< 1 Bakonzi 7 >
1 Salomo atongaki lisusu ndako na ye ya bokonzi; asalaki mibu zomi na misato mpo na kosilisa kotonga yango.
A KA he umikumamakolu makahiki o ka Solomona hana ana i kona hale iho, a hoopaa ae la i kona hale a pau.
2 Atongaki mpe ndako oyo bazalaki kobenga « Ndako ya Zamba ya Libani. » Ezalaki na bametele pene tuku mitano na molayi, bametele pene tuku mibale na mitano na mokuse mpe bametele pene zomi na mitano na bosanda. Ezalaki na milongo minei ya makonzi ya banzete ya sedele; mpe na likolo ya makonzi yango, ezalaki na mabaya minene ya sedele mpo na kosimba motondo.
Kukulu ae la hoi oia i ka hale ma ka ululaau o Lebanona, hookahi haneri kubita kona loa, a he kanalima kubita kona laula, a he kanakolu kubita ke kiekie, maluna o na lalani eha o na kia kedera, me na kaola kedera maluna o ua mau kia la.
3 Bongo, na likolo ya mabaya ya sedele yango oyo esimbaki motondo, ezalaki na milongo misato ya mabaya mosusu ya sedele na likolo ya makonzi: molongo moko na moko ezalaki na mabaya ya sedele zomi na mitano. Na kosangisa, mabaya yango ezalaki tuku minei na mitano.
Ua kau ke kedera maluna ma na kaola e kau ana ma na kia he kanaha kumamalima, he umikumamalima ma ka lalani.
4 Maninisa na yango ezalaki na mipanzi nyonso ya ndako mpe ezalaki etalana yango na yango, na ba-etaje nyonso misato.
He mau lalani pukamakani ekolu, ku pono hoi kekahi puka malamalama i kekahi puka malamalama, ma na lalani ekolu.
5 Bikuke na yango nyonso ezalaki ndenge moko na molayi mpe na mokuse, mpe ezalaki etalana na ba-etaje nyonso misato.
A o na puka a pau, me na kia, ua ku pono me na puka malamalama, a ua ku pono ka puka malamalama i ka puka malamalama, ma na lalani ekolu.
6 Salomo atongaki lisusu na makonzi, ndako moke ya kokotela ya bametele pene tuku mibale na mitano na molayi mpe bametele pene zomi na mitano na mokuse, mpe ezalaki na motondo likolo ya makonzi.
A ua hana oia i ka halekia he kanalima kubita kona loa, a he kanakolu kubita ka laula; a o ka lanai, mamua ia o lakou; a o na kia me ka laau e komo ai hoi mamua o lakou.
7 Atongaki lisusu ndako ya kiti ya bokonzi epai wapi azalaki kosambisa bato. Alatisaki yango mabaya ya sedele, kobanda na se kino na likolo.
Hana iho la oia i ka halekia no ka nohoalii, kahi e hooponopono ai oia, o ka halekia hookolokolo; a ua uhiia i ke kedera, mai kekahi papa a i kekahi papa.
8 Ndako na ye ya kovanda ezalaki kati na lopango mosusu, na sima ya ndako moke ya kokotela; mpe batongaki yango ndenge moko kaka na ndako ya kiti ya bokonzi. Salomo abalaki mwana mwasi ya Faraon, mokonzi ya Ejipito, mpe atongiselaki ye ndako oyo ekokana na ndako ya kiti ya bokonzi.
A o kona hale e noho ai, he pahale okoa maloko o ka halekia, ua like ke ano o ka hana ana. Hana iho la hoi o Solomona i ka hale no ke kaikamahine a Parao ana i lawe ai, e like me keia halekia.
9 Batongaki bandako oyo nyonso na mabanga bakata kitoko mpe babongisa na si na bangambo nyonso mibale. Basalelaki yango kobanda na miboko kino na mitondo, mpe na libanda, mpo na bamir ya lopango ya monene.
A o keia mau mea a pau, no na pohaku kumukuai nui, mamuli o ke ana o na pohaku i kalaiia, i oloia me na pahi olo, maloko, a mawaho, mai lalo o ke kumu, a hiki i ke kopina, a mawaho ma ke ku pono ana i ka pahale nui.
10 Basalelaki mabanga minene ya talo mpo na kotonga miboko oyo ezalaki na molayi ya bametele pene minei to mitano.
A o ke kumu, he mau pohaku kumukuai nui, he mau pohaku nui, he mau pohaku umi kubita, a he mau pohaku awalu kubita.
11 Na likolo ya miboko yango, batiaki mabanga oyo bakata mpe mabaya minene ya sedele mpo na kosimba motondo.
A maluna ae, he mau pohaku kumukuai nui, mamuli o ke ana o na pohaku kalaiia, a me na kedera.
12 Salomo azingelaki lopango monene na mir ya milongo misato ya mabanga bakata mpe na molongo moko ya mabaya minene ya sedele, ndenge ezalaki mpo na lopango ya kati ya Tempelo ya Yawe mpe mpo na ndako moke ya kokotela.
A o ka pahale nui a puni, he mau lalani ekolu o na pohaku kalaiia, a me ka lalani laau kedera, no ka pahale o ka hale o Iehova maloko, a no ka halekia o ka hale.
13 Mokonzi Salomo atindaki bato na mboka Tiri kobenga mosali moko na kombo Irami
Kii aku la o Solomona ke alii a lawe mai ia Hirama mai Turo mai.
14 oyo tata na ye azalaki moto ya Tiri; mpe mama na ye, moto ya libota ya Nefitali, azalaki mwasi akufisa mobali. Irami ayebaki kosalela bronze. Bongo lokola azalaki na bwanya, mayele mpe boyebi mingi, azalaki kosala lolenge nyonso ya biloko ya bronze. Boye, ayaki epai ya mokonzi Salomo mpe asalelaki ye misala nyonso oyo asengaki ye.
He keiki ia a ka wahine kanemake no ka ohana a Napetali, a no Turo kona makuakane, he mea hana keleawe; a piha ia i ke akamai a me ka naauao, a me ka maalea e hana i na hana me ke keleawe a pau: hele mai la hoi ia io Solomona la, a hana oia ma kana hana.
15 Irami asalaki makonzi nyonso mibale ya bronze: likonzi moko na moko ezalaki na bametele pene libwa na molayi, mpe bametele pene motoba na monene.
Hana iho la oia i na kia keleawe elua, he umikumamawalu kubita ke kiekie, ua apoia kela keia o laua e ka kaula he umikumamalua kubita.
16 Asalaki lisusu na bronze banyangwisa na moto mito ya makonzi mpo na kotia yango na songe: moto moko na moko ya likonzi ezalaki na bametele mibale na basantimetele tuku mitano na bosanda.
Hana iho la hoi oia i na lunakia elua e kau maluna o ke poo o na kia, he keleawe heheeia; elima kubita ke kiekie o kekahi kia, elima hoi kubita ke kiekie o kekahi kia.
17 Batiaki na mito ya makonzi yango bililingi ya basinga oyo basala lokola monyama mpe ya basinga elingama-lingama lokola basheni. Na moto ya likonzi moko na moko, ezalaki na bililingi sambo.
A me na latike ulana, a me na lei kaula kui no na lunakia ka mea maluna o na poo o na kia, ehiku no kekahi lunakia, a ehiku no kekahi lunakia.
18 Irami atiaki milongo mibale ya bililingi ya bambuma ya grenade zingazinga ya basinga oyo basala lokola monyama mpo na kokomisa mito ya makonzi yango kitoko.
Hana iho la i na kia, a i elua hoi lalani a puni ma kekahi latike e uhii na lunakia, na mea maluna o ke poo me na pomegerane, a pela hoi ia i hana'i no kela lunakia.
19 Mito ya makonzi ya ndako moke ya kokotela ezalaki ya bametele pene mibale na bosanda, mpe batiaki na likolo na yango bililingi ya fololo ya lisi.
A o na lunakia, na mea maluna o ke poo o na kia, me na lilia ia maloko o ka lanai, eha kubita.
20 Bazingelaki moto ya likonzi moko na moko na bililingi ya bambuma ya grenade nkama mibale oyo ezalaki likolo ya bililingi ya basinga oyo basala lokola ya monyama.
A no na lunakia maluna o na kia 'elua he mau pomegerane maluna e ku pono ana i ka mahuahua ana, ma ka latike: a o na pomegerane elua haneri ma na lalani a puni maluna o kekahi kia.
21 Irami atongaki makonzi nyonso mibale liboso ya ndako moke ya kokotela na Tempelo; abengaki likonzi oyo ezalaki na ngambo ya loboko ya mobali Yakini, mpe oyo ezalaki na ngambo ya loboko ya mwasi, Boazi.
Kukulu ae la hoi oia i na kia maloko o ka lanai o ka luakini: kukulu ae la oia i ke kia akau, a kapa aku la i kona inoa Iakina: a kukulu ae la oia i ke kia hema, a kapa aku la i kona inoa Boaza.
22 Likolo ya likonzi moko na moko, atiaki bililingi ya fololo ya lisi. Ezalaki ndenge wana nde asilisaki mosala ya kotelemisa makonzi.
A maluna o ke poo o na kia he mau lilia: pela i paa ai ka hana o na kia.
23 Irami asalaki nzungu ya monene ya bronze oyo ezalaki na lolenge ya libungutulu: monene na yango ezalaki na bametele pene mitano, mpe bosanda na yango, bametele mibale na basantimetele tuku mitano; mpe zingazinga na yango, bametele pene zomi na mitano.
Hana iho la oia i kahi kai hooheheeia he umi kubita mai kekahi kae a kekahi kae ona, he poepoe ia a puni, a elima kubita kona kiekie, a ua apo hoi ka lope kanakolu kubita.
24 Na se ya monoko ya nzungu yango ya monene, na pembeni na yango nyonso, ezalaki na milongo mibale ya bililingi ya bakolokente oyo banyangwisaki mpe babambaki na nzungu ya monene mpo ete esala eloko kaka moko; ezalaki bililingi zomi mpo na molayi ya kati-kati ya metele moko.
A malalo iho o ke kae a puni. he mau kaukama e apo ana ia, he umi ma ke kubita hookahi, e apo ana i ke kai: ua hanaia na kaukama i na lalani elua, i ka wa i hanaia'i ia.
25 Nzungu yango evandisamaki na likolo ya bikeko ya bangombe zomi na mibale: misato etalaki na ngambo ya nor; misato, na ngambo ya weste; misato, na ngambo ya sude, mpe misato, na ngambo ya este. Bongo sima na bangombe yango nyonso etalaki na ngambo ya kati.
Kau iho la ia maluna o na bipi kauo he umikumamalua, ekolu e nana ana i ke kukulu akau, ekolu e nana ana i ke komohaun, ekolu e nana ana i ke kukulu hema, a ekolu e nana ana i ka hikina: a maluna iho o lakou ke kae, a maloko no ko lakou mau hope a pau.
26 Mbinga ya nzungu yango ezalaki na basantimetele pene mwambe. Babongisaki pembeni ya monoko na yango lokola pembeni ya kopo oyo batia bililingi ya fololo ya lisi. Ezalaki kotonda na balitele ya mayi pene nkoto tuku minei.
Hookahi laula o ka lima ka manoanoa o ia mea, a o kona kae ua hanaia e like me ke kae o ke kiaha me na pua lilia; elua tausani bato ke komo iloko.
27 Irami asalaki lisusu bivandelo zomi ya bronze: evandelo moko na moko ezalaki na bametele pene mibale na molayi, bametele pene mibale na mokuse, metele moko na basantimetele tuku mitano na bosanda.
Hana iho la oia i na waihona ipu keleawe he umi, eha kubita ka loa o kekahi waihona ipu, eha kubita kona laula, ekolu kubita kona kiekie.
28 Tala ndenge basalaki bivandelo yango: bakangisaki bitando ya bronze mpe balekisaki bibende mosusu ya bronze mpo na kosimba yango.
A o ka hana ana o na waihona ipu, peneia; he mau kae ko lakou, a mawaena o na anuu na kae,
29 Irami asalaki bililingi ya nkosi, ya bangombe mpe ya basheribe, mpe abambaki yango likolo ya bitando mpe likolo ya bibende mosusu ya bronze. Ezalaki na bililingi ya singa ya bafololo na se mpe na likolo ya bangombe mpe ya bankosi.
A maluna iho o ua kae iwaena o na anuu, he mau liona, bipi kauo, a me na keruba: a maluna o na anuu, kahi waihona maluna; a malalo iho o na liona a me na bipi kauo, he mau mea e lewa ana.
30 Shario moko na moko ezalaki na bapine minei ya bronze mpe na bibende ya bronze mpo na kosimba bapine.
A he mau huila keleawe eha ko kela waihona ipu keia waihona ipu, me na papa keleawe; a malalo ae o na kihi eha, na poohiwi; malalo ae o ka ipu holoi he mau paepae i hooheheeia ma ka aoao o kela mea lewa keia mea lewa.
31 Na likolo ya evandelo moko na moko, ezalaki na lidusu evimba, na lolenge ya libungutulu; bongo eteni na yango oyo ezalaki ya kovimba ezalaki na basantimetele pene tuku mitano na bosanda mpe basantimetele pene tuku sambo na mitano na monene; mpe nzungu ya monene evandaki na lidusu yango. Irami abambaki bililingi na lidusu yango. Molayi mpe mokuse ya evandelo yango ezalaki ndenge moko, ezalaki na lolenge ya libungutulu te.
A o kona waha malalo o ka papale, a maluna ae he kubita, aka, he poepoe kona waha e like me ka hana ana i ka waihona ipu, he kubita me ka hapalua; a maluna iho o kona waha, he mea kalaiia me ko lakou kae ahalike aole poepoe.
32 Bapine nyonso minei ezalaki na se ya evandelo, mpe bakangisaki bibende oyo esimbaki bapine yango na mipanzi. Pine moko na moko ezalaki na basantimetele pene tuku sambo na mitano na monene.
Eha hoi huila malalo ae o na kae, a maloko o na waihona ipu na paepae komo i na huila, a o ke kiekie o ka huila he kubita me ka hapalua kubita.
33 Basalaki bapine yango lokola bapine ya shareti: bibende oyo esimbaki bapine, bajante, mabende ya mike oyo ezalaka na kati ya pine mpe oyo esungaka pine mpo na kobaluka, nyonso ezalaki ya bronze banyangwisa na moto.
A o ka hana ana o na huila, ua like no ia me ka hana ana o ka huila halekaa, o ko lakou mau paepae komo huila, ko lakou mau puu huila, o ko lakou mau kae huila, o ko lakou mau huila, ua pau i ka hooheheeia.
34 Mabende nyonso minei oyo ezalaki lokola makolo ezalaki na basonge nyonso minei mpe ekanganaki na evandelo.
Eha hoi poohiwi paepae ma na kihi eha o ka waihona ipu hookahi; a o na poohiwi o ko ka waihona ipu no ia.
35 Na likolo ya evandelo moko na moko, ezalaki na elilingi ya motole ya basantimetele pene tuku mibale na mitano na monene; mpe elilingi yango ezalaki zingazinga ya lidusu, na eteni oyo ezalaki ya kovimba. Na likolo ya evandelo, bibende oyo balekisaki na bangambo ekanganaki na evandelo mpo na kolendisa evandelo yango.
A ma ke poo o ka waihona ipu, he mea poepoe he hapalua kubita ke kiekie: a ma ke poo o ka waihona ipu, o kona mau anuu, a me kona mau kae o ko ka waihona ipu no ia.
36 Na likolo ya bibende yango, babambaki bililingi ya basheribe, ya bankosi mpe ya mandalala; mpe bazingelaki yango na bililingi ya basinga elingama-lingama lokola basheni.
A maluna o na papa o na anuu, a maluna o na kae, i kalai ai oia i na keruba, a me na liona, a me na laau pama, e like me ke kaawale ana o keia me kela, a me na mea lewa a puni.
37 Asalaki ndenge moko mpo na bivandelo nyonso zomi: asalaki nyonso na bronze banyangwisa na moto, mpe ezalaki lolenge moko.
Pela hoi ia i hana'i i na waihona ipu he umi, hookahi ka ninini ana, a me ke ano, a me ka nui, o lakou a pau.
38 Irami asalaki lisusu basani zomi ya minene ya bronze; moko na moko ezalaki na bametele pene mibale na monene mpe ezalaki likolo ya evandelo moko kati na bivandelo zomi. Mpe bakokaki kotia balitele pene nkoto moko kati sani moko na moko.
Alaila hana iho la oia i na ipu holoi keleawe he umi, komo na bato hookahi kanaha iloko o ka ipu holoi hookahi. Eha kubita kela ipuholoi keia ipuholoi: a pakahi na waihona ipu he umi i ka ipuholoi hookahi.
39 Atiaki bivandelo mitano elongo na basani na yango na ngambo ya loboko ya mobali ya Tempelo, mpe mitano mosusu na ngambo ya loboko ya mwasi. Nzungu ya monene ya bronze etiamaki na ngambo ya loboko ya mobali ya Tempelo, pene na songe ya sude-este.
Hoonoho ae la hoi oia i na waihona ipu elima ma ka aoao akau o ka hale, a elima hoi ma ka aoao hema o ka hale; a hoonoho ae la i ke kai ma ka aoao akau o ka hale ma ka hikina e ku pono ana i ke kukulu hema.
40 Irami asalaki basani ya kotia putulu, bapawu mpe bakopo mpo na kosopela makila. Irami asilisaki mosala nyonso oyo mokonzi Salomo atindaki ye kosala mpo na Tempelo ya Yawe:
Na Hirama i hana i na ipuholoi a me na ooahi, a me na paipu: pela hoi i hoopau ai o Hirama i na hana a pau ana i hana'i no Solomona ke alii, no ka hale o Iehova;
41 makonzi mibale, mito mibale ya libungutulu na suka ya makonzi nyonso mibale, bililingi mibale ya basinga oyo basala lokola monyama mpo na kozipa mito nyonso mibale ya makonzi yango,
I na kia elua, a me na bola o na lunakia na mea maluna o ke poo o na kia elua, a me na latike elua e uhi i na bola elua o na lunakia, na mea maluna o ke poo o na kia;
42 bililingi ya bambuma nkama minei ya grenade ekangana na maboke ya bililingi ya basinga oyo basala lokola monyama: milongo mibale ya bililingi ya grenade mpo na elilingi moko na moko ya basinga oyo basala lokola monyama, mpo na kozipa mito nyonso mibale ya makonzi;
A me na pomegerane eha haneri, no na latike elua, elua lalani pomegerane no ka latike hookahi, e uhi i na bola o na lunakia, na mea maluna o na kia;
43 bivandelo zomi mpe basani zomi ya minene oyo batiaki na likolo ya bivandelo,
A me na waihonaipu he umi, a me na ipuholoi he umi maluna o na waihonaipu;
44 nzungu ya monene ya libungutulu, bikeko ya bangombe zomi na mibale oyo ezalaki komema nzungu ya monene,
A me ke kai hookahi, a me na bipi kauo he umikumamalua malalo iho o ke kai;
45 basani mpo na kotia putulu, bapawu mpe bakopo mpo na kosopela makila. Irami asalelaki mokonzi Salomo biloko oyo nyonso mpo na Tempelo ya Yawe; asalaki yango na bronze oyo bapetola na moto.
A me na ipu hoolapalapa, a me na ooahi, a me na paipu: a o keia mau mea a pau a Hirama i hana aku ai no Solomona ke alii, no ka hale o Iehova, o ke keleawe huali ia.
46 Mokonzi asengaki ete banyangwisa yango kati na mabele, na etando ya Yordani, kati na Sukoti mpe Tsaritani.
Ma ka papu o Ioredane i hana'i ke alii ia mau mea ma ka lepo manoanoa mawaena o Sukota a me Zaretana.
47 Bongo Salomo atiaki biloko oyo nyonso kati na Tempelo ya Yawe; kasi mpo ete elekaki ebele, bakokaki te koyeba kilo ya bronze oyo basalelaki.
Waiho iho la o Solomona i na ipu a pau no ko lakou lehulehu loa ana; aole i loaa na paona o ke keleawe.
48 Salomo asalaki lisusu na wolo biloko nyonso oyo ezalaki kati na Tempelo ya Yawe: etumbelo; mesa oyo, na likolo na yango, bazalaki kotia mapa liboso ya Yawe;
Hana iho la hoi o Solomona i na mea hana o ka hale o Iehova; i ke kuahu he gula, a me ka papa aina maluna iho i kau ai ka berena hoike, he gula.
49 bitelemiselo ya minda elongo na minda na yango, oyo basala na wolo ya peto, mitano na ngambo ya loboko ya mobali, mpe mitano na ngambo ya loboko ya mwasi, liboso ya Esika-Oyo-Eleki-Bule, bafololo na yango mpe biloko ya wolo ya kozwela makala na moto,
A me na ipukukui elima ma ka aoao akau, elima hoi ma ka aoao hema, he gula maemae, mamua o kahi e olelo ai, a me na pua, a me na ipuaila, a me na upa ahi, he gula;
50 basani ya minene, bambeli, bakopo mpo na kosopela makila, bakeni, bambabola ya wolo ya peto, elongo na bikangelo ya wolo mpo na bikuke ya kati ya Tempelo, Esika-Oyo-Eleki-Bule, mpe mpo na bikuke ya esika oyo bato nyonso bavandaka, na ekotelo ya Tempelo.
A me na bola, a me na upakukai, a me na paipu, a me na puna, a me na kapuahi, he gula maemae; a me na ami no na pani o ka hale maloko, kahi hoano loa, a no na pani o ka hale o ka luakini, he gula no.
51 Tango Salomo asilisaki misala nyonso ya kotonga Tempelo ya Yawe, amemaki biloko oyo Davidi, tata na ye, abulisaki: palata, wolo mpe bisalelo; atiaki yango kati na bibombelo bomengo ya Tempelo ya Yawe.
Pela i paa ai na hana a pau a Solomona i hana'i no ka hale o Iehova: a lawe ae iloko o Solomona i na mea hoolaa a Davida kona makuakane; o ke kala, o ke gula, a me na mea hana, oia kana i waiho pu ai me ka waiwai o ka hale o Iehova.