Proverbiorum 23
1 quando sederis ut comedas cum principe diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
Bw’otuulanga okulya n’omufuzi, weetegerezanga ebiri mu maaso go;
2 et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam
era weegendereze bw’obanga omanyi ng’olulunkanira ebyokulya.
3 ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
Tolulunkanira mmere ye ennungi, kubanga erimbalimba.
4 noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
Teweemalangako mirembe ng’oyaayaanira obugagga; weefuge obeere mukkakkamu.
5 ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes quia facient sibi pinnas quasi aquilae et avolabunt in caelum
Eby’obugagga obikubako eriiso limu nga by’agenze dda, kubanga ddala bimera ebiwaawaatiro ne bibuuka mu bbanga ng’empungu.
6 ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
Tolyanga mmere ya muntu mukodo, wadde okwegomba ebirungi by’alya.
7 quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat quod ignorat comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
Kubanga ye muntu abalirira ensimbi z’asaasaanyizza, n’akugamba nti, “Weeriire, weenywere,” naye ng’omutima gwe tegukusanyukira.
8 cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
Akatono k’onooba olidde onookasesema, ebigambo byo ebirungi eby’okwebaza bibe bya bwereere.
9 in auribus insipientium ne loquaris quia despicient doctrinam eloquii tui
Totegana kubuulirira musirusiru, kubanga ajja kunyooma ebigambo byo eby’amagezi.
10 ne adtingas terminos parvulorum et agrum pupillorum ne introeas
Tojjululanga nsalo ey’edda, so toyingiriranga nnimiro za bamulekwa,
11 propinquus enim eorum Fortis est et ipse iudicabit contra te causam illorum
kubanga abalwanirira w’amaanyi, alikuggulako omusango.
12 ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
Ossangayo omwoyo eri okuyigirizibwa, n’amatu go eri ebigambo by’okutegeera.
13 noli subtrahere a puero disciplinam si enim percusseris eum virga non morietur
Tolekangayo kukangavvula mwana, bw’omubonereza n’akaggo tekimutta.
Mubonerezenga n’akaggo, kiwonye emmeeme ye okufa. (Sheol h7585)
15 fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
Mwana wange, bw’oba n’omutima ogw’amagezi, kinsanyusa.
16 et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
Nnaajjaguzanga okuva ku ntobo y’omutima gwange, bw’onooyogeranga ebituufu.
17 non aemuletur cor tuum peccatores sed in timore Domini esto tota die
Omutima gwo gulemenga okukwatirwa aboonoonyi obuggya, kyokka nyiikira okutya Mukama ebbanga lyonna.
18 quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
Mazima ddala onoobanga n’essuubi mu biseera eby’omu maaso, n’essuubi lyo eryo teririggwaawo.
19 audi fili mi et esto sapiens et dirige in via animum tuum
Mwana wange wulirizanga, obeerenga n’amagezi, okumenga omutima gwo mu kkubo ettuufu.
20 noli esse in conviviis potatorum nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
Teweegattanga ku abo abeekamirira omwenge, n’abalulunkanira ennyama:
21 quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur et vestietur pannis dormitatio
Kubanga omutamiivu n’omuluvu baavuwala, n’okubongoota olutata kubambaza enziina.
22 audi patrem tuum qui genuit te et ne contemnas cum senuerit mater tua
Wulirizanga kitaawo eyakuzaala, so togayanga nnyoko ng’akaddiye.
23 veritatem eme et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
Gula amazima so togatunda, ffuna amagezi, n’okuyigirizibwa n’okutegeera.
24 exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
Kitaawe w’omutuukirivu alina essanyu lingi, n’oyo azaala omwana ow’amagezi amwenyumiririzaamu.
25 gaudeat pater tuus et mater tua et exultet quae genuit te
Leka kitaawo ne nnyoko basanyuke, omukazi eyakuzaala ajaguzenga.
26 praebe fili mi cor tuum mihi et oculi tui vias meas custodiant
Mwana wange mpa omutima gwo, n’amaaso go geekalirize amakubo gange,
27 fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
kubanga omukazi omwenzi lukonko luwanvu, n’omukazi omubambaavu luzzi lufunda.
28 insidiatur in via quasi latro et quos incautos viderit interficit
Ateega ng’omutemu, n’ayongera ku muwendo gw’abasajja abatali beesigwa eri bakazi baabwe.
29 cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
Ani alina obuyinike? Ani alina ennaku? Ani alina ennyombo? Ani alina okwemulugunya? Ani alina ebiwundu eby’obwereere? Ani amyuse amaaso?
30 nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis
Abo abatava ku mwenge, nga bagenda baloza ku mwenge omutabule.
31 ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande
Totunuulira wayini ng’amyuse, bw’atemaganira mu ggiraasi ng’akka empolampola;
32 sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet
ku nkomerero aluma ng’omusota, wa busagwa ng’essalambwa.
33 oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa
Amaaso go galiraba ebyewuunyo, n’omutwe gwo ne gulowooza ebitategeerekeka.
34 et eris sicut dormiens in medio mari et quasi sopitus gubernator amisso clavo
Oliba ng’omuntu eyeebase wakati mu nnyanja, obanga oyo alengejjera waggulu ku mulongooti.
35 et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam
Olyogera nti, “Bankubye, naye sirumiddwa. Bankubye naye sirina kye mpuliddemu. Nnaazuukuka ddi, neeyongere okunywa?”
