwamazuba mayingi, twakazomaninsizya twasika mubuyumuyumu afwifwi a Sinidusi alimwi luuwo telwakazotuzumizya pe kuti twinde nzila eeyo, twakeenda katuyabuya alubazu lwankomwe yaku Kkilete, kumbali lya Salimone.
8 Tozalaki konana pembeni-pembeni ya esanga yango na pasi penza kino tokomaki na esika oyo babengaka « Mabongo kitoko, » pene ya engumba Laseya.
Twakeenda mumo omo munkomwe mubuyumuyumu, mane twakusika kubusena bumwi butegwa Majulu mabotu, buli afwifwi achisi cha Laseya.
9 Lokola tolekisaki bongo tango mingi mpe masuwa ekomaki kotambola na matata, pamba te ezalaki sima na eleko ya kokila bilei, Polo akebisaki bango:
Twakali twamana chiindi chilamfu, chiindi chakulyiimya kwama Juda achilacho chakali chayinda, alimwi kwakali kwatentuusya lino kweenda. Mpawo Pawulu wakabachenjezya,
10 — Baninga, nazali komona lokola likama moko ya monene kosalema na mobembo na biso, mpe ekobebisa makasi masuwa elongo na biloko, kasi biso mpe tokoki kokufa.
wati, “nibaluumi, ndibwene kuti lweendo ndutuyanda kubweza lulakulichisa akuswekelwa kupati, pepe zinyampwidwe nikuba bwato luzutu, pesi abuumi bwesu.”
11 Kasi mokonzi ya basoda nkama moko alandaki toli ya kapitene ya masuwa mpe ya nkolo masuwa, na esika ete ayoka maloba ya Polo.
Pesi mwendelezi wakaswilizya kapati kuli sikwenzya bwaato akulimuna bwaato kwinda eezyo zyaakambwa a Pawulu.
12 Lokola mpe libongo ezalaki esika ya malamu te mpo na kolekisa tango ya malili makasi, mingi kati na bato bazwaki mokano ete tolongwa wana mpe toluka kokoma na Fenikisi oyo ezali libongo ya Kreti, oyo etala na ngambo ya sude-weste mpe ya nor-weste, mpo na kolekisa kuna tango yango ya malili makasi.
Nkambo chito techakali chuubila pe kuti bukkale mpawo chilinu choonse, bamwi bayiingi bakapa muzezo wakuti tweende kuzwa aawa, ambweni dozyakonzeka ngatuyosika kuchisi cha-Foyenikisi, kuti tukakkale chiindi chachilimo nkuko. Foyenikisi nchito cha Kkilete, chilangide koonse kumusaansa akububbila alimwi kumbo -akububbila.
13 Wana mwa mopepe moko ya sude ekomaki kopepa, bakanisaki ete posa na bango ezali kokokisama; boye batombolaki longo, mpe masuwa ekomaki kotambola pembeni-pembeni ya esanga ya Kreti.
Eelyo luuwo lwakumusansa nilwakatanguna kuunga kwachumunizi, basibwato bakayeeya mbuli kuti bakali bachijana nchibakalikuyanda. Lino bakanyamuna bbwe lyakwimikizya bwato mpawo beenda kabatobezya Kkilete, afwifwi ankomwe.
14 Kasi sima na mwa tango, mopepe moko ya makasi penza, mopepe oyo babengaka « erakiloni, » ekomaki kopepa wuta na esanga;
Pesi nikwakayinda kayindi kanini kwakaza muuwo mupati uutegwa Notisita, wakatanguna kuuma aansi kuzwa kusuwa.
15 ememaki masuwa, mpe masuwa elongaki te nguya ya mopepe. Boye tomitikaki bongo na mopepe, mpe ememaki biso.
Eelyo bwaato nibwakajatwa amuuwo mupati zyakukachilwa kuyakunembo muluuwo, twakayinzizya muuwo mupati ooyu mwenya alimwi wakatuchuunda twatobelezya muuwo.
16 Lokola tolekaki na lombangu, na pembeni-pembeni ya esanga moke oyo babengaka Koda, tolongaki na pasi kokanga mwa bwato oyo ebikisaka bato na tango ya likama.
Twakeenda munkomwe munsi akasuwa kanini kategwa Kkawunda, alimwi abuyumuyumu twakazokonzya kusika akaato kakuvunwa.
17 Sima na komatisa yango na masuwa, bazwaki basinga mpe bakangisaki yango. Lokola bazalaki kobanga kotutana na zelo ya ngambo ya Silite, babwakaki longo ya libaya likolo ya mayi, mpe mopepe ekobaki komema masuwa.
Eelyo nibakaanga Kaato, bakabelesya minchinda yako mpawo bazojatanisya amwi kubulambo bwabwato. Bakalikuyowa kuti ngabayosisigwa kumuse waku Sayitisi, lino bakalosya minchinda wangidwe bbwe wabwato alimwi bakatontwa kabayabuya.
18 Mokolo oyo elandaki, lokola mopepe ezalaki kaka koningisa masuwa makasi, babwakaki na ebale, biloko oyo ezalaki kati na masuwa.
Twakatamamizigwa mbubobu amuuwo mupati zyakuti buzuba bwakatobela bakatanguna kubwala mpasya mukati mulwizi.
19 Na mokolo ya misato, na maboko na bango moko, babwakaki na ebale, biloko oyo etambolisaka masuwa.
Mubuzuba bwachitaatu bantu bakalimubwato bakabwaala zintu zyakali mubwato amaboko aabo.
20 Lokola tosalaki mikolo ebele na kozanga komona lisusu moyi mpe minzoto te, mpe mopepe ezalaki kaka kobeta makasi, tobungisaki elikya ya kobika.
Eelyo izuba anyenyezi nizyakatatumunikila kwamazuba mayingi, alimwi muuwo mupati kuchuuma alindiswe, bulangilizi boonse bwakuti twelede kufutulwa bwakamana.
21 Sima na bato kosala mikolo ebele oyo baliaki lisusu te, Polo atelemaki liboso na bango mpe alobaki: — Baninga na ngai, bosengelaki koyoka toli na ngai ete tolongwa na Kreti te. Soki boyokelaki ngai, likama oyo elingaki kokomela bino te mpe bolingaki te kobungisa biloko na bino.
Nibakeenda kwachiindi chilamfu kabatakwe chakulya pe, eelyo Pawulu wakayimikila akati kabantu wati, “Nobakwesu, mwalelede kunditelela, alimwi temwalelede kwenda kamuzida kuKkilete pe, eezi zyakuti mujane kulichisa alimwi kuswekelwa.
22 Kasi sik’oyo, nazali kolendisa bino ete boyika mpiko, pamba te moko te kati na bino akokufa, kaka masuwa nde ekobeba.
Lino ndamusimya kuti nywebo mube abusungu, nkaambo takwe nikutabewo pe kuswekelwa buumi akati kanu, pesi biyo kuswekelwa kwabwaato.
23 Na butu ya lelo, Anjelu na Nzambe na ngai, oyo nasalelaka, ayaki epai na ngai
Busiku bwayinda mungeelo wa Leza ooyo ngundili kulinguwe, ooyo alimwi ngundikomba — mungelo wakwe wakaliimvwi aambali lyangu
24 mpe alobaki: « Polo, kobanga te. Osengeli kosamba liboso ya Sezare. Mpo na yo, Nzambe abateli na bomoi bato nyonso oyo ozali kosala elongo na bango mobembo kati na masuwa. »
alimwi wati, 'Utayoowi, Pawulu, weelede kuyoyimikila kunembo lyaKayisa, alimwi ukabone Leza mubuya mbwakapa kuli nduwe abo boonse balimulwendo anduwe.'
25 Baninga na ngai, boyika mpiko, pamba te nazali na kondima kati na Nzambe ete akosala ndenge kaka ayebisaki ngai.
Linobu mube abusungu, nobakwesu! Nkaambo ndisyoma Leza kuti chiyochitika mbuli mbuchakaambwa kulindime.
26 Kasi atako bongo, tosengeli kokangama kaka na esanga moko.
Pesi twelede kuchijana munyika amutusuwa.'
27 Na butu ya zomi na minei, masuwa ezalaki kaka komemama epai na epai kati na ebale monene Adriatiki. Na kati-kati ya butu, basali ya masuwa bakanisaki ete tokomi pene ya mokili;
Eelyo busiku bwakkumi abwaane nibwakasika, mbuli mbutwali kuchundilwa kulubazu olu alimwi mukati kalwiizi lwa Adiliyatiki, kubanga mpakati kabusiku basilwendo bakayeeya kuti bamba kusika kunyika.
28 babwakaki singa mpo na komeka mozindo ya mayi mpe bamonaki ete mozindo ya mayi ezali na bametele pene tuku misato na sambo. Wana bapusanaki mwa liboso, bamekaki lisusu mpe bamonaki ete mozindo ya mayi ezali na bametele pene tuku mibale na mwambe.
Bakabeza zipimyo alimwi bakajana kuti maboko ali kkumi amusanu.
29 Lokola bazalaki kobanga ete masuwa etutana na mabanga, babwakaki balongo minei na mayi wuta na sima ya masuwa, na posa makasi ya komona tongo kotana.
Bakayoowa kuti ambweni anga tulawuminina amabwe, lino bakawaala mabwe akwimikizya bwaato aanze kuzwa munsi alimwi bakakomba kuti kucha ambweni kulafwambana kusika.
30 Kasi, lokola basali ya masuwa balingaki kokima, babandaki kokitisa kati na ebale monene mwa bwato oyo ebikisaka bato na tango ya likama, mpe basalaki lokola nde balingi kokende kokangisa balongo na liboso ya masuwa.
Bakali mubwaato bakalikulanga nzila yakusiya bwato alimwi bakalosya kaato kulwizi, alimwi bakabaanga balabwaala mabwe abwaato kuzwa kunembo.
31 Polo alobaki na mokonzi ya basoda nkama moko mpe na basoda: — Tala, soki bato oyo batikali te kati na masuwa, bino mpe bokobika te.
Pesi Pawulu wakati kumwendelezi akuli basilumamba, “kunze akuti baalumi aaba bakkale mubwaato, takwe nimunga mulafutuka pe.”
32 Boye, basoda bakataki basinga oyo esimbaki mwa bwato yango mpe batikaki yango kokweya na mayi.
Eelyo basilumamba bakadunsuula minchiinda yakaato alimwi bakaleka kayabuya.
33 Wana bazalaki kozela tongo kotana, Polo alendisaki bato nyonso ete balia; alobaki: — Ekokisi lelo mikolo zomi na minei wuta bozali kozela, mpe bolie ata eloko moko te.
Nikwakaamba kucha, Pawulo wakabasungwazya boonse kuti babweze chakulya. Wakamba kuti, “Eli zuba ndyakkumi aane kamuswini kulindilizya kamutakwe chakulya pe — takwe nchimulide pe.
34 Nasengi na bino ete bolia sik’oyo. Bosengeli na yango mpo ete bozala na bomoi. Moko te kati na bino akobungisa ata suki moko ya moto na ye.
Eelyo ndamukombelezya kuti mwabane chakulya, nkambo oolu ndulufutuka lwanu. Ko takukwe anaba umwi akati kanu utaswekelwe inzeeta imwi yasusu kuzwa kumutwe wakwe.”
35 Sima na ye koloba bongo, akamataki lipa mpe azongisaki matondi epai na Nzambe liboso na bango nyonso; bongo akataki yango mpe abandaki kolia.
Naakamana kwaamba eezi, wakabweza chinkwa alimwi walumba Leza mumeso aboonse. Eelyo wakakwamuna chinkwa alimwi watalika kulya.
36 Bango nyonso balendisamaki mpe bakomaki kolia.
Eelyo bakasungwazigwa boonse mpawo abalabo bakabweza chakulya.
37 Kati na masuwa, tozalaki bato nkama mibale na tuku sambo na motoba.
Twakali myaanda ibili ilamakkumi musanu aabili amusanu awumwi myuuya yakali mubwaato.
38 Sima na bango kolia mpe kotonda mingi, babwakaki ble na ebale mpo na kokitisa kilo ya masuwa.
Nibakalya achakwelela, bakachita kuti bwaato buubilwe akubwaala mayila mulwizi.
39 Tango tongo etanaki, bamonaki mokili te, kasi bamonaki kaka libongo moko ya zelo na suka, epai ebale ekota. Boye bazwaki mokano, soki bakolonga, ya kosemisa masuwa kuna.
Nikwakaba buunsi, tebakibonape nyika, pesi bakabona tyebe lilankomwe, alimwi bakayowesya kuti anga balayinzya bwaato na ataala.
40 Babwakaki balongo na ebale; mpe kaka na tango yango, bafungolaki basinga ya yenda, batombolaki bakapo mpo ete mopepe emema masuwa na ngambo ya libongo ya zelo.
Mpawo bakanenga zyatendela zijazyo alimwi bakasiya mukati kalwizi. Muchindi chimwi biyo eecho bakangununa minchiinda yazitabilisyo kuluuwo; alimwi bakayinka kunkomwe.
41 Kasi masuwa ekendeki kotutana na zelo ya ebale mpe ekangamaki. Wana eteni ya liboso ya masuwa ekangamaki na zelo mpe ezalaki lisusu koningana te, eteni ya sima ya masuwa epanzanaki na nguya ya bambonge.
Pesi bwaato bwakajimpa aansi mpawo bweenda anyika. Chakumpela chabwato chakapatila alimwi chachaala kachitanyamuki pe, alimwi chaansi chakatyolwa anguzu zyamayuwe.
42 Basoda bazwaki likanisi ya koboma bakangami mpo bazalaki kobanga ete bakatisa mayi mpe bakima.
Mabaambe abasilumaamba akali kujaya baange kuchitila kuti kutabi naba omwe uunga ulayamba mpawo achije.
43 Kasi lokola mokonzi ya basoda nkama moko azalaki na posa ya kobikisa Polo, apekisaki bango kokokisa likanisi na bango. Boye, atindaki bato oyo bayebaki kokata mayi ete bazala bato ya liboso ya kokweya na mayi mpe bakende na mokili.
Pesi mweendelezi wakalikuyanda kufutula Pawulo, mpawo wakayimikizya mabambe aabo; alimwi wakalayilila aabo bakalikukonzya kuyamba kuti basotokele kuunze alimwi basike anyika.
44 Bamosusu basengeli kolanda bango na kodiembela na mabaya to na biteni ya masuwa. Ezali ndenge wana nde bato nyonso bakomaki malamu na mokili.
Eelyo boonse baalumi beelede kutobela, bamwi ajulu azimwi zintu zyakali mubwato. Munzila eeyi zyakachitika kuti toonse tusike obotu anyika.
