Proverbiorum 22
1 melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
Maqaan gaariin badhaadhummaa guddaa caalaa filatamaa dha; kabajamuunis meetii fi warqee caala.
2 dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
Wanni sooressaa fi hiyyeessa wal fakkeessu kanaa dha: Uumaan hunda isaanii Waaqayyoo dha.
3 callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
Namni hubataan balaa argee jalaa dhokata; wallaalaan immoo ittuma deemee adabama.
4 finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
Gad of qabiisnii fi Waaqayyoon sodaachuun, qabeenya, ulfinaa fi jireenya namaa kennu.
5 arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
Karaa hamootaa irra qoraattii fi kiyyootu jira; namni lubbuu isaa eeggatu garuu waan kana irraa fagaatee jiraata.
6 proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
Daaʼima tokko karaa inni irra deemuu qabu barsiisi; inni gaafa dulloome iyyuu karaa sana irraa hin jalʼatu.
7 dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
Sooressi hiyyeessa bulcha; liqeeffataan garbicha liqeessituu ti.
8 qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
Namni hammina facaasu rakkina haammata; uleen aarii isaas ni hurraaʼaa.
9 qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
Namni arjaan waan nyaata isaa hiyyeeyyiif qooduuf ofii isaatii ni eebbifama.
10 eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
Qoostuu of biraa ariʼi; lolli ni qabbanaaʼaa; wal diddaa fi arrabsoonis hin jiraatu.
11 qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
Nama qulqullina garaa jaallatuu fi dubbiin isaa namatti tolu mootiin michuu isaaf taʼa.
12 oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
Iji Waaqayyoo xiyyeeffatee beekumsa ilaala; inni garuu dubbii nama hin amanamnee ni busheessa.
13 dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
Dhibaaʼaan, “Leenci ala jira! Ani karaa gubbaatti nan ajjeefama!” jedha.
14 fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
Afaan ejjituu boolla gad fagoo dha; namni dheekkamsa Waaqayyoo jala jiru achi keessa buʼa.
15 stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
Gowwummaan yaada daaʼimaa keessatti hidhameera; uleen ittiin adaban garuu irraa fageessa.
16 qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
Namni qabeenya isaa guddifachuuf jedhee hiyyeessa hacuucuu fi kan sooressaaf kennaa kennu ni deega.
17 inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
Qalbeeffadhuutii waan namni ogeessi jedhu dhaggeeffadhu; yaada kees gara waan ani barsiisuutti deebifadhu;
18 quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
yoo ati qalbiitti qabattee hunduma isaa hidhii kee irratti qopheeffatte wanni kun nama gammachiisaatii.
19 ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
Akka abdiin kee Waaqayyo taʼuuf ani harʼa suma mataa kee iyyuu nan barsiisa.
20 ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
Ani jecha soddoma, jecha gorsaatii fi beekumsaa siif hin barreessinee?
21 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
Kanas ani akka ati warra si erganiif deebii dhugaa kennituuf waan qajeelaa fi dhugaa si argisiisuufin barreesse mitii?
22 non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
Ati sababii inni hiyyeessa taʼeef jettee hiyyeessa hin saamin; rakkataas mana murtiitti hin cunqursin;
23 quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
Waaqayyo dubbii isaanii ni ilaalaaf; jireenya warra isaan saamaniis ni saamaatii.
24 noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
Nama dafee aaru michuu hin godhatin; nama akka salphaatti dheekkamu wajjinis tokkummaa hin qabaatin;
25 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
yoo kana goote karaa isaa baratta; ofii kees kiyyootti galchita.
26 noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
Nama harka dhaʼee waadaa galu yookaan nama liqii namaatiif wabii taʼu hin taʼin;
27 si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
yoo ati waan baaftu dhabde, sireen kee iyyuu si jalaa fudhatama.
28 ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
Dhagaa daarii durii, kan abbootiin kee dhaaban hin dhiibin.
29 vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles
Nama hojii isaa keessatti ogummaa qabu argitee? Inni fuula moototaa dura dhaabata; fuula namoota kaanii dura garuu hin dhaabatu.
