Proverbiorum 22
1 melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
Ang isang magandang pangalan ay dapat piliin higit pa sa labis na kayamanan, at mas mainam ang kagandahan ng loob kaysa sa pilak at ginto.
2 dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
Ang mayaman at mahirap na mga tao ay mayroong pagkakatulad— si Yahweh ang tagapaglikha nilang lahat.
3 callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
Ang isang marunong na tao ay nakikita ang kaguluhan at itinatago ang kaniyang sarili, pero ang walang karanasan na mga tao ay magpapatuloy at magdurusa dahil dito.
4 finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
Ang gantimpala sa pagpapakumbaba at takot kay Yahweh ay kayamanan, karangalan at buhay.
5 arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
Ang mga tinik at mga patibong ay nakalatag sa daan ng sutil; kung sino man ang mag-ingat ng kaniyang buhay ay papanatilihing malayo mula sa kanila.
6 proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
Turuan ang isang bata sa daan kung saan siya nararapat pumunta, at kapag siya ay matanda na hindi siya tatalikod mula sa bilin na iyon.
7 dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
Ang mayayamang tao ay pinamumunuan ang mahihirap na tao, at ang isa na siyang humihiram ay isang alipin sa isa na siyang nagpapahiram.
8 qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
Siyang naghahasik ng kasamaan ay mag-aani ng kaguluhan, at ang pamalo ng kaniyang matinding galit ay magiging walang pakinabang.
9 qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
Ang isang mapagbigay na mata ay pagpapalain, sapagkat siya ay nagbabahagi ng kaniyang tinapay sa mahihirap.
10 eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
Itaboy ang mangungutya at aalis ang alitan; ang mga hindi pagkakaunawaan at mga panlalait ay matitigil.
11 qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
Ang siyang nagmamahal ng isang busilak na puso at ang salita ay magiliw, siya ay magiging kaibigan ng hari.
12 oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
Ang mga mata ni Yahweh ay nanatiling nakamasid sa kaalaman, ngunit ibabagsak niya ang mga salita ng taksil.
13 dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
Sinasabi ng tamad na tao, “Mayroong isang leon sa lansangan! Ako ay mapapatay sa mga hayag na lugar.”
14 fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
Ang bibig ng isang babaeng nangangalunya ay isang malalim na hukay; ang galit ni Yahweh ay sumiklab laban sa sinuman na mahulog dito.
15 stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
Ang kahangalan ay nasa puso ng isang bata, pero ang pamalo ng pagdisiplina ay nagpapaalis dito.
16 qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
Ang isa na siyang nagpapahirap sa mahihirap na tao para lumago ang kaniyang karangyaan, o nagbibigay para sa mayayamang tao, ay magiging isang mahirap.
17 inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
Magbigay pansin at pakinggan ang mga salita ng mga matalino at idulog ang iyong puso sa aking kaalaman,
18 quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
dahil magiging kaaya-aya ito para sa iyo kung panatilihin mo ang mga ito sa iyo, kung lahat ng ito ay handa sa iyong mga labi.
19 ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
Sa gayon, mailagak kay Yahweh ang iyong tiwala, ituturo ko ang mga ito sa inyo ngayon— maging sa iyo.
20 ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
Hindi ko ba naisulat sa iyo ang tatlumpung kasabihan ng tagubilin at kaalaman,
21 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
para ituro sa iyo ang katotohanan sa mga mapagkakatiwalaang mga salitang ito, sa gayon maaaring kang makapagbigay ng mapagkakatiwalaang mga sagot sa mga nagpadala sa iyo?
22 non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
Huwag mo pagnakawan ang mahirap na tao, dahil siya ay mahirap, o wasakin ang nangangailangang tao sa tarangkahan,
23 quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
dahil si Yahweh ang mangangatwiran sa kanilang kaso, at nanakawin niya ang buhay na siyang nagnakaw sa kanila.
24 noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
Huwag ka makipagkaibigan sa isang tao na siyang pinamumuan ng galit, at huwag kang sumama sa isang nagagalit nang labis,
25 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
o matututunan mo ang kaniyang mga pamamaraan, at papaluputan mo ang iyong sarili sa isang patibong.
26 noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
Huwag kang makiisa sa nagbibigay ng nakakagapos na mga panunumpa tungkol sa pera, at huwag kang magbibigay ng kasiguraduhan para sa mga pagkakautang ng iba.
27 si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
Kung kulang ka ng pamamaraan para magbayad, ano ang makakapigil sa isang tao mula sa pagkuha ng iyong higaan mula sa iyo?
28 ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
Huwag mong alisin ang sinaunang batong nagtatakda ng hangganan na inalagay ng iyong mga ama.
29 vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles
Nakikita mo ba ang isang bihasang lalaki sa kaniyang gawain? Siya ay tatayo sa harapan ng mga hari; hindi siya tatayo sa harapan ng pangkaraniwang mga tao.
