< Salamana Pamācības 23 >
1 Kad tu sēdies, maizi ēst ar valdnieku, tad ņem labi vērā, kas tavā priekšā.
Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
2 Tu nazi lieci pie savas rīkles, ja esi negausis cilvēks.
I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
3 Neiegribies viņa gardumu; jo tā ir viltus maize.
Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
4 Nedzenies bagāts tapt, atmet tādu savu padomu.
Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
5 Vai tu savām acīm ļausi laisties, kur nav nekā? Jo tas tiešām ņemsies spārnus, kā ērglis, kas pret debesi skrien.
Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
6 Neēd tā maizi, kam skaudīga acs, un nekāro viņa gardumus;
Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
7 Jo kādas viņa sirds domas, tāds viņš ir. „Ēd un dzer!“tā viņš tev saka, bet viņa sirds nav ar tevi.
Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
8 Tavi kumosi, ko tu ieēdis, tev būs jāaizvemj, un tavi mīlīgie vārdi būs bijuši veltīgi.
Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
9 Nerunā priekš ģeķa ausīm; jo viņš tik nievās tavus prātīgos vārdus.
Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
10 Neatcel vecās robežas un nenāc uz bāreņu tīrumiem;
Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
11 Jo viņu atriebējs ir varens; tas iztiesās viņu tiesu pret tevi.
Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
12 Loki savu sirdi pie pamācīšanas un savas ausis pie prātīgas valodas.
Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
13 Neatrauj bērnam pārmācību; ja tu viņu ar rīkstēm šaustīsi, tad tādēļ jau nemirs.
Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
14 Tu viņu šaustīsi ar rīkstēm un izglābsi viņa dvēseli no elles. (Sheol )
Będziesz je bił rózgą, a jego duszę ocalisz od piekła. (Sheol )
15 Mans dēls, ja tava sirds gudra, tad mana sirds priecāsies, tiešām tā priecāsies;
Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
16 Un manas īkstis no prieka lēks, ja tavas lūpas runās skaidrību.
I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
17 Lai tava sirds nedeg uz grēciniekiem; bet turies vienmēr Tā Kunga bijāšanā.
Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
18 Jo tiešām nāks pastara diena, un tava gaidīšana nebūs veltīga.
Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
19 Klausies tu, mans bērns, un esi gudrs un turi savu sirdi taisnā ceļā.
Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
20 Neesi ar vīna dzērājiem, kas rijot savu pašu miesu rij;
Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
21 Jo dzērājs un rijējs panīks, un paģiras vilks skrandas mugurā.
Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
22 Klausi savam tēvam, kas tevi dzemdinājis, un nenicini savu māti, kad tā būs veca.
Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
23 Pērc patiesību, un nepārdod gudrību, pamācīšanu un atzīšanu.
Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
24 Ar lielu prieku priecāsies taisnā tēvs, un kas gudru dzemdina, tas līksmosies par viņu.
Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
25 Lai tavs tēvs un tava māte priecājās, un lai līksmojās, kas tevi dzemdējusi.
Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
26 Dod man savu sirdi, mans dēls, un lai mans ceļš tavām acīm labi patīk.
Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
27 Jo mauka ir dziļa bedre, un sveša sieva šaura aka.
Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
28 Tiešām tā glūn kā laupītājs, un vairo atkāpējus pasaulē.
Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
29 Kam gaudas? Kam vaidi? Kam bāršanās? Kam žēlabas? Kam skrambas par velti? Kam neskaidras acis?
U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
30 Tiem, kas pie vīna kavējās, tiem, kas nāk salda dzēriena meklēt.
Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
31 Neskaties pēc vīna, ka viņš tāds sarkans, ka biķerī tas zvīļo, ka tik vēlīgi nostaigā lejā.
Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
32 Pēc viņš dzeļ kā čūska un dur kā odze.
Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
33 Tavas acis skatās pēc svešām sievām, un tava sirds runā netiklību,
Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
34 Un tu esi, kā kas jūras vidū guļ, un kā kas masta virsgalā guļ.
I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
35 „Mani sit, bet man nesāp; mani grūsta, bet es nejūtu. Kad jel uzmodīšos? Tad sākšu atkal no gala!“
[Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.