Proverbiorum 27
1 ne glorieris in crastinum ignorans quid superventura pariat dies
Rosa deg ikkje av morgondagen, for du veit ikkje kva ein dag ber i fang.
2 laudet te alienus et non os tuum extraneus et non labia tua
Lat ein annan rosa deg; ikkje din eigen munn, ein framand og ei dine eigne lippor!
3 grave est saxum et onerosa harena sed ira stulti utroque gravior
Stein er tung, og sand veg mykje, men tyngre enn båe er dåreharm.
4 ira non habet misericordiam nec erumpens furor et impetum concitati ferre quis poterit
Sinne er fælslegt, og vreide ein flaum, men kven kann standa seg mot åbryskap?
5 melior est manifesta correptio quam amor absconditus
Betre er openberrleg refsing enn kjærleik som held seg duld.
6 meliora sunt vulnera diligentis quam fraudulenta odientis oscula
Trugne er slag av venehand, og mange er uvens kyssar.
7 anima saturata calcabit favum anima esuriens et amarum pro dulce sumet
Den mette trakkar på honning, men den svoltne tykkjer alt beiskt er søtt.
8 sicut avis transmigrans de nido suo sic vir qui relinquit locum suum
Som ein fugl som rømer frå reiret sitt, er ein mann som rømer frå heimen sin.
9 unguento et variis odoribus delectatur cor et bonis amici consiliis anima dulcoratur
Olje og røykjelse hjarta gled, og søte venar-ord frå rådvis sjæl.
10 amicum tuum et amicum patris tui ne dimiseris et domum fratris tui ne ingrediaris in die adflictionis tuae melior est vicinus iuxta quam frater procul
Slepp ikkje frå deg venen din og far din’s ven, so du lyt heim til bror din når du er i naud! Ein granne nær attmed er betre enn ein bror langt burte.
11 stude sapientiae fili mi et laetifica cor meum ut possim exprobranti respondere sermonem
Vert vis, min son, og gled mitt hjarta, so eg kann svara den som spottar meg!
12 astutus videns malum absconditus est parvuli transeuntes sustinuere dispendia
Den kloke ser fåren, gøymer seg; fåmingar renner fram og lyt bøta for det.
13 tolle vestimentum eius qui spopondit pro extraneo et pro alienis auferto pignus
Tak klædi hans, for han hev borga for ein annan, og panta honom for ei framand kvinna!
14 qui benedicit proximo suo voce grandi de nocte consurgens maledicenti similis erit
Den som høgmælt signar sin ven um morgonen tidleg, han skal få det tilrekna som ei forbanning.
15 tecta perstillantia in die frigoris et litigiosa mulier conparantur
Si-drop frå taket ein regndag og ei trættekjær kvinna likjest kvarandre.
16 qui retinet eam quasi qui ventum teneat et oleum dexterae suae vocabit
Den som held på henne, held på vind, og handi hans triv i olje.
17 ferrum ferro acuitur et homo exacuit faciem amici sui
Jarn sliper jarn, og den eine mannen sliper den andre.
18 qui servat ficum comedet fructus eius et qui custos est domini sui glorificabitur
Den som agtar fiketreet sitt, fær eta frukti av det, den som tek vare på sin herre, skal få æra.
19 quomodo in aquis resplendent vultus prospicientium sic corda hominum manifesta sunt prudentibus
Som andlit seg speglar mot andlit i vatnet, so menneskjehjarta mot menneskje.
Helheim og avgrunn vert ikkje mette, og menneskjeaugo vert ikkje mette. (Sheol h7585)
21 quomodo probatur in conflatorio argentum et in fornace aurum sic probatur homo ore laudantis
Diglen røyner sylvet og omnen gullet, og ein mann vert røynd av sin ros.
22 si contuderis stultum in pila quasi tisanas feriente desuper pilo non auferetur ab eo stultitia eius
Um du støyte uvitingen i mortelen med støytaren i hop med gryn, so vilde ikkje vitløysa vika ifrå han.
23 diligenter agnosce vultum pecoris tui tuosque greges considera
God greide lyt du hava på koss sauerne dine ser ut, og agta vel på buskapen din!
24 non enim habebis iugiter potestatem sed corona tribuetur in generatione generationum
For velstand varer ikkje æveleg, og ikkje ei kruna frå ætt til ætt.
25 aperta sunt prata et apparuerunt herbae virentes et collecta sunt faena de montibus
Men er høyet burte og håi kjem att, og fjellgras vert sanka i hop,
26 agni ad vestimentum tuum et hedi agri pretium
då hev du lamb til klæde, og bukkar til å kjøpa deg åker for,
27 sufficiat tibi lac caprarum in cibos tuos in necessaria domus tuae et ad victum ancillis tuis
og geitemjølk nok til mat for deg, til mat for huset ditt og til livsupphald for gjentorne dine.
