Proverbiorum 3

1 fili mi ne obliviscaris legis meae et praecepta mea custodiat cor tuum

پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

2 longitudinem enim dierum et annos vitae et pacem adponent tibi

3 misericordia et veritas non te deserant circumda eas gutturi tuo et describe in tabulis cordis tui

محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

4 et invenies gratiam et disciplinam bonam coram Deo et hominibus

اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

5 habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo et ne innitaris prudentiae tuae

با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

6 in omnibus viis tuis cogita illum et ipse diriget gressus tuos

در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

7 ne sis sapiens apud temet ipsum time Dominum et recede a malo

به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

8 sanitas quippe erit umbilico tuo et inrigatio ossuum tuorum

و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

9 honora Dominum de tua substantia et de primitiis omnium frugum tuarum

از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

10 et implebuntur horrea tua saturitate et vino torcularia redundabunt

آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

11 disciplinam Domini fili mi ne abicias nec deficias cum ab eo corriperis

پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

12 quem enim diligit Dominus corripit et quasi pater in filio conplacet sibi

زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

13 beatus homo qui invenit sapientiam et qui affluit prudentia

خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

14 melior est adquisitio eius negotiatione argenti et auro primo fructus eius

زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

15 pretiosior est cunctis opibus et omnia quae desiderantur huic non valent conparari

ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

16 longitudo dierum in dextera eius in sinistra illius divitiae et gloria

حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

17 viae eius viae pulchrae et omnes semitae illius pacificae

حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

18 lignum vitae est his qui adprehenderint eam et qui tenuerit eam beatus

خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

19 Dominus sapientia fundavit terram stabilivit caelos prudentia

خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

20 sapientia illius eruperunt abyssi et nubes rore concrescunt

به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

21 fili mi ne effluant haec ab oculis tuis custodi legem atque consilium

پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

22 et erit vita animae tuae et gratia faucibus tuis

زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

23 tunc ambulabis fiducialiter in via tua et pes tuus non inpinget

و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

24 si dormieris non timebis quiesces et suavis erit somnus tuus

با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

25 ne paveas repentino terrore et inruentes tibi potentias impiorum

از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

26 Dominus enim erit in latere tuo et custodiet pedem tuum ne capiaris

زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

27 noli prohibere benefacere eum qui potest si vales et ipse benefac

اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

28 ne dicas amico tuo vade et revertere et cras dabo tibi cum statim possis dare

هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

29 ne moliaris amico tuo malum cum ille in te habeat fiduciam

علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

30 ne contendas adversus hominem frustra cum ipse tibi nihil mali fecerit

با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

31 ne aemuleris hominem iniustum nec imiteris vias eius

به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

32 quia abominatio Domini est omnis inlusor et cum simplicibus sermocinatio eius

زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

33 egestas a Domino in domo impii habitacula autem iustorum benedicentur

لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

34 inlusores ipse deludet et mansuetis dabit gratiam

خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

35 gloriam sapientes possidebunt stultorum exaltatio ignominia

دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.