< Proverbiorum 22 >
1 melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
Kokende sango ya malamu ezali malamu koleka kozala na bomengo mingi; lokumu ezali malamu koleka palata mpe wolo.
2 dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
Mozwi mpe mobola bazali na likambo moko ya lisanga: ezali Yawe nde azali Mokeli na bango mibale.
3 callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
Moto ya mayele amonaka likama na mosika mpe amibombaka, kasi moto oyo azangi mayele akoleka wana mpe akokutana na pasi.
4 finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
Komikitisa mpe kotosa Yawe ememaka bozwi, lokumu mpe bomoi.
5 arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
Nzela ya bato mabe ezalaka na banzube mpe mitambo, kasi moto oyo abatelaka molimo na ye azalaka mosika na yango.
6 proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
Lakisa mwana nzela oyo asengeli kotambola wuta na bomwana na ye; ezala tango akokoma mokolo, akobunga yango te.
7 dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
Mozwi azalaka mokonzi ya mobola, mpe modefi azalaka mowumbu ya modefisi.
8 qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
Moto oyo alonaka masumu abukaka pasi, mpe makasi ya kanda na ye nyonso ekosuka.
9 qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
Moto oyo akabaka na esengo akopambolama, pamba te akabolaka bilei na ye na mobola.
10 eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
Bengana motioli, bongo kowelana, koswana mpe kofingana ekosila.
11 qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
Moto oyo alingaka kozala peto na motema, oyo ngolu ezalaka na bibebu na ye, mokonzi azalaka molingami na ye.
12 oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
Miso na Yawe ebatelaka boyebi, kasi akweyisaka maloba ya moto oyo azangi mayele.
13 dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
Moto ya goyigoyi alobaka: « Nkosi ezali kuna na libanda, ekoboma ngai na kati-kati ya balabala. »
14 fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
Monoko ya mwasi ya ndumba ezalaka lokola libulu ya mozindo; moto oyo Yawe asilikeli akweyaka kuna.
15 stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
Motema ya mwana moke ezalaka na bozoba, bongo fimbu ya pamela elongolaka yango kati na ye.
16 qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
Moto oyo anyokolaka mobola mpo ete akoma na bomengo mingi mpe oyo apesaka mozwi bakado bakokweya na bobola.
17 inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
Pesa matoyi mpe yoka toli ya bato ya bwanya, mpe tika ete motema na yo endima mateya na ngai.
18 quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
Pamba te ekozala esengo soki obombi yango na motema na yo, mpe soki yango nyonso ezali pene ya bibebu na yo.
19 ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
Nateyi yo yango lelo mpo ete elikya na yo ezala kati na Yawe.
20 ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
Boni, lobi eleki, nakomelaki yo te batoli koleka tuku misato, batoli ya bwanya mpe ya boyebi,
21 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
batoli oyo epesaka mateya ya solo mpe maloba ya solo mpo ete okoka kozongisa biyano ya solo na moto oyo atindi yo?
22 non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
Kobotola te na makasi biloko ya mobola, pamba te azali mobola, konyokola te moto ya pasi na esambiselo,
23 quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
pamba te Yawe akobundela bango mpe akobebisa bomoi ya bato oyo bakobebisa bomoi na bango.
24 noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
Kozala molingami te ya moto ya kanda, mpe kosangana te na moto ya motema moto-moto,
25 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
noki te okoyekola nzela na ye mpe okokangama na motambo na ye.
26 noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
Kozala te na molongo ya bato oyo batombolaka maboko mpo na kondima kofuta baniongo ya bato mosusu,
27 si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
pamba te soki ozali na yo na makoki ya kofuta te, mpo na nini okolinga ete babotola ata mbeto na yo ya kolala?
28 ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
Kozongisa na sima te mondelo ya kala oyo batata na yo bakataki.
29 vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles
Osila komona moto oyo ayebi mosala na ye malamu? Akosala kaka liboso ya bakonzi, akosala te liboso ya bato ya molili.