< Proverbiorum 1 >
1 parabolae Salomonis filii David regis Israhel
Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
2 ad sciendam sapientiam et disciplinam
Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
3 ad intellegenda verba prudentiae et suscipiendam eruditionem doctrinae iustitiam et iudicium et aequitatem
Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 ut detur parvulis astutia adulescenti scientia et intellectus
Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
5 audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit
Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
6 animadvertet parabolam et interpretationem verba sapientium et enigmata eorum
Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
7 timor Domini principium scientiae sapientiam atque doctrinam stulti despiciunt
Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
8 audi fili mi disciplinam patris tui et ne dimittas legem matris tuae
Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
9 ut addatur gratia capiti tuo et torques collo tuo
Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
10 fili mi si te lactaverint peccatores ne adquiescas
Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
11 si dixerint veni nobiscum insidiemur sanguini abscondamus tendiculas contra insontem frustra
Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
12 degluttiamus eum sicut infernus viventem et integrum quasi descendentem in lacum (Sheol )
Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol )
13 omnem pretiosam substantiam repperiemus implebimus domos nostras spoliis
Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
14 sortem mitte nobiscum marsuppium unum sit omnium nostrum
Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
15 fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum
Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
16 pedes enim illorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem
Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
17 frustra autem iacitur rete ante oculos pinnatorum
Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
18 ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas
Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
19 sic semitae omnis avari animas possidentium rapiunt
Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
20 sapientia foris praedicat in plateis dat vocem suam
Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
21 in capite turbarum clamitat in foribus portarum urbis profert verba sua dicens
Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
22 usquequo parvuli diligitis infantiam et stulti ea quae sibi sunt noxia cupiunt et inprudentes odibunt scientiam
Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
23 convertimini ad correptionem meam en proferam vobis spiritum meum et ostendam verba mea
Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
24 quia vocavi et rennuistis extendi manum meam et non fuit qui aspiceret
Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
25 despexistis omne consilium meum et increpationes meas neglexistis
Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
26 ego quoque in interitu vestro ridebo et subsannabo cum vobis quod timebatis advenerit
Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
27 cum inruerit repentina calamitas et interitus quasi tempestas ingruerit quando venerit super vos tribulatio et angustia
Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
28 tunc invocabunt me et non exaudiam mane consurgent et non invenient me
Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
29 eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem Domini non susceperint
Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
30 nec adquieverint consilio meo et detraxerint universae correptioni meae
Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
31 comedent igitur fructus viae suae suisque consiliis saturabuntur
Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
32 aversio parvulorum interficiet eos et prosperitas stultorum perdet illos
Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
33 qui autem me audierit absque terrore requiescet et abundantia perfruetur malorum timore sublato
[Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.