Proverbiorum 23
1 quando sederis ut comedas cum principe diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
I KOU noho iho ana e ai pu me ke alii, E noonoo pono i na mea imua ou:
2 et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam
A e kau i ka pahi ma kahi i moni ai, Ke pololi oe.
3 ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
Aka, mai iini aku oe i kana mau mea ono; He wahi ni hoopunipuni no ia.
4 noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
Mai hooikaika i waiwai ai; E hoole i kou naauao iho.
5 ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes quia facient sibi pinnas quasi aquilae et avolabunt in caelum
E kau anei oe i kou mau maka ma ka mea e ole ana? No ka mea, e hana io no ia mea i mau eheu nona iho; Me he aeto la e lele aku ai i ka lewa.
6 ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
Mai ai oe i ka ai a ka mea maka ino; Mai iini aku oe i kana mau mea ono;
7 quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat quod ignorat comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
No ka mea, e like me ia i noonoo ai ma kona naau, pela no ia; E ai oe, ea, a e inu oe, wahi ana ia oe, Aka, aole me oe kona naau.
8 cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
O ka mamala ai au i moni iho ai e luai hou aku oe; A e lilo wale kau mau olelo oluolu.
9 in auribus insipientium ne loquaris quia despicient doctrinam eloquii tui
Mai hai aku oe i na pepeiao o ka mea lapuwale; No ka mea, e hoowahawaha oia i ka pololei o kau olelo.
10 ne adtingas terminos parvulorum et agrum pupillorum ne introeas
Mai hooneenee ae oe i na mokuna aina kahiko; Ma na kihapai o ka poe makua ole, mai komo oe.
11 propinquus enim eorum Fortis est et ipse iudicabit contra te causam illorum
No ka mea, o ka lakou Hoola he mana no kona; Nana no e hooponopono iwaena o lakou a me oe.
12 ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
E haliu ae i kou naau i ke aoia mai, A me kou mau pepeiao hoi i na olelo e naauao ai.
13 noli subtrahere a puero disciplinam si enim percusseris eum virga non morietur
Mai waiho oe i ka hooponopono ana i ke keiki; No ka mea, ina e haua oe ia ia me ka laau, aole ia e make.
E haua oe ia ia me ka laau, A e hoopakele i kona uhane i ka lua. (Sheol h7585)
15 fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
E kuu keiki e, ina e naauao kou naau, E hauoli io no ka naau o'u:
16 et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
E olioli io ko'u mau puhaka, Ke hai aku kou mau lehelehe i na mea pololei.
17 non aemuletur cor tuum peccatores sed in timore Domini esto tota die
Mai huahua kou naau i ka poe hewa; Aka, e noho mau oe me ka makau ia Iehova a po ka la.
18 quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
No ka mea, e hiki io mai no ka hope; A e pio ole ana no kou manaolana.
19 audi fili mi et esto sapiens et dirige in via animum tuum
E hoolohe mai oe, e ka'u keiki, e hoonaauao iho, E hoopololei i kou naau ma ke ala.
20 noli esse in conviviis potatorum nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
Mai noho pu oe me ka poe inu waina; Me ka poe hoopalupalu i ko lakou kino iho.
21 quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur et vestietur pannis dormitatio
No ka mea, o ka mea ona a me ka mea pakela ai, e ilihune auanei oia; A no ka palaualelo e komo kekahi i na weluwelu.
22 audi patrem tuum qui genuit te et ne contemnas cum senuerit mater tua
E hoolohe i kou makuakane ka mea nana mai oe; Mai hoowahawaha oe i ka luwahine ana o kou makuwahine.
23 veritatem eme et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
E kuai lilo mai i ka oiaio, mai kuai lilo aku; I ka naauao hoi a me ke aoia mai a me ka ike.
24 exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
E hauoli nui ka makuakane o ka mea pono; O ka mea i hanau mai uana ke keiki naauao, he olioli no kona.
25 gaudeat pater tuus et mater tua et exultet quae genuit te
E hauoli no kou makuakane a me kou makuwahine, E olioli hoi ka mea nana oe i hanau mai.
26 praebe fili mi cor tuum mihi et oculi tui vias meas custodiant
E kuu keiki, e haawi mai ia'u i kou naau, E nana mai hoi kou mau maka i ko'u aoao.
27 fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
No ka mea, he auwaha hohonu ka wahine hookamakama, He lua ino hoi ka wahine e.
28 insidiatur in via quasi latro et quos incautos viderit interficit
Oia ka i hoohalua, me he powa la, Hoonui oia i ka lawehala ana iwaena o na kanaka.
29 cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
Ia wai la ka uwe ana? Ia wai la ka poino? Ia wai la ka hakaka? Ia wai la ka nuku wale ana? Ia wai la na palapu loaa wale? Ia wai la na maka ulaula?
30 nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis
I ka poe e hoomau ana ma ka waina, I ka poe e hele ana e imi i ka waina i kawiliia.
31 ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande
Mai nana oe i ka waina i kona ulaula ana, I kona aleale ana ma ke kiaha, I kona hu ana a maikai.
32 sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet
Mahope iho, e nahu mai me he nahesa la, A e pa mai me he moonihoawa la.
33 oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa
E nana auanei kou maka i na wahine e, A e hai aku kou naau i na mea ino.
34 et eris sicut dormiens in medio mari et quasi sopitus gubernator amisso clavo
E lilo ana oe me he mea la i moe iho mawaena konu o ka moana, E like hoi me ka mea i hoomoe ia ia iho ma kahi oioi loa o ke kia moku.
35 et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam
Pepehi mai lakou ia'u, aole au i eha, Hahaua mai lakou ia'u, aole au i ike iho: Ahea la au e ala'i? E imi hou aku no au ia mea.
