< Proverbiorum 20 >

1 luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas quicumque his delectatur non erit sapiens
Vino elobisaka bato maloba ya soni, masanga ya makasi ememaka mobulu; moto nyonso oyo amipesaka na yango akotikala te kokoma moto ya bwanya.
2 sicut rugitus leonis ita terror regis qui provocat eum peccat in animam suam
Somo oyo mokonzi apesaka ezali lokola koganga ya nkosi; moto oyo apesaka ye kanda amilukelaka ye moko pasi.
3 honor est homini qui separat se a contentionibus omnes autem stulti miscentur contumeliis
Koboya koswana epesaka moto lokumu, kasi moto oyo azangi mayele amipesaka na yango.
4 propter frigus piger arare noluit mendicabit ergo aestate et non dabitur ei
Moto ya goyigoyi asalaka bilanga te likolo ya kobanga malili; boye na tango ya kobuka mbuma, alukaka mpe kobuka, kasi akozwa eloko te.
5 sicut aqua profunda sic consilium in corde viri sed homo sapiens exhauriet illud
Makanisi ya motema ya moto ezalaka lokola ebale ya mozindo, moto ya mayele alukaka kotoka kati na yango.
6 multi homines misericordes vocantur virum autem fidelem quis inveniet
Bato ebele batatolaka bolamu na bango, kasi nani akomona moto ya sembo?
7 iustus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet
Moyengebene atambolaka na bosembo na ye; boye sima na ye, bana na ye bakozala bato ya esengo.
8 rex qui sedet in solio iudicii dissipat omne malum intuitu suo
Soki mokonzi avandi na kiti mpo na kosambisa, miso na ye ebenganaka mabe nyonso.
9 quis potest dicere mundum est cor meum purus sum a peccato
Nani akoki koloba: « Nabatelaka motema na ngai peto, nazali peto, nazali na masumu te? »
10 pondus et pondus mensura et mensura utrumque abominabile est apud Deum
Kilo mibale mpe bimekelo mibale, nyonso ezali nkele na miso ya Yawe.
11 ex studiis suis intellegitur puer si munda et si recta sint opera eius
Bayebaka elenge mobali na nzela ya misala na ye, soki ezaleli na ye ezali peto mpe sembo.
12 aurem audientem et oculum videntem Dominus fecit utrumque
Ezala litoyi oyo eyokaka to liso oyo emonaka, ezali Yawe nde asalaki nyonso mibale.
13 noli diligere somnum ne te egestas opprimat aperi oculos tuos et saturare panibus
Kolingaka pongi te, noki te okokoma mobola; sala ete miso na yo ezalaka ya kofungwama, mpe okozanga te bilei ya kobomba.
14 malum est malum est dicit omnis emptor et cum recesserit tunc gloriabitur
Moto oyo asombaka biloko alobaka: « Biloko oyo ezali mabe! Ezali malamu te! » Kasi soki akei, atombolaka mapeka mpo na biloko oyo azwi.
15 est aurum et multitudo gemmarum vas autem pretiosum labia scientiae
Wolo mpe babiju ezalaka na yango ebele, kasi bibebu oyo ebimisaka boyebi eleki na motuya.
16 tolle vestimentum eius qui fideiussor extitit alieni et pro extraneis aufer pignus ab eo
Kamata elamba ya moto oyo alapi ndayi mpo na niongo ya moto mosusu; bomba yango lokola ndanga soki alapi ndayi mpo na mwasi mopaya.
17 suavis est homini panis mendacii et postea implebitur os eius calculo
Bilei oyo ezwami na nzela ya lokuta ezalaka elengi na monoko ya moto, kasi, na sima, monoko na ye etondaka na zelo.
18 cogitationes consiliis roborantur et gubernaculis tractanda sunt bella
Soki ozali kosala mabongisi, tunaka toli; mpe soki olingi kobunda bitumba, zala na ekenge mpe na mayele.
19 ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne commiscearis
Moto ya bilobaloba abimisaka basekele; yango wana kima bato oyo balobaka mingi.
20 qui maledicit patri suo et matri extinguetur lucerna eius in mediis tenebris
Moto oyo alakelaka tata to mama na ye mabe, mwinda na ye ekokufa kati na molili.
21 hereditas ad quam festinatur in principio in novissimo benedictione carebit
Bomengo oyo moto azwi noki-noki na ebandeli ekopambolama te na suka.
22 ne dicas reddam malum expecta Dominum et liberabit te
Kolobaka te: « Nakozongisa mabe na mabe oyo basali ngai! » Kasi talela Yawe, mpe akobikisa yo.
23 abominatio est apud Deum pondus et pondus statera dolosa non est bona
Kilo oyo ekesana na kilo mosusu ezalaka nkele na miso ya Yawe, mpe emekelo kilo ya lokuta ezalaka eloko ya malamu te.
24 a Domino diriguntur gressus viri quis autem hominum intellegere potest viam suam
Ezali Yawe nde atambolisaka matambe ya moto; bongo ndenge nini moto akoki kososola ye moko nzela na ye?
25 ruina est hominis devorare sanctos et post vota tractare
Ezali motambo mpo na moto koloba na lombangu: « Eloko oyo ebulisami mpo na Yawe, » mpe kokanisa sima na ye kolapa ndayi.
26 dissipat impios rex sapiens et curvat super eos fornicem
Mokonzi ya bwanya abenganaka bato mabe mpe azangaka te kopesa bango etumbu.
27 lucerna Domini spiraculum hominis quae investigat omnia secreta ventris
Molimo ya moto ezali mwinda oyo Yawe apesi ye; esosolaka bozindo nyonso ya motema ya moto.
28 misericordia et veritas custodiunt regem et roboratur clementia thronus eius
Bolamu mpe solo ebatelaka mokonzi; alendisaka bokonzi na ye na nzela ya bolamu.
29 exultatio iuvenum fortitudo eorum et dignitas senum canities
Makasi ezali biju ya bilenge, mpe suki ya pembe ezali lokumu ya mibange.
30 livor vulneris absterget mala et plagae in secretioribus ventris
Bapota elongolaka mabe, mpe bafimbu esukolaka bozindo ya molimo ya moto.

< Proverbiorum 20 >