Proverbiorum 22
1 melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
धेरै धन-सम्पत्तिभन्दा असल नाउँ रोज्नु अनि निगाह सुन र चाँदीभन्दा उत्तम हो ।
2 dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
धनी र गरिब यस कुरामा समान छन्, कि दुवैका सृष्टिकर्ता परमेश्वर हुनुहुन्छ ।
3 callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
विवेकी मानिसले सङ्कष्ट देखेर आफैलाई लुकाउँछ, तर निर्बुद्धि अगाडि बढ्छ र त्यसैको कारण दुःख भोग्छ ।
4 finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
विनम्रता र परमप्रभुको भयको इनाम धन-सम्पत्ति, मान र जीवन हुन् ।
5 arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
टेडा मानिसहरूको मार्गमा काँढा र पासाहरू लुकेका हुन्छन् । आफ्नो जीवनको रखवाली गर्नेचाहिँ तीबाट टाढै बस्ने छन् ।
6 proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
बच्चालाई त्यो हिँड्नुपर्ने बाटोमा लाग्न सिका, र बुढेस्कालसम्म पनि त्यो त्यस अर्तीबाट तर्कने छैन ।
7 dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
धनी मानिसहरूले गरिब मानिसहरूमाथि शासन गर्छन्, र सापट लिनेचाहिँ सापट दिनेको दास बन्छ ।
8 qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
अन्याय छर्नेले सङ्कष्टको कटनी गर्ने छ, र त्यसको झोँखको लौरो भाँचिने छ ।
9 qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
उदार दृष्टि भएको मानिस आशिषित् हुने छ, किनकि त्यसले आफ्नो रोटी गरिबहरूसित बाँडचुँड गर्छ ।
10 eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
खिल्ली उडाउनेलाई बाहिर निकाल्, र द्वन्द्व हटेर जान्छ अनि वादविवाद र अपमान लोप हुने छन् ।
11 qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
शुद्ध हृदयलाई प्रेम गर्ने र बोलीवचन अनुग्रहमय भएको मानिसको लागि राजा पनि मित्र हुने छ ।
12 oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
परमप्रभुको दृष्टिले ज्ञानमाथि नजर लगाइरहन्छ, तर उहाँले विश्वासघातीका वचनहरूलाई मिल्काइदिनुहुन्छ ।
13 dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
अल्छे मानिसले भन्छ, “बाटोमा एउटा सिंह छ । मलाई खुला ठाउँहरूमा मारिने छ ।”
14 fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
व्यभिचारी स्त्रीको मुख गहिरो खाडलजस्तै हो । त्यसभित्र खस्नेको विरुद्धमा परमप्रभुको क्रोध दन्कन्छ ।
15 stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
बच्चाको हृदयमा मूर्खता जेलिएको हुन्छ, तर अनुशासनको लट्ठीले त्यसलाई टाढा भगाउँछ ।
16 qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
आफ्नो धन-सम्पत्ति बढाउन गरिब मानिसहरूमाथि थिचोमिचो गर्ने वा धनी मानिसहरूलाई दिने व्यक्ति दरिद्रतामा पुग्ने छ ।
17 inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
आफ्नो कान थाप् र बुद्धिमान्का वचनहरू सुन् अनि मेरो ज्ञानमा तेरो हृदय लगा ।
18 quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
किनभने तिनलाई तँभित्र राखिस् भने र ती सबै तेरो ओठमा तयार भए भने यो तेरो लागि रमणीय हुने छ ।
19 ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
तेरो भरोसा परमप्रभुमाथि होस् भनेर आज म तँलाई यी कुराहरू सिकाउँछु ।
20 ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
के मैले तेरो लागि अर्ती र ज्ञानका तिसवटा नीति-वचन लेखिदिएको छैनँ र?
21 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
तँकहाँ पठाइएकाहरूलाई तैँले भरोसायोग्य जवाफहरू दिन सक् भनेर मैले तँलाई यी भरोसायोग्य वचनहरू सिकाएको होइनँ र?
22 non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
गरिबलाई नलुट्, किनकि त्यो गरिब हो, न त खाँचोमा परेकोलाई मूल ढोकामा पेल्ने गर,
23 quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
किनकि परमप्रभुले तिनीहरूको मुद्दाको पक्षमा वकालत गर्नुहुने छ, र तिनीहरूलाई लुट्नेहरूलाई उहाँले लुट्नुहुने छ ।
24 noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
रिसद्वारा नियन्त्रित हुने मानिसलाई मित्र नबना, र क्रोधित मानिससित सङ्गत नगर् ।
25 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
नत्रता तैँले त्यसका मार्गहरू सिक्ने छस्, र तेरो प्राण पासोमा पर्ने छ ।
26 noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
धितोमा आफ्नो हात नहाल् वा अर्काको ऋणको जमानी नबस् ।
27 si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
तँसित तिर्ने उपायको कमी भयो भने कसैलाई तेरो खाटसमेत लैजानबाट कुन कुराले रोक्न सक्छ?
28 ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
तेरा पिता-पुर्खाहरूले खडा गरेका प्राचीन साँध-सिमानाको ढुङ्गो नहटा ।
29 vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles
के आफ्नो काममा सिपालु कुनै मानिसलाई तँ देख्छस्? त्यो राजाहरूका सामु खडा हुने छ । त्यो सर्वसाधारणको सामु खडा हुने छैन ।
