Proverbiorum 1
1 parabolae Salomonis filii David regis Israhel
Dawid babarima Salomo, Israelhene, mmebusɛm ni:
2 ad sciendam sapientiam et disciplinam
Ne botae ne sɛ ɛbɛkyerɛ nnipa nyansa ne ahohyɛso; ne sɛ ɛbɛboa ama wɔate nsɛm a emu dɔ ase;
3 ad intellegenda verba prudentiae et suscipiendam eruditionem doctrinae iustitiam et iudicium et aequitatem
sɛ wobenya akwankyerɛ wɔ abrabɔ pa mu, a ɛbɛma wɔayɛ ade pa, nea ɛteɛ na ho nni asɛm;
4 ut detur parvulis astutia adulescenti scientia et intellectus
sɛ ɛbɛma nea nʼadwene mu nnɔ anya nyansa na mmabun anya nimdeɛ ne adwene,
5 audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit
anyansafo ntie na wɔmfa nka nea wonim ho, na nea ɔwɔ nhumu nya akwankyerɛ a
6 animadvertet parabolam et interpretationem verba sapientium et enigmata eorum
ɛbɛma wate mmɛ ne kasammebu, anyansafo nsɛnka ne abisaa ase.
7 timor Domini principium scientiae sapientiam atque doctrinam stulti despiciunt
Awurade suro yɛ nimdeɛ mfiase, na nkwaseafo bu nyansa ne ahohyɛso animtiaa.
8 audi fili mi disciplinam patris tui et ne dimittas legem matris tuae
Me ba, tie wʼagya akwankyerɛ na mpo wo na nkyerɛkyerɛ.
9 ut addatur gratia capiti tuo et torques collo tuo
Ɛbɛyɛ wo ti anuonyam abotiri ne wo kɔn mu atweaban.
10 fili mi si te lactaverint peccatores ne adquiescas
Me ba, sɛ nnebɔneyɛfo twetwe wo a, mma wɔn ho kwan.
11 si dixerint veni nobiscum insidiemur sanguini abscondamus tendiculas contra insontem frustra
Sɛ wɔka se, “Bra ma yɛnkɔ; ma yɛnkɔtetɛw na yenkum obi, ma yɛnkɔtɛw ntwɛn mmɔborɔni bi;
ma yɛmmemene wɔn anikann sɛ ɔda, koraa, te sɛ wɔn a wɔkɔ ɔda mu; (Sheol h7585)
13 omnem pretiosam substantiam repperiemus implebimus domos nostras spoliis
yebenya nneɛma a ɛsom bo ahorow na yɛde asade ahyɛ yɛn afi ma;
14 sortem mitte nobiscum marsuppium unum sit omnium nostrum
fa wo ho bɛhyɛ mu, na wubenya wo kyɛfa wɔ ahonyade no mu.”
15 fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum
Me ba, wo ne wɔn nnantew, mfa wo nan nsi wɔn akwan so;
16 pedes enim illorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem
Wɔn anan de ntɛmpɛ kɔ bɔne mu, na wɔde ahoɔhare ka mogya gu.
17 frustra autem iacitur rete ante oculos pinnatorum
So nni mfaso sɛ obi besum nnomaafiri wɔ beae a anomaa biara hu!
18 ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas
Saa nnipa yi tetɛw pɛ wɔn ankasa mogya; wɔtetɛw wɔn ankasa wɔn ho!
19 sic semitae omnis avari animas possidentium rapiunt
Saa na wɔn a wodi akorɔnne akyi no awiei te; ɛma wɔhwere wɔn nkwa!
20 sapientia foris praedicat in plateis dat vocem suam
Nyansa teɛ mu wɔ mmɔnten so, ɔma ne nne so wɔ aguabɔbea,
21 in capite turbarum clamitat in foribus portarum urbis profert verba sua dicens
ɔteɛ mu wɔ afasu no atifi, ɔkasa wɔ kuropɔn no apon ano se,
22 usquequo parvuli diligitis infantiam et stulti ea quae sibi sunt noxia cupiunt et inprudentes odibunt scientiam
“Mo adwenharefo, mobɛyɛ adwenhare akosi da bɛn? Fɛwdifo bedi fɛw akosi da bɛn? Nkwaseafo bekyi nimdeɛ akosi da bɛn?
23 convertimini ad correptionem meam en proferam vobis spiritum meum et ostendam verba mea
Sɛ mutiee mʼanimka a, anka mekaa me koma mu nsɛm nyinaa kyerɛɛ mo ma muhuu me nsusuwii.
24 quia vocavi et rennuistis extendi manum meam et non fuit qui aspiceret
Nanso sɛ muyii mo aso, bere a mefrɛɛ mo na amfa obiara ho, bere a meteɛɛ me nsa mu,
25 despexistis omne consilium meum et increpationes meas neglexistis
sɛ mopoo mʼafotu, na moampɛ mʼanimka nti,
26 ego quoque in interitu vestro ridebo et subsannabo cum vobis quod timebatis advenerit
me nso mɛserew mo wɔ mo amanehunu mu; sɛ abɛbrɛsɛ bi bu fa mo so a, midi mo ho fɛw,
27 cum inruerit repentina calamitas et interitus quasi tempestas ingruerit quando venerit super vos tribulatio et angustia
sɛ abɛbrɛsɛ bi bu fa mo so te sɛ ahum, na amanehunu bi bɔ fa mo so sɛ mfɛtɛ, na awerɛhow ne ɔhaw mene mo a,
28 tunc invocabunt me et non exaudiam mane consurgent et non invenient me
“Afei wɔbɛfrɛ me, nanso meremmua; wɔbɛhwehwɛ me, nanso wɔrenhu me.
29 eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem Domini non susceperint
Esiane sɛ wokyii nimdeɛ na wɔampɛ sɛ wobesuro Awurade,
30 nec adquieverint consilio meo et detraxerint universae correptioni meae
sɛ wɔpoo mʼafotu, na wobuu me nteɛso animtiaa nti,
31 comedent igitur fructus viae suae suisque consiliis saturabuntur
wobedi wɔn akwan so aba; na wɔn nhyehyɛe mu aduan bɛmee wɔn.
32 aversio parvulorum interficiet eos et prosperitas stultorum perdet illos
Na ntetekwaafo asoɔden bekum wɔn, na nkwaseafo tirimudɛ bɛsɛe wɔn;
33 qui autem me audierit absque terrore requiescet et abundantia perfruetur malorum timore sublato
Nanso obiara a obetie me no, ɔbɛtena ase asomdwoe mu na ne ho bɛtɔ no a ɔrensuro ɔhaw biara.”
