Proverbiorum 3
1 fili mi ne obliviscaris legis meae et praecepta mea custodiat cor tuum
Yaa ilma ko, barumsa ani siif kennu hin dagatin; ajaja koos garaatti qabadhu;
2 longitudinem enim dierum et annos vitae et pacem adponent tibi
isaan bara baayʼee fi umurii dheeraa, nagaa fi badhaadhummaa siif dabaluutii.
3 misericordia et veritas non te deserant circumda eas gutturi tuo et describe in tabulis cordis tui
Jaalallii fi amanamummaan yoom iyyuu sirraa hin fagaatin; morma keetti hidhadhu; gabatee garaa kee irrattis barreeffadhu.
4 et invenies gratiam et disciplinam bonam coram Deo et hominibus
Ati karaa kanaan fuula Waaqaatii fi fuula namaa duratti surraa fi maqaa gaarii ni argatta.
5 habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo et ne innitaris prudentiae tuae
Garaa kee guutuun Waaqayyoon amanadhu; hubannaa kees hin abdatin;
6 in omnibus viis tuis cogita illum et ipse diriget gressus tuos
karaa kee hunda keessatti isa dursi; innis daandii kee siif qajeelcha.
7 ne sis sapiens apud temet ipsum time Dominum et recede a malo
Ani ogeessa ofiin hin jedhin; Waaqayyoon sodaadhu; waan hamaa irraas fagaadhu.
8 sanitas quippe erit umbilico tuo et inrigatio ossuum tuorum
Wanni kun dhagna keetiif fayyaa kenna; lafee kee illee ni haaromsa.
9 honora Dominum de tua substantia et de primitiis omnium frugum tuarum
Qabeenya keetiin, mataa midhaan keetii hundaanis Waaqayyoon kabaji;
10 et implebuntur horrea tua saturitate et vino torcularia redundabunt
yoos gombisaan kee hamma irraan dhangalaʼutti guutama; iddoon cuunfaa wayinii keetiis daadhiidhaan guutamee irraan dhangalaʼa.
11 disciplinam Domini fili mi ne abicias nec deficias cum ab eo corriperis
Yaa ilma ko, adabbii Waaqayyoo hin tuffatin; dheekkamsa isaas hin jibbin.
12 quem enim diligit Dominus corripit et quasi pater in filio conplacet sibi
Waaqayyo akkuma abbaa ilma ofii isaa jaallatu tokkootti warra jaallatu ni adabaatii.
13 beatus homo qui invenit sapientiam et qui affluit prudentia
Namni ogummaa argatu kan hubannaas argatu eebbifamaa dha;
14 melior est adquisitio eius negotiatione argenti et auro primo fructus eius
ogummaan meetii caalaa faayidaa qabaatii; warqee caalaas buʼaa namaaf buusa.
15 pretiosior est cunctis opibus et omnia quae desiderantur huic non valent conparari
Gatiin ishee gatii lula diimaa caala; wanni ati akka malee hawwitu kam iyyuu isheedhaan wal qixxaachuu hin dandaʼu.
16 longitudo dierum in dextera eius in sinistra illius divitiae et gloria
Jireenyi dheeraan harka ishee mirgaa keessa jira; badhaadhummaa fi ulfinni harka ishee bitaa keessa jiru.
17 viae eius viae pulchrae et omnes semitae illius pacificae
Karaan ishee karaa nama gammachiisuu dha; daandiin ishee hundis nagaa dha.
18 lignum vitae est his qui adprehenderint eam et qui tenuerit eam beatus
Isheen warra jabeessanii ishee qabataniif muka jireenyaa ti; warri itti cichanii ishee qabatan immoo ni eebbifamu.
19 Dominus sapientia fundavit terram stabilivit caelos prudentia
Waaqayyo ogummaadhaan hundee lafaa buuse; hubannaadhaanis samiiwwan iddoo isaanii kaaʼe;
20 sapientia illius eruperunt abyssi et nubes rore concrescunt
beekumsa isaatiin tuujubawwan gargar qoodaman; duumessoonnis fixeensa coccobsan.
21 fili mi ne effluant haec ab oculis tuis custodi legem atque consilium
Yaa ilma ko ogummaa fi hubannaa dhugaa eeggadhu; isaanis fuula kee duraa hin dhabamin;
22 et erit vita animae tuae et gratia faucibus tuis
isaan jireenya siif taʼu; morma kee miidhagsuufis faaya mormaa siif taʼu.
23 tunc ambulabis fiducialiter in via tua et pes tuus non inpinget
Yoos ati karaa kee nagumaan deemta; miilli kees hin gufatu;
24 si dormieris non timebis quiesces et suavis erit somnus tuus
ati yoo raftu hin sodaattu; hirribni kees yoo ati raftu sitti miʼaawa.
25 ne paveas repentino terrore et inruentes tibi potentias impiorum
Balaa akkuma tasaa sitti dhufu yookaan badiisa hamoota galaafatu hin sodaatin;
26 Dominus enim erit in latere tuo et custodiet pedem tuum ne capiaris
Waaqayyo irkoo siif taʼaatii; akka miilli kee kiyyoodhaan hin qabamnes si eega.
27 noli prohibere benefacere eum qui potest si vales et ipse benefac
Ati yeroo waan tokko gochuudhaaf aangoo qabdutti, warra wanni gaariin isaaniif malu irraa waan sana hin hanqisin.
28 ne dicas amico tuo vade et revertere et cras dabo tibi cum statim possis dare
Utuu amma waa qabduu, ollaa keetiin, “Yeroo biraa deebiʼii kottu; ani bori siifin kennaatii” hin jedhin.
29 ne moliaris amico tuo malum cum ille in te habeat fiduciam
Ollaa kee kan si amanee si cina jiraatu miidhuuf jettee waan hamaa itti hin yaadin.
30 ne contendas adversus hominem frustra cum ipse tibi nihil mali fecerit
Nama tokko utuu inni homaa si hin godhin akkasumaan hin miidhin.
31 ne aemuleris hominem iniustum nec imiteris vias eius
Nama dabaatti hin hinaafin; yookaan karaa isaa tokko illee hin filatin.
32 quia abominatio Domini est omnis inlusor et cum simplicibus sermocinatio eius
Waaqayyo nama jalʼaa ni jibbaatii; nama qajeelaa garuu ofitti aanfata.
33 egestas a Domino in domo impii habitacula autem iustorum benedicentur
Abaarsi Waaqayyoo mana nama hamaa irra buʼa; inni garuu mana nama qajeelaa ni eebbisa.
34 inlusores ipse deludet et mansuetis dabit gratiam
Inni qoostota of tuultotatti ni qoosa; warra gad of qabaniif immoo ayyaana kenna.
35 gloriam sapientes possidebunt stultorum exaltatio ignominia
Ogeeyyiin ulfina dhaalu; gowwoota garuu inni ni qaanessa.
