Proverbiorum 31
1 verba Lamuhel regis visio qua erudivit eum mater sua
Jecha Lemuuʼeel mootichaa kan haati isaa isa barsiifte:
2 quid dilecte mi quid dilecte uteri mei quid dilecte votorum meorum
“Maali yaa ilma ko, maali yaa ilma gadameessa ko, maali yaa ilma wareega ko,
3 ne dederis mulieribus substantiam tuam et vias tuas ad delendos reges
humna kee dubartoota irratti, jabina kee warra mootota balleessan irratti hin fixin.
4 noli regibus o Lamuhel noli regibus dare vinum quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas
“Yaa Lemuuʼeel, wanni kun moototaaf hin malu; daadhii wayinii dhuguun moototaaf hin malu; dhugaatii cimaatti gaggabuunis bulchitootaaf hin malu;
5 ne forte bibat et obliviscatur iudiciorum et mutet causam filiorum pauperis
kunis akka isaan dhuganii waan seerri jedhu dagatanii warra hacuucaman hunda mirga isaanii hin dhowwanneef.
6 date siceram maerentibus et vinum his qui amaro sunt animo
Warra baduuf jiraniif dhugaatii cimaa, warra jireenyi itti hadhaaʼeef daadhii wayinii kenni;
7 bibant ut obliviscantur egestatis suae et doloris non recordentur amplius
isaan dhuganii hiyyummaa isaanii haa irraanfatan; rakkina isaaniis deebiʼanii hin yaadatin.
8 aperi os tuum muto et causis omnium filiorum qui pertranseunt
“Warra ofii isaaniitiif dubbachuu hin dandeenyeef, mirga warra gatamaniitiifis falmi.
9 aperi os tuum decerne quod iustum est et iudica inopem et pauperem
Afaan kee banadhu; murtii qajeelaas kenni; mirga hiyyeeyyiitii fi rakkattootaatiif falmi.”
10 aleph mulierem fortem quis inveniet procul et de ultimis finibus pretium eius
Niitii amala gaarii qabdu eenyutu argachuu dandaʼa? Isheen lula diimaa caalaa gati qabeettii dha.
11 beth confidit in ea cor viri sui et spoliis non indigebit
Dhirsi ishee guddisee ishee amanata; inni waan faayidaa qabu tokko illee hin dhabu.
12 gimel reddet ei bonum et non malum omnibus diebus vitae suae
Isheen bara jireenya ishee guutuu waan gaarii isaaf fiddi malee isa hin miitu.
13 deleth quaesivit lanam et linum et operata est consilio manuum suarum
Isheen suufii fi quncee talbaa barbaaddee harka ishee kan hojii jaallatuun footi.
14 he facta est quasi navis institoris de longe portat panem suum
Isheen akkuma doonii daldalaatti lafa fagoodhaa nyaata ishee fidatti.
15 vav et de nocte surrexit deditque praedam domesticis suis et cibaria ancillis suis
Isheen utuu lafti hin bariʼin hirribaa kaatee maatii isheetiif nyaata kenniti; xomboreewwan isheefis hojii qooddi.
16 zai consideravit agrum et emit eum de fructu manuum suarum plantavit vineam
Isheen lafa qotiisaa hubattee ilaaltee bitti; waan hojjettee argattu keessaa wayinii dhaabdi.
17 heth accinxit fortitudine lumbos suos et roboravit brachium suum
Isheen jabinaan mudhii ishee hidhattee hojiidhaaf irree ishee jabeeffatti.
18 teth gustavit quia bona est negotiatio eius non extinguetur in nocte lucerna illius
Isheen akka daldalli ishee buʼaa qabu hubatti; ibsaan ishees halkaniin hin dhaamu.
19 ioth manum suam misit ad fortia et digiti eius adprehenderunt fusum
Mukni itti jirbii maran harka ishee keessa jira; quba isheetiin immoo calii qabatti.
20 caph manum suam aperuit inopi et palmas suas extendit ad pauperem
Isheen hiyyeessaaf harka hiixatti; dhabaadhaaf illee harka balʼifti.
21 lameth non timebit domui suae a frigoribus nivis omnes enim domestici eius vestiti duplicibus
Yoo cabbiin buʼe illee isheen maatii isheetiif hin yaaddoftu; isaan hundinuu uffata bildiimaa uffataniiruutii.
22 mem stragulam vestem fecit sibi byssus et purpura indumentum eius
Isheen wayyaa siree dhaʼatti; uffata dhiilgee quncee talbaa haphii irraa hojjetames uffatti.
23 nun nobilis in portis vir eius quando sederit cum senatoribus terrae
Dhirsi ishee yommuu karra magaalaa dura, jaarsolii biyyaa gidduu taaʼu ni kabajama.
24 samech sindonem fecit et vendidit et cingulum tradidit Chananeo
Isheen wayyaa quncee talbaa dhooftee gurgurti; daldaltootaafis sabbata dhiʼeessiti.
25 ain fortitudo et decor indumentum eius et ridebit in die novissimo
Isheen jabinaa fi ulfina uffatti; bara dhufaa jiruttis kolfuu dandeessi.
26 phe os suum aperuit sapientiae et lex clementiae in lingua eius
Afaan ishee ogummaadhaan banatti; gorsi gara laafinaas arraba ishee irra jira.
27 sade considerat semitas domus suae et panem otiosa non comedet
Isheen mana ishee toʼatti; isheen buddeena dhibaaʼummaas hin nyaattu.
28 coph surrexerunt filii eius et beatissimam praedicaverunt vir eius et laudavit eam
Ijoolleen ishee kaʼanii, eebbifamtuu jedhuun; dhirsi ishees akkasuma jedhaan; akkana jedhees ishee jaja:
29 res multae filiae congregaverunt divitias tu supergressa es universas
“Dubartoonni hedduun waan gaarii hojjetu; ati garuu isaan hunda caalta.”
30 sin fallax gratia et vana est pulchritudo mulier timens Dominum ipsa laudabitur
Simboon nama gowwoomsa; miidhaginnis ni darba; dubartiin Waaqayyoon sodaattu garuu galateeffamtuu dha.
31 thau date ei de fructu manuum suarum et laudent eam in portis opera eius
Buʼaa harka ishee kennaafii; hojiin ishee karra magaalaa duratti ishee haa jaju.
